Müdafiə Sənayesi Təşkilatı (MST), əsas vəzifəsi İran İslam Respublikasının Silahlı Qüvvələrini lazımi istehsal gücü və texniki qabiliyyətlərlə təmin etmək olan və İran İslam Respublikası tərəfindən idarə olunan şirkətlər birliyidir. Son illərdə MST, İrana silah ixracatçısı olma imkanı verən ixrac yönümlü fəaliyyətə başlamışdır.
Müdafiə Sənayesi Təşkilatı | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Tipi | dövlətə məxsus müəssisə |
Sənaye | silah sənayesi[d] |
Məhsulları | Hərbi sualtı gəmi, artilleriya |
Təsis tarixi | 1981 |
Baş qərargahın yeri | |
Struktur | |
İşçi sayı |
|
mod.gov.ir | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarix
1963-cü ilə qədər İran hərbi sənayesi bir sıra müstəqil fabriklərdən ibarət idi. İranın hərbi sənayesi İranın son şahı Məhəmməd Rza Pəhləvi dövründə dünyaya gəlmişdir. 1973-cü ildə İran Elektronika Sənayesi (İES) xaricdən tədarük edilən silahların yığılması və təmiri üçün göstərilən səyləri birləşdirmək üçün qurulmuşdur.İslam inqilabından əvvəl İran silahlarının çoxunu ABŞ və Avropadan idxal edirdi. 1971–1975-ci illər arasında Şah silahlanma çılğınlığına başladı və yalnız ABŞ-dən 8 milyard dollarlıq silah sifariş etdi. Bu ABŞ-də bir çoxlarını həyəcanlandırdı və 1976-cı ildə silah ixracatı haqqında 1968-ci il qanununu gücləndirdi və onu Silah İxracatına Nəzarət Qanunu olaraq yenidən adlandırdılar. Yenə də ABŞ 1979-cu il İslam İnqilabına qədər İrana böyük miqdarlarda silahlar satmağa davam etmişdir.
İranın hərbi potensialını yenidən qurmaq üçün ilk cəhdini edən Məhəmməd Rza Şah Hərbi Sənaye Təşkilatının (HST) yaradılmasına əmr verdi. Hərbi Nazirliyin bir qolu olaraq fəaliyyət göstərən HST, İran daxilindəki bütün hərbi təyinatlı istehsallara nəzarət etməli idi. Növbəti on beş ildə hərbi fabriklər atıcı silahlar və onlqtuby sursatlarını, batareyalar, təkərlər, mis məhsulları, partlayıcı maddələr, minaatan mərmiləri, alışdırıcılar istehsal etdi. Qərbi Almaniyanın lisenziyası ilə avtomatlar və pulemyotlar da istehsal etdilər. Bundan əlavə, texniki bilikləri İrana ötürmək üçün vertolyotlar, ciplər, yük maşınları və qoşqular idxal olunan dəstlərdən yığılmışdır. Əlavə olaraq, təşkilat tədqiqat və inkişaf etdirmə vəzifəsi almış və 1979-cu ildə bir sıra Sovet istehsalı olan RPG-7, BM-21 və SAM-7 raketlərinin tərsinə mühəndisliyinə təşəbbüs göstərmişdir.
İran İnqilabı HST-nin bütün hərbi fəaliyyətlərini dayandırdı. Zamanın sarsıntılarından əziyyət çəkən HST xarici mütəxəssislər və texniklər olmadan işləyə bilməyən bir vəziyyətə gəldi; 1981-ci ilə qədər sənaye obyektləri üzərindəki idarəetmə qabiliyyətini və nəzarətini itirmişdi.
1980-ci ildə İran-İraq müharibəsinin başlanması və Qərbin silah embarqosu, HST-nin fəaliyyətini yenidən təşkil etməsi üçün böyük bir katalizator rolunu oynadı. 1981-ci ilin sonlarında İranın yeni inqilabi hökuməti HST-nin dağınıq hissələrini bir araya gətirərək Müdafiə Sənayesi Təşkilatının tabeliyinə verdi. MST bu andan etibarən bütün istehsal, tədqiqat və inkişafa nəzarət edəcəkdi.
