Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Marduk (şum. MAR.DUK - azərb. aydın səma oğlu) — şumer və akkad mifologiyasında Babil panteonunun, Mesopotamiyanın, ali tanrısı. E.ə. 2024 cü ildən Babil şəhərinin qəyyumçu-tanrısı. Yazı tanrısı. Qədim yazılara əsasən Marduk müdrik, təbib, "tanrılar hakimi", "tanrılar hökmdarı", "tanrılar atası" "ölü dirildən" kimi təsvir edilir. Onun dövründə ən mühüm bayram və mərasim yazda qeyd olunan "Təzə İl" sayılırdı. Babildə 12 gün qeyd olunan Akiti (şum. A.Kİ.Tİ) - "Yerdə həyatın başlanması" bayramının xələfi sayırdılar.
| Qədim Şərq Tanrıları Marduk | |
|---|---|
 Marduk | |
| Mifologiya | Qədim Şərq:şumer və akkad mifologiyası |
| Adının izahı | aydın səma oğlu |
| yun. | Μαρδοχαῖος |
| şum. | MAR.DUK} |
| akk. | AMAR.UTU 𒀫 |
| Digər mədəniyyətlərdə | Zevs, Yupiter, |
| Əlaqədar personajlar | Tiamat, Kinqu |
| Rəmzləri | , bel və əjdahası |
Adı
Marutukkum - "tufanın oğlu"; "günəşin oğlu". Mardukun 50 adı olmuşdur:
- , bitki və güllər haqqında biliklərə malik.
- , elmi sirlləri bilən.
- , müdafiəüçün güc.
- , alovlu qılınc daşıyan
- , hər şeyin elmi və hikməti
- , sirrli və güclü tanrı
- qəmginləri, kədərliləri ovunduran
| Əyalətlər və dövlətlər Əhali Əlyazmalar Dillər Mifologiya |
Marduk və Tiamat
Marduk ox-kaman, dəyənək və torla silahlanaraq dörd külək və yeddi çovğunla on bir əcaib Timatın üzərinə hücum çəkərək döyüşə girir. Timat güclü küləyin təsirindən açıq ağzını yuma bilmir. Marduk dərhal onu öz oxu ilə öldürür və dünyaya sahib olmaq üçün Kinqunu ələ keçirir.Daha sonra Marduk dünyanı yaradır: Timatın bədənini ikiyə parçalayaraq, gövdəsinin aşağı hissəsindən yeri yuxarı hissəsindən göyü, kəlləsindən dağları, gözlərindənisə Dəclə və Fərat çaylarını yaratmış olur. Marduk göyü - "yuxarı dəryanı" Timatın bir parçası ilə tutaraq qapısına gözətçi qoyur ki, yerə suyu, qarı və dolunu onun göstərişi olmadan tökülməsin. Marduk göyə qalxaraq ulduzları və ayı yaradaraq gecəni ona həvalə edir. Marduka tanrılar aclıq və soyuqdan şikayətlənirlər. Marduk Eanın yanına gedərək bütün işləri boynuna qoymaq və tanrılara qulluq etmək onları qayğılardan azad etmək, bununla da tanrıların dünyadan zövq almaları üçün insanı yaratmaq qərarına gəldiyini bildirir. Ea ona tanrıları bir yerə yığmasını və insanı yaratmaq üçün onlardan birinin qanından maya kimi istifadə edilməsi üçün öldürülməsini söyləsin. Tanrılar bir ağızdan bütün bunlara səbəbkar olduğu üçün Kinqunun öldürülməsini israr edirlər. Kinqunun vətərlərini kəsərək qanını tökürlər. Marduk gili qanda yoğuraraq ondan insanı yaradaraq ona tanrılara qulluq etməyi tapşırır. Buna görə də insanlar minnətdarlıq üçün onun şərəfinə "Müqəddəs Babili" tikmişlər. Beləliklə bütün tanrılar hər ilin başlanğıcında "Müqəddəs Babil" iqamətgahına Mardukun əlindən xeyir dua almaq üçün yığışırdılar. Tanrılar burada xorla "Marduk Babilin və bütün yerin göyün, tanrıların tanrısıdır, bütün tanrıların həyatını pak edəndir, onun taleyindən yüksək heç nə yoxdur." deyərək ona sadiq olduqlarını bildirərdilər.
Rəmzləri
Mardukun rəmzləri , bel və əjdahası sayılır. Onun bədəninin hissələri isə müxtəlif heyvan və bitkilərlə eyniləşdirilir. Onun əsas daxili şirə, içalatı itə, onurğası kedr ağacına, barmaqları qamışa, kəlləsi gümüşə, toxumu isə qızıla oxşadılır.
İstinadlar
- Thorkild Jacobsen 1968, The Battle between Marduk and Tiamat. Journal of the American Oriental Society 88/1, 106
- Мифы народов мира, Древний Египет / И.В. Рак , Месопотамия / А.И. Немировски, Л.С. Ильинская. - М.: Мир книги, Литература, 2007.-432 с. ISBN 978-486-01299-0 (rus.)
- Мифы народов мира / Ред. С. А. Токарев. — М.: Советская энциклопедия, 1991. — Т. 2, с. 110.
