Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lyusi Berns (ing. Lucy Burns; 28 iyul 1879, Bruklin, Nyu-York ştatı – 22 dekabr 1966, Bruklin, Nyu-York ştatı) — amerikalı sufrajist və qadın haqları vəkili. Berns, həm ABŞ-da, həm də Böyük Britaniyada fəal şəkildə mübarizə aparan və militant sufrajistlərə qoşulan aktivist olmuşdur. Lyusi, Elis Polun yaxın dostu olmuş və birlikdə Milli Qadın Partiyasını yaratmışdılar.
| Lyusi Berns | |
|---|---|
| ing. Lucy Burns | |
 | |
| Doğum tarixi | 28 iyul 1879 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 22 dekabr 1966(87 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | müəllimə, sufrajist |
| Üzvlüyü | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı və təhsili
Berns Nyu-Yorkda irland katolik ailədə anadan olmuşdur. Milli Qadın Partiyasının üzvü onu belə təsvir edirdi:
O, ikiqat istedada sahib qadındır. O, həm danışığı, həm də yazıları ilə eyni dərəcədə təsirli və gözəl ifadə edir. [...] O, həm zehni, həm də emosional olaraq cəld və həssasdır. [...] O, yüksək intellektə malikdir, lakin eyni zamanda bu intellektə incəlik və cazibə bəxş edən irland xarakterinə sahibdir; onun sosial çevikliyi isə son dərəcə həssas və sürətlidir.
Berns istedadlı tələbə olmuş və əvvəlcə 1890-cı ildə Bruklin Qadın Akademiyası kimi tanınan Paker Kolleci İnstitutunda oxumuşdur. Bu institut qızları "xanım" kimi yetişdirmək missiyasına malik idi, dini təhsili vurğulayır və eyni zamanda "açıq və güclü düşüncə vərdişləri" kimi liberal idealları təbliğ edirdi. Berns burada həyat boyu rol modeli olaraq qəbul etdiyi ilə tanış oldu. Vayli Yel Universitetinin magistr proqramına daxil olan ilk qadınlardan biri olmuşdur. Berns həmçinin Kolumbiya Universiteti, Vassar Kolleci və Yel Universitetində təhsil almış, sonra isə ingilis dili müəllimi peşəsinə yiyələnmişdir.
Berns Bruklində yerləşən Erasmus Liseyində iki il müəllimlik etmişdir. Təhsil sahəsini sevsə də, təcrübəni bəzən məyusedici hesab edir və təhsilini davam etdirmək istəyirdi. 1906-cı ildə, 27 yaşında, dil təhsili almaq üçün Almaniyaya köçmüşdür. Almaniyada Berns 1906-1909-cu illər arasında Bonn və Berlin Universitetlərində təhsil almışdır. Daha sonra Böyük Britaniyaya köçərək Oksford Universitetində ingilis dili üzrə təhsil almışdır. O, geniş və dərin təhsil almaq imkanına sahib idi, çünki atası Edvard Berns onun beynəlxalq təhsilini maliyyələşdirirdi.
İlk fəaliyyətləri
Berns 1909-1912-ci illərdə Böyük Britaniyada Pankhörst ailəsi ilə birlikdə sufrajist hərəkatında iştirak etmişdir. O, Almaniyada magistr təhsili aldığı müddətdə İngiltərəyə səyahət etmiş və orada Emmelin Pankhörst və onun qızları Kristabel və Silviya ilə tanış olmuşdur. Onların fəallığı və xarizması onu o qədər ilhamlandırdı ki, magistr təhsilini yarımçıq qoyaraq qadın hüquqları uğrunda mübarizə aparan Qadınların Sosial və Siyasi İttifaqına (WSPU) qoşulmuşdur. Berns burada ilk dəfə "Votes for Women" qəzetini satmaqla və 29 iyun 1909-cu ildə keçirilən etiraz aksiyasında iştirak etməklə fəallığa başlamış və bu aksiyada həbs olunmuşdur. O, 1910-1912-ci illərdə WSPU tərəfindən maaşlı təşkilatçı kimi işə götürülmüşdür.
