Lazar Fyodoroviç Biçeraxov (1882-1952) - çar ordusunda kazak qoşunları polkovniki. Milliyətcə osetindir. Birinci dünya müharibəsi dövründə İranın şimalında hərbi əməliyyatlar aparan rus qoşunlarının tərkibindəki kazak qoşunlarınınn komandanı.
Lazar Biçeraxov | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 15 (27) noyabr 1882 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 22 iyun 1952(69 yaşında) |
Vətəndaşlığı | |
Hərbi fəaliyyəti | |
Mənsubiyyəti | Rusiya imperiyası |
Qoşun növü | süvari |
Rütbəsi | general-mayor |
Döyüşlər | |
Təltifləri |
Biçeraxov və Azərbaycan
Oktyabr inqilabından sonra ingilis komandanlığı Biçeraxovun rəhbərliyi altındakı 1500 nəfərlik hərbi qüvvəni Bakını almaq üçün istifadə etmək qərarına gəldi. Böyük məbləğ qarşılığında buna razılıq verən Biçeraxov 1918-ci ilin iyunun 27-28-də ingilis generalı Denstervillə Bakıya hücum planını müzakirə etmişdi. Plana əsasən, Biçeraxov Şaumyanın başçılıq etdiyi Bakı Xalq Komissarları Sovetinə müraciətində Bakını türk qoşunlarından qorumaq üçün öz dəstəsinin sovet qoşunları tərkibinə daxil olunması təklifini vermişdi. Bolşeviklərə nifrət etməsinə baxmayaraq, Biçeraxov türk qoşunlarının Bakıya girməsinə də mane olmağa çalışırdı. Hətta öz sədaqətini sübut etmək üçün o, ingilislərin bir sıra gizli planları barədə Bakı Sovetinə məlumatlar da vermişdi.
Bakıya gəlişi
Qafqaz İslam Ordusuna qarşı döyüşlərdə məğlubiyyət qarşısında qalan BXKS Biçeraxovun yardımından istifadə etməyə razılıq verdi. Lakin 1918-ci ilin iyulun sonunda Qafqaz İslam Ordusuna qarşı hərbi əməliyyatların ümidsiz olduğunu görən Biçeraxov cəbhə xəttini tərk edərək, öz dəstəsi ilə birlikdə Dağıstana keçmiş, Petrovsk-Port (Mahaçqala) şəhərini tutmuş, A. Denikinlə əlaqə yaratmışdı. Biçeraxov Bakıdakı Erməni Milli Şurasının, “Daşnaksutyun” partiyasının liderləri ilə də sıx əlaqə saxlayırdı. Qafqazda hərbi diktatura yaratmaq istəyən Biçeraxovun əsl məqsədi Rusiyanın 1914-cü il hüdudlarında bərpa bərpasına kömək etmək idi. Biçeraxovun 1918-ci ilin, noyabrında müttəfiq qoşunları ilə bir vaxtda yenidən Bakıya gəlişindən ruhlanan rus və erməni milli şuraları Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin devrilməsi və Biçeraxovun başçılıq etdiyi Xəzəryani hökumət yaradılması barədə qərar çıxardılar. Artıq ingilis ordusunun general-mayoru rütbəsində Bakıya qayıdan Biçeraxov əhali içərisində aeroplandan bəyannamələr səpdirmiş və onları “Qafqazın rus dəniz və quru qüvvələrinin baş komandanı” kimi imzalamışdı.
Sürgünə göndərilməsi
Böyük Britaniyanın hökumətinin Biçeraxova münasibəti antibolşevizm siyasəti ilə bağlı idi. Bu baxımdan Biçeraxovun Xəzər hövzəsi regionunda sərbəst fəaliyyəti, xüsusən, 1919-cu ilin, yanvarında onun başçılığı ilə “Qafqaz-Xəzər Hökuməti”nin yaradılması B.Britaniya hökuməti tərəfindən cavabsız qalmadı. Bu dəfə ingilislər Biçeraxovun Böyük Britaniya kraliçası tərəfindən qəbul və təltif edilmək adı ilə Londona çağırıldı. Beləliklə Biçeraxov 1919-cu ildən, Londonda yaşamağa məcbur qaldı. 1952-ci ildə Almaniyada vəfat etdi.
Həmçinin bax
Mənbə
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası, Lazar Biçeraxov maddəsi
- Azərbaycan tarixi 7 cilddə. V cild, Bakı, 2001.
İstinadlar
- Library of Congress Authorities (ing.). Library of Congress.
- "Бичерахов Лазарь Федорович". 2011-10-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-04-05.
- "Россия. Военное министерство". 2018-08-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-04-05.
- Cəmil Həsənli-Azərbaycan beynəlxalq münasibətlər sistemində (1918-1920)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lazar Fyodorovic Biceraxov 1882 1952 car ordusunda kazak qosunlari polkovniki Milliyetce osetindir Birinci dunya muharibesi dovrunde Iranin simalinda herbi emeliyyatlar aparan rus qosunlarinin terkibindeki kazak qosunlarininn komandani Lazar BiceraxovSexsi melumatlarDogum tarixi 15 27 noyabr 1882Dogum yeri Sankt Peterburq Rusiya imperiyasiVefat tarixi 22 iyun 1952 1952 06 22 69 yasinda Vetendasligi Rusiya imperiyasi SSRIHerbi fealiyyetiMensubiyyeti Rusiya imperiyasiQosun novu suvariRutbesi general mayorDoyusler Birinci Dunya muharibesi Rusiyada vetendas muharibesi Baki doyusu Ikinci Dunya muharibesi Goycay doyusuTeltifleriBiceraxov ve AzerbaycanOktyabr inqilabindan sonra ingilis komandanligi Biceraxovun rehberliyi altindaki 1500 neferlik herbi quvveni Bakini almaq ucun istifade etmek qerarina geldi Boyuk mebleg qarsiliginda buna raziliq veren Biceraxov 1918 ci ilin iyunun 27 28 de ingilis generali Densterville Bakiya hucum planini muzakire etmisdi Plana esasen Biceraxov Saumyanin basciliq etdiyi Baki Xalq Komissarlari Sovetine muracietinde Bakini turk qosunlarindan qorumaq ucun oz destesinin sovet qosunlari terkibine daxil olunmasi teklifini vermisdi Bolseviklere nifret etmesine baxmayaraq Biceraxov turk qosunlarinin Bakiya girmesine de mane olmaga calisirdi Hetta oz sedaqetini subut etmek ucun o ingilislerin bir sira gizli planlari barede Baki Sovetine melumatlar da vermisdi Bakiya gelisi Qafqaz Islam Ordusuna qarsi doyuslerde meglubiyyet qarsisinda qalan BXKS Biceraxovun yardimindan istifade etmeye raziliq verdi Lakin 1918 ci ilin iyulun sonunda Qafqaz Islam Ordusuna qarsi herbi emeliyyatlarin umidsiz oldugunu goren Biceraxov cebhe xettini terk ederek oz destesi ile birlikde Dagistana kecmis Petrovsk Port Mahacqala seherini tutmus A Denikinle elaqe yaratmisdi Biceraxov Bakidaki Ermeni Milli Surasinin Dasnaksutyun partiyasinin liderleri ile de six elaqe saxlayirdi Qafqazda herbi diktatura yaratmaq isteyen Biceraxovun esl meqsedi Rusiyanin 1914 cu il hududlarinda berpa berpasina komek etmek idi Biceraxovun 1918 ci ilin noyabrinda muttefiq qosunlari ile bir vaxtda yeniden Bakiya gelisinden ruhlanan rus ve ermeni milli suralari Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin devrilmesi ve Biceraxovun basciliq etdiyi Xezeryani hokumet yaradilmasi barede qerar cixardilar Artiq ingilis ordusunun general mayoru rutbesinde Bakiya qayidan Biceraxov ehali icerisinde aeroplandan beyannameler sepdirmis ve onlari Qafqazin rus deniz ve quru quvvelerinin bas komandani kimi imzalamisdi Surgune gonderilmesiBoyuk Britaniyanin hokumetinin Biceraxova munasibeti antibolsevizm siyaseti ile bagli idi Bu baximdan Biceraxovun Xezer hovzesi regionunda serbest fealiyyeti xususen 1919 cu ilin yanvarinda onun basciligi ile Qafqaz Xezer Hokumeti nin yaradilmasi B Britaniya hokumeti terefinden cavabsiz qalmadi Bu defe ingilisler Biceraxovun Boyuk Britaniya kralicasi terefinden qebul ve teltif edilmek adi ile Londona cagirildi Belelikle Biceraxov 1919 cu ilden Londonda yasamaga mecbur qaldi 1952 ci ilde Almaniyada vefat etdi Hemcinin baxBaki Xalq Komissarlari Soveti Lionel DenstervilMenbeAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi Lazar Biceraxov maddesi Azerbaycan tarixi 7 cildde V cild Baki 2001 IstinadlarLibrary of Congress Authorities ing Library of Congress Bicherahov Lazar Fedorovich 2011 10 16 tarixinde Istifade tarixi 2018 04 05 Rossiya Voennoe ministerstvo 2018 08 18 tarixinde Istifade tarixi 2018 04 05 Cemil Hesenli Azerbaycan beynelxalq munasibetler sisteminde 1918 1920