Mənbələr
- Мифы народов мира, Древний Египет / И.В. Рак, Месопотамия / А.И. Немировски, Л.С. Ильинская. - М.: Мир книги, Литература, 2007.-432 с. ISBN 978-486-01299-0 (rus.)
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Marduk sum MAR DUK azerb aydin sema oglu sumer ve akkad mifologiyasinda Babil panteonunun Mesopotamiyanin ali tanrisi E e 2024 cu ilden Babil seherinin qeyyumcu tanrisi Yazi tanrisi Qedim yazilara esasen Marduk mudrik tebib tanrilar hakimi tanrilar hokmdari tanrilar atasi olu dirilden kimi tesvir edilir Onun dovrunde en muhum bayram ve merasim yazda qeyd olunan Teze Il sayilirdi Babilde 12 gun qeyd olunan Akiti sum A KI TI Yerde heyatin baslanmasi bayraminin xelefi sayirdilar Qedim Serq Tanrilari MardukMarduk MardukMifologiya Qedim Serq sumer ve akkad mifologiyasiAdinin izahi aydin sema ogluyun Mardoxaῖossum MAR DUK akk AMAR UTU 𒀫Diger medeniyyetlerde Zevs Yupiter Elaqedar personajlar Tiamat KinquRemzleri bel ve ejdahasibaxredakteMarduk ve TiamatAdiMarutukkum tufanin oglu gunesin oglu Mardukun 50 adi olmusdur bitki ve guller haqqinda biliklere malik elmi sirlleri bilen mudafieucun guc alovlu qilinc dasiyan her seyin elmi ve hikmeti sirrli ve guclu tanri qemginleri kederlileri ovunduranMesopotamiya Eyaletler ve dovletler Sumer III Ur Akkad Isin Aratta Assuriya Het Kuti Ehali Aramiler Kassitler Kutiler Lullubiler Ariler Elyazmalar Mixi yazi Enuma elis Diller Sumer Akkad Arami Mifologiya Nabu Istar Ea Tiamat Marduk Samas Kinqu Isum AssurbaxredakteMarduk ve TiamatMarduk ox kaman deyenek ve torla silahlanaraq dord kulek ve yeddi covgunla on bir ecaib Timatin uzerine hucum cekerek doyuse girir Timat guclu kuleyin tesirinden aciq agzini yuma bilmir Marduk derhal onu oz oxu ile oldurur ve dunyaya sahib olmaq ucun Kinqunu ele kecirir Daha sonra Marduk dunyani yaradir Timatin bedenini ikiye parcalayaraq govdesinin asagi hissesinden yeri yuxari hissesinden goyu kellesinden daglari gozlerindenise Decle ve Ferat caylarini yaratmis olur Marduk goyu yuxari deryani Timatin bir parcasi ile tutaraq qapisina gozetci qoyur ki yere suyu qari ve dolunu onun gosterisi olmadan tokulmesin Marduk goye qalxaraq ulduzlari ve ayi yaradaraq geceni ona hevale edir Marduka tanrilar acliq ve soyuqdan sikayetlenirler Marduk Eanin yanina gederek butun isleri boynuna qoymaq ve tanrilara qulluq etmek onlari qaygilardan azad etmek bununla da tanrilarin dunyadan zovq almalari ucun insani yaratmaq qerarina geldiyini bildirir Ea ona tanrilari bir yere yigmasini ve insani yaratmaq ucun onlardan birinin qanindan maya kimi istifade edilmesi ucun oldurulmesini soylesin Tanrilar bir agizdan butun bunlara sebebkar oldugu ucun Kinqunun oldurulmesini israr edirler Kinqunun veterlerini keserek qanini tokurler Marduk gili qanda yoguraraq ondan insani yaradaraq ona tanrilara qulluq etmeyi tapsirir Buna gore de insanlar minnetdarliq ucun onun serefine Muqeddes Babili tikmisler Belelikle butun tanrilar her ilin baslangicinda Muqeddes Babil iqametgahina Mardukun elinden xeyir dua almaq ucun yigisirdilar Tanrilar burada xorla Marduk Babilin ve butun yerin goyun tanrilarin tanrisidir butun tanrilarin heyatini pak edendir onun taleyinden yuksek hec ne yoxdur deyerek ona sadiq olduqlarini bildirerdiler RemzleriMardukun remzleri bel ve ejdahasi sayilir Onun bedeninin hisseleri ise muxtelif heyvan ve bitkilerle eynilesdirilir Onun esas daxili sire icalati ite onurgasi kedr agacina barmaqlari qamisa kellesi gumuse toxumu ise qizila oxsadilir IstinadlarThorkild Jacobsen 1968 The Battle between Marduk and Tiamat Journal of the American Oriental Society 88 1 106 Mify narodov mira Drevnij Egipet I V Rak Mesopotamiya A I Nemirovski L S Ilinskaya M Mir knigi Literatura 2007 432 s ISBN 978 486 01299 0 rus Mify narodov mira Red S A Tokarev M Sovetskaya enciklopediya 1991 T 2 s 110 MenbelerMify narodov mira Drevnij Egipet I V Rak Mesopotamiya A I Nemirovski L S Ilinskaya M Mir knigi Literatura 2007 432 s ISBN 978 486 01299 0 rus Hemcinin baxNibiru