Berns müxtəlif mitinqlərdə, küçə çıxışlarında iştirak etdi və çoxsaylı həbslərlə üzləşmişdir. 1909-cu ilin avqustunda o, Adela Pankhörst , Elis Pol və birlikdə Qlazqoda bir binanın damına çıxaraq lord Kruyun kişi auditoriyası qarşısında etdiyi çıxışı dayandırmağa cəhd etmişdir. Lyusi, dəfələrlə həbs edilmiş və aclıq aksiyası keçirmişdir. Vinston Çörçillin London şəhər meri balında iştirak edərək gizli plakat çıxarmış və "Qadınlar həbsxanada acından ölərkən siz burada necə nahar edə bilirsiniz?" deyə bağırmışdı. Bu hərəkətinə görə o, yenidən həbs olunmuş və həbsxanada məcburi yeməyə məruz qalmışdı.
Milli Amerika Qadınların Səsvermə Hüququ Assosiasiyası (NAWSA)
Berns və Elis Pol ABŞ-a qayıtdıqdan sonra Milli Amerika Qadınların Səsvermə Hüququ Assosiasiyasına (NAWSA) qoşuldular və onun Konqres Komitəsinə rəhbərlik etmişdilər. Onlar Demokrat Partiyasını federal səviyyədə qadınlara səsvermə hüququ verməyə məcbur etmək üçün siyasi təzyiq strategiyasını tətbiq etməyə çalışdılar.
1912-ci ildə bu strategiyanı NAWSA-nın Filadelfiyada keçirilən qurultayında təqdim etdilər, lakin təşkilat liderləri, xüsusilə Anna Hovard Şou, Demokratların yeni seçilmiş prezident olduğu üçün hələ tez olduğunu düşünərək bu ideyanı rədd etmişdilər.
Bununla belə, Berns və Pol öz ideyalarından vaz keçmədilər və Ceyn Addams kimi daha açıq düşüncəli NAWSA liderlərinin dəstəyini qazandılar. Nəticədə, 1913-cü ildə "Qadınların Səsvermə Hüququ Yürüşü" təşkil edildi. Bu yürüş ABŞ prezidenti Vudro Vilsonun inauqurasiyasından bir gün əvvəl baş tutmuşdur.
NAWSA isə onların daha radikal üsullarına maliyyə dəstəyi verməkdən imtina etdi və bu, Berns və Polun NAWSA-dan ayrılaraq Milli Qadın Partiyasını (NWP) qurmasına səbəb olmuşdur.
İrsi və xatirəsi
Berns 2020-ci ildə tərəfindən ölümündən sonra xatirəyə layiq görülmüşdür.
Dəmir dişli mələklər
2004-cü ildə HBO Films onun və Alis Polun mübarizəsini işıqlandıran "Iron Jawed Angels" filmini yayımladı. Berns bu filmdə avstraliyalı aktrisa tərəfindən canlandırılmışdır.
Suffs
2022-ci ildə "Suffs" adlı musiqili tamaşa Brodveydən kənar nümayiş olunmuşdur. Tamaşa Elis Pol və Bernsin aktivizmini əks etdirir. 2024-cü ildən etibarən Brodveydə göstərilməyə başlamışdır və onun prodüserləri arasında Hillari Klinton və da mövcuddular.
Lyusi Berns İnstitutu
ABŞ-ın Viskonsin ştatında yerləşən Lyusi Berns İnstitutu (ing. Lucy Burns Institute), onun şərəfinə adlandırılmış bir qeyri-kommersiya təhsil təşkilatıdır.
Lyusi Berns Muzeyi
25 yanvar 2020-ci ildə Virciniya ştatının şəhərində yerləşən Lyusi Berns Muzeyi açılmışdır. Muzey qadınların 1910-cu illərdə "Səssiz Müşahidəçilər" hərəkatı çərçivəsində keçirdiyi etirazları və onların fədakarlıqlarını əks etdirir.
