Maloqaraçayevsk rayonu (abq. Къарчачкӏвын район, kab.-çərk. Мало-Къэрэшей район / Мало-Къэрэшей куей, qaraç.-balk. Гитче Къарачай район, noq. Кишкей-Карашай район) — Rusiya Federasiyası, Qaraçay-Çerkesiya Respublikasının tərkibində inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Uçkeken kəndidir.
Maloqaraçayevsk rayonu | |||
---|---|---|---|
| |||
| |||
Ölkə | |||
İnzibati mərkəz | Uçkeken | ||
Tarixi və coğrafiyası | |||
Yaradılıb | 1922 | ||
Sahəsi |
| ||
Saat qurşağı |
| ||
Əhalisi | |||
Əhalisi |
| ||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||
Telefon kodu | 87877 | ||
Poçt indeksi | 369380-82, 85-89, 92-94 | ||
Rəsmi sayt | |||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiyası
Maloqaraçayevsk rayonu Qaraçay-Çərkəz Respublikasının şərq hissəsində yerləşir. Rayonun ümumi sahəsi 1291,8871 km²-dir (2015-ci ilə olan məlumat). Aşağıdakı ərazilərlə həmsərhəddir:cənub-qərbdə Qaraçay rayonu, qərbdə Ust-Cequtinski rayonu, şərqdə Kabarda-Balkariyanın Zolski rayonu, şimal-şərqdə isə Stavropol diyarı Predqornı rayonu.
Tarixi
Maloqaraçayevsk ilk dəfə 1922-ci ildə yeni təşkil olunan Qaraçay-Çərkəz Muxtar Vilayətinin Malo-Qaraçay rayonu olaraq təşkil olunur. O dövrdə rayon mərkəzi, rayonun özünə aid olmayan Kislovodsk şəhəri idi. 1957-ci ildə Qaraçay-Çərkəz Muxtar Vilayətinin yenidən qurulmasından sonra rayonun mərkəzi Üçkeken kəndinə köçrülür.
1 fevral 1963-cü ildə mövcud olan 6 kənd rayonlarının yerində təşkil edilir: Adıge-Xabl (mərkəzi Adıge-Xabl auılu), Zelençuk (mərkəzi Zelençuk aulu), Qaraçaevsk (mərkəzi Qaraçevsk şəhəri), Maloqaraçaevsk (mərkəzi Üçkeken aulu); Prikubanski (mərkəzi Ust-Çequtinski aulu), Xabez (mərkəzi Xabez aulu).
12 yanvar 1965-ci ildə Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikası Ali Sovetinin Rəyasət Heyəti qərara alır:
- Urup rayonunu təşkil edilsin - mərkəzi Pregradnaya auludur;
- Qaraçay-Çərkəz Muxtar Vilayətinin Urup sənaye rayonu ləğv edilsin;
- Qaraçay-Çərkəz Muxtar Vilayətinin Adıge-Xabl, Zelençuk, Qaraçay, Maloqaraçaevsk, Prikuban və Xabez kənd rayonları inzibati rayonlara çevrilsin.
Əhali
Rusiya Federasiyasının İqtisadi İnkişaf Nazirliyinin proqnozuna görə əhalinin sayı belə olacaqdır:
- 2024 — 42,97 min nəf.
- — 40,55 min nəf.
- Urbanizasiya
Şəhər şəraitində (Ust-Cequta şəhəri) rayon əhalisinin 60,75 % yaşayır.
- Milli tərkib
Xalq | 2002 | 2010 |
---|---|---|
qaraçaylılar | 33 428 (84,7 %) | 37 643 (87,49 %) |
abazinlər | 3 396 (8,6 %) | 3 373 (7,84 %) |
ruslar | 1 124 (2,8 %) | 939 (2,18 %) |
kabardinlər | 334 (0,8 %) | 302 (0,70 %) |
balkarlar | 159 (0,4 %) | 145 (0,34 %) |
noqaylar | 137 (0,3 %) | 114 (0,26 %) |
laklar | 72 (0,2 %) | 62 (0,14 %) |
çeçenlər | 230 (0,6 %) | 60 (0,14 %) |
tatarlar | 96 (0,2 %) | 43 (0,10 %) |
çərkəzlər | 35 (0,1 %) | 40 (0,09 %) |
özbəklər | 19 (<0,1 %) | 37 (0,09 %) |
avarlar | 36 (0,1 %) | 30 (0,07 %) |
azərbaycan türkləri | 34 (0,1 %) | 30 (0,07 %) |
ukraynalılar | 75 (0,2 %) | 27 (0,06 %) |
digər millətlər | 281 (0,7 %) | 179 (0,42 %) |
1959-cu il siyahıyaalınmasına görə Qaraçay-Çərkəz Muxtar Vilayətinin Maloqaraçayevsk rayonunda qaraçaylılar 61 %, ruslar — 16,2 %, abazinlər — 16,2 % təşkil etmişdir.