Yerli hərbi sənayenin yenidən təşkil edilməsi işi İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusuna həvalə edildi. Onların rəhbərliyi ilə İranın hərbi sənayesi kəskin şəkildə genişləndirildi və Müdafiə Nazirliyinin raket sənayesinə sərmayə ayırması ilə İran tezliklə böyük bir döyüş raketi cəbbəxanasına sahib oldu.
Əməliyyatlar
1987-ci ilə kimi MST qarışıq mülki-hərbi idarə heyəti və həqiqi idarəetmə və planlaşdırma fəaliyyətlərindən məsul olan idarəedici direktor tərəfindən idarə olunurdu. MST müdiri maddi-texniki təminat üzrə müdafiə nazirinin müavininə cavabdeh olmasına baxmayaraq, İran prezidenti, SDC sədri kimi bütün MST əməliyyatları üçün son məsuliyyəti daşıyan insan idi.
1992-ci ildən bəri öz tanklarını, zirehli nəqliyyat vasitələrini, raketlərini, sualtı qayıqlarını və qırıcı təyyarələrini istehsal edir.
Bu gün MST-nin 35 mindən çox əməkdaşı var ki, bunların 30% -i universitet məzunlarıdır. Həm də İranın əhəmiyyətli hərbi sənayesini idarə edən əsas təşkilatdır.
2007-ci ildə İranın Nüvə Proqramında baş verən hadisələrdən sonra Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurası İrana qarşı hər cür silah ixracını qadağan edən sanksiyalar tətbiq etmişdir.
Xarici keçidlər
- GlobalSecurity.org — DIO
İstinadlar
- . 2007-10-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-07-20.
- . June 18, 2009 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 11, 2014.
- A Code of Conduct for Weapons Sales Video Transcript mart 8, 2006, at the Wayback Machine
- nti.org
- "Defense Industries Organization (DIO) - Iran Special Weapons Agencies". www.globalsecurity.org. 2019-05-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-01-17.
- Dar Al Hayat iyun 23, 2006, at the Wayback Machine
- . 2011-02-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-07-20.
- [1] [ölü keçid]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mudafie Senayesi Teskilati MST esas vezifesi Iran Islam Respublikasinin Silahli Quvvelerini lazimi istehsal gucu ve texniki qabiliyyetlerle temin etmek olan ve Iran Islam Respublikasi terefinden idare olunan sirketler birliyidir Son illerde MST Irana silah ixracatcisi olma imkani veren ixrac yonumlu fealiyyete baslamisdir Mudafie Senayesi TeskilatiUmumi melumatlarTipi dovlete mexsus muessiseSenaye silah senayesi d Mehsullari Herbi sualti gemi artilleriyaTesis tarixi 1981Bas qerargahin yeri TehranStrukturIsci sayi 35 000 nef mod gov ir Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarix1963 cu ile qeder Iran herbi senayesi bir sira musteqil fabriklerden ibaret idi Iranin herbi senayesi Iranin son sahi Mehemmed Rza Pehlevi dovrunde dunyaya gelmisdir 1973 cu ilde Iran Elektronika Senayesi IES xaricden tedaruk edilen silahlarin yigilmasi ve temiri ucun gosterilen seyleri birlesdirmek ucun qurulmusdur Islam inqilabindan evvel Iran silahlarinin coxunu ABS ve Avropadan idxal edirdi 1971 1975 ci iller arasinda Sah silahlanma cilginligina basladi ve yalniz ABS den 8 milyard dollarliq silah sifaris etdi Bu ABS de bir coxlarini heyecanlandirdi ve 1976 ci ilde silah ixracati haqqinda 1968 ci il qanununu guclendirdi ve onu Silah Ixracatina Nezaret Qanunu olaraq yeniden adlandirdilar Yene de ABS 1979 cu il Islam Inqilabina qeder Irana boyuk miqdarlarda silahlar