İstinadlar
- https://global.britannica.com/biography/Lucy-Burns.
- Lucy Burns // FemBio database (alm.).
- Lucy Burns // SNAC (ing.). 2010.
- Lucy Burns // Find a Grave (ing.). 1996.
- https://www.mujeresenlahistoria.com/2016/05/la-valiente-sufragista-lucy-burns-1879.html.
- https://www.britannica.com/biography/Lucy-Burns.
- Bland, 1981 (p. 8)
- Bland, 1981 (p. 8), Lunardini, 1986 (p. 9)
- Lunardini, 1986 (p. 14)
- Irwin, 1921 (p. 16)
- Bland, 1981 (p. 5)
- Lunardini, 1986 (p. 8, 14)
- Bland, 1981 (p. 6)
- Lunardini, 1986 (p. 9)
- Bland, 1981 (p. 7)
- Lunardini, 1986 (pp. 8-9), Barker-Benfield & Clinton, 1991 (p. 456)
- Atkinson, Diane. Rise up, women! : the remarkable lives of the suffragettes. London: Bloomsbury. 2018. 151, 153, 159, 162, 166, 180, 530. ISBN . OCLC 1016848621.
- "Woman's Hour – Grace Roe". www.bbc.co.uk. İstifadə tarixi: August 2, 2019.
- "1911 Suffrage evaders: Cafe Vegetaria Edinburgh". National Records of Scotland. İstifadə tarixi: June 8, 2021.
- "Suffragists and the census". The Scotsman. April 4, 1911. səh. 9.
- Lunardini, 1986 (p. 16)
- "Glasgow Herald". August 21, 1909.
- Clift, 2003 (p. 97); Lunardini, 1986 (p. 15)
- Irwin, 1921 (p. 9); Lunardini, 1986 (p. 15)
- Clift, 2003 (p. 96)
- "2020 Honorees". National Women's History Alliance. January 15, 2020 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 8, 2020.
- . "Iron Jawed Angels". January 16, 2005. February 2, 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 3, 2010.
- Sicherman, Barbara; Green, Carol Hurd. Notable American Women: The Modern Period : a Biographical Dictionary, Volume 4. Cambridge, Mass [u.a.]: Belknap Press of Harvard Univ. Press. 1993. 124–125. ISBN .
- "Our Story". Lucy Burns Institute. İstifadə tarixi: October 22, 2013.
- Noe Kennedy, Barbara. "New Virginia museum will honor the sacrifices of suffragists". Lonely Planet. February 20, 2018.
- Hamm, Catherine. "In 1917, the 'Night of Terror' at a Virginia prison changed history. Now it's a site of beauty". Los Angeles Times. November 12, 2017.
- "Lucy Burns Museum". Lucy Burns Museum. İstifadə tarixi: December 28, 2019.
Biblioqrafiya
- Barker-Benfield, G.J., & Clinton, C. (1991). Portraits of American Women from Settlement to the Present (pp. 437–439). New York, NY: Oxford University Press, Inc.
- Becker, S.D. (1981). The origins of the Equal Rights Amendment: American feminism between the wars. Westport, CT: Greenwood Press.
- Bland, S.R. (1981). 'Never Quite as Committed as We'd Like': The Suffrage Militancy of Lucy Burns (Vol. 17, Issue 2, pp. 4–23). Journal of Long Island History, 1981.
- Clift, E. (2003). Founding Sisters and the Nineteenth Amendment. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.
- Iron Jawed Angels Website
- Irwin, I. H. (1921). The Story of The Woman's Party. Retrieved from https://books.google.com/books (Original work published 1921 by New York, NY: Harcourt, Brace & Company, Inc.)
- Retrieved from "Lucy Burns (1879–1966)". In National Women's History Museum Presents Rights for Women: The Suffrage Movement and Its Leaders.
- Lunardini, C.A. (1941). From equal suffrage to equal rights: Alice Paul and the National Woman's Party, 1912–1928. New York, NY: New York University Press.
