Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Konstantin İvanoviç Sençixin (rus. Константин Иванович Сенчихин 1905, Bakı – 1985, Bakı) — Azərbaycan SSR əməkdar memarı, Bakı şəhərində bir çox binaların müəllifi, Bakımetrolayihənin direktoru, "Yalançı Bakı" layihəsinin memarı.
| Konstantin Sençixin | |
|---|---|
| rus. Константин Сенчихин | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1905 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1985 |
| Vəfat yeri | |
| Vətəndaşlığı | |
| Təhsili | |
| İşləri və nailiyyətləri | |
| İşlədiyi şəhərlər | Bakı |
| Əsas tikililəri | Artistlər Evi Monolit "Dinamo" İdman Kompleksi Gənclik metrostansiyası 20 Yanvar metrostansiyası |
| Şəhərsalma layihələri | "Yalançı Bakı" layihəsi |
| Mükafatları |  |
Gənclik, Xətai və 20 yanvar metrostansiyalarının memarıdır.
Həyatı və fəaliyyəti
Sençixin Konstantin İvanoviç 1905-ci ildə Bakı şəhərində dünyaya gəlib. Azərbaycan Politexnik İnstitutunda təhsil alıb. Mikayıl Hüseynov və Sadıq Dadaşovla eyni qrupda təhsil alıb.
Sençixinin ilk işi Sabunçuda tikilmiş fabrika mətbəxdir. Bu həm də onun diplom işi idi. Daha sonra onun layihəsi ilə Suraxanıda da fabrika-mətbəx tikilir. Tikilmiş fabrika-mətbəxin şəkilləri 1934-cü ildə "Arxitektura SSSR" jurnalının 6-cı sayında yayımlanır.
Fəaliyyət göstərdiyi illər ərzində Bakı şəhərində onun layihələri əsasında Azərbaycan Tibb İnstitutunun binası, "Dinamo" İdman Kompleksi, Azərbaycan Müdafiə Nazirliyinin binası, Səməd Vurğun və Bakıxanov küçələrinin kəsişməsindəki yaşayış və inzibati binalar kompleksi, Lökbatan Mədəniyyət Sarayı, Monolit və Artistlər Evi tikilib.
"Yalançı Bakı" layihəsi
İkinci Dünya Müharibəsinin ilk günlərindən Bakını və buradakı çoxsaylı sənaye obyektlərini hava hücumlarından qorumaq üçün bütünlüklə paytaxtın maskalanması ideyası aktuallaşır. SSRİ Dövlət Müdafiə Komitəsinin Baş Qərargahı bununla bağlı qərar qəbul edərək Konstantin Sençixini Bakı şəhərinin maskalanması xidmətinə rəis təyin edir. Şəhəri maskalamaq üçün və şəhərdəki binaları havadan müşahidə etmək üçün onun ixtiyarına bir təyyarə də ayırırlar.
Nəticədə Bakıdan 30 km aralıda Konstantin Sençixinin rəhbərliyi ilə yalançı Bakı layihəsi reallaşdırılır. Burada düşmən təyyarələrini aldatmaq üçün maketlərdən yeni şəhər tikilir, hətta avtomobillərin, şəhər tramvaylarının, qatarların hərəkətini imitasiya edən konstruksiyalar da qurulur. Yaradılan Yalançı Bakı layihəsi mərkəz tərəfindən də bəyənilir. Konstantin Sençixin bu layihə barədə bunları deyib:
 | Fikirləşirdim ki, məni yerimdəcə güllələyəcəklər. Hamının təəccübünə səbəb olan səhnə yaşandı - Moskvadan gəlmiş general mənə yaxınlaşdı, əlimi sıxdı və dedi: “Ölkəmiz üçün hazırladığınız çox yaxşı və unikal layihəyə görə sağ olun. Bu, o qədər realdır ki, hətta mən də bilərək ki, gördüyüm real Bakı deyil, fərqləri hiss edə bilmədim”. Həmin an mən hiss etdim ki, son günlərdə yaşadığım gərginlik necə birdən-birə yoxa çıxdı. Azadolma hissi o qədər güclü idi ki, həmin gün barədə daha heç nəyi, hətta evə necə gəlib çatdığımı da xatırlamıram. |  |
Bakı metrosu
Konstantin Sençixin uzun illər "Bakımetrolayihə"-yə rəhbərlik edib. Birinci xəttin texniki layihəsi hazır olduqdan sonra Sençixin Moskvaya SSRİ Nəqliyyat Nazirliyinə layihəni təqdim etmək üçün gedib. Lakin iclasda nazir təklif edib ki, metroya ayrılan xərclər platformaların uzunluğunu və vaqonların sayının azaltmaqla azaldılsın. Lakin Sençixin bununla razılaşmır o qeyd edir ki, Bakı sənaye şəhəridir və əhalisi sürətlə artır indi pula müəyyən qədər qənaət etmək sonradan xərclərin daha da artmasına səbəb olacaq. Əhali artdıqca platformaları və stansiyaları da böyütməyə, vaqonları artırmağa ehtiyac yaranacaq. Mövcud stansiyanın böyüdülməsi isə daha çox xərc aparır nəinki yeni stansiyanın tikilməsi. Bununla da o naziri razı sala bilir və istədiyi məbləği alır.
Birinci xəttin inşası bitdikdən sonra Sençixin ilə təltif olunub. Gənclik, Depo, Xətai və 20 yanvar metrostansiyaları Sençixinin layihələri əsasında tikilib. Onun son işi 20 yanvar metrostansiyası olub. Bu stansiyanın layihəsini o Tokay Məmmədovla birgə hazırlayıb. Xəstə olduğu üçüb stansiyanın layihəsini də xəstəxana da işləyib.
1985-ci ildə Bakıda dünyasını dəyişib.
Xatirəsi
2017-ci il iyunun 22-də Azərmarka tərəfindən Azərbaycan Memarlar İttifaqının sifarişi ilə Konstantin Sençixinin təsvir edildiyi marka çap edilib.
Memarı olduğu binalar
- Monolit
- “Dinamo” idman sarayı (İndiki Dinamo hoteli)
- Atistlər evi
- Azərbaycan Tibb İnstitutunun binası
- Azərbaycan Müdafiə Nazirliyinin binası
- Səməd Vurğun və Bakıxanov küçələrinin kəsişməsindəki yaşayış və inzibati binalar kompleksi
- Lökbatan Mədəniyyət Sarayı
İstinadlar
- "Сенчихин Константин Иванович — архитектор, бакинский Корбюзье". 2018-01-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-11-17.
- (rus). tramvaiiskusstv.ru. Archived from the original on 2022-12-09. İstifadə tarixi: 2022-12-09.
- Məmməd. ""Yalançı Bakı"" (az.). Azad Azərbaycan. 2013-05-21. 2020-03-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-12-09.
- Bəsti Paşa. (rus). Bakinski raboçi. Archived from the original on 2022-12-09. İstifadə tarixi: 2022-12-09.
- Oksana Bulanova. "Тайны Баку: "Монолит" – визитная карточка города" (rus). azerhistory.com. 2022-05-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-12-09.
- "Azərbaycan Memarlar İttifaqı" (az.). azermarka.az. 2017-06-22. 2022-05-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-12-09.
- "Azərbaycan prospektində yaşayış binası. 1947-ci il" (az.). Bakı Dövlət Layihə İnstitutu. 2021-06-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-12-09.
- Elçin Əliyev. "Bakının konstruktivizm dövrü memarlığı: XX əsrin 1920-1930-cu illəri" (az.). azlogos.eu. 2018-12-23. 2021-01-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-12-09.
- (PDF). Bakı. səh. 64. Archived from the original on 2021-08-31. İstifadə tarixi: 2022-12-09.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Konstantin Ivanovic Sencixin rus Konstantin Ivanovich Senchihin 1905 Baki 1985 Baki Azerbaycan SSR emekdar memari Baki seherinde bir cox binalarin muellifi Bakimetrolayihenin direktoru Yalanci Baki layihesinin memari Konstantin Sencixinrus Konstantin SenchihinSexsi melumatlarDogum tarixi 1905Dogum yeri Baki Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1985Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi Rusiya imperiyasi SSRITehsili Azerbaycan Dovlet Neft ve Senaye UniversitetiIsleri ve nailiyyetleriIslediyi seherler BakiEsas tikilileri Artistler Evi Monolit Dinamo Idman Kompleksi Genclik metrostansiyasi 20 Yanvar metrostansiyasiSehersalma layiheleri Yalanci Baki layihesiMukafatlari Genclik Xetai ve 20 yanvar metrostansiyalarinin memaridir Heyati ve fealiyyetiSencixin Konstantin Ivanovic 1905 ci ilde Baki seherinde dunyaya gelib Azerbaycan Politexnik Institutunda tehsil alib Mikayil Huseynov ve Sadiq Dadasovla eyni qrupda tehsil alib Sencixinin ilk isi Sabuncuda tikilmis fabrika metbexdir Bu hem de onun diplom isi idi Daha sonra onun layihesi ile Suraxanida da fabrika metbex tikilir Tikilmis fabrika metbexin sekilleri 1934 cu ilde Arxitektura SSSR jurnalinin 6 ci sayinda yayimlanir Fealiyyet gosterdiyi iller erzinde Baki seherinde onun layiheleri esasinda Azerbaycan Tibb Institutunun binasi Dinamo Idman Kompleksi Azerbaycan Mudafie Nazirliyinin binasi Semed Vurgun ve Bakixanov kucelerinin kesismesindeki yasayis ve inzibati binalar kompleksi Lokbatan Medeniyyet Sarayi Monolit ve Artistler Evi tikilib Yalanci Baki layihesi Ikinci Dunya Muharibesinin ilk gunlerinden Bakini ve buradaki coxsayli senaye obyektlerini hava hucumlarindan qorumaq ucun butunlukle paytaxtin maskalanmasi ideyasi aktuallasir SSRI Dovlet Mudafie Komitesinin Bas Qerargahi bununla bagli qerar qebul ederek Konstantin Sencixini Baki seherinin maskalanmasi xidmetine reis teyin edir Seheri maskalamaq ucun ve seherdeki binalari havadan musahide etmek ucun onun ixtiyarina bir teyyare de ayirirlar Neticede Bakidan 30 km aralida Konstantin Sencixinin rehberliyi ile yalanci Baki layihesi reallasdirilir Burada dusmen teyyarelerini aldatmaq ucun maketlerden yeni seher tikilir hetta avtomobillerin seher tramvaylarinin qatarlarin hereketini imitasiya eden konstruksiyalar da qurulur Yaradilan Yalanci Baki layihesi merkez terefinden de beyenilir Konstantin Sencixin bu layihe barede bunlari deyib Fikirlesirdim ki meni yerimdece gulleleyecekler Haminin teeccubune sebeb olan sehne yasandi Moskvadan gelmis general mene yaxinlasdi elimi sixdi ve dedi Olkemiz ucun hazirladiginiz cox yaxsi ve unikal layiheye gore sag olun Bu o qeder realdir ki hetta men de bilerek ki gorduyum real Baki deyil ferqleri hiss ede bilmedim Hemin an men hiss etdim ki son gunlerde yasadigim gerginlik nece birden bire yoxa cixdi Azadolma hissi o qeder guclu idi ki hemin gun barede daha hec neyi hetta eve nece gelib catdigimi da xatirlamiram Baki metrosu Azerbaycan poct markasi Konstantin Sencixin uzun iller Bakimetrolayihe ye rehberlik edib Birinci xettin texniki layihesi hazir olduqdan sonra Sencixin Moskvaya SSRI Neqliyyat Nazirliyine layiheni teqdim etmek ucun gedib Lakin iclasda nazir teklif edib ki metroya ayrilan xercler platformalarin uzunlugunu ve vaqonlarin sayinin azaltmaqla azaldilsin Lakin Sencixin bununla razilasmir o qeyd edir ki Baki senaye seheridir ve ehalisi suretle artir indi pula mueyyen qeder qenaet etmek sonradan xerclerin daha da artmasina sebeb olacaq Ehali artdiqca platformalari ve stansiyalari da boyutmeye vaqonlari artirmaga ehtiyac yaranacaq Movcud stansiyanin boyudulmesi ise daha cox xerc aparir neinki yeni stansiyanin tikilmesi Bununla da o naziri razi sala bilir ve istediyi meblegi alir Birinci xettin insasi bitdikden sonra Sencixin Qirmizi Emek Bayragi ordeni ile teltif olunub Genclik Depo Xetai ve 20 yanvar metrostansiyalari Sencixinin layiheleri esasinda tikilib Onun son isi 20 yanvar metrostansiyasi olub Bu stansiyanin layihesini o Tokay Memmedovla birge hazirlayib Xeste oldugu ucub stansiyanin layihesini de xestexana da isleyib 1985 ci ilde Bakida dunyasini deyisib Xatiresi2017 ci il iyunun 22 de Azermarka terefinden Azerbaycan Memarlar Ittifaqinin sifarisi ile Konstantin Sencixinin tesvir edildiyi marka cap edilib Memari oldugu binalarMonolit Dinamo idman sarayi Indiki Dinamo hoteli Atistler evi Azerbaycan Tibb Institutunun binasi Azerbaycan Mudafie Nazirliyinin binasi Semed Vurgun ve Bakixanov kucelerinin kesismesindeki yasayis ve inzibati binalar kompleksi Lokbatan Medeniyyet SarayiIstinadlar Senchihin Konstantin Ivanovich arhitektor bakinskij Korbyuze 2018 01 10 tarixinde Istifade tarixi 2018 11 17 rus tramvaiiskusstv ru Archived from the original on 2022 12 09 Istifade tarixi 2022 12 09 Memmed Yalanci Baki az Azad Azerbaycan 2013 05 21 2020 03 19 tarixinde Istifade tarixi 2022 12 09 Besti Pasa rus Bakinski raboci Archived from the original on 2022 12 09 Istifade tarixi 2022 12 09 Oksana Bulanova Tajny Baku Monolit vizitnaya kartochka goroda rus azerhistory com 2022 05 16 tarixinde Istifade tarixi 2022 12 09 Azerbaycan Memarlar Ittifaqi az azermarka az 2017 06 22 2022 05 18 tarixinde Istifade tarixi 2022 12 09 Azerbaycan prospektinde yasayis binasi 1947 ci il az Baki Dovlet Layihe Institutu 2021 06 21 tarixinde Istifade tarixi 2022 12 09 Elcin Eliyev Bakinin konstruktivizm dovru memarligi XX esrin 1920 1930 cu illeri az azlogos eu 2018 12 23 2021 01 04 tarixinde Istifade tarixi 2022 12 09 PDF Baki seh 64 Archived from the original on 2021 08 31 Istifade tarixi 2022 12 09