satmaga davam etmisdir Iranin herbi potensialini yeniden qurmaq ucun ilk cehdini eden Mehemmed Rza Sah Herbi Senaye Teskilatinin HST yaradilmasina emr verdi Herbi Nazirliyin bir qolu olaraq fealiyyet gosteren HST Iran daxilindeki butun herbi teyinatli istehsallara nezaret etmeli idi Novbeti on bes ilde herbi fabrikler atici silahlar ve onlqtuby sursatlarini batareyalar tekerler mis mehsullari partlayici maddeler minaatan mermileri alisdiricilar istehsal etdi Qerbi Almaniyanin lisenziyasi ile avtomatlar ve pulemyotlar da istehsal etdiler Bundan elave texniki bilikleri Irana oturmek ucun vertolyotlar cipler yuk masinlari ve qosqular idxal olunan destlerden yigilmisdir Elave olaraq teskilat tedqiqat ve inkisaf etdirme vezifesi almis ve 1979 cu ilde bir sira Sovet istehsali olan RPG 7 BM 21 ve SAM 7 raketlerinin tersine muhendisliyine tesebbus gostermisdir Iran Inqilabi HST nin butun herbi fealiyyetlerini dayandirdi Zamanin sarsintilarindan eziyyet ceken HST xarici mutexessisler ve texnikler olmadan isleye bilmeyen bir veziyyete geldi 1981 ci ile qeder senaye obyektleri uzerindeki idareetme qabiliyyetini ve nezaretini itirmisdi 1980 ci ilde Iran Iraq muharibesinin baslanmasi ve Qerbin silah embarqosu HST nin fealiyyetini yeniden teskil etmesi ucun boyuk bir katalizator rolunu oynadi 1981 ci ilin sonlarinda Iranin yeni inqilabi hokumeti HST nin daginiq hisselerini bir araya getirerek Mudafie Senayesi Teskilatinin tabeliyine verdi MST bu andan etibaren butun istehsal tedqiqat ve inkisafa nezaret edecekdi Yerli herbi senayenin yeniden teskil edilmesi isi Islam Inqilabi Kesikcileri Korpusuna hevale edildi Onlarin rehberliyi ile Iranin herbi senayesi keskin sekilde genislendirildi ve Mudafie Nazirliyinin raket senayesine sermaye ayirmasi ile Iran tezlikle boyuk bir doyus raketi cebbexanasina sahib oldu Emeliyyatlar1987 ci ile kimi MST qarisiq mulki herbi idare heyeti ve heqiqi idareetme ve planlasdirma fealiyyetlerinden mesul olan idareedici direktor terefinden idare olunurdu MST mudiri maddi texniki teminat uzre mudafie nazirinin muavinine cavabdeh olmasina baxmayaraq Iran prezidenti SDC sedri kimi butun MST emeliyyatlari ucun son mesuliyyeti dasiyan insan idi 1992 ci ilden beri oz tanklarini zirehli neqliyyat vasitelerini raketlerini sualti qayiqlarini ve qirici teyyarelerini istehsal edir Bu gun MST nin 35 minden cox emekdasi var ki bunlarin 30 i universitet mezunlaridir Hem de Iranin ehemiyyetli herbi senayesini idare eden esas teskilatdir 2007 ci ilde Iranin Nuve Proqraminda bas veren hadiselerden sonra Birlesmis Milletler Teskilatinin Tehlukesizlik Surasi Irana qarsi her cur silah ixracini qadagan eden sanksiyalar tetbiq etmisdir Xarici kecidlerGlobalSecurity org DIOIstinadlar 2007 10 19 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2008 07 20 June 18 2009 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi November 11 2014 A Code of Conduct for Weapons Sales Video Transcript mart 8 2006 at the Wayback Machine nti org Defense Industries Organization DIO Iran Special Weapons Agencies www globalsecurity org 2019 05 02 tarixinde Istifade tarixi 2015 01 17 Dar Al Hayat iyun 23 2006 at the Wayback Machine 2011 02 08 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2008 07 20 1 olu kecid