Sivil mühəndislik və ya mühəndislik iqtisadiyyatı — mülki mühəndislik iqtisadiyyatı, daha dəqiq desək, mikroiqtisadiyyatın bir alt hissəsidir. "Qıt mənbələrin rasional bölgüsü üçün texniki cəhətdən mümkün alternativlər arasında iqtisadi seçimlərə rəhbərlik" olaraq təyin olunur. Məqsəd, əsas iqtisadi problemlə üzləşən özəl və ya dövlət təşkilatlarına rəhbərlik etməkdir.
İqtisadiyyat | |
---|---|
Əsas kateqoriyalar | |
Mikroiqtisadiyyat | |
Makroiqtisadiyyat | |
İqtisadi təlimlər tarixi | |
İqtisadi metodologiya | |
Alternativ iqtisadiyyat | |
Texniki metodlar | |
Riyazi iqtisadiyyat | |
Ekonometrika | |
Təcrübi iqtisadiyyat | |
Milli Hesablar Sistemi | |
Sahələr və alt sahələr | |
Təhsil | |
Səhiyyə | |
Əmək | |
Oyunlar nəzəriyyəsi | |
Artım | |
Kənd təsərrüfatı | |
Təbii ehtiyatlar | |
Davranış | |
İqtisadi sistem | |
Beynəlxalq | |
İqtisadiyyatın bu əsas problemi cavablandırılması iki sualdan ibarətdir: hansı hədəflər araşdırılmalı və araşdırılmalı və onlara necə nail olmaq olar? İqtisadiyyat bir sosial elm olaraq bu sualları cavablandırır və "… az mənbələrin rasional bölgüsü üçün texniki cəhətdən mümkün alternativlər" arasından seçim etmək üçün istifadə olunan bilik olaraq təyin edilir. Buna görə "… mənfəətin artırılması və ya xərclərin minimuma endirilməsi" ilə əlaqəli bütün problemlər iqtisadi məqsədlər üçün mühəndis problemləridir və "mühəndislik iqtisadiyyatı" termini ilə düzgün təsvir olunur.
İnşaat mühəndisləri tərəfindən tətbiq olunan bir fənlər olaraq mühəndislik iqtisadiyyatı, geniş bir infrastruktur layihəsində dövlət və ya özəl kapital qoyuluşu ilə əlaqəli əsas iqtisadi problemin və bununla əlaqəli məsələlərin tərifini daraldır. Mülki mühəndislər mühəndislik layihələrinin qeyri-adekvat iqtisadi qiymətləndirilməsi şəklində əsas problemin daha ixtisaslaşmış formaları ilə qarşılaşırlar. İnşaat mühəndisləri, səmərəli və təsirli infrastruktur təmin etmək üçün davamlı təzyiq altında, az mənbələrin keyfiyyət təminatı, riskin azaldılması və layihə nəzarətinə ayrılması kimi çətin problemlərlə üzləşirlər. Sivil mühəndislər layihə həyat dövrünün hər mərhələsində baş verən qiymətləndirmələrin bir hissəsi kimi mühəndis iqtisadiyyatının oynadığı rolu tanımaq üçün təlim almalıdırlar.
Beləliklə, mühendislik iqtisadiyyatının mülki mühəndislik təcrübəsində tətbiqi qərar qəbul etmə prosesinə, onun kontekstinə və layihənin icrası və icrası zamanı ətraf mühitə yönəlmişdir . Mikroiqtisadi nəzəriyyəni mülki mühəndislik təcrübəsi ilə birləşdirən praktik xarakter daşıyır , eyni zamanda iqtisadi qiymətlər, rəqabət və tələb və təklif kimi bir sıra mikroiqtisadi anlayışların qarşısını aldığından iqtisadi nəzəriyyənin sadələşdirilmiş bir tətbiqidir. Bu, inşaat mühəndisləri üçün infrastruktur layihələrinin həyata keçirilməsində və xüsusən də layihələrin idarə edilməsi, planlaşdırılması və nəzarət funksiyaları üçün mənbələrin ayrılması ilə bağlı yeni, təməl iqtisadi məsələləri ortaya qoyur.
İstinadlar
- Hoffer, Stefan N. Economic analysis of investment and regulatory decisions: revised guide. 1998. Accessed at [1] 2022-08-23 at the Wayback Machine
- Lesser Jr, Arthur. "Engineering economy in the United States in retrospect—An analysis." The Engineering Economist 14.2 (1969): 109–116.
- Billy E. (1959) Engineering Economy—Teaching and Practice, The Engineering Economist, 5:2, 1–12, DOI: 10.1080/00137915908965083 Access at [2]
- Magyar, William B. "Economic Evaluation of Engineering Projects." The Engineering Economist 13.2 (1968): 67–86.
