Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
"Bakinski raboçi" (rus. Бакинский рабочий) — RSDFP Bakı Komitəsinin orqanı, bolşevik qəzeti. Azərbaycan mətbuatı tarixində ən uzunömürlü qəzet sayılır.
Бакинский рабочий | |
---|---|
Növ | Rəsmi qəzet |
Sahibi | Prezidentin İşlər İdarəsi |
Baş redaktor | Ə.Əsgərov |
Yaranma tarixi | 1906-ci ilin may ayı |
Dil | rus dili |
Baş ofis | |
Ünvan | Bakı şəhəri, Mətbuat prospekti, 529-cu kvartal |
Tiraj | 3000 |
Бакинский рабочий |
Yarandığı tarix
"Bakinski raboçi" 1906-cı ilin may ayından bəri çap olunan ictimai-siyasi qəzetdir. Qəzet fasilələrlə 1906, 1908, 1917-1918-ci illərdə rus dilində nəşr olunmuşdur. Redaksiya heyətinə A.M.Amiryan, V.İ.Naneyşvili, N.N.Kolesnikova, M.İ.Batırev, S.D.Vulfson, P.A.Caparidze, V.F.Yefimov, S.S.Spandaryan, S.Şaumyan daxil idilər. Birinci nömrəsi 1906-cı il mayın əvvəllərində Bakıda gizli çıxmış və ilk nömrədən sonra nəşri dayandırılmışdı. Qəzetin ilk nömrəsinin hazırlanmasında M.İ.Batırev, V.P.Noqin, V.F.Yefimov, B.A.Radus-Zenkoviç, S.D.Vulfson, A.A.Caparizde və başqa şəxslər iştirak etmişlər. Müxtəlif vaxtlarda N.Nərimanov, S.M.Kirov, Q.K.Orconikidze, S.M.Yafyandiyev, A.P.Serebrovski, R.Ə.Axundov, Q.M.Musabəyov və başqaları bu qəzetin səhifələrində çıxış etmişlər.
Fəaliyyətinin əsas məqsədi
1908-ci ilin sentyabrından neft sənayesi fəhlələrinin ictimai-peşə qəzeti kimi nəşr olunmağa başlasa da, əslində, Rusiya Sosial-Demokrat Fəhlə Partiyası Bakı Komitəsinin orqanı idi. "Bakinski raboçi" Azərbaycan xalqının milli mənafelərini təmsil etməkdən çox uzaq idi. O, bolşevik partiyasının mərkəzi orqanı olan "Proletari" qəzeti ilə sıx bağlı idi və onun siyasi xəttini ciddi-cəhdlə həyata keçirirdi. Birinci rus inqilabından sonrakı dövrdə yaranmış bu qəzet bolşeviklərin ideyalarını yayır, xalqı burjuaziyaya qarşı mübarizəyə səsləyirdi.
1917–18-ci illərdə "Bakinski raboçi" V.İ.Leninin, bolşeviklər partiyası MK-nın göstərişlərini rəhbər tutaraq, bolşevik təbliğatı aparır, bolşevik şüarlarını təbliğ edir, kütlələri sosialist inqilabına çağırırdı. Sözdə "proletar beynəlmiləlçiliyi və xalqlar dostluğu"nu bayraq edənə düşmənçilik toxumu yayması üçün geniş meydan açmışdı. "Bakinski raboçi" hər cür milli ideyaya milli özünüdərkə, milli partiyalara, o cümlədən "Müsavat partiyasına qarşı barışmaz mübarizə aparır, Azərbaycan fəhlələrini hər vasitə ilə milli azadlıq hərəkatından uzaqlaşdırmağa çalışırdı. Qəzet Azərbaycan xalqının hürriyyət və cümhuriyyət arzularına qarşı çıxır, bu istəyin real olmadığını, onun qeyri-mümkünlüyünü təbliğ edirdi. Sonradan 10 minlərlə azərbaycanlıya qarşı soyqırımının əsas təşkilatçılarından olan S.Şaumyan "müsavatçıları və demokratik qüvvələri hədələyərək" "Bakinski raboçi"də yazırdı "Azərbaycan muxtariyyətini istəyən müsavatçılar nəticədə bir xarabazar alacaqlar".
