Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
IV Şarl (fr. Charles IV) və ya Gözəl Şarl (fr. Charles le Bel) (18 may 1294 – 1 fevral 1328, Vensen) — Fransa və Navarra kralı.
| IV Şarl | |
|---|---|
| fr. Charles IV de France | |
 | |
| 3 yanvar 1322 – 1 fevral 1328 | |
| Əvvəlki | V Filipp |
| Sonrakı | VI Filipp |
| 3 yanvar 1322 – 1 fevral 1328 | |
| Əvvəlki | V Filipp |
| Sonrakı | II Janna |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 18 may 1294 |
| Vəfat tarixi | 1 fevral 1328(33 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | vərəm |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | monarx |
| Atası | IV Filip |
| Anası | Navarralı I Janna (Fransa kraliçası) |
| Həyat yoldaşları |
|
| Uşaqları | |
| Ailəsi | Kapetinqlər sülaləsi |
| Dini | xristianlıq |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Oğul varisi olmadan vəfat edən qardaşı V Filippin ölümünün ardından 1322-ci ildə Fransa taxtına çıxan IV Şarl ilk öncə Flandriyada çıxan kəndli üsyanlarıyla məşğul oldu. Ardından 1324-cü ildə Müqəddəs Roma imperatoru olmağa cəhd etdi ancaq bu cəhdi uğursuz nəticələndi.
Digər yandan bacısı İzabellanın əri olan İngiltərə kralı II Eduardla münasibətləri pisləşdi. Çünki Akvitaniya hakimi olaraq Fransa kralının vassalı hesab edilən II Eduard bu təbəəliyi qəbul etməkdən imtina edirdi. Nəticədə 1324-cü ildə Akvitaniya bölgəsi 1324-cü ildə fransızlar tərəfindən işğal edildi. Aparılan sülh danışıqları nəticəsində İngiltərə kralı döyüş təzminatı ödəməyi və Fransa kralının təbəəliyini qəbul etdi. Qarşılığında isə Akvitaniya bölgəsinin kiçik bir hissəsi ingilislərə təslim olundu.
1328-ci ildə IV Şarl eynilə qardaşları kimi geridə oğul varis buraxmadan vəfat etdi. Beləcə, Kapetinqlər sülaləsinin oğul şəcərəsi sonlandı. Səltənət parçalandı. Belə ki, Navarra taxt-tacına onun mərhum qardaşı X Lüdovikin qızı II Janna, Fransa taxt-tacına isə əmisi oğlu Valualı Filipp sahibləndi. Ancaq çox keçmədən mərhum kralın bacısı İzabella oğlunun adına Fransa taxtında haqq iddia etdi. Ancaq fransızlar bunu qəbul etmədilər. Çünki İzabella qardaşının verdiyi fərmanla taxt hüququndan məhrum edilmişdi və bu vəziyyətdə oğlunun da taxtda heç bir iddiası ola bilməzdi. Saray əyanları da tanımadıqları bir ingilisin yerinə, fransız birinin taxta çıxmasını dəstəkləyirdilər. Onsuz da imkansız görülən taxt iddialarının qəbul edilməməsinin ardından ingilislər bu iddialarından əl çəkdilər. Ancaq aralarında yaranan sürtüşmələr VI Filippi ingilislərin Fransadakı mülklərinə əl qoymağa, III Eduardı isə Fransadakı taxt mübarizəsinə qoşulmağa məcbur etdi. Beləcə, 1337-ci ildə İngiltərə və Fransa krallıqları arasında Yüzillik müharibə başladı.
Mənbə
- Echols, Anne and Marty Williams. (1992) An Annotated Index of Medieval Women. Princeton: Markus Wiener.
- Geanakoplos, Deno. (1975) Byzantium and the Crusades: 1261–1354. in Hazard (ed) 1975.
- Given-Wilson, Chris and Nigel Saul (eds). (2002) Fourteenth Century England, Volume 2. Woodridge: Boydell Press.
- Holmes, George. (2000) Europe, Hierarchy and Revolt, 1320–1450, 2nd edition. Oxford: Blackwell.
- Housley, Norman. (1986) The Avignon papacy and the Crusades, 1305–1378. Oxford: Clarendon Press.
- Kibler, William W. (1995) Medieval France: an Encyclopedia. London: Routledge.
- Kooper, Erik (ed). (2006) The Medieval Chronicle IV. Amsterdam: Rodopi.
- Lord, Carla. (2002) Queen Isabella at the Court of France. in Given-Wilson and Saul (eds) (2002).
- Neillands, Robin. (2001) The Hundred Years War. London: Routledge.
- Sumption, Jonathan. (1999) The Hundred Years War: Trial by Battle. Philadelphia: Pennsylvania University Press.
- Wagner, John. A. (2006) Encyclopedia of the Hundred Years War. Westport: Greenwood Press.
İstinadlar
- Charles IV // Find a Grave (ing.). 1996.
- Carlos I de Navarra y IV de Francia. // Diccionario biográfico español (isp.). Real Academia de la Historia, 2011.
- Kindred Britain.
- Hassall, Arthur. (2009) France Mediaeval and Modern: a History. BiblioBazaar.
- Ainsworth, Peter. Representing Royalty: Kings, Queens and Captains in Some Early Fifteenth Century Manuscripts of Froissart's Chroniques. in Kooper (ed) 2006.
- TeBrake, William Henry. (1994) A Plague of Insurrection: Popular Politics and Peasant Revolt in Flanders, 1323–1328. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
- Vauchez, André, Richard Barrie Dobson and Michael Lapidge. (2000) Encyclopedia of the Middle Ages, Volume 1. Cambridge: James Clark.
- Nirenberg, David. (1996) Communities of Violence: Persecution of Minorities in the Middle Ages. Princeton: Princeton University Press.
- Hazard, Harry H. (ed), (1975) A History of the Crusades: The Fourteenth and Fifteenth Centuries, Volume 3. Wisconsin: Wisconsin Press.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
IV Sarl fr Charles IV ve ya Gozel Sarl fr Charles le Bel 18 may 1294 1 fevral 1328 Vensen Fransa ve Navarra krali IV Sarlfr Charles IV de FranceFransa krali3 yanvar 1322 1 fevral 1328EvvelkiV FilippSonrakiVI FilippNavarra krali3 yanvar 1322 1 fevral 1328EvvelkiV FilippSonrakiII JannaSexsi melumatlarDogum tarixi 18 may 1294Vefat tarixi 1 fevral 1328 33 yasinda Vefat yeri VensenVefat sebebi veremDefn yeri Sen Deni bazilikasiFealiyyeti monarxAtasi IV FilipAnasi Navarrali I Janna Fransa kralicasi Heyat yoldaslari Burqundiyali Blans Fransa kralicasi 1308 1322 Luksemburqlu Mariya Fransa kralicasi 1322 1324 Evolu Janna Fransa kralicasi 1324 1328 Usaqlari Blans Orlean hersoqinasi Ailesi Kapetinqler sulalesiDini xristianliq Vikianbarda elaqeli mediafayllar Ogul varisi olmadan vefat eden qardasi V Filippin olumunun ardindan 1322 ci ilde Fransa taxtina cixan IV Sarl ilk once Flandriyada cixan kendli usyanlariyla mesgul oldu Ardindan 1324 cu ilde Muqeddes Roma imperatoru olmaga cehd etdi ancaq bu cehdi ugursuz neticelendi Diger yandan bacisi Izabellanin eri olan Ingiltere krali II Eduardla munasibetleri pislesdi Cunki Akvitaniya hakimi olaraq Fransa kralinin vassali hesab edilen II Eduard bu tebeeliyi qebul etmekden imtina edirdi Neticede 