- Dharmaraj, E.. Engineering Economics. Mumbai, IN: Himalaya Publishing House, 2009. ProQuest ebrary. Web. 9 November 2016.
- Morris, W. Thomas. (1960). Engineering economy: the analysis of management decisions. Homewood, Ill.: R. D. Irwin.
Ədəbiyyat
- ingilis dilində
Mülki mühəndisliyə xas materiallar haqqında:
- Arthur M. Wellington (1877).The Economic Theory of the Location of Railways. Accessed at [3] and revised through six editions with the last published in 1914 by Wellington's wife, Agnes Wellington. Accessed at [4]
- Gotshall, William C. (1903) Notes on electric railway economics and preliminary engineering. McGraw Publishing Company. Accessed at [5]
- Hayford, John F. (1917) The relation of engineering to economics. Journal of Political Economy 25.1 : 59–63. Accessed at [6]
- Waddell, J. A. L. (1917). Engineering economics. Lawrence: University of Kansas. Accessed at [7]
- Waddell, J. A. L. (1921) Economics of Bridgework: A Sequel to Bridge Engineering. J. Wiley & Sons, Incorporated. Accessed at [8]
- Fish, J. C. L. (1923). Engineering economics: First-principles. New York: McGraw-Hill. Accessed at [9]
- Grant, Eugene L. (1930) Principles of Engineering Economy, Accessed at [10]
- Burnham, T. H., & Hoskins, G. O. (1958). Engineering economics, by T.H. Burnham and G.O. Hoskins. London, Pitman. Accessed at [11].
- Barish, Norman N, (1962) Economic analysis for engineering and managerial decision making, Accessed at [12]
- Anon., (1963) Engineering economy, Engineering Dept, American Telephone and Telegraph Company. Accessed at [13].
- Sepulveda, Jose A. and Souder, William E. (1984) Schaum's Outline of Engineering Economics. McGraw-Hill Companies. Accessed at [14]
- Newnan, Donald G., et al. (1998) Engineering economic analysis. 7th ed. Accessed at [15]
Daha ümumiləşdirilmiş müzakirə üçün:
- Jaffe, William J. L. P. Alford and the Evolution of Modern Industrial Management. New York: 1957
- Nelson, Daniel. Frederick W. Taylor and the Rise of Scientific Management. Madison: University of Wisconsin Press, 1980.
- David F. Noble America by Design: Science, Technology, and the Rise of Corporate Capitalism. New York: Alfred A. Knopf, 1977.
Xarici keçidlər
- İctimaiyyətlə Əlaqələr Məktəbində Faydalar-Maliyet Analiz Mərkəzi
- Nəqliyyat Araşdırmaları Şurasının Nəqliyyat İqtisadiyyatı Komitəsi tərəfindən təmin edilən fayda-Maliyet Analizi sahəsi (TRB).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sivil muhendislik ve ya muhendislik iqtisadiyyati mulki muhendislik iqtisadiyyati daha deqiq desek mikroiqtisadiyyatin bir alt hissesidir Qit menbelerin rasional bolgusu ucun texniki cehetden mumkun alternativler arasinda iqtisadi secimlere rehberlik olaraq teyin olunur Meqsed esas iqtisadi problemle uzlesen ozel ve ya dovlet teskilatlarina rehberlik etmekdir IqtisadiyyatEsas kateqoriyalarMikroiqtisadiyyatMakroiqtisadiyyatIqtisadi telimler tarixiIqtisadi metodologiyaAlternativ iqtisadiyyatTexniki metodlarRiyazi iqtisadiyyatEkonometrikaTecrubi iqtisadiyyatMilli Hesablar SistemiSaheler ve alt sahelerTehsilSehiyyeEmekOyunlar nezeriyyesiArtimKend teserrufatiTebii ehtiyatlarDavranisIqtisadi sistemBeynelxalqbr Iqtisadiyyatin bu esas problemi cavablandirilmasi iki sualdan ibaretdir hansi hedefler arasdirilmali ve arasdirilmali ve onlara nece nail olmaq olar Iqtisadiyyat bir sosial elm olaraq bu suallari cavablandirir ve az menbelerin rasional bolgusu ucun texniki cehetden mumkun alternativler arasindan secim etmek ucun istifade olunan bilik olaraq teyin edilir Buna gore menfeetin artirilmasi ve ya xerclerin minimuma endirilmesi ile elaqeli butun problemler iqtisadi meqsedler ucun muhendis problemleridir ve muhendislik iqtisadiyyati termini ile duzgun tesvir olunur Insaat muhendisleri terefinden tetbiq olunan bir fenler olaraq muhendislik iqtisadiyyati genis bir infrastruktur layihesinde dovlet ve ya ozel kapital qoyulusu ile elaqeli esas iqtisadi problemin ve bununla elaqeli meselelerin