Müxtəlif illərdə fəaliyyəti
1908-ci il oktyabrın 31-də çıxan 18-ci nömrəsindən sonra "Bakinski raboçi" "ziyanlı istiqamətrnə görə" çar hakimiyyəti orqanları tərəfindən bağlandı. Bundan sonra Bakı bolşevikləri 1909-cu ilin fevral-martında "Volna" adlı leqal jurnalın iki nömrəsini buraxdılar. Bu, faktik olaraq, əvvəlki redaksiya heyəti tərəfindən buraxılan elə həmin "Bakinski raboçi" idi. 1917-ci il aprelin 22-də (mayın 5-də) " Bakinski raboçi" RSDFP Bakı Komitəsinin həftəlik orqanı kimi bərpa edildi. 1917-ci ilin noyabrına qədər həftədə üç dəfə, noyabrdan isə hər gün (bayramsəhəri günlərdən başqa) çıxırdı. 1917–18-ci illərdə 4000 nüsxə tirajla 267 nömrəsi çıxmışdır. 1917-ci ilin mayından "Bakinski raboçi"nin redaktoru Azərbaycan xalqının qatı düşməni S.Şaumyan, həmin ilin oktyabrından isə A.M.Amiryan olmuşdur. V.Q.Yeqorov, A.B.Karinyan, S.İ.Kasyan, İ.V.Malıgin, İ.T.Fioletov qəzetdə əməkdaşlıq edirdilər.
"Bakinski raboçi" Bakıda və Azərbaycanın digər bölgələrində 1918-ci ilin mart soyqırımlar ərəfəsində bolşevik-daşnak qüvvələrinin ruporu kimi çıxış edirdi. Bakıda S.Şaumyanın Xalq Komissarları Sovet hakimiyyəti devrildikdən sonra, 1918-ci il avqustun 11 –də "Bakinski raboçi"nin sonuncu (267-ci) nömrəsi çıxmış və nəşri dayandırılmışdı. 1920-ci ildə aprel işğalından sonra, iyulun 15-dən "Bakinski raboçi" "Azerbaydjanskaya bednota" ("Azərbaycan füqərası") adı ilə, 1920-ci il noyabrın 7-dən isə öz əvvəlki adı ilə yenidə nəşr olunmağa başladı. Sovet hakimiyyəti illərində Azərbaycan Kommunist Partiyası MK-nin, Azərbaycan SSR Ali Sovetinin və Nazirlər Sovetinin orqanı olmuşdur.
Günümüzdə
Hazırda "Bakinski raboçi" müasir dövrümüzdə də fəaliyyətini davam etdirir. "Bakinski raboçi" müstəqil Azərbaycanın mühüm kütləvi informasiya vasitələrindən biridir. Qəzetin təsisçisi Azərbaycan Respublikası Prezident Aparatının işlər idarəsidir. Qəzet dəfələrlə dövlət mükafatına layiq görülmüşdür.
Xarici keçidlər
- "Bakinski raboçi" qəzetinin redaksiyası ("Azərbaycan" nəşriyyatı, VI mərtəbə)
- ""Bakinski raboçi" qəzetinin adı "Azerbaydjan" olsun" — ALQIŞ HƏSƏNOĞLU
- "Bakinski raboçi" qəzeti 2021-04-18 at the Wayback Machine
- "Bakinski raboçi" qəzeti ətrafında qalmaqal
Mənbə
- Şahverdiyev A.B — Azərbaycan mətbuatı tarixi. "Təhsil" nəşriyyatı, 2006–248 səhifə.
İstinadlar
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası, I cild, "Lider nəşriyyat", Bakı-2004, səh. 243
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bakinski raboci rus Bakinskij rabochij RSDFP Baki Komitesinin orqani bolsevik qezeti Azerbaycan metbuati tarixinde en uzunomurlu qezet sayilir Bakinskij rabochijNov Resmi qezetSahibi Prezidentin Isler IdaresiBas redaktor E EsgerovYaranma tarixi 1906 ci ilin may ayiDil rus diliBas ofis BakiUnvan Baki seheri Metbuat prospekti 529 cu kvartalTiraj 3000Bakinskij rabochijYarandigi tarixQezetin redaksiya heyeti Baki 1908 ci il Bakinski raboci 1906 ci ilin may ayindan beri cap olunan ictimai siyasi qezetdir Qezet fasilelerle 1906 1908 1917 1918 ci illerde rus dilinde nesr olunmusdur Redaksiya heyetine A M Amiryan V I Naneysvili N N Kolesnikova M I Batirev S D Vulfson P A Caparidze V F Yefimov S S Spandaryan S Saumyan daxil idiler Birinci nomresi 1906 ci il mayin evvellerinde Bakida gizli cixmis ve ilk nomreden sonra nesri dayandirilmisdi Qezetin ilk nomresinin hazirlanmasinda M I Batirev V P Noqin V F Yefimov B A Radus Zenkovic S D Vulfson A A Caparizde ve basqa sexsler istirak etmisler Muxtelif vaxtlarda N Nerimanov S M Kirov Q K Orconikidze S M Yafyandiyev A P Serebrovski R E Axundov Q M Musabeyov ve basqalari bu qezetin sehifelerinde cixis etmisler Fealiyyetinin esas meqsedi1908 ci ilin sentyabrindan neft senayesi fehlelerinin ictimai pese