- ". Retrieved from National Woman's Party (NWP)". In History.com from Encyclopædia Britannica, Inc
- Stevens, D. (1920). Jailed for Freedom. New York, NY: Liverright. Retrieved from https://books.google.com/books
- Retrieved from Visionaries. In Profiles: Selected Leaders of the National Woman's Party from The Library of Congress American Memory.
Xarici keçidlər
- Lucy Burns Institute
- Lucy Burns Museum
- Lucy Burns (ing.) Find a Grave saytında
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lyusi Berns ing Lucy Burns 28 iyul 1879 Bruklin Nyu York stati 22 dekabr 1966 Bruklin Nyu York stati amerikali sufrajist ve qadin haqlari vekili Berns hem ABS da hem de Boyuk Britaniyada feal sekilde mubarize aparan ve militant sufrajistlere qosulan aktivist olmusdur Lyusi Elis Polun yaxin dostu olmus ve birlikde Milli Qadin Partiyasini yaratmisdilar Lyusi Bernsing Lucy BurnsDogum tarixi 28 iyul 1879 1879 07 28 Dogum yeri Bruklin Nyu York Nyu York stati ABSVefat tarixi 22 dekabr 1966 1966 12 22 87 yasinda Vefat yeri Bruklin Nyu York Nyu York stati ABSTehsili Oksford Universiteti Kolumbiya Universiteti Yel Universiteti Vassar kolleci d Fealiyyeti muellime sufrajistUzvluyu Qadinlarin Ictimai ve Siyasi Birliyi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati ve tehsiliBerns Nyu Yorkda irland katolik ailede anadan olmusdur Milli Qadin Partiyasinin uzvu onu bele tesvir edirdi O ikiqat istedada sahib qadindir O hem danisigi hem de yazilari ile eyni derecede tesirli ve gozel ifade edir O hem zehni hem de emosional olaraq celd ve hessasdir O yuksek intellekte malikdir lakin eyni zamanda bu intellekte incelik ve cazibe bexs eden irland xarakterine sahibdir onun sosial cevikliyi ise son derece hessas ve suretlidir Berns istedadli telebe olmus ve evvelce 1890 ci ilde Bruklin Qadin Akademiyasi kimi taninan Paker Kolleci Institutunda oxumusdur Bu institut qizlari xanim kimi yetisdirmek missiyasina malik idi dini tehsili vurgulayir ve eyni zamanda aciq ve guclu dusunce verdisleri kimi liberal ideallari teblig edirdi Berns burada heyat boyu rol modeli olaraq qebul etdiyi ile tanis oldu Vayli Yel Universitetinin magistr proqramina daxil olan ilk qadinlardan biri olmusdur Berns hemcinin Kolumbiya Universiteti Vassar Kolleci ve Yel Universitetinde tehsil almis sonra ise ingilis dili muellimi pesesine yiyelenmisdir Berns Bruklinde yerlesen Erasmus Liseyinde iki il muellimlik etmisdir Tehsil sahesini sevse de tecrubeni bezen meyusedici hesab edir ve tehsilini davam etdirmek isteyirdi 1906 ci ilde 27 yasinda dil tehsili almaq ucun Almaniyaya kocmusdur Almaniyada Berns 1906 1909 cu iller arasinda Bonn ve Berlin Universitetlerinde tehsil almisdir Daha sonra Boyuk Britaniyaya kocerek Oksford Universitetinde ingilis dili uzre tehsil almisdir O genis ve derin tehsil almaq imkanina sahib idi cunki atasi Edvard Berns onun beynelxalq tehsilini maliyyelesdirirdi Ilk fealiyyetleriBerns 1909 1912 ci illerde Boyuk Britaniyada Pankhorst ailesi ile birlikde sufrajist herekatinda istirak etmisdir O Almaniyada magistr tehsili aldigi muddetde Ingiltereye seyahet etmis ve orada Emmelin Pankhorst ve onun qizlari Kristabel ve Silviya ile tanis olmusdur Onlarin fealligi ve