Jan Etyen Liotar (fr. Jean-Étienne Liotard, Fransızca tələffüz: [ʒan‿etjɛn ljɔtaʁ]; 22 dekabr 1702[…], Cenevrə, Cenevrə kantonu – 12 iyun 1789[…], Cenevrə, Cenevrə kantonu) — isveçrəli rəssam, dequstator və satıcı.
Jan Etyen Liotar | |
---|---|
| |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Cenevrə |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Cenevrə |
Fəaliyyəti | rəssam, boyakar[d] |
Janr | portret |
Tanınmış işləri | |
Təsirlənib | Fransua Lemuan Jan-Batist Masse |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Fəaliyyəti
Liotar Cenevrədə anadon olub. Atası 1685-ci ildə Cenevrəyə qaçan bir zərgər idi. Jan Etyen Liotar ilk təhsilini professor Qardel və professor Lui Petitodan alır və onların və rəsm əsərlərinin surətlərini çox böyük keyfiyyətlə köçürür.
1725-ci ildə və təhsil almaq üçün Parisə gəlir. Buradan Lui Filojen Brulart, Puysye qrafı və hersoqunun təklifləri əsasında Neapola getməyə qərar verir. 1735-ci ildə Romada papa XII Klementin və bir neçə kardinalların rəsm əsərlərini çəkir. 3 il sonra Konstantinopolda ilə tanış olur.
Jan Etyen Liotar İstanbulu ziyarət edir və burada türklərin daxili həyatlarından pastellər vasitəsilə bir neçə rəsmlər çəkir. O, Avropaya qayıtdıqdan sonra da türk geyimləri geyinməyə davam edir. Tarix rəssamlığının yaxın şərq parametrlərində müasir geyimlərin təsvir olunması inancsızlıq kimi qiymətləndirilirdi, buna görə də avropa səyahətçiləri daha çox yerli geyimlərin təsvirindən istifadə edirdilər.
Lord Bayron da daxil olmaqla, bir çox səyahətçilərin rəsmlərində eqzotik şərq geyimlərindən istifadə olunurdu. və onun kimi Avropanı heç vaxt tərk etməmiş bir neçə şəxsin də rəsmlərində belə geyimlərdən istifadə olunurdu.Bayronun şeirləri sonralar şərq sənətində üstün mövqedə olan eqzotik şərq parametrlərinə romantizmin tanıdılmasında xüsusi rol oynadı.
Şərq geyimlərinin ekzantrikliyinin qəbul edilməsi ona "Türk rəssam" ləqəbinin verilməsinə səbəb oldu.
Jan Etyen Liotar imperator ailəsinin portretlərini çəkmək üçün 1742-ci ildə Vyanaya gedir. 1745-ci ildə "La belle chocolatière" adlı rəsm əsərini satır.
Bundan sonra o, Parisə qayıdır. 1753-cü ildə İngiltərəyə səyahət edir və burada Uels şahzadəsi rəsmini çəkir. 1756-cı ildə Hollandiyaya gedir və bir il sonra burada Mari Farqes ilə evlənir. Mari Farqes hugenot ailədən gəlirdi və ondan saqqlını taraş etməsini istəyir.
1762-ci ildə Vyanada, 1770-ci ildə isə Parisdə fəaliyyət göstərir. 1772-ci ildə İngiltərəyə bir daha səfər etdi və iki il ərzində onun adı iştirakçıları sırasında göstərildi. 1776-cı ildə doğulduğu şəhərə geri qayıtdı. 1781-ci ildə Liotar özünün "Traité des principes et des règles de la peinture" (rəssamlığın prinsipləri və qaydaları) adlı əsərini çap etdirir. Son günlərində canlılar və mənzələri təsvir edirdi. O, 1789-cu ildə Cenevrədə vəfat edir.
Yaradıcılığı
Liotar çox yönlü bir sənətkar idi. Onun məşhur pastel rəsimlərindən olan, "La Liseuse", "Şokoladçı qız", "La Belle Lyonnaise" əsərləri , "Maria Frederike van Reede-Athlone" əsəri isə nümayiş etdirilir. O, "Rəsm sənəti haqqında Anlaşma" yazdı və məşhur rəssamlar tərəfindən rəsmlərin peşəkar kolleksiyonçusu adlandırıldı.
Əldə etdiyi şah əsərlərin bir qismini İngiltərəyə ikinci səfərində yüksək qiymətlərlə satır. Amsterdam, Bern və Cenevrə muzeyləri onun rəsm əsərləri və pastel boyalı əsərləri ilə zəngindir.
Onun "Oturan Türk" adlı əsəri Viktoriya və Albert muzeyində, iki əsəri isə Britaniya muzeyində sərgilənir.
Luvr muzeyində onun iyirmi iki əsərindən əlavə, "General Leytenant Ero"nun rəsmi və "Monsieur Levett and Mademoiselle Helene Glavany in Turkish Costumes" adlanan ingilis taciri və onun həyat yoldaşının türk geyimlərində yağlı boya ilə çəkilmiş rəsmləri də sərgilənir. Sənətkarın portreti Florensiyada Uffitsi qalereyasında Sala di pittori bölməsində nümayiş edilir. Onun oğlu da holland qızla evlənir və Liotarın bir neçə əsərini qəbul edir.
Liotarın rəsmlərinin əsas özəlliyi, daha çox gülümsəyən şəxslərin təsvir olunmaları idi. Həmin dövrün rəssamları isə portret təsvir edən zaman daha çox ciddi sima təsvir edirdilər. Bu düşüncənin Liotara intibah dövrü filosoflarından keçdiyi düşünülür.
- Maria Şarlotta Buasse
- Jan-Elizabet de Sellon
- Riçard Pokoke (1704-1765)
- Mari Jozef van Saksen
- Dost - Jan de la Riv
- Əncirlərlə natürmort
- Xanım Yaketin portreti
- Gənc qadının portreti
- Avto-portret, 1773
- Genuyalı tacir cənab Boerin portreti
- Şahzadə Mariya Tereza (1717-1780)
- Şokoladçı qız
- İlk fincan
- Maria Frederike van Reede-Athlone
- Apollo və Daphne, 1736 ( Amsterdam),
- Fransua Tronşinin portreti
- Mariya Adeled
- Osmanlı imperiyasının baş vəziri Həkimoğlu Əli paşanın portreti
- portreti (1707-1751)
- Qraf Françesko Alqarotti, 1745
- Çay dəsgahı natürmort
- Avto-portret, 1749
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Jean-Etienne Liotard (nid.).
- Christine Riding, Travellers and Sitters: The Orientalist Portrait, in Tromans, 48–75
- Jonathan Jones, Jean-Etienne Liotard review – a joyous time machine back to the Enlightenment 2022-06-05 at the Wayback Machine, The Guardian, 20 October 2015.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Jan Etyen Liotar fr Jean Etienne Liotard Fransizca teleffuz ʒan etjɛn ljɔtaʁ 22 dekabr 1702 Cenevre Cenevre kantonu 12 iyun 1789 Cenevre Cenevre kantonu isvecreli ressam dequstator ve satici Jan Etyen LiotarGulen LiotarDogum tarixi 1702Dogum yeri CenevreVefat tarixi 1789Vefat yeri CenevreFealiyyeti ressam boyakar d Janr portretTaninmis isleri Sokoladci qizTesirlenib Fransua Lemuan Jan Batist Masse Vikianbarda elaqeli mediafayllarFealiyyetiLiotar Cenevrede anadon olub Atasi 1685 ci ilde Cenevreye qacan bir zerger idi Jan Etyen Liotar ilk tehsilini professor Qardel ve professor Lui Petitodan alir ve onlarin ve resm eserlerinin suretlerini cox boyuk keyfiyyetle kocurur Moris Saksonun portreti 1725 ci ilde ve tehsil almaq ucun Parise gelir Buradan Lui Filojen Brulart Puysye qrafi ve hersoqunun teklifleri esasinda Neapola getmeye qerar verir 1735 ci ilde Romada papa XII Klementin ve bir nece kardinallarin resm eserlerini cekir 3 il sonra Konstantinopolda ile tanis olur Jan Etyen Liotar Istanbulu ziyaret edir ve burada turklerin daxili heyatlarindan pasteller vasitesile bir nece resmler cekir O Avropaya qayitdiqdan sonra da turk geyimleri geyinmeye davam edir Tarix ressamliginin yaxin serq parametrlerinde muasir geyimlerin tesvir olunmasi inancsizliq kimi qiymetlendirilirdi buna gore de avropa seyahetcileri daha cox yerli geyimlerin tesvirinden istifade edirdiler Lord Bayron da daxil olmaqla bir cox seyahetcilerin resmlerinde eqzotik