terifini daraldir Mulki muhendisler muhendislik layihelerinin qeyri adekvat iqtisadi qiymetlendirilmesi seklinde esas problemin daha ixtisaslasmis formalari ile qarsilasirlar Insaat muhendisleri semereli ve tesirli infrastruktur temin etmek ucun davamli tezyiq altinda az menbelerin keyfiyyet teminati riskin azaldilmasi ve layihe nezaretine ayrilmasi kimi cetin problemlerle uzlesirler Sivil muhendisler layihe heyat dovrunun her merhelesinde bas veren qiymetlendirmelerin bir hissesi kimi muhendis iqtisadiyyatinin oynadigi rolu tanimaq ucun telim almalidirlar Belelikle muhendislik iqtisadiyyatinin mulki muhendislik tecrubesinde tetbiqi qerar qebul etme prosesine onun kontekstine ve layihenin icrasi ve icrasi zamani etraf muhite yonelmisdir Mikroiqtisadi nezeriyyeni mulki muhendislik tecrubesi ile birlesdiren praktik xarakter dasiyir eyni zamanda iqtisadi qiymetler reqabet ve teleb ve teklif kimi bir sira mikroiqtisadi anlayislarin qarsisini aldigindan iqtisadi nezeriyyenin sadelesdirilmis bir tetbiqidir Bu insaat muhendisleri ucun infrastruktur layihelerinin heyata kecirilmesinde ve xususen de layihelerin idare edilmesi planlasdirilmasi ve nezaret funksiyalari ucun menbelerin ayrilmasi ile bagli yeni temel iqtisadi meseleleri ortaya qoyur IstinadlarHoffer Stefan N Economic analysis of investment and regulatory decisions revised guide 1998 Accessed at 1 2022 08 23 at the Wayback Machine Lesser Jr Arthur Engineering economy in the United States in retrospect An analysis The Engineering Economist 14 2 1969 109 116 Billy E 1959 Engineering Economy Teaching and Practice The Engineering Economist 5 2 1 12 DOI 10 1080 00137915908965083 Access at 2 Magyar William B Economic Evaluation of Engineering Projects The Engineering Economist 13 2 1968 67 86 Dharmaraj E Engineering Economics Mumbai IN Himalaya Publishing House 2009 ProQuest ebrary Web 9 November 2016 Morris W Thomas 1960 Engineering economy the analysis of management decisions Homewood Ill R D Irwin Edebiyyatingilis dilinde Mulki muhendisliye xas materiallar haqqinda Arthur M Wellington 1877 The Economic Theory of the Location of Railways Accessed at 3 and revised through six editions with the last published in 1914 by Wellington s wife Agnes Wellington Accessed at 4 Gotshall William C 1903 Notes on electric railway economics and preliminary engineering McGraw Publishing Company Accessed at 5 Hayford John F 1917 The relation of engineering to economics Journal of Political Economy 25 1 59 63 Accessed at 6 Waddell J A L 1917 Engineering economics Lawrence University of Kansas Accessed at 7 Waddell J A L 1921 Economics of Bridgework A Sequel to Bridge Engineering J Wiley amp Sons Incorporated Accessed at 8 Fish J C L 1923 Engineering economics First principles New York McGraw Hill Accessed at 9 Grant Eugene L 1930 Principles of Engineering Economy Accessed at 10 Burnham T H amp Hoskins G O 1958 Engineering economics by T H Burnham and G O Hoskins London Pitman Accessed at 11 Barish Norman N 1962 Economic analysis for engineering and managerial decision making Accessed at 12 Anon 1963 Engineering economy Engineering Dept American Telephone and Telegraph Company Accessed at 13 Sepulveda Jose A and Souder William E 1984 Schaum s Outline of Engineering Economics McGraw Hill Companies Accessed at 14 Newnan Donald G et al 1998 Engineering economic analysis 7th ed Accessed at 15 Daha umumilesdirilmis muzakire ucun Jaffe William J L P Alford and the Evolution of Modern Industrial Management New York 1957 Nelson Daniel Frederick W Taylor and the Rise of Scientific Management Madison University of Wisconsin Press 1980 David F Noble America by Design Science Technology and the Rise of Corporate Capitalism New York Alfred A Knopf 1977 Xarici kecidlerIctimaiyyetle Elaqeler Mektebinde Faydalar Maliyet Analiz Merkezi Neqliyyat Arasdirmalari SurasininNeqliyyat Iqtisadiyyati Komitesi terefinden temin edilen fayda Maliyet Analizi sahesi TRB