qezeti kimi nesr olunmaga baslasa da eslinde Rusiya Sosial Demokrat Fehle Partiyasi Baki Komitesinin orqani idi Bakinski raboci Azerbaycan xalqinin milli menafelerini temsil etmekden cox uzaq idi O bolsevik partiyasinin merkezi orqani olan Proletari qezeti ile six bagli idi ve onun siyasi xettini ciddi cehdle heyata kecirirdi Birinci rus inqilabindan sonraki dovrde yaranmis bu qezet bolseviklerin ideyalarini yayir xalqi burjuaziyaya qarsi mubarizeye sesleyirdi 1917 18 ci illerde Bakinski raboci V I Leninin bolsevikler partiyasi MK nin gosterislerini rehber tutaraq bolsevik tebligati aparir bolsevik suarlarini teblig edir kutleleri sosialist inqilabina cagirirdi Sozde proletar beynelmilelciliyi ve xalqlar dostlugu nu bayraq edene dusmencilik toxumu yaymasi ucun genis meydan acmisdi Bakinski raboci her cur milli ideyaya milli ozunuderke milli partiyalara o cumleden Musavat partiyasina qarsi barismaz mubarize aparir Azerbaycan fehlelerini her vasite ile milli azadliq herekatindan uzaqlasdirmaga calisirdi Qezet Azerbaycan xalqinin hurriyyet ve cumhuriyyet arzularina qarsi cixir bu isteyin real olmadigini onun qeyri mumkunluyunu teblig edirdi Sonradan 10 minlerle azerbaycanliya qarsi soyqiriminin esas teskilatcilarindan olan S Saumyan musavatcilari ve demokratik quvveleri hedeleyerek Bakinski raboci de yazirdi Azerbaycan muxtariyyetini isteyen musavatcilar neticede bir xarabazar alacaqlar Muxtelif illerde fealiyyeti1908 ci il oktyabrin 31 de cixan 18 ci nomresinden sonra Bakinski raboci ziyanli istiqametrne gore car hakimiyyeti orqanlari terefinden baglandi Bundan sonra Baki bolsevikleri 1909 cu ilin fevral martinda Volna adli leqal jurnalin iki nomresini buraxdilar Bu faktik olaraq evvelki redaksiya heyeti terefinden buraxilan ele hemin Bakinski raboci idi 1917 ci il aprelin 22 de mayin 5 de Bakinski raboci RSDFP Baki Komitesinin heftelik orqani kimi berpa edildi 1917 ci ilin noyabrina qeder heftede uc defe noyabrdan ise her gun bayramseheri gunlerden basqa cixirdi 1917 18 ci illerde 4000 nusxe tirajla 267 nomresi cixmisdir 1917 ci ilin mayindan Bakinski raboci nin redaktoru Azerbaycan xalqinin qati dusmeni S Saumyan hemin ilin oktyabrindan ise A M Amiryan olmusdur V Q Yeqorov A B Karinyan S I Kasyan I V Maligin I T Fioletov qezetde emekdasliq edirdiler Bakinski raboci Bakida ve Azerbaycanin diger bolgelerinde 1918 ci ilin mart soyqirimlar erefesinde bolsevik dasnak quvvelerinin ruporu kimi cixis edirdi Bakida S Saumyanin Xalq Komissarlari Sovet hakimiyyeti devrildikden sonra 1918 ci il avqustun 11 de Bakinski raboci nin sonuncu 267 ci nomresi cixmis ve nesri dayandirilmisdi 1920 ci ilde aprel isgalindan sonra iyulun 15 den Bakinski raboci Azerbaydjanskaya bednota Azerbaycan fuqerasi adi ile 1920 ci il noyabrin 7 den ise oz evvelki adi ile yenide nesr olunmaga basladi Sovet hakimiyyeti illerinde Azerbaycan Kommunist Partiyasi MK nin Azerbaycan SSR Ali Sovetinin ve Nazirler Sovetinin orqani olmusdur GunumuzdeHazirda Bakinski raboci muasir dovrumuzde de fealiyyetini davam etdirir Bakinski raboci musteqil Azerbaycanin muhum kutlevi informasiya vasitelerinden biridir Qezetin tesiscisi Azerbaycan Respublikasi Prezident Aparatinin isler idaresidir Qezet defelerle dovlet mukafatina layiq gorulmusdur Xarici kecidler Bakinski raboci qezetinin redaksiyasi Azerbaycan nesriyyati VI mertebe Bakinski raboci qezetinin adi Azerbaydjan olsun ALQIS HESENOGLU Bakinski raboci qezeti 2021 04 18 at the Wayback Machine Bakinski raboci qezeti etrafinda qalmaqalMenbeSahverdiyev A B Azerbaycan metbuati tarixi Tehsil nesriyyati 2006 248 sehife IstinadlarAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi I cild Lider nesriyyat Baki 2004 seh 243Xarici kecidler