Fizikada klassik mexanika - mexanikanın iki əsas bölməsindən biri olub, qüvvələr sisteminin təsiri altında cisimlərin hərəkətini təsvir edən fizika qanunlarını əhatə edir. Cisimlərin hərəkətinin öyrənilməsi çox qədim tarixə getməklə, elm, texnika və texnologiyada klassik mexanikanı ən böyük və qədim fənn edir.
Klassik mexanika | ||||||||
(Nyutonun ikinci qanunu) | ||||||||
| ||||||||
Klassik mexanika makroskopik obyektlərin hərəkətini, roketlərdən maşın hissələrinə kimi, eləcə də astronomik obyektlərin, məsələn, kosmik gəmilərin, planetlərin, ulduzların və qalaktikaların həkətini xarakterizə edir. Bununla yanaşı,fənn daxilində bir çox ixtisaslaşmalar qazları, mayelərı, bərk cisimlərı və başqa xüsusi mövzuları əhatə edir. Klassik mexanikanın işıq sürətinə yaxın olmayan sürətlə və böyük obyektlərlə məhdudlaşan mühitlərdə tətibiqi olduqca dəqiq nəticələr verir. Baxılan obyekt kifayət qədər kiçik olduqda, mexanikanın digər əsas bölməsi olan kvant mexanikasının daxil edilməsi zərurəti yaranır, hansı ki, cisimlərin atomik təbiətini makroskopik fizika qanunları ilə uzlaşdırır və atom və molekulların dalğa-zərrəcik dualizmini (ikili xüsusiyyətini) öyrənir. Obyektlərin işıq sürətinə yaxın yüksək sürətli hallarında, klassik mexanika xüsusi nisbilik nəzəriyyəsi ilə əvəzlənir. Ümumi nisbilik nəzəriyyəsi Nyutonun ümumdünya cazibə qanunu ilə xüsusi nisbilik nəzəriyyəsini özündə birləşdirməklə, fiziklərə dərin səviyyədə qravitasiya ilə işləmək imkanını verir.
Maddi nöqtə
Müəyyən məqsədlər üçün ölçüləri nəzərə alınmayan cismə deyilir. Məsələn Yer kürəsinin Günəş ətrafında hərəkətini öyrənərkən ona maddi nöqtə kimi baxmaq olar. Çünki Günəşin ölçüləri Yerdən dəfələrlə artıqdır. Bərk cismin irəliləmə hərəkətində onun bütün nöqtələri irəliləmə hərəkəti edir və onun istənilən bir nöqtəsini maddi nöqtə kimi qəbul edib həmin maddi nöqtənin hərəkətini öyrənmək olar.
Sərbəstlik dərəcəsi
Cisimin sərbəstlik dərəcəsi onun neçə ölçülü koordinat sistemində təyin olunmasından asılıdır. Məsələn, ikiölçülü və üçölçülü koordinat sistemində cismin sərbəstlik dərəcəsi uyğun olaraq 2 və 3 olur. Fəzada isə cismin 6 sərbəstlik dərəcəsi vardır. Firlanma hərəkəti ücün sərbəstlik dərəcəsi yazılmır.[]
Həmçinin bax
Klassik mexanikaya aid Azərbaycan dilində səhifələr
- Nezeri Fizika Qrupu[ölü keçid]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fizikada klassik mexanika mexanikanin iki esas bolmesinden biri olub quvveler sisteminin tesiri altinda cisimlerin hereketini tesvir eden fizika qanunlarini ehate edir Cisimlerin hereketinin oyrenilmesi cox qedim tarixe getmekle elm texnika ve texnologiyada klassik mexanikani en boyuk ve qedim fenn edir Klassik mexanikaF ddt mv displaystyle vec F frac mathrm d mathrm d t m vec v Nyutonun ikinci qanunuFundamental anlayislar Zaman Kutle Enerji ImpulsIfadelerNyuton mexanikasi BolmeleriButov muhit mexanikasiAlimlerQalileo Qaliley Iohan Kepler Isaak Nyuton Leonard Eyler Pyer Simon Laplas Jan Leron Dalamber Jozef Lui Laqranj Vilyam Hamilton Auqusto KosibaxredaktePeykin planet etrafinda firlanmasi klassik mexanikanin prinsipleri ile izah olunur Klassik mexanika makroskopik obyektlerin hereketini roketlerden masin hisselerine kimi elece de astronomik obyektlerin meselen kosmik gemilerin planetlerin ulduzlarin ve qalaktikalarin heketini xarakterize edir Bununla yanasi fenn daxilinde bir cox ixtisaslasmalar qazlari mayeleri berk cisimleri ve basqa xususi movzulari ehate edir Klassik mexanikanin isiq suretine yaxin olmayan suretle ve boyuk obyektlerle mehdudlasan muhitlerde tetibiqi olduqca deqiq neticeler verir Baxilan obyekt kifayet qeder kicik olduqda mexanikanin diger esas bolmesi olan kvant mexanikasinin daxil edilmesi zerureti yaranir hansi ki cisimlerin atomik tebietini makroskopik fizika qanunlari ile uzlasdirir ve atom ve molekullarin dalga zerrecik dualizmini ikili xususiyyetini oyrenir Obyektlerin isiq suretine yaxin yuksek suretli hallarinda klassik mexanika xususi nisbilik nezeriyyesi ile evezlenir Umumi nisbilik nezeriyyesi Nyutonun umumdunya cazibe qanunu ile xususi nisbilik nezeriyyesini ozunde birlesdirmekle fiziklere derin seviyyede qravitasiya ile islemek imkanini verir Maddi noqteMueyyen meqsedler ucun olculeri nezere alinmayan cisme deyilir Meselen Yer kuresinin Gunes etrafinda hereketini oyrenerken ona maddi noqte kimi baxmaq olar Cunki Gunesin olculeri Yerden defelerle artiqdir Berk cismin irelileme hereketinde onun butun noqteleri irelileme hereketi edir ve onun istenilen bir noqtesini maddi noqte kimi qebul edib hemin maddi noqtenin hereketini oyrenmek olar Serbestlik derecesiCisimin serbestlik derecesi onun nece olculu koordinat sisteminde teyin olunmasindan asilidir Meselen ikiolculu ve ucolculu koordinat sisteminde cismin serbestlik derecesi uygun olaraq 2 ve 3 olur Fezada ise cismin 6 serbestlik derecesi vardir Firlanma hereketi ucun serbestlik derecesi yazilmir menbe gosterin Hemcinin baxKlassik mexanikadaki dusturlarin siyahisiKlassik mexanikaya aid Azerbaycan dilinde sehifelerNezeri Fizika Qrupu olu kecid