Lüdviq Vitgenşteyn (26 aprel 1889[…] – 29 aprel 1951[…], Kembric, Birləşmiş Krallıq) — Avstriya filosofu, analitik fəlsəfənin banilərindən və XX əsrin ən parlaq filosoflarından biri. Bəziləri onu İmmanuel Kantdan sonra günümüzə qədərki dövrün ən böyük filosofu hesab edir.
Lüdviq Vitgenşteyn | |
---|---|
alm. Ludwig Josef Johann Wittgenstein | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Vyana, Avstriya-Macarıstan |
Vəfat tarixi | (62 yaşında) |
Vəfat yeri | Kembric, Böyük Britaniya |
Vəfat səbəbi | prostat xərçəngi |
Elm sahəsi | fəlsəfə |
Elmi dərəcəsi |
|
İş yeri |
|
Təhsili |
|
Elmi rəhbərləri | Bertran Rassel, Frenk Ramsey |
wittgen-cam.ac.uk | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Vitgenşteyn qərb fəlsəfəsində iki inqilabi yeniliyin müəllifi kimi tanınır. Bunlardan birincisi onun "Məntiqi-fəlsəfi traktat" əsərinin Vyana dərnəyinə təsiri və nəticədə məntiqi pozitivizmin yaranması, ikincisi isə dilin təbiəti və quruluşuna dair "Fəlsəfi tədqiqatlar" əsəri ilə bağlıdır.
Adı tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib.
Həyatı
Vitgenşteyn 1889-cu ilin 26 aprelində Vyanada yəhudi mənşəli avstriyalı poladtökmə sənayesi maqnatı Karl Vitgenşteynin ailəsində dünyaya gəlmişdir. Ata babası German Xristian Vitgenşteyn yəhudi olmuş, lakin Saksoniyadan Vyanaya köçdükdən sonra protestantlığı qəbul etmişdir.
Mühəndis sənətini öyrənməyə başlayan Vitgenşteyn sonralar onun marağını uçan aparatların quraşdırlımasından fəlsəfi problemlərin riyazi əsasda tədqiqinə yönəldəcək Qotlab Freqenin işləri ilə maraqlanmağa başlayır. Bəzi məlumatlara görə Vitgentşteyn bir neçə dəfə Freqe ilə görüşür və sonuncu ona Vitgenşteynin məşğul olduğu mövzulara dair Rasselin əsərləri ilə maraqlanmağı tövsiyə edir. 1911-ci ildə Vitgenşteyn Kembricə yollanır və o burada Rasselin tələbəsi, köməkçisi və dostuna çevrilir.
1913-cü ildə o Avstriyaya qayıdır və 1914-cü ildə könüllü şəkildə cəbhəyə yollanır. Döyüş əməliyyatları və hərbi əsirlər üçün düşərgəyə düşməsinə baxmayaraq o bu illərdə özünün "Məntiqi-fəlsəfi traktatını" tamamlayır. Əsər 1921-ci ildə alman, növbəti il isə ingilis dilində işıq üzü görür. Əsərin nəşri Avropa fəlsəfəsində böyük əks-səda doğurur. Vitgenşteyn isə Traktatda bütün fəlsəfi problemlərin həll olunduğunu zənn edərək kənd məktəblərinin birində müəllim kimi çalışır. 1926-cı ildə o hələ də bəzi problemlərin həll olunmadığını, traktatının isə yanlış şərh olunduğunu və ən nəhayət əsərdə bəzi fikirlərin yanlış olduğunu anlayaraq Kembricə qayıdır və yenidən fəlsəfə ilə məşğul olmağa başlayır.
Bu vaxtdan 1951-ci ilə kimi Vitgenşteyn yeni dil fəlsəfəsini işləyib hazırlayır. Bu dövrə aid ən mühüm əsəri "Fəlsəfi tədqiqatlar" olur.
Ümumiyyərlə isə filosofun fəaliyyəti iki başlıca mərhələyə bölünür. Traktatla təmsil olunan ilkin dövr, "Fəlsəfi tədqiqatlar "la, eləcə də "Mavi" və "Qəhvəyi kitablar" la təmsil olunan son mərhələ.
Məntiqi-fəlsəfi traktat
Quruluşca "Məntiqi-fəlsəfi traktat" izahlı cümlələrdən ibarət şaxəli sistemlə müşayət olunan yeddi aforizmdən ibarətdir. Tərkibcə əsər əsas fəlsəfi problemləri dünya və dil nöqteyi nəzərindən izah edən nəzəriyyədən ibarətdir:
- Dil və kainat – Vitgenşteyn fəlsəfəsinin mərkəzi anlayışı. Traktatda bu iki məfhum güzgü əksi kimi dururlar; dil dünyanı əks etdirir. Çünki dilin məntiqi quruluşu dünyanın ontoloji quruluşuna eynilik təşkil edir.
- Kainat əksər fəlsəfi sistemlərin güman etdiyi kimi obyektlər deyil faktlardan ibarətdir. Kainat bütün mövcud faktların yığımıdır. Faktlar sadə və mürrəkkəb ola bilər.
- Obyektlər odur ki, qarşılıqlı əlaqəyə girdikdə faktlar əmələ gətirirlər. Obyektlər onlara bu və ya digər münasibətə girməyə imkan verən məntiqi forma – xassə yığımlarına malikdir.
- Dildə sadə faktlar sadə cümlələrlə təsvir olunur. Adlar yox, sadə faktlar sadə dil vahidləridir.
- Bütün dil- kainatda olan hər şeyin, yəni bütün faktların tam təsviridir.
- Dil eyni zamanda mümkün faktların da təsvirinə imkan verir. Belə bir dil məntiq qanunlarına tabe olur və formalizasiyaya imkan verir. Məntiq qanunlarını pozan və ya müşahidə olunan faktlara aid olmayan bütün cümlələr Vitgenşteyn fəlsəfəsində mənasız qəbul olunur. Belə ki, etika, estetika və metafizika cümlələri mənasız sayılmalıdır.
- Lakin Vitgenşteynin qətiyyən bu sahələrin əhəmiyyətini azaltmaq niyyəti olmamış, sadəcə onlarda istifadə olunan dilin yararsızlığını israr etmişdir. " Nə haqqda ki danışmaq olmur, o haqda susmaq lazımdır" Traktatın sonuncu aforizmidir.
Mənbə
- Logisch-Philosophische Abhandlung, Annalen der Naturphilosophie, 14 (1921)
- Tractatus Logico-Philosophicus, translated by C.K. Ogden (1922)
- Philosophische Untersuchungen (1953)
- Philosophical Investigations, translated by G.E.M. Anscombe (1953)
- Bemerkungen über die Grundlagen der Mathematik, ed. by G.H. von Wright, R. Rhees, and G.E.M. Anscombe (1956) (a selection from his writings on the philosophy of logic and mathematics between 1937 and 1944)
- Remarks on the Foundations of Mathematics, translated by G.E.M. Anscombe, rev. ed. (1978)
- Bemerkungen über die Philosophie der Psychologie, ed. G.E.M. Anscombe and G.H. von Wright (1980)
- Remarks on the Philosophy of Psychology, Vols. 1 and 2, translated by G.E.M. Anscombe, ed. G.E.M. Anscombe and G.H. von Wright (1980) (a selection of which makes up 'Zettel')
- The Blue and Brown Books (1958) (Notes dictated in English to Cambridge students in 1933–35)
- Philosophische Bemerkungen, ed. by Rush Rhees (1964)
- Philosophical Remarks (1975)
- Philosophical Grammar (1978)
- Bemerkungen über die Farben, ed. by G.E.M. Anscombe (1977)
- Remarks on Colour . Remarks on Goethe's Theory of Colours.
- On Certainty — A collection of aphorisms discussing the relation between knowledge and certainty, extremely influential in the philosophy of action.
- Culture and Value — A collection of personal remarks about various cultural issues, such as religion and music, as well as critique of Søren Kierkegaard's philosophy.
- Zettel, another collection of Wittgenstein's thoughts in fragmentary/"diary entry" format as with On Certainty and Culture and Value.
- Витгенштейн Л. Логико-философский трактат / Пер. с нем. Добронравова и Лахути Д.; Общ. ред. и предисл. Асмуса В. Ф. — М.: Наука, 1958 (2009). — 133 с.
- Витгенштейн Л. Философские работы / Пер. с нем. М. С. Козловой и Ю. А. Асеева. Ч. I. — М.: Гнозис, 1994.
- Витгенштейн Л. Философские работы. Ч. II. Замечания по основаниям математики. — М.: 1994.
- Витгенштейн Л. Дневники, 1914—1916: С прил. Заметок по логике (1913) и Заметок, продиктованных миру (1914) / Пер., вступ. ст., коммент. и послесл. В. А. Суровцева. — Томск: Водолей, 1998.
- Витгенштейн, Л. Голубая книга / Пер. с англ. В. П. Руднева. — М.: Дом интеллектуальной книги, 1999. — 127 с
- Витгенштейн Л. Коричневая книга / Пер. с англ. В. П. Руднева. — М.: Дом интеллектуальной книги, 1999.
- Витгенштейн Л. Лекции и беседы об эстетике, психологии и религии / Пер. с англ. В. П. Руднева. — М.: Дом интеллектуальной книги, 1999.
- Витгенштейн Л. Заметки по философии психологии. — М.: 2001.
- Витгенштейн Л. Избранные Работы. М., Территория будущего, 2005. 2009-09-02 at the Wayback Machine
İstinadlar
- Mathematics Genealogy Project (ing.). 1997.
- Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Витгенштейн Людвиг // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
Lüdviq Vitgenşteyn haqqında ədəbiyyat
Kitablar
- Грязнов А. Ф. Эволюция философских взглядов Л. Витгенштейна: Критический анализ. — М., 1985. — 172 с. — (История философии).
- Грязнов А. Ф. Эволюция философских взглядов Л. Витгенштейна: Критический анализ. — М.: Изд-во МГУ, 1985.
- Григорян Г. П. Витгенштейн и Стросон о проблеме чужих сознаний // Историко-философский ежегодник / Отв. ред. Мотрошилова Н. — М., 1986. — С. 191—207.
- Баллаева Е. А. Витгенштейнова концепция мира как "микрокосма": О мировоззренческих идеях "Логико-философского трактата" // Человек. Общество. Познание. — М., 1981.
- Галинская И. Л. Эстетика Л. Витгенштейна и искусство модернизма // Современная аналитическая философия. Выпуск 2. — М.: ИНИОН, 1989. — С. 109—133.
- Грязнов А. Ф. Язык и деятельность: критический анализ витгенштейнианства. — М., 1991.
- Фон Вригт. Людвиг Витгенштейн: Человек и мыслитель. — М.: 1993. текст[ölü keçid]
- Сокулер, З. А. Людвиг Витгенштейн и его место в философии XX в. 2007-10-25 at the Wayback Machine — Долгопрудный, 1994.
- Руднев, В. П. Божественный Людвиг. Витгенштейн: Формы жизни. — М.: Прагматика культуры, 2002. — 256 c.
- Эдмондс Д., Айдиноу Дж. Кочерга Витгенштейна. История десятиминутного спора между двумя великими философами 2007-07-15 at the Wayback Machine / Пер. с англ. Е. Канищевой. — М.: Новое литературное обозрение, 2004. — 352 с — (Библиотека журнала "Неприкосновенный Запас").
- Бибихин В. В. Витгенштейн: смена аспекта. — М.: Институт философии, теологии и истории св. Фомы Аквинского, 2005. — 576 с
Məqalələr
- Козлова М. С. Концепция философии в трудах позднего Витгенштейна // Природа философского знания. — М., 1975. — С. 218—263.
- Цыркун Н. А. Эстетические аспекты философии Л. Витгенштейна // Вопросы философии. — 1981. — № 10. — С. 83—94.
- Кузнецов В. Г. Проблема понимания языковых выражений в логико-семантической концепции Л. Витгенштейна // Вопросы философии. — 1985. — № 9. — С. 137—146.
- Сокулер 3. А. Проблема "следования правилу" в творчестве Л. Витгенштейна и её интерпретации // Современная аналитическая философия / РАН ИНИОН — М., 1988. — Вып. 1. — С. 127—155.