Bələdiyyə ərazi quruluşu
Maloqaraçayevsk rayonu ərazisinə 14 yaşayış məntəqəsi daxildir. Bunun 10 kənd yaşayış məntəqəsidir:Caqa, Kiçi-Balık, Krasnı Vostok, Krasnı Kurqan, Qızıl-Pokun, Pervomayskoe, Rimqora, Tereze, Uçkeken, Elkuş.
Görməli yerləri
Bu ərazidə bir çox təbii turistik yer vardır. Bunlar arasında:
Kiçmalka, Xasaut və Mushta çaylarının vadilərindəki mineral bulaqlar;
Bal şəlaləsi;
Roma dağı;
Xasaut yasaqlığı: Podkumok, Eşkakon və Xasaut çaylarının yuxarı axını, Böyük və Kiçik Bermamıt dağları.
Mənbə
- Официальный сайт Карачаево-Черкесской Республики
- Административно-территориальное деление КЧР
- Справочник почтовых индексов / кодов ОКАТО / налоговых инспекций ФНС / адресов
İstinadlar
- "Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.)" (rus). 2023-08-18. İstifadə tarixi: 2023-08-23..
- "Карачаево-Черкесская автономная область // Исторический Черкесск". 2019-10-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-26.
- "Об изменениях в административно-территориальном делении Ставропольского края". 2014-08-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-12-26.
- "Стратегия пространственного развития Российской Федерации на период до 2025 года (проект)" (PDF). 2018-12-18 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2019-10-26.
- Данные Всероссийской переписи населения 2002 года: таблица 02c. М.: Федеральная служба государственной статистики, 2004. (2002zip 2014-10-06 at the Wayback Machine, см. прим. 2016-03-05 at the Wayback Machine)
- . 2017-12-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-29.
- "Этнокавказ. Национальный состав населения КЧР по переписям 1926—2010 годов". 2018-01-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-26.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Maloqaracayevsk rayonu abq Karchachkӏvyn rajon kab cerk Malo Kereshej rajon Malo Kereshej kuej qarac balk Gitche Karachaj rajon noq Kishkej Karashaj rajon Rusiya Federasiyasi Qaracay Cerkesiya Respublikasinin terkibinde inzibati erazi vahidi Inzibati merkezi Uckeken kendidir Maloqaracayevsk rayonuGerb43 56 38 sm e 42 30 55 s u Olke RusiyaInzibati merkez UckekenTarixi ve cografiyasiYaradilib 1922Sahesi 1 366 km Saat qursagi Moskva vaxti d UTC 03 00EhalisiEhalisi 42 803 nef 2023 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 87877Poct indeksi 369380 82 85 89 92 94Resmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiMaloqaracayevsk rayonu Qaracay Cerkez Respublikasinin serq hissesinde yerlesir Rayonun umumi sahesi 1291 8871 km dir 2015 ci ile olan melumat Asagidaki erazilerle hemserheddir cenub qerbde Qaracay rayonu qerbde Ust Cequtinski rayonu serqde Kabarda Balkariyanin Zolski rayonu simal serqde ise Stavropol diyari Predqorni rayonu TarixiMaloqaracayevsk ilk defe 1922 ci ilde yeni teskil olunan Qaracay Cerkez Muxtar Vilayetinin Malo Qaracay rayonu olaraq teskil olunur O dovrde rayon merkezi rayonun ozune aid olmayan Kislovodsk seheri idi 1957 ci ilde Qaracay Cerkez Muxtar Vilayetinin yeniden qurulmasindan sonra rayonun merkezi Uckeken kendine kocrulur 1 fevral 1963 cu ilde movcud olan 6 kend rayonlarinin yerinde teskil edilir Adige Xabl merkezi Adige Xabl auilu Zelencuk merkezi Zelencuk aulu Qaracaevsk merkezi Qaracevsk seheri Maloqaracaevsk merkezi Uckeken aulu Prikubanski merkezi Ust Cequtinski aulu Xabez merkezi Xabez aulu 12 yanvar 1965 ci ilde Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikasi Ali Sovetinin Reyaset Heyeti qerara alir Urup rayonunu teskil edilsin merkezi Pregradnaya auludur Qaracay Cerkez Muxtar Vilayetinin Urup senaye rayonu legv edilsin Qaracay Cerkez Muxtar Vilayetinin Adige Xabl Zelencuk Qaracay Maloqaracaevsk Prikuban ve Xabez kend rayonlari inzibati rayonlara cevrilsin EhaliRusiya Federasiyasinin Iqtisadi Inkisaf Nazirliyinin proqnozuna gore ehalinin sayi bele olacaqdir 2024 42 97 min nef 40 55 min nef Urbanizasiya Seher seraitinde Ust Cequta seheri rayon ehalisinin 60 75 yasayir Milli terkibXalq 2002 2010qaracaylilar 33 428 84 7 37 643 87 49 abazinler 3 396 8 6 3 373 7 84 ruslar 1 124 2 8 939 2 18 kabardinler 334 0 8 302 0 70 balkarlar 159 0 4 145 0 34 noqaylar 137 0 3 114 0 26 laklar 72 0 2 62 0 14 cecenler 230 0 6 60 0 14 tatarlar 96 0 2 43 0 10 cerkezler 35 0 1 40 0 09 ozbekler 19 lt 0 1 37 0 09 avarlar 36 0 1 30 0 07 azerbaycan turkleri 34 0 1 30 0 07 ukraynalilar 75 0 2 27 0 06 diger milletler 281 0 7 179 0 42 1959 cu il siyahiyaalinmasina gore Qaracay Cerkez Muxtar Vilayetinin Maloqaracayevsk rayonunda qaracaylilar 61 ruslar 16 2 abazinler 16 2 teskil etmisdir Belediyye erazi qurulusuMaloqaracayevsk rayonu erazisine 14 yasayis menteqesi daxildir Bunun 10 kend yasayis menteqesidir Caqa Kici Balik Krasni Vostok Krasni Kurqan Qizil Pokun Pervomayskoe Rimqora Tereze Uckeken Elkus Gormeli yerleriBu erazide bir cox tebii turistik yer vardir Bunlar arasinda Kicmalka Xasaut ve Mushta caylarinin vadilerindeki mineral bulaqlar Bal selalesi Roma dagi Xasaut yasaqligi Podkumok Eskakon ve Xasaut caylarinin yuxari axini Boyuk ve Kicik Bermamit daglari MenbeOficialnyj sajt Karachaevo Cherkesskoj Respubliki Administrativno territorialnoe delenie KChR Spravochnik pochtovyh indeksov kodov OKATO nalogovyh inspekcij FNS adresovIstinadlar Chislennost postoyannogo naseleniya Rossijskoj Federacii po municipalnym obrazovaniyam na 1 yanvarya 2023 goda s uchyotom itogov Vserossijskoj perepisi naseleniya 2020 g rus 2023 08 18 Istifade tarixi 2023 08 23 Karachaevo Cherkesskaya avtonomnaya oblast Istoricheskij Cherkessk 2019 10 26 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 26 Ob izmeneniyah v administrativno territorialnom delenii Stavropolskogo kraya 2014 08 08 tarixinde Istifade tarixi 2014 12 26 Strategiya prostranstvennogo razvitiya Rossijskoj Federacii na period do 2025 goda proekt PDF 2018 12 18 tarixinde PDF Istifade tarixi 2019 10 26 Dannye Vserossijskoj perepisi naseleniya 2002 goda tablica 02c M Federalnaya sluzhba gosudarstvennoj statistiki 2004 2002zip 2014 10 06 at the Wayback Machine sm prim 2016 03 05 at the Wayback Machine 2017 12 13 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 12 29 Etnokavkaz Nacionalnyj sostav naseleniya KChR po perepisyam 1926 2010 godov 2018 01 01 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 26