Zəfər tağı (fr. Arc de triomphe de l'Étoile) — Fransanın paytaxtı Parisdə yerləşən tarixi abidə. Şarl de Qoll meydanının (və ya Etual meydanı) ortasında, Yelisey çöllərinin qərbində yerləşir. Uzunluğu 44,82, eni 22, hündürlüyü 49,54 metrdir.
Zəfər tağı | |
---|---|
Arc de Triomphe de l'Étoile | |
Ölkə | Fransa |
Şəhər | Paris |
Yerləşir | Şarl dö Qoll meydanı |
Memar | Jan-Fransua Şalqren Lui-Etyen Herikat de Türi |
Sifarişçi | Napoleon Bonapart |
Tikilmə tarixi | 15 avqust 1806 - 29 iyul 1836 |
Üslubu | Neoklassisizm |
Hündürlüyü | 49,5 ± 0,2 m |
Uzunluğu | 22 m (72 ft) |
Eni | 45 m (148 ft) |
Material | Əhəng daşı |
Rəsmi sayt | arc-de-triomphe.monuments-nationaux.fr |
Fransa tarixi abidələri | |
İstinad nöm. | PA00088804 |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tağ iki — şərq və qərb fasadlarından ibarətdir. Qövs şəkilli yuxarı hissəsində (bilavasitə damının altında) üzərində Napoleon Bonapartın zəfər yürüşlərinin adları həkk olunmuş otuz qalxan yerləşir. Qalxanlardan bir qədər aşağıda memarlar Fransua Rüd, Brun, Jorj Jake, Lait, Lui-Denis Kayluet və Bernar Syurra məxsus şərq fasadının üzərində fransız qoşunlarının yürüş səhnələri, qərb fasadında isə fransız qoşunlarının yürüşlərdən dönüş səhnələrinə aid dairəvi miniatür heykəl ansamblı yerləşir. Şərq fasadının sol tərəfində aşağıda Napoleonun zəfərinə, 1810-cu il sülhünə, yuxarıda 1759-cu ildə türk qoşunları üzərindəki qələbəyə — Əbukir döyüşünə, sol tərəfdə aşağıda Marselyeza və 1792-ci il könüllülərinə, yuxarıda 1795-ci ildə Avstriya ilə müharibənin qalibi general Marsonun ölümünə, sağ yan tərəfinin yuxarısında həsr olunmuş barelyeflər yerləşmişdir. Tağın yan tərəfindəki girişlərinin divarlarında İmperator ordusunun zabitlərinin adları həkk olunmuşdur.
Tağın üst platformasından Yelisey çöllərinin üzərindən Parisin Defens rayonunadək şəhərin panoramasını seyr etmək mümkündür.
Şarl de Qoll meydanı XIX əsrdə tərəfindən layihələndirilmiş 12 küçənin açıldığı çox geniş və böyük dairəvi meydandır.
Charles de Gaulle — Étoile ("Şarl de Qoll — Etual") metro stansiyasından Zəfər Tağına rahatlıqla getmək mümkündür.
Tarixi
Napoleon Bonapart qalib çıxan fransız əsgərlərinə evlərinə Zəfər Tağının altından keçərək dönəcəklərinə söz vermişdir. 15 avqust 1806-cı ildə təməl daşı qoyulmasına baxmayaraq tikintinin memarı 1811-ci ildə vəfatı və 1814-cü ildə ölkədə hakimiyyət dəyişikliyindən sonra tikinti tamamilə dayandırılır. Kral hakimiyyətə gəlməsi ilə Zəfər Tağının inşası iyul 1832-ci ildə davam etdirilərək nəhayət 1836-cı ildə tamamlanır.
Napoleona sağlığında Zəfər Tağının altından keçmək qismət olmasa da, 15 dekabr 1840-cı ildə Müqəddəs Yelena adasından Parisə gətirilən cənazəsi Zəfər Tağının altından keçirilir. Fransanın bir çox görkəmli xadimlərinin cənazəsi Zəfər Tağının altından keçirilməklə torpağa tapşırılmışdır. 1885-ci ildə Viktor Hüqonun cənazəsi iki gün Zəfər Tağının altında saxlanıldıqdan sonra torpağa tapşırılmışdır.
1919-cu ildə Birinci dünya müharibəsinin bitməsi ilə əlaqədar Qələbə paradı məhz Zəfər Tağının altından keçmişdir.
28 yanvar 1921-ci ildə Birinci dünya müharibəsində şəhid olmuş əsgərlərin xatirəsinə Zəfər Tağının qarşısında naməlum əsgər dəfn edilmiş və qəbirüstü əbədi məşəl kompleksi yaradılmışdır.
Zəfər Tağının 4 böyük heykəl kompleksi və barelyefi
- Zəfər (Le Triomphe de 1810), Jan-Pyer Korto, 1833
- Müqavimət (La Résistance de 1814), 1833-1837
- həsr olunmuş barelyef
- 15 noyabr 1796-cı il Jemappe döyüşünə həsr olunmuş barelyef
- Tağının daxili interyeri
- İmperator qoşunlarının zabitlərinin adları
- 3 iyul 1798-ci il İsgəndəriyyə uğrunda döyüşə həsr olunmuş barelyef
- Yürüş (Le Départ de 1792), Fransua Rüd, 1833
- Sülh (La Paix de 1815), 1833-1837
- General Marsonun ölümünə həsr olunmuş barelyef
İstinadlar
- Raymond, Gino. Historical dictionary of France. Scarecrow Press. 30 October 2008. səh. 9. ISBN . 26 July 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 20 iyul 2015.
- Fleischmann, Hector. An unknown son of Napoleon. John Lane company. 1914. səh. 204. 2017-02-05 tarixində . İstifadə tarixi: 20 iyul 2015.
Ədəbiyyat
- Paris, Alan Tillier, Ein Dorling Kindersley Buch, reiseführer, VİSaVİS Neuauflage 2007/2008,
- Paris, Teresa Fischer, Falk reiseführer, Auflage 2004, ,
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Zefer tagi deqiqlesdirme Zefer tagi fr Arc de triomphe de l Etoile Fransanin paytaxti Parisde yerlesen tarixi abide Sarl de Qoll meydaninin ve ya Etual meydani ortasinda Yelisey collerinin qerbinde yerlesir Uzunlugu 44 82 eni 22 hundurluyu 49 54 metrdir Zefer tagiArc de Triomphe de l Etoile48 52 26 sm e 2 17 42 s u Olke FransaSeher ParisYerlesir Sarl do Qoll meydaniMemar Jan Fransua Salqren Lui Etyen Herikat de TuriSifarisci Napoleon BonapartTikilme tarixi 15 avqust 1806 29 iyul 1836Uslubu NeoklassisizmHundurluyu 49 5 0 2 mUzunlugu 22 m 72 ft Eni 45 m 148 ft Material Eheng dasiResmi sayt arc de triomphe monuments nationaux frFransa tarixi abideleriIstinad nom PA00088804Zefer tagi Vikianbarda elaqeli mediafayllarZefer Taginin gece gorunusu Tag iki serq ve qerb fasadlarindan ibaretdir Qovs sekilli yuxari hissesinde bilavasite daminin altinda uzerinde Napoleon Bonapartin zefer yuruslerinin adlari hekk olunmus otuz qalxan yerlesir Qalxanlardan bir qeder asagida memarlar Fransua Rud Brun Jorj Jake Lait Lui Denis Kayluet ve Bernar Syurra mexsus serq fasadinin uzerinde fransiz qosunlarinin yurus sehneleri qerb fasadinda ise fransiz qosunlarinin yuruslerden donus sehnelerine aid