- Козлова М. С. Размышления о феноменах сознания в работах позднего Витгенштейна // Проблема сознания в современной западной философии. — М., 1989. — С. 190—212.
- Руднев В. Витгенштейн: — вскользь, по касательной // Художественный журнал. — 1995. — № 8.
- Гарвер, Ньютон. Витгенштейн и критическая традиция 2009-06-24 at the Wayback Machine / Перевод А. Ф. Грязнова // Логос. — 1995. — № 6. — С. 231—247.
- Уиздом Дж. Витгенштейн об "индивидуальном языке" 2009-06-24 at the Wayback Machine / Предисловие и перевод В. Руднева // Логос. — 1995. — № 6. — С. 260—271.
- Рорти Р. Витгентштейн, Хайдеггер и гипостазирование языка. Пер. И. В. Борисовой // Философия Мартина Хайдеггера и современность. — М., 1991. — С.121-133.
- Руднев В. О недостоверности: Против Витгенштейна // Логос. — 1997. — № 9. — С. 117—129.
- Руднев В. Божественный Людвиг (Жизнь Витгенштейна) // Логос. — 1999. — № 1. — С. 84—98.
- Руднев В. Предисловие к публикации "Логико-философского трактата" // Логос, Логос # 1 1999 (11), С. 99-100.
- Друри, Морис О’Кон. Беседы с Витгенштейном / Перевод В. Руднева // Логос. — 1999. — № 1. — С. 131—150.
- Крипке С. А. Витгенштейн о правилах и индивидуальном языке / Перевод В. Руднева // Логос. — 1999. — № 1. — С. 151—185.
- Козлова М. С. Витгенштейн: новый образ философии // Вопросы философии. — 2001. — № 7. — С. 25—32.
- Вригт Г. Х., фон. Витгенштейн и двадцатый век // Вопросы философии. — 2001. — № 7. — С. 33—46.
- Блур Д. Витгенштейн как консервативный мыслитель / Перевод А. Веретенникова // Логос. — 2002. — № 5—6 (35). — С. 47—64.
- Муфф Ш. Витгенштейн, политическая теория и демократия / Перевод Артема Смирнова // Логос. — 2003. — № 4—5 (39). — С. 153—165..
- Thurman R. A. F. Philosophical Nonegocentrism in Wittgenstein and Candrakīrti in Their Treatment of the Private Language Problem // Philosophy East and West, Vol. 30, No. 3 (Jul., 1980), pp. 321–337
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ludviq Vitgensteyn 26 aprel 1889 29 aprel 1951 Kembric Birlesmis Kralliq Avstriya filosofu analitik felsefenin banilerinden ve XX esrin en parlaq filosoflarindan biri Bezileri onu Immanuel Kantdan sonra gunumuze qederki dovrun en boyuk filosofu hesab edir Ludviq Vitgensteynalm Ludwig Josef Johann Wittgenstein Dogum tarixi 26 aprel 1889Dogum yeri Vyana Avstriya MacaristanVefat tarixi 29 aprel 1951 62 yasinda Vefat yeri Kembric Boyuk BritaniyaVefat sebebi prostat xercengiElm sahesi felsefeElmi derecesi doktorluq derecesi d 1929 Is yeri Triniti Kolleci 1929 1947 Tehsili Triniti Kolleci 1911 1913 Berlin Texniki Universiteti 1906 1908 Linz realni mektebi d 1903 1906 Kembric UniversitetiElmi rehberleri Bertran Rassel Frenk Ramseywittgen cam ac uk Vikianbarda elaqeli mediafayllarLudwig Wittgenstein 1929 Vitgensteyn qerb felsefesinde iki inqilabi yeniliyin muellifi kimi taninir Bunlardan birincisi onun Mentiqi felsefi traktat eserinin Vyana derneyine tesiri ve neticede mentiqi pozitivizmin yaranmasi ikincisi ise dilin tebieti ve qurulusuna dair Felsefi tedqiqatlar eseri ile baglidir Adi tarixde 100 en cox oyrenilmis sexsiyyetler siyahisina daxil edilib HeyatiVitgensteyn 1889 cu ilin 26 aprelinde Vyanada yehudi menseli avstriyali poladtokme senayesi maqnati Karl Vitgensteynin ailesinde dunyaya gelmisdir Ata babasi German Xristian Vitgensteyn yehudi olmus lakin Saksoniyadan Vyanaya kocdukden sonra protestantligi qebul etmisdir Muhendis senetini oyrenmeye baslayan Vitgensteyn sonralar onun maragini ucan aparatlarin qurasdirlimasindan felsefi problemlerin riyazi esasda tedqiqine yoneldecek Qotlab Freqenin isleri ile maraqlanmaga baslayir Bezi melumatlara gore Vitgentsteyn bir nece defe Freqe ile gorusur ve sonuncu ona Vitgensteynin mesgul oldugu movzulara dair Rasselin eserleri ile maraqlanmagi tovsiye edir 1911 ci ilde Vitgensteyn Kembrice yollanir ve o burada Rasselin telebesi komekcisi ve dostuna cevrilir 1913 cu ilde o Avstriyaya qayidir ve 1914 cu ilde konullu sekilde cebheye yollanir Doyus emeliyyatlari ve herbi esirler ucun dusergeye dusmesine baxmayaraq o bu illerde ozunun Mentiqi felsefi traktatini tamamlayir Eser 1921 ci ilde alman novbeti il ise ingilis dilinde isiq uzu gorur Eserin nesri Avropa felsefesinde boyuk eks seda dogurur Vitgensteyn ise Traktatda butun felsefi problemlerin hell olundugunu zenn ederek kend mekteblerinin birinde muellim kimi calisir 1926 ci ilde o hele de bezi problemlerin hell olunmadigini traktatinin ise yanlis serh olundugunu ve en nehayet eserde bezi fikirlerin yanlis oldugunu anlayaraq Kembrice qayidir ve yeniden felsefe ile mesgul olmaga baslayir Bu vaxtdan 1951 ci ile kimi Vitgensteyn yeni dil felsefesini isleyib hazirlayir Bu dovre aid en muhum eseri Felsefi tedqiqatlar olur Umumiyyerle ise filosofun fealiyyeti iki baslica merheleye bolunur Traktatla temsil olunan ilkin dovr Felsefi tedqiqatlar la elece de Mavi ve Qehveyi kitablar la temsil olunan son merhele Mentiqi felsefi traktat1914 ci il tarixli elyazma Kembric Qurulusca Mentiqi felsefi traktat izahli cumlelerden ibaret saxeli sistemle musayet olunan yeddi aforizmden ibaretdir Terkibce eser esas felsefi problemleri dunya ve dil noqteyi nezerinden izah eden nezeriyyeden ibaretdir Dil ve kainat Vitgensteyn felsefesinin merkezi anlayisi Traktatda bu iki mefhum guzgu eksi kimi dururlar dil dunyani eks etdirir Cunki dilin mentiqi qurulusu dunyanin ontoloji qurulusuna eynilik teskil edir Kainat ekser felsefi sistemlerin guman etdiyi kimi obyektler deyil faktlardan ibaretdir Kainat butun movcud faktlarin yigimidir Faktlar sade ve murrekkeb ola biler Obyektler odur ki qarsiliqli elaqeye girdikde faktlar emele getirirler Obyektler onlara bu ve ya diger munasibete girmeye imkan veren mentiqi forma xasse yigimlarina malikdir Dilde sade faktlar sade cumlelerle tesvir olunur Adlar yox sade faktlar sade dil vahidleridir Butun dil kainatda olan her seyin yeni butun faktlarin tam tesviridir Dil eyni zamanda mumkun faktlarin da tesvirine imkan verir Bele bir dil mentiq qanunlarina tabe olur ve formalizasiyaya imkan verir Mentiq qanunlarini pozan ve ya musahide olunan faktlara aid olmayan butun cumleler Vitgensteyn felsefesinde menasiz qebul olunur Bele ki etika estetika ve metafizika cumleleri menasiz sayilmalidir Lakin Vitgensteynin qetiyyen bu sahelerin ehemiyyetini azaltmaq niyyeti olmamis sadece onlarda istifade olunan dilin yararsizligini israr etmisdir Ne haqqda ki danismaq olmur o haqda susmaq lazimdir Traktatin sonuncu aforizmidir MenbeLogisch Philosophische Abhandlung Annalen der Naturphilosophie 14 1921 Tractatus Logico Philosophicus translated by C K Ogden 1922 Philosophische Untersuchungen 1953 Philosophical Investigations translated by G E M Anscombe 1953 Bemerkungen uber die Grundlagen der Mathematik ed by G H von Wright R Rhees and G E M Anscombe 1956 a selection from his writings on the philosophy of logic and mathematics between 1937 and 1944 Remarks on the Foundations of Mathematics translated by G E M Anscombe rev ed 1978 Bemerkungen uber die Philosophie der Psychologie ed G E M Anscombe and G H von Wright 1980 Remarks on the Philosophy of Psychology Vols 1 and 2 translated by G E M Anscombe ed G E M Anscombe and G H von Wright 1980 a selection of which makes up Zettel The Blue and Brown Books 1958 Notes dictated in English to Cambridge students in 1933 35 Philosophische Bemerkungen ed by Rush Rhees 1964 Philosophical Remarks 1975 Philosophical Grammar 1978 Bemerkungen uber die Farben ed by G E M Anscombe 1977 Remarks on Colour ISBN 0 520 03727 8 Remarks on Goethe s Theory of Colours On Certainty A collection of aphorisms discussing the relation between knowledge and certainty extremely influential in the philosophy of action Culture and Value A collection of personal remarks about various cultural issues such as religion and music as well as critique of Soren Kierkegaard s philosophy Zettel another collection of Wittgenstein s thoughts in fragmentary diary entry format as with On Certainty and Culture and Value Vitgenshtejn L Logiko filosofskij traktat Per s nem Dobronravova i Lahuti D Obsh red i predisl Asmusa V F M Nauka 1958 2009 133 s Vitgenshtejn L Filosofskie raboty Per s nem M S Kozlovoj i Yu A Aseeva Ch I M Gnozis 1994 ISBN 5 7333 0485 6 Vitgenshtejn L Filosofskie raboty Ch II Zamechaniya po osnovaniyam matematiki M 1994 Vitgenshtejn L Dnevniki 1914 1916 S pril Zametok po logike 1913 i Zametok prodiktovannyh miru 1914 Per vstup st komment i poslesl V A Surovceva Tomsk Vodolej 1998 ISBN 5 7137 0092 5 Vitgenshtejn L Golubaya kniga Per s angl V P Rudneva M Dom intellektualnoj knigi 1999 127 s ISBN 5 7333 0232 1 Vitgenshtejn L Korichnevaya kniga Per s angl V P Rudneva M Dom intellektualnoj knigi 1999 ISBN 5 7333 0212 7 Vitgenshtejn L Lekcii i besedy ob estetike psihologii i religii Per s angl V P Rudneva M Dom intellektualnoj knigi 1999 ISBN 5 7333 0213 5 Vitgenshtejn L Zametki po filosofii psihologii M 2001 Vitgenshtejn L Izbrannye Raboty M Territoriya budushego 2005 2009 09 02 at the Wayback MachineIstinadlarMathematics Genealogy Project ing 1997 Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi 1994 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Vitgenshtejn Lyudvig Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Ludviq Vitgensteyn haqqinda edebiyyat Kitablar Gryaznov A F Evolyuciya filosofskih vzglyadov L Vitgenshtejna Kriticheskij analiz M 1985 172 s Istoriya filosofii Gryaznov A F Evolyuciya filosofskih vzglyadov L Vitgenshtejna Kriticheskij analiz M Izd vo MGU 1985 Grigoryan G P Vitgenshtejn i Stroson o probleme chuzhih soznanij Istoriko filosofskij ezhegodnik Otv red Motroshilova N M 1986 S 191 207 Ballaeva E A Vitgenshtejnova koncepciya mira kak mikrokosma O mirovozzrencheskih ideyah Logiko filosofskogo traktata Chelovek Obshestvo Poznanie M 1981 Galinskaya I L Estetika L Vitgenshtejna i iskusstvo modernizma Sovremennaya analiticheskaya filosofiya Vypusk 2 M INION 1989 S 109 133 Gryaznov A F Yazyk i deyatelnost kriticheskij analiz vitgenshtejnianstva M 1991 Fon Vrigt Lyudvig Vitgenshtejn Chelovek i myslitel M 1993 tekst olu kecid Sokuler Z A Lyudvig Vitgenshtejn i ego mesto v filosofii XX v 2007 10 25 at the Wayback Machine Dolgoprudnyj 1994 Rudnev V P Bozhestvennyj Lyudvig Vitgenshtejn Formy zhizni M Pragmatika kultury 2002 256 c ISBN 5 7333 0242 9 Edmonds D Ajdinou Dzh Kocherga Vitgenshtejna Istoriya desyatiminutnogo spora mezhdu dvumya velikimi filosofami 2007 07 15 at the Wayback Machine Per s angl E Kanishevoj M Novoe literaturnoe obozrenie 2004 352 s Biblioteka zhurnala Neprikosnovennyj Zapas ISBN 5 86793 332 6 Bibihin V V Vitgenshtejn smena aspekta M Institut filosofii teologii i istorii sv Fomy Akvinskogo 2005 576 s ISBN 5 94242 011 4Meqaleler Kozlova M S Koncepciya filosofii v trudah pozdnego Vitgenshtejna Priroda filosofskogo znaniya M 1975 S 218 263 Cyrkun N A Esteticheskie aspekty filosofii L Vitgenshtejna Voprosy filosofii 1981 10 S 83 94 Kuznecov V G Problema ponimaniya yazykovyh vyrazhenij v logiko semanticheskoj koncepcii L Vitgenshtejna Voprosy filosofii 1985 9 S 137 146 Sokuler 3 A Problema sledovaniya pravilu v tvorchestve L Vitgenshtejna i eyo interpretacii Sovremennaya analiticheskaya filosofiya RAN INION M 1988 Vyp 1 S 127 155 Kozlova M S Razmyshleniya o fenomenah soznaniya v rabotah pozdnego Vitgenshtejna Problema soznaniya v sovremennoj zapadnoj filosofii M 1989 S 190 212 Rudnev V Vitgenshtejn vskolz po kasatelnoj Hudozhestvennyj zhurnal 1995 8 Garver Nyuton Vitgenshtejn i kriticheskaya tradiciya 2009 06 24 at the Wayback Machine Perevod A F Gryaznova Logos 1995 6 S 231 247 Uizdom Dzh Vitgenshtejn ob individualnom yazyke 2009 06 24 at the Wayback Machine Predislovie i perevod V Rudneva Logos 1995 6 S 260 271 Rorti R Vitgentshtejn Hajdegger i gipostazirovanie yazyka Per I V Borisovoj Filosofiya Martina Hajdeggera i sovremennost M 1991 S 121 133 Rudnev V O nedostovernosti Protiv Vitgenshtejna Logos 1997 9 S 117 129 Rudnev V Bozhestvennyj Lyudvig Zhizn Vitgenshtejna Logos 1999 1 S 84 98 Rudnev V Predislovie k publikacii Logiko filosofskogo traktata Logos Logos 1 1999 11 S 99 100 Druri Moris O Kon Besedy s Vitgenshtejnom Perevod V Rudneva Logos 1999 1 S 131 150 Kripke S A Vitgenshtejn o pravilah i individualnom yazyke Perevod V Rudneva Logos 1999 1 S 151 185 Kozlova M S Vitgenshtejn novyj obraz filosofii Voprosy filosofii 2001 7 S 25 32 Vrigt G H fon Vitgenshtejn i dvadcatyj vek Voprosy filosofii 2001 7 S 33 46 Blur D Vitgenshtejn kak konservativnyj myslitel Perevod A Veretennikova Logos 2002 5 6 35 S 47 64 Muff Sh Vitgenshtejn politicheskaya teoriya i demokratiya Perevod Artema Smirnova Logos 2003 4 5 39 S 153 165 Thurman R A F Philosophical Nonegocentrism in Wittgenstein and Candrakirti in Their Treatment of the Private Language Problem Philosophy East and West Vol 30 No 3 Jul 1980 pp 321 337