serq geyimlerinden istifade olunurdu ve onun kimi Avropani hec vaxt terk etmemis bir nece sexsin de resmlerinde bele geyimlerden istifade olunurdu Bayronun seirleri sonralar serq senetinde ustun movqede olan eqzotik serq parametrlerine romantizmin tanidilmasinda xususi rol oynadi Serq geyimlerinin ekzantrikliyinin qebul edilmesi ona Turk ressam leqebinin verilmesine sebeb oldu Jan Etyen Liotar imperator ailesinin portretlerini cekmek ucun 1742 ci ilde Vyanaya gedir 1745 ci ilde La belle chocolatiere adli resm eserini satir Bundan sonra o Parise qayidir 1753 cu ilde Ingiltereye seyahet edir ve burada Uels sahzadesi resmini cekir 1756 ci ilde Hollandiyaya gedir ve bir il sonra burada Mari Farqes ile evlenir Mari Farqes hugenot aileden gelirdi ve ondan saqqlini taras etmesini isteyir 1762 ci ilde Vyanada 1770 ci ilde ise Parisde fealiyyet gosterir 1772 ci ilde Ingiltereye bir daha sefer etdi ve iki il erzinde onun adi istirakcilari sirasinda gosterildi 1776 ci ilde doguldugu sehere geri qayitdi 1781 ci ilde Liotar ozunun Traite des principes et des regles de la peinture ressamligin prinsipleri ve qaydalari adli eserini cap etdirir Son gunlerinde canlilar ve menzeleri tesvir edirdi O 1789 cu ilde Cenevrede vefat edir Sokoladci qiz 1743 1745Qadin sokolad suzur YaradiciligiLiotar cox yonlu bir senetkar idi Onun meshur pastel resimlerinden olan La Liseuse Sokoladci qiz La Belle Lyonnaise eserleri Maria Frederike van Reede Athlone eseri ise numayis etdirilir O Resm seneti haqqinda Anlasma yazdi ve meshur ressamlar terefinden resmlerin pesekar kolleksiyoncusu adlandirildi Elde etdiyi sah eserlerin bir qismini Ingiltereye ikinci seferinde yuksek qiymetlerle satir Amsterdam Bern ve Cenevre muzeyleri onun resm eserleri ve pastel boyali eserleri ile zengindir Onun Oturan Turk adli eseri Viktoriya ve Albert muzeyinde iki eseri ise Britaniya muzeyinde sergilenir Luvr muzeyinde onun iyirmi iki eserinden elave General Leytenant Ero nun resmi ve Monsieur Levett and Mademoiselle Helene Glavany in Turkish Costumes adlanan ingilis taciri ve onun heyat yoldasinin turk geyimlerinde yagli boya ile cekilmis resmleri de sergilenir Senetkarin portreti Florensiyada Uffitsi qalereyasinda Sala di pittori bolmesinde numayis edilir Onun oglu da holland qizla evlenir ve Liotarin bir nece eserini qebul edir Liotarin resmlerinin esas ozelliyi daha cox gulumseyen sexslerin tesvir olunmalari idi Hemin dovrun ressamlari ise portret tesvir eden zaman daha cox ciddi sima tesvir edirdiler Bu dusuncenin Liotara intibah dovru filosoflarindan kecdiyi dusunulur Secilen isleri Maria Sarlotta Buasse Jan Elizabet de Sellon Ricard Pokoke 1704 1765 Mari Jozef van Saksen Dost Jan de la Riv Encirlerle naturmort Xanim Yaketin portreti Genc qadinin portreti Avto portret 1773 Genuyali tacir cenab Boerin portreti Sahzade Mariya Tereza 1717 1780 Sokoladci qiz Ilk fincan Maria Frederike van Reede Athlone Apollo ve Daphne 1736 Amsterdam Fransua Tronsinin portreti Mariya Adeled Osmanli imperiyasinin bas veziri Hekimoglu Eli pasanin portreti portreti 1707 1751 Qraf Francesko Alqarotti 1745 Cay desgahi naturmort Avto portret 1749IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Jean Etienne Liotard nid Christine Riding Travellers and Sitters The Orientalist Portrait in Tromans 48 75 Jonathan Jones Jean Etienne Liotard review a joyous time machine back to the Enlightenment 2022 06 05 at the Wayback Machine The Guardian 20 October 2015