dairevi miniatur heykel ansambli yerlesir Serq fasadinin sol terefinde asagida Napoleonun zeferine 1810 cu il sulhune yuxarida 1759 cu ilde turk qosunlari uzerindeki qelebeye Ebukir doyusune sol terefde asagida Marselyeza ve 1792 ci il konullulerine yuxarida 1795 ci ilde Avstriya ile muharibenin qalibi general Marsonun olumune sag yan terefinin yuxarisinda hesr olunmus barelyefler yerlesmisdir Tagin yan terefindeki girislerinin divarlarinda Imperator ordusunun zabitlerinin adlari hekk olunmusdur Tagin ust platformasindan Yelisey collerinin uzerinden Parisin Defens rayonunadek seherin panoramasini seyr etmek mumkundur Sarl de Qoll meydani XIX esrde terefinden layihelendirilmis 12 kucenin acildigi cox genis ve boyuk dairevi meydandir Charles de Gaulle Etoile Sarl de Qoll Etual metro stansiyasindan Zefer Tagina rahatliqla getmek mumkundur TarixiNapoleon Bonapart qalib cixan fransiz esgerlerine evlerine Zefer Taginin altindan kecerek doneceklerine soz vermisdir 15 avqust 1806 ci ilde temel dasi qoyulmasina baxmayaraq tikintinin memari 1811 ci ilde vefati ve 1814 cu ilde olkede hakimiyyet deyisikliyinden sonra tikinti tamamile dayandirilir Kral hakimiyyete gelmesi ile Zefer Taginin insasi iyul 1832 ci ilde davam etdirilerek nehayet 1836 ci ilde tamamlanir Namelum esgerin mezari Napoleona sagliginda Zefer Taginin altindan kecmek qismet olmasa da 15 dekabr 1840 ci ilde Muqeddes Yelena adasindan Parise getirilen cenazesi Zefer Taginin altindan kecirilir Fransanin bir cox gorkemli xadimlerinin cenazesi Zefer Taginin altindan kecirilmekle torpaga tapsirilmisdir 1885 ci ilde Viktor Huqonun cenazesi iki gun Zefer Taginin altinda saxlanildiqdan sonra torpaga tapsirilmisdir 1919 cu ilde Birinci dunya muharibesinin bitmesi ile elaqedar Qelebe paradi mehz Zefer Taginin altindan kecmisdir 28 yanvar 1921 ci ilde Birinci dunya muharibesinde sehid olmus esgerlerin xatiresine Zefer Taginin qarsisinda namelum esger defn edilmis ve qebirustu ebedi mesel kompleksi yaradilmisdir Zefer Taginin 4 boyuk heykel kompleksi ve barelyefiZefer Le Triomphe de 1810 Jan Pyer Korto 1833 Muqavimet La Resistance de 1814 1833 1837 hesr olunmus barelyef 15 noyabr 1796 ci il Jemappe doyusune hesr olunmus barelyef Taginin daxili interyeri Imperator qosunlarinin zabitlerinin adlari 3 iyul 1798 ci il Isgenderiyye ugrunda doyuse hesr olunmus barelyef Yurus Le Depart de 1792 Fransua Rud 1833 Sulh La Paix de 1815 1833 1837 General Marsonun olumune hesr olunmus barelyefIstinadlarRaymond Gino Historical dictionary of France Scarecrow Press 30 October 2008 seh 9 ISBN 978 0 8108 5095 8 26 July 2020 tarixinde Istifade tarixi 20 iyul 2015 Fleischmann Hector An unknown son of Napoleon John Lane company 1914 seh 204 2017 02 05 tarixinde Istifade tarixi 20 iyul 2015 EdebiyyatParis Alan Tillier Ein Dorling Kindersley Buch reisefuhrer VISaVIS Neuauflage 2007 2008 ISBN 978 3 928044 37 0 Paris Teresa Fischer Falk reisefuhrer Auflage 2004 ISBN 3 8279 0175 8