xarizmasi onu o qeder ilhamlandirdi ki magistr tehsilini yarimciq qoyaraq qadin huquqlari ugrunda mubarize aparan Qadinlarin Sosial ve Siyasi Ittifaqina WSPU qosulmusdur Berns burada ilk defe Votes for Women qezetini satmaqla ve 29 iyun 1909 cu ilde kecirilen etiraz aksiyasinda istirak etmekle fealliga baslamis ve bu aksiyada hebs olunmusdur O 1910 1912 ci illerde WSPU terefinden maasli teskilatci kimi ise goturulmusdur Berns muxtelif mitinqlerde kuce cixislarinda istirak etdi ve coxsayli hebslerle uzlesmisdir 1909 cu ilin avqustunda o Adela Pankhorst Elis Pol ve birlikde Qlazqoda bir binanin damina cixaraq lord Kruyun kisi auditoriyasi qarsisinda etdiyi cixisi dayandirmaga cehd etmisdir Lyusi defelerle hebs edilmis ve acliq aksiyasi kecirmisdir Vinston Corcillin London seher meri balinda istirak ederek gizli plakat cixarmis ve Qadinlar hebsxanada acindan olerken siz burada nece nahar ede bilirsiniz deye bagirmisdi Bu hereketine gore o yeniden hebs olunmus ve hebsxanada mecburi yemeye meruz qalmisdi Milli Amerika Qadinlarin Sesverme Huququ Assosiasiyasi NAWSA Berns ve Elis Pol ABS a qayitdiqdan sonra Milli Amerika Qadinlarin Sesverme Huququ Assosiasiyasina NAWSA qosuldular ve onun Konqres Komitesine rehberlik etmisdiler Onlar Demokrat Partiyasini federal seviyyede qadinlara sesverme huququ vermeye mecbur etmek ucun siyasi tezyiq strategiyasini tetbiq etmeye calisdilar 1912 ci ilde bu strategiyani NAWSA nin Filadelfiyada kecirilen qurultayinda teqdim etdiler lakin teskilat liderleri xususile Anna Hovard Sou Demokratlarin yeni secilmis prezident oldugu ucun hele tez oldugunu dusunerek bu ideyani redd etmisdiler Bununla bele Berns ve Pol oz ideyalarindan vaz kecmediler ve Ceyn Addams kimi daha aciq dusunceli NAWSA liderlerinin desteyini qazandilar Neticede 1913 cu ilde Qadinlarin Sesverme Huququ Yurusu teskil edildi Bu yurus ABS prezidenti Vudro Vilsonun inauqurasiyasindan bir gun evvel bas tutmusdur NAWSA ise onlarin daha radikal usullarina maliyye desteyi vermekden imtina etdi ve bu Berns ve Polun NAWSA dan ayrilaraq Milli Qadin Partiyasini NWP qurmasina sebeb olmusdur Irsi ve xatiresiBerns 2020 ci ilde terefinden olumunden sonra xatireye layiq gorulmusdur Demir disli melekler 2004 cu ilde HBO Films onun ve Alis Polun mubarizesini isiqlandiran Iron Jawed Angels filmini yayimladi Berns bu filmde avstraliyali aktrisa terefinden canlandirilmisdir Suffs 2022 ci ilde Suffs adli musiqili tamasa Brodveyden kenar numayis olunmusdur Tamasa Elis Pol ve Bernsin aktivizmini eks etdirir 2024 cu ilden etibaren Brodveyde gosterilmeye baslamisdir ve onun produserleri arasinda Hillari Klinton ve da movcuddular Lyusi Berns Institutu ABS in Viskonsin statinda yerlesen Lyusi Berns Institutu ing Lucy Burns Institute onun serefine adlandirilmis bir qeyri kommersiya tehsil teskilatidir Lyusi Berns Muzeyi 25 yanvar 2020 ci ilde Virciniya statinin seherinde yerlesen Lyusi Berns Muzeyi acilmisdir Muzey qadinlarin 1910 cu illerde Sessiz Musahideciler herekati cercivesinde kecirdiyi etirazlari ve onlarin fedakarliqlarini eks etdirir Istinadlarhttps global britannica com biography Lucy Burns Lucy Burns FemBio database alm Lucy Burns SNAC ing 2010 Lucy Burns Find a Grave ing 1996 https www mujeresenlahistoria com 2016 05 la valiente sufragista lucy burns 1879 html https www britannica com biography Lucy Burns Bland 1981 p 8 Bland 1981 p 8 Lunardini 1986 p 9 Lunardini 1986 p 14 Irwin 1921 p 16 Bland 1981 p 5 Lunardini 1986 p 8 14 Bland 1981 p 6 Lunardini 1986 p 9 Bland 1981 p 7 Lunardini 1986 pp 8 9 Barker Benfield amp Clinton 1991 p 456 Atkinson Diane Rise up women the remarkable lives of the suffragettes London Bloomsbury 2018 151 153 159 162 166 180 530 ISBN 9781408844045 OCLC 1016848621 Woman s Hour Grace Roe www bbc co uk Istifade tarixi August 2 2019 1911 Suffrage evaders Cafe Vegetaria Edinburgh National Records of Scotland Istifade tarixi June 8 2021 Suffragists and the census The Scotsman April 4 1911 seh 9 Lunardini 1986 p 16 Glasgow Herald August 21 1909 Clift 2003 p 97 Lunardini 1986 p 15 Irwin 1921 p 9 Lunardini 1986 p 15 Clift 2003 p 96 2020 Honorees National Women s History Alliance January 15 2020 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi January 8 2020 Iron Jawed Angels January 16 2005 February 2 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi September 3 2010 Sicherman Barbara Green Carol Hurd Notable American Women The Modern Period a Biographical Dictionary Volume 4 Cambridge Mass u a Belknap Press of Harvard Univ Press 1993 124 125 ISBN 978 0674627338 Our Story Lucy Burns Institute Istifade tarixi October 22 2013 Noe Kennedy Barbara New Virginia museum will honor the sacrifices of suffragists Lonely Planet February 20 2018 Hamm Catherine In 1917 the Night of Terror at a Virginia prison changed history Now it s a site of beauty Los Angeles Times November 12 2017 Lucy Burns Museum Lucy Burns Museum Istifade tarixi December 28 2019 BiblioqrafiyaBarker Benfield G J amp Clinton C 1991 Portraits of American Women from Settlement to the Present pp 437 439 New York NY Oxford University Press Inc Becker S D 1981 The origins of the Equal Rights Amendment American feminism between the wars Westport CT Greenwood Press Bland S R 1981 Never Quite as Committed as We d Like The Suffrage Militancy of Lucy Burns Vol 17 Issue 2 pp 4 23 Journal of Long Island History 1981 Clift E 2003 Founding Sisters and the Nineteenth Amendment Hoboken NJ John Wiley amp Sons Iron Jawed Angels Website Irwin I H 1921 The Story of The Woman s Party Retrieved from https books google com books Original work published 1921 by New York NY Harcourt Brace amp Company Inc Retrieved from Lucy Burns 1879 1966 In National Women s History Museum Presents Rights for Women The Suffrage Movement and Its Leaders Lunardini C A 1941 From equal suffrage to equal rights Alice Paul and the National Woman s Party 1912 1928 New York NY New York University Press Retrieved from National Woman s Party NWP In History com from Encyclopaedia Britannica Inc Stevens D 1920 Jailed for Freedom New York NY Liverright Retrieved from https books google com books Retrieved from Visionaries In Profiles Selected Leaders of the National Woman s Party from The Library of Congress American Memory Xarici kecidlerVikianbarda Lyusi Berns ile elaqeli mediafayllar var Lucy Burns Institute Lucy Burns Museum Lucy Burns ing Find a Grave saytinda