Livanlılar — Livan ərazisində yaşayan əhali, milli kimlik.
Lebanese people.JPG | |||||||||||||||||||||||||||
Ümumi sayı | |||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
8-14 mln. nəf | |||||||||||||||||||||||||||
Yaşadığı ərazilər | |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
Dili | |||||||||||||||||||||||||||
Dini | |||||||||||||||||||||||||||
İslam | |||||||||||||||||||||||||||
Qohum xalqlar | |||||||||||||||||||||||||||
Yayılması və sayları
Livanlıların ümumi sayı 14-15 milyon nəfər təşkil edir. Livanın özündə isə onların ümumi sayı 3 971 941 nəfər təşkil edir. Bu isə ölkə əhalisinin 95 % bərabərdir. Digər xalqlar arasında fələstinlilər, kürdlər, ermənilər (4%), yunanlar, türklər və s. xalqlar nəzərdə tululur. Şəhərlərə görə əhali: Beyrut — 1,5 mln, Tərabülüs əş-Şam — 200 mi ., Zəhlə — 200 min., Sayda — 100 min., Sur— 70 min. İllik təbi artım 1,34 % təşkil edir. Hər min nəfərə 10,68 nəfər doğulduğu halda, hər 1000 nəfərə 6,32 nəfər həyatını itirir. Onların Cənubi Amerika, Şimali Amerika, Avropa, Afrika və Yaxın Şərq ölkələrində böyük diasporaları vardır. Dünyada ən böyük diasporaları Braziliyada yerləşir.
Formalaşmaları
Livanlılar semit xalqlarına daxildirlər. Onlsrın kökü və gedib çıxır. Ancaq onlar ərazilərini işğal etmiş semit və qeyri semit qrupuna daxil olan xalqlarla qarışmışlar. Onların genindı misirlilər, romalılar, farslar, yunanlar, ərəblər, assuriyalılar və xaçlı yürüşləri zamanı gəlmiş avropalıların qanı vardır.
İnanc
Müxtəlif konfesiyaya daxil olan xristianların sayı 40 % çatır (digər məlumata görə 30 %). Fransız mandatlığı dönəmində Şərqi Katolik kilsəsinə, xaldey katolik kilsəsi, maruni kilsəsi, melkit katolik kilsəsi, erməni katolik kilsəsi və süryani katolik kilsəsinə daxil olanları sayı əhalinin yarısına bərabər olmuşdur. Livan əhalisinin hazırda 40 % şiə müsəlmanlardır. Onlar əsasən ölkənin sərhəd zonalarında yaşayırlar. Əhalinin az bir hissəsini sünnilər və ismaililər təşkil edir.
Dil
Livanlıların böyük qismi ərəb dilinin livan dialektində danışır. Bununlabelə Kipr adasında yaşayan livanlılar kipr-ərəb dilində danışırlar. Müəyyən qismi isə fransız dili və ingilis dilində danışır.
Adət-ənənə
Digər ərəb ölkələrində olduğu kimi ailə şəklində yaşayırlar. Ancaq qərb təsiri açıq şəkildə təsir göstərmişdur. Bu əsasən şəhərlərdə özünü açıq adın büruzə verir. Dağlıq kəndlərdə isə əvvəlki yaşayış tərzi qorunmuşdur. Uzun zaman əsarətdə qalmaları, asimilyasiyaya məruz qalmaları sayəsində etik müxtəliflikdən irəli gələrək qarşılıqlı anlaşma meydana gəlmişdir.
- Yaşayış yeri.
Livanlıların böyük qismi şəhərlərdə yaşayır. Livanlıların ənənəvi evləri müxtəlifdir.
- Geyim.
Onlar müasir geyimlər geyinirlər. Qadınlar isə şəriətə uyğun şəkildə başlarını örtürlər. Livanlı dizaynerlər dümyada məşhurdular. Onlar Milan və Paris kimi moda mərkəzlərində çalışırlar.
- Təsərrüfat
Kənd təsərrüfatı ilə məşğul olanlar banan, potağal, limon, dağlıq ərazilərdə üzüm yetişdirilir. Üstəlik burada alma, armud, ərik, gilənar sahələri belə mövcuddur. Tərəvəzçilik və tütünçülük kimi sahələrdə inkişaf etdirilmişdirr. Ölkədə 1995-ci ildə 420 min baş keçi, 245 min baş qoyun, 79 min baş iri buynuzlu qaramal yetişdirilirdi.
Livan diasporası
Livanda yaşamayan livanlılar nəzərfə tutulur. Ən böyük duaspora Latın Amerikasında yaşayır. Təkcə Braziliyada 7 milyon livanlı yaşayır. Bu isə Livanın özündən iki dəfə çoxdur. Onların ilk dalğası 1860-cı ildə, ikinci dalğa Birinci Dünya müharibəsi dönəmində, üçüncü dalğa isə 1950-1960-ci illərdə Livan vətəndaş müharibəsi dönəmində ayaq basmışlar. Köç günümüzdə belə azda olsa davam edir. Latın Amerikada olan məşhur livanlılar: (Meksikalı milyarder), Mişel Temer (Braziliyanın vitse-prezidenti), Salma Hayek (Meksikalı aktrisa), Şakira (Kolumbiyalı məşhur müğənni).
Ədəbiyyat
- Fisk, Robert. Pity the Nation: The Abduction of Lebanon. New York: Nation Books, 2002.
- Firzli, Nicola Y. Al-Baath wa-Lubnân [Arabic only] («The Baath and Lebanon»). Beirut: Dar-al-Tali’a Books, 1973
- History of Syria Including Lebanon and Palestine, Vol. 2 (2002) ()
- Holst, Sanford. Phoenicians: Lebanon’s Epic Heritage. Los Angeles: Cambridge and Boston Press, 2005.
- Norton, Augustus R. Amal and the Shi’a: Struggle for the Soul of Lebanon. Austin and London: University of Texas Press, 1987.
- Riley-Smith, Jonathan. The Oxford Illustrated History of the Crusades. New York: Oxford University Press, 2001.
- Salibi, Kamal. A House of Many Mansions: The History of Lebanon Reconsidered. Berkeley: University of California Press, 1990.
Mənbə
- General People’s Committee (The Cabinet) 2008-11-23 at the Wayback Machine (ing.)
- russarabbc.ru 2016-03-06 at the Wayback Machine
İstinadlar
- . 2018-09-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-19.
- "Country Profile: Lebanon". Foreign and Commonwealth Office. 3 April 2007.[ölü keçid]
- ":: Embaixada do Líbano no Brasil ::". Libano.org.br. 2014-11-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-07-04.
- . The Daily Star. 2011-03-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-04.
- "News :: Politics :: Sleiman meets Brazilian counterpart, Lebanese community". The Daily Star. 2012-02-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-04.
- "Brazil-Arab News Agency - Colombia awakens to the Arab world". .anba.com.br. 2012-02-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-04.
- The biggest enchilada 2008-12-05 at the Wayback Machine, Telegraph
- "Livanlıların adətləri". 2008-01-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-11-19.
- "Ən güçlü diaspora". 2016-12-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-11-19.
- . 2016-03-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-19.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Livanlilar Livan erazisinde yasayan ehali milli kimlik Livanlilar Lebanese people JPGUmumi sayi8 14 mln nefYasadigi eraziler7 000 0004 000 0001 500 000700 000504 000400 000340 000250 000225 00DiliEreb dili Fransiz dili Ingilis diliDiniIslam XristianQohum xalqlarAssuriyalilarYayilmasi ve saylariLivanlilarin umumi sayi 14 15 milyon nefer teskil edir Livanin ozunde ise onlarin umumi sayi 3 971 941 nefer teskil edir Bu ise olke ehalisinin 95 beraberdir Diger xalqlar arasinda felestinliler kurdler ermeniler 4 yunanlar turkler ve s xalqlar nezerde tululur Seherlere gore ehali Beyrut 1 5 mln Terabulus es Sam 200 mi Zehle 200 min Sayda 100 min Sur 70 min Illik tebi artim 1 34 teskil edir Her min nefere 10 68 nefer doguldugu halda her 1000 nefere 6 32 nefer heyatini itirir Onlarin Cenubi Amerika Simali Amerika Avropa Afrika ve Yaxin Serq olkelerinde boyuk diasporalari vardir Dunyada en boyuk diasporalari Braziliyada yerlesir FormalasmalariLivanlilar semit xalqlarina daxildirler Onlsrin koku ve gedib cixir Ancaq onlar erazilerini isgal etmis semit ve qeyri semit qrupuna daxil olan xalqlarla qarismislar Onlarin genindi misirliler romalilar farslar yunanlar erebler assuriyalilar ve xacli yurusleri zamani gelmis avropalilarin qani vardir InancMuxtelif konfesiyaya daxil olan xristianlarin sayi 40 catir diger melumata gore 30 Fransiz mandatligi doneminde Serqi Katolik kilsesine xaldey katolik kilsesi maruni kilsesi melkit katolik kilsesi ermeni katolik kilsesi ve suryani katolik kilsesine daxil olanlari sayi ehalinin yarisina beraber olmusdur Livan ehalisinin hazirda 40 sie muselmanlardir Onlar esasen olkenin serhed zonalarinda yasayirlar Ehalinin az bir hissesini sunniler ve ismaililer teskil edir DilLivanlilarin boyuk qismi ereb dilinin livan dialektinde danisir Bununlabele Kipr adasinda yasayan livanlilar kipr ereb dilinde danisirlar Mueyyen qismi ise fransiz dili ve ingilis dilinde danisir Adet eneneDiger ereb olkelerinde oldugu kimi aile seklinde yasayirlar Ancaq qerb tesiri aciq sekilde tesir gostermisdur Bu esasen seherlerde ozunu aciq adin buruze verir Dagliq kendlerde ise evvelki yasayis terzi qorunmusdur Uzun zaman esaretde qalmalari asimilyasiyaya meruz qalmalari sayesinde etik muxteliflikden ireli gelerek qarsiliqli anlasma meydana gelmisdir Yasayis yeri Livanlilarin boyuk qismi seherlerde yasayir Livanlilarin enenevi evleri muxtelifdir Geyim Onlar muasir geyimler geyinirler Qadinlar ise seriete uygun sekilde baslarini orturler Livanli dizaynerler dumyada meshurdular Onlar Milan ve Paris kimi moda merkezlerinde calisirlar Teserrufat Kend teserrufati ile mesgul olanlar banan potagal limon dagliq erazilerde uzum yetisdirilir Ustelik burada alma armud erik gilenar saheleri bele movcuddur Terevezcilik ve tutunculuk kimi sahelerde inkisaf etdirilmisdirr Olkede 1995 ci ilde 420 min bas keci 245 min bas qoyun 79 min bas iri buynuzlu qaramal yetisdirilirdi Livan diasporasiLivanda yasamayan livanlilar nezerfe tutulur En boyuk duaspora Latin Amerikasinda yasayir Tekce Braziliyada 7 milyon livanli yasayir Bu ise Livanin ozunden iki defe coxdur Onlarin ilk dalgasi 1860 ci ilde ikinci dalga Birinci Dunya muharibesi doneminde ucuncu dalga ise 1950 1960 ci illerde Livan vetendas muharibesi doneminde ayaq basmislar Koc gunumuzde bele azda olsa davam edir Latin Amerikada olan meshur livanlilar Meksikali milyarder Misel Temer Braziliyanin vitse prezidenti Salma Hayek Meksikali aktrisa Sakira Kolumbiyali meshur mugenni EdebiyyatFisk Robert Pity the Nation The Abduction of Lebanon New York Nation Books 2002 Firzli Nicola Y Al Baath wa Lubnan Arabic only The Baath and Lebanon Beirut Dar al Tali a Books 1973 History of Syria Including Lebanon and Palestine Vol 2 2002 ISBN 1 931956 61 8 Holst Sanford Phoenicians Lebanon s Epic Heritage Los Angeles Cambridge and Boston Press 2005 Norton Augustus R Amal and the Shi a Struggle for the Soul of Lebanon Austin and London University of Texas Press 1987 Riley Smith Jonathan The Oxford Illustrated History of the Crusades New York Oxford University Press 2001 Salibi Kamal A House of Many Mansions The History of Lebanon Reconsidered Berkeley University of California Press 1990 MenbeGeneral People s Committee The Cabinet 2008 11 23 at the Wayback Machine ing russarabbc ru 2016 03 06 at the Wayback MachineIstinadlar 2018 09 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 11 19 Country Profile Lebanon Foreign and Commonwealth Office 3 April 2007 olu kecid Embaixada do Libano no Brasil Libano org br 2014 11 23 tarixinde Istifade tarixi 2011 07 04 The Daily Star 2011 03 03 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 07 04 News Politics Sleiman meets Brazilian counterpart Lebanese community The Daily Star 2012 02 29 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 07 04 Brazil Arab News Agency Colombia awakens to the Arab world anba com br 2012 02 29 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 07 04 The biggest enchilada 2008 12 05 at the Wayback Machine Telegraph Livanlilarin adetleri 2008 01 14 tarixinde Istifade tarixi 2016 11 19 En guclu diaspora 2016 12 03 tarixinde Istifade tarixi 2016 11 19 2016 03 08 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 11 19