1324 cu ilde Akvitaniya bolgesi 1324 cu ilde fransizlar terefinden isgal edildi Aparilan sulh danisiqlari neticesinde Ingiltere krali doyus tezminati odemeyi ve Fransa kralinin tebeeliyini qebul etdi Qarsiliginda ise Akvitaniya bolgesinin kicik bir hissesi ingilislere teslim olundu 1328 ci ilde IV Sarl eynile qardaslari kimi geride ogul varis buraxmadan vefat etdi Belece Kapetinqler sulalesinin ogul seceresi sonlandi Seltenet parcalandi Bele ki Navarra taxt tacina onun merhum qardasi X Ludovikin qizi II Janna Fransa taxt tacina ise emisi oglu Valuali Filipp sahiblendi Ancaq cox kecmeden merhum kralin bacisi Izabella oglunun adina Fransa taxtinda haqq iddia etdi Ancaq fransizlar bunu qebul etmediler Cunki Izabella qardasinin verdiyi fermanla taxt huququndan mehrum edilmisdi ve bu veziyyetde oglunun da taxtda hec bir iddiasi ola bilmezdi Saray eyanlari da tanimadiqlari bir ingilisin yerine fransiz birinin taxta cixmasini destekleyirdiler Onsuz da imkansiz gorulen taxt iddialarinin qebul edilmemesinin ardindan ingilisler bu iddialarindan el cekdiler Ancaq aralarinda yaranan surtusmeler VI Filippi ingilislerin Fransadaki mulklerine el qoymaga III Eduardi ise Fransadaki taxt mubarizesine qosulmaga mecbur etdi Belece 1337 ci ilde Ingiltere ve Fransa kralliqlari arasinda Yuzillik muharibe basladi MenbeEchols Anne and Marty Williams 1992 An Annotated Index of Medieval Women Princeton Markus Wiener Geanakoplos Deno 1975 Byzantium and the Crusades 1261 1354 in Hazard ed 1975 Given Wilson Chris and Nigel Saul eds 2002 Fourteenth Century England Volume 2 Woodridge Boydell Press Holmes George 2000 Europe Hierarchy and Revolt 1320 1450 2nd edition Oxford Blackwell Housley Norman 1986 The Avignon papacy and the Crusades 1305 1378 Oxford Clarendon Press Kibler William W 1995 Medieval France an Encyclopedia London Routledge Kooper Erik ed 2006 The Medieval Chronicle IV Amsterdam Rodopi Lord Carla 2002 Queen Isabella at the Court of France in Given Wilson and Saul eds 2002 Neillands Robin 2001 The Hundred Years War London Routledge Sumption Jonathan 1999 The Hundred Years War Trial by Battle Philadelphia Pennsylvania University Press Wagner John A 2006 Encyclopedia of the Hundred Years War Westport Greenwood Press IstinadlarCharles IV Find a Grave ing 1996 Carlos I de Navarra y IV de Francia Diccionario biografico espanol isp Real Academia de la Historia 2011 Kindred Britain Hassall Arthur 2009 France Mediaeval and Modern a History BiblioBazaar Ainsworth Peter Representing Royalty Kings Queens and Captains in Some Early Fifteenth Century Manuscripts of Froissart s Chroniques in Kooper ed 2006 TeBrake William Henry 1994 A Plague of Insurrection Popular Politics and Peasant Revolt in Flanders 1323 1328 Philadelphia University of Pennsylvania Press Vauchez Andre Richard Barrie Dobson and Michael Lapidge 2000 Encyclopedia of the Middle Ages Volume 1 Cambridge James Clark Nirenberg David 1996 Communities of Violence Persecution of Minorities in the Middle Ages Princeton Princeton University Press Hazard Harry H ed 1975 A History of the Crusades The Fourteenth and Fifteenth Centuries Volume 3 Wisconsin Wisconsin Press