Nizami Gəncəvi adına Gəncə Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi — Gəncə şəhərində yerləşən ən böyük və qədim muzey. Əsası 1924-cü ildə qoyulmuş muzeydə, hazırda 30.000-dən çox eksponat saxlanılır.
Gəncə Tarix Diyarşünaslıq Muzeyi | |
---|---|
Əsası qoyulub | 1924 |
Mövzu | arxeologiya, etnoqrafiya |
Ölkə | |
Yerləşir | Gəncə, Atatürk prospekti 424 |
Kolleksiyası | 30.000-dən çox eksponat |
Direktor | |
Telefon | (+99422) 56-35-94 |
Bilet | Şagirdlər üçün:30 qəpik Tələbələr üçün:50 qəpik Xarici vətəndaşlar üçün: 2 manat |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Muzey binası
Hazırda muzeyin yerləşdiyi bina XIX əsrdə tikilmişdir. Bu bina Cavad xanın nəticələri İsmayıl xan və Adil xan Ziyadxanovların şəxsi mülkü olmuşdur. Adil xan və İsmayıl xan Ziyadxanovlar Cavad xanın nəvəsi oğulları idi. Adil xan ADR dövründə Azərbaycanın İrandakı səlahiyyətli nümayəndəsi olmuş, ADR-in süqutundan sonra isə Türkiyəyə mühacirət etmişdi.
Gəncənin milis rəisi olan İsmayıl xan isə 1920-ci ildə istintaqsız, məhkəməsiz güllələnmişdir. Onların şəxsi mülkü olan bina da, zadəgan ailələrinə məxsus bir çox binalar kimi ictimailəşdirilmişdi. Sovet dövründə burada bir çox idarə və təşkilatlar yerləşib. 1972-ci ildən bina Gəncə Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyinə verilmişdir.
Muzeyin tarixi
Muzeyin əsası 1924-cü ildə qoyulmuşdur. Muzeyin yaradılmasında Gəncə semnariyasının müəllim və tələbələrindən İ. Cəfərzadə, S. Seyidov, C. Rəfibəyov, F. Məlikov və başqaları fəal iştirak etmişlər. İlk illər muzey 2 şöbədən ibarət olmuşdur: diyarşünaslıq və kənd təsərrüfatı, muzeyin 500-dən çox eksponatı olmuşdur.
1927-ci ildə Xanlarda (indiki Göygöl rayonu) alman arxeoloq Y. İ. Hümmel arxeoloji qazıntılar aparmışdır. O, tapılmış eksponatların bir hissəsini Xanlar diyarşünaslıq muzeyinə təhvil vermiş, digər bir hissəsini isə öz vətəninə göndərməyə nail olmuşdur. 1961-ci ildə Xanlar və Gəncə muzeyləri birləşdirilmişdir.
1954-cü ildə muzey, Gəncə şəhəri, Əzizbəyov 260 ünvanında yerləşən binaya köçürülmüşdür. Həmin vaxtlar muzey 7 böyük zaldan ibarət olmuş və 3 şöbəyə bölünmüşdü: Təbiətşünaslıq, İnqilabaqədərki dövr və Sovet dövrü tarixi. 1972-ci ildə muzey, indi yerləşdiyi Ziyadxanovlar mülkü binasına köçürülmüşdür.
Ekspozisiyası
Hal-hazırda muzeyin 30 mindən çox eksponatı vardır. Muzeyin ekspozisiyasında Gəncənin ən qədim dövrlərindən başlamış son zamanlara qədər olan tarixi, arxeoloji tapıntı nümunələri, maddi-mədəniyyət abidələri, etnoqrafik, epiqrafik, numizmatik nümunələri 18 salonda nümayiş etdirilir.
Muzeyin əsas fondunda 24785 eksponat vardır. Onlardan 4483 arxeologiya, 1648 ədədi etnoqrafiya, 392 rəssamlıq, 9 heykəltəraşlıq, 2753 fotoşəkil, 9259 sənəd, 3441 numizmatika sahələrinə aiddir. 972 kv. m. sahəsi olan muzey salonları hal-hazırda iki şöbədən ibarətdir: qədim dövr və müasir dövr şöbələri.
Qədim dövr şöbəsi Azərbaycanın ən qədim zamanlarından XIX əsrin sonlarınadək olan tarixini əks etdirir. Gəncə yaxınlığından tapılmış tunc təbərzin və onun düzəldilməsi üçün istifadə olunmuş daş qəlib muzeyin eksponatları sırasına daxildir. Həmçinin muzeyin ekspozisiyasında e. ə. II minilliyə aid boyu 2 m. 20 sm. olan qadın skleti və onunla bərabər basdırılmış bəzək və məişət əşyaları nümayiş olunur. Muezeydə VII əsrə aid olan Qafqaz Albaniyası hökmdarına məxsus qəbir üstü abidə saxlanılır.
Bunlardan başqa muzeyin ekspozisiyasına Qafqaz Albaniyası dövrünə aid gümüş qadın tacı, Nizami Gəncəvinin qəbrindən aşkarlanmış çıraqlar, Gəncə xalçaçılıq məktəbinə məxsus xalça nümunələri, Azərbaycan tarixinin müxtəlif dövrlərinə aid sikkələr, zərgərlik nümunələri, müxtəlif dövrlərə aid saxsı nümunələri, metalişləmə nümunələri, Gəncə xanlığının bayrağı da daxildir.
