Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lui Aleksandr Bertye (fr. Louis-Alexandre Berthier; 20 fevral 1753 — 1 iyun 1815) — Fransa marşalı (1804), Napoleon Fransasının vitse-konnetablı (1807), I knyazı, I hersoqu (1805-dən) və I Vaqram knyazı (1809-dan). 1799-1807-ci illərdə hərbi nazir və eyni zamanda 1799-1814-cü illərdə I Napoleonun qərargah rəisi.
| Lui Aleksandr Bertye | |
|---|---|
| fr. Louis-Alexandre Berthier | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Ləqəbi | "İmperatorun xanımı" |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Versal, Fransa |
| Vəfat tarixi | (62 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bamberq, Bavariya |
| Vətəndaşlığı | |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Mənsubiyyəti |  Fransa |
| Qoşun növü | Fransa Silahlı Qüvvələri |
| Xidmət illəri | 1764—1815 |
| Rütbəsi | Diviziya generalı |
| Döyüşlər | |
| Təltifləri | , Fəxri Legion ordeni (Böyük Xaç), Müqəddəs Lüdovik ordeni (Komandor), Zəfər tağının altında adı yazılıb |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İlk illəri
Aleksandr 20 fevral 1753-cü ildə Versalda Topoqrafiya Mühəndis Korpusunun polkovnik-leytenantı Jan Batist Bertyenin (1721 – 1804) və Mariya Fransuaza l'Hulye de la Serin ailəsində dünyaya gəlmişdir. Beş uşaqdan böyüyü olan Lui Aleksandrın üç qardaşı xidmət etmiş və onlardan ikisi Napoleon müharibələri dövründə general rütbəsinədək yüksəlmişdi.
Hərbi karyerası
17 yaşında orduya qəbul olunmuş və qərargahda xidmət etmişdir. 1780-ci ildə general ilə birlikdə Şimali Amerikaya yollanmış və ABŞ İstiqlal müharibəsində Böyük Britaniyaya qarşı döyüşlərdə iştirak etmişdir. Qayıtdıqdan sonra polkovnik rütbəsində müxtəlif qərargah vəzifələrində və Prussiyadakı hərbi nümayəndəlikdə çalışmışdır. Fransa inqilabı dövründə Versal Milli Qvardiyasının qərargah rəisi vəzifəsində kral XVI Lüdovikin bacılarını əhalinin zorakılığından mühafizə etmiş və onların qaçmasına yardım etmişdir (1791).
1792-ci il müharibəsində o birdən-birə Marşal Lüknerin qərargah rəisi təyin edildi və Dümurye və Kellermanın Arqon əməliyyatında əhəmiyyətli rol oynadı. 1793-1795-ci illər Vandeya üsyanında o yüksək etibarlılıq nümayiş etdirdi və növbəti ildə diviziya generalı və Napoleon Bonapartın yenicə komandanlığı ələ aldığı İtaliya ordusuna qərargah rəisi (general-mayor) təyin edildi. Onun işləmək həvəsi, diqqətcilliyi və cəld qavrama bacarığı, uzunmüddətli təcrübəsi və əmrlərin icrasındakı ustalığı onu ideal qərargah rəisi edirdi və buna görə də o karyerası boyunca Napoleonun ən çox dəyər verdiyi köməkçisi idi.
1798-ci ildə o, Napoleonun göstərişi ilə Vatikanı ələ keçirərək burada qurdu və fevralın 20-də Papa VI Piyi həbs edərək Valansaya qayıtdı. Bir il sonra Papa burada vəfat etdi.
Bundan sonra Bertye Napoleonun Misir səfərinə qoşuldu və Napoleonun qayıdışınadək orada qaldı. O, 1799-cu il iştirak etmiş və bir müddət Fransanın Hərb naziri vəzifəsini daşımışdı.
Xarakteri
Bertye heç də yüksək komandanlıq qabiliyyətinə malik deyildi. 1809-cu ildə onun müvəqqəti olaraq Fransa ordusuna rəhbərlik etdiyi dövrdə fransızlar Bavariyada bir neçə dəfə uğursuzluqla üzləşmişdilər. Napoleon Bonapartın istedadı qarşısında Bertyenin xidmətləri kölgədə qalırdı, lakin o çox yüksək təşkilatçılıq qabiliyyətinə və imperatorun göstərişlərini dərhal anlamaq və xırdalığınadək icra etmək bacarığına sahib idi.
İstinadlar
- Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Berthier, Louis Alexandre". Encyclopædia Britannica 3 (11th ed.). Cambridge University Press. p. 812
Xarici keçidlər
- Alex. Berthier, Relation of the Battle of Marengo 2018-02-17 at the Wayback Machine
- Spencer Napoleonica Collection Arxivləşdirilib 2012-12-05 at Archive.today at Newberry Library
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lui Aleksandr Bertye fr Louis Alexandre Berthier 20 fevral 1753 1 iyun 1815 Fransa marsali 1804 Napoleon Fransasinin vitse konnetabli 1807 I knyazi I hersoqu 1805 den ve I Vaqram knyazi 1809 dan 1799 1807 ci illerde herbi nazir ve eyni zamanda 1799 1814 cu illerde I Napoleonun qerargah reisi Lui Aleksandr Bertyefr Louis Alexandre BerthierSexsi melumatlarLeqebi Imperatorun xanimi Dogum tarixi 20 fevral 1753Dogum yeri Versal FransaVefat tarixi 1 iyun 1815 62 yasinda Vefat yeri Bamberq BavariyaVetendasligi FransaHerbi fealiyyetiMensubiyyeti FransaQosun novu Fransa Silahli QuvveleriXidmet illeri 1764 1815Rutbesi Diviziya generaliDoyusler Napoleon muharibeleriTeltifleri Fexri Legion ordeni Boyuk Xac Muqeddes Ludovik ordeni Komandor Zefer taginin altinda adi yazilib Vikianbarda elaqeli mediafayllarIlk illeriAleksandr 20 fevral 1753 cu ilde Versalda Topoqrafiya Muhendis Korpusunun polkovnik leytenanti Jan Batist Bertyenin 1721 1804 ve Mariya Fransuaza l Hulye de la Serin ailesinde dunyaya gelmisdir Bes usaqdan boyuyu olan Lui Aleksandrin uc qardasi xidmet etmis ve onlardan ikisi Napoleon muharibeleri dovrunde general rutbesinedek yukselmisdi Herbi karyerasi17 yasinda orduya qebul olunmus ve qerargahda xidmet etmisdir 1780 ci ilde general ile birlikde Simali Amerikaya yollanmis ve ABS Istiqlal muharibesinde Boyuk Britaniyaya qarsi doyuslerde istirak etmisdir Qayitdiqdan sonra polkovnik rutbesinde muxtelif qerargah vezifelerinde ve Prussiyadaki herbi numayendelikde calismisdir Fransa inqilabi dovrunde Versal Milli Qvardiyasinin qerargah reisi vezifesinde kral XVI Ludovikin bacilarini ehalinin zorakiligindan muhafize etmis ve onlarin qacmasina yardim etmisdir 1791 1792 ci il muharibesinde o birden bire Marsal Luknerin qerargah reisi teyin edildi ve Dumurye ve Kellermanin Arqon emeliyyatinda ehemiyyetli rol oynadi 1793 1795 ci iller Vandeya usyaninda o yuksek etibarliliq numayis etdirdi ve novbeti ilde diviziya generali ve Napoleon Bonapartin yenice komandanligi ele aldigi Italiya ordusuna qerargah reisi general mayor teyin edildi Onun islemek hevesi diqqetcilliyi ve celd qavrama bacarigi uzunmuddetli tecrubesi ve emrlerin icrasindaki ustaligi onu ideal qerargah reisi edirdi ve buna gore de o karyerasi boyunca Napoleonun en cox deyer verdiyi komekcisi idi 1798 ci ilde o Napoleonun gosterisi ile Vatikani ele kecirerek burada qurdu ve fevralin 20 de Papa VI Piyi hebs ederek Valansaya qayitdi Bir il sonra Papa burada vefat etdi Bundan sonra Bertye Napoleonun Misir seferine qosuldu ve Napoleonun qayidisinadek orada qaldi O 1799 cu il istirak etmis ve bir muddet Fransanin Herb naziri vezifesini dasimisdi XarakteriLui Aleksandr Bertyenin Sambor qesrindeki bustu Bertye hec de yuksek komandanliq qabiliyyetine malik deyildi 1809 cu ilde onun muveqqeti olaraq Fransa ordusuna rehberlik etdiyi dovrde fransizlar Bavariyada bir nece defe ugursuzluqla uzlesmisdiler Napoleon Bonapartin istedadi qarsisinda Bertyenin xidmetleri kolgede qalirdi lakin o cox yuksek teskilatciliq qabiliyyetine ve imperatorun gosterislerini derhal anlamaq ve xirdaliginadek icra etmek bacarigina sahib idi IstinadlarChisholm Hugh ed 1911 Berthier Louis Alexandre Encyclopaedia Britannica 3 11th ed Cambridge University Press p 812Xarici kecidlerAlex Berthier Relation of the Battle of Marengo 2018 02 17 at the Wayback Machine Spencer Napoleonica Collection Arxivlesdirilib 2012 12 05 at Archive today at Newberry Library