Knyaz-Yepiskop

Knyaz-yepiskop (ing. Prince-bishop, alm. Fürstbischof‎, fr. Prince-évêque), eyni zamanda bir knyazlığın suvereni olan bir yepiskopdur.

Tarixi

Qərbdə IV əsrdən etibarən barbar istilaları qarşısında Roma imperiyasının gücünün azalması ilə bəzən Roma sərkərdələrinin yerini şəhərlərin xristian yepiskopları tutur, şəhər üçün dünyəvi qərarlar verir və lazım gəldikdə öz qoşunlarına başçılıq edirdi. Lakin knyaz-yepiskopla burjuaziya arasında münasibətlər həmişə səmimi deyildi. Şəhərlər imperatorlardan, krallardan və ya onların knyaz-yepiskoplarından qayda-qanunlar tələb etdikcə və özlərini feodallardan müstəqil elan etdikcə, burjuaziya yepiskoplar arasında sürtüşmə gücləndi. Knyaz-yepiskop tərəfindən siyasi olaraq idarə olunan knyazlıq və ya (alm. Hochstift‎) onun yeparxiya yurisdiksiyası ilə tamamilə və ya böyük ölçüdə üst-üstə düşə bilərdi, lakin onun yeparxiyasının bəzi hissələri, hətta yaşadığı şəhər Azad İmperiya şəhəri statususu alarsa onun mülki idarəçiliyindən azad ola bilərdi.

Əgər yepiskop arxiyepiskop idisə, düzgün termin knyaz-arxiyepiskop idi; nizami (monastır) ruhanilərdə ekvivalenti knyaz-abbat idi. Knyaz-yepiskop adətən seçilmiş monarx sayılırdı. 1806-cı ildə Müqəddəs Roma İmperiyasının dağılması ilə bu titul nəhayət ləğv edildi. Bununla belə, Habsburq monarxiyası, o cümlədən Avstriya (Zalsburq, Zekkau), Bohemiya Tacının Torpaqları (Olomoutskın əsas hissəsi və Breslaunun hissələri) kimi Fransanın nəzarətindən kənar keçmiş Müqəddəs Roma İmperiyasının torpaqlarında qalırdı. Bu titul 1951-ci ildə Papa tərəfindən tamamilə ləğv edildi.

Hazırda, 1951-ci ildən bəri yeganə knyaz-yepiskop, Fransa Prezidenti ilə birlikdə Andorranın iki şərik monarxından biri olaraq qalan Kataloniyanın . Lakin onun bu vəzifəsi də titulyardır və real gücə malik deyil.

İstinadlar

1. "Andorra Konstitusiyası" (ingilis). 2014-03-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-10-06.