- Qafqaz Albaniyası dövrünə aid saxsı qab, Gəncə
- Qafqaz Albaniyası dövrünə aid saxsı qab, Gəncə
- Qafqaz Albaniyası dövrünə aid saxsı qab, Gəncə
- Qafqaz Albaniyası dövrünə aid saxsı qab, Gəncə
- Saxsı çıraq, Nizami məqbərəsi.
- Gil kasa, Borsunlu
- Gil kasa, Gəncə, erkən dəmir dövrü
- Gil kasa, Borsunlu, tunc dövrü
-
- Gil kasa, Tovuz, Göytəpə
- Üzərində Məhəmməd Cahan Pəhləvanın adı yazılmış gil qab, Gəncə qalası
- Boyalı saxsı qab, Gəncə, XIII əsr
- Şirli saxsı kuzə, Gəncə qalası, Azərbaycan Atabəyləri dövrü
- Bədii təsvirli daş kuzə, Gəncə qalası, Azərbaycan Atabəyləri dövrü
- Bədii təsvirli daş çaydan, Gəncə qalası, Azərbaycan Atabəyləri dövrü
- Tunc amulet, Qarğalartəpəsi
- Qafqaz Albaniyası dövrünə aid qadın tacı, Gəncə, qarışıq gümüş.
- Qızıl boyunbağı, Gəncə qalası, Azərbaycan Atabəyləri dövrü
- Gümüş sırğa, Gəncə qalası, Azərbaycan Atabəyləri dövrü
- Gümüş sırğa, Gəncə, XIX əsr
- Tunc dövrünə aid, 2.20 sm boyu olan qadın qəbri
-
- Gəncə xanlığının bayrağı
- Nizami Gəncəvi - İskəndərnamə, əlyazma, "İsəndərin əjdaha ilə döyüşməsi" miniatürü.
- Nizami Gəncəvi xalçası, 1939-cu il.
- N. Babayev - Cavanşirin portreti
- N. Babayev - Əbülüla Gəncəvinin portreti
- N. Babayev - Xaqani Şirvaninin portreti
- N. Babayev - Mirzə Şəfi Vazehin portreti
İstinadlar
- N.Gəncəvi adına Gəncə Dövlət Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi 2016-12-07 at the Wayback Machine, gence.az
- Ziyadxanovların mülkü – Gəncə Tarix və Diyarşünaslıq muzeyi[ölü keçid], kepeztv.az
- . 2012-10-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-04-27.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Gəncə Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi haqqında video süjet[ölü keçid], Kəpəz TV.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nizami Gencevi adina Gence Tarix Diyarsunasliq Muzeyi Gence seherinde yerlesen en boyuk ve qedim muzey Esasi 1924 cu ilde qoyulmus muzeyde hazirda 30 000 den cox eksponat saxlanilir Gence Tarix Diyarsunasliq MuzeyiEsasi qoyulub 1924Movzu arxeologiya etnoqrafiyaOlke AzerbaycanYerlesir Gence Ataturk prospekti 424Kolleksiyasi 30 000 den cox eksponatDirektorTelefon 99422 56 35 94Bilet Sagirdler ucun 30 qepik Telebeler ucun 50 qepik Xarici vetendaslar ucun 2 manat40 40 49 sm e 46 21 28 s u Vikianbarda elaqeli mediafayllarMuzey binasiEsas meqale Ziyadxanovlar mulkuZiyadxanovlarin mulkunun bas fasadinin gorunusu Hazirda muzeyin yerlesdiyi bina XIX esrde tikilmisdir Bu bina Cavad xanin neticeleri Ismayil xan ve Adil xan Ziyadxanovlarin sexsi mulku olmusdur Adil xan ve Ismayil xan Ziyadxanovlar Cavad xanin nevesi ogullari idi Adil xan ADR dovrunde Azerbaycanin Irandaki selahiyyetli numayendesi olmus ADR in suqutundan sonra ise Turkiyeye muhaciret etmisdi Gencenin milis reisi olan Ismayil xan ise 1920 ci ilde istintaqsiz mehkemesiz gullelenmisdir Onlarin sexsi mulku olan bina da zadegan ailelerine mexsus bir cox binalar kimi ictimailesdirilmisdi Sovet dovrunde burada bir cox idare ve teskilatlar yerlesib 1972 ci ilden bina Gence Tarix Diyarsunasliq Muzeyine verilmisdir Muzeyin tarixiMuzeyin esasi 1924 cu ilde qoyulmusdur Muzeyin yaradilmasinda Gence semnariyasinin muellim ve telebelerinden I Ceferzade S Seyidov C Refibeyov F Melikov ve basqalari feal istirak etmisler Ilk iller muzey 2 sobeden ibaret olmusdur diyarsunasliq ve kend teserrufati muzeyin 500 den cox eksponati olmusdur 1927 ci ilde Xanlarda indiki Goygol rayonu alman arxeoloq Y I Hummel arxeoloji qazintilar aparmisdir O tapilmis eksponatlarin bir hissesini Xanlar diyarsunasliq muzeyine tehvil vermis diger bir hissesini ise oz vetenine gondermeye nail olmusdur 1961 ci ilde Xanlar ve Gence muzeyleri birlesdirilmisdir 1954 cu ilde muzey Gence seheri Ezizbeyov 260 unvaninda yerlesen binaya kocurulmusdur Hemin vaxtlar muzey 7 boyuk zaldan ibaret olmus ve 3 sobeye bolunmusdu Tebietsunasliq Inqilabaqederki dovr ve Sovet dovru tarixi 1972 ci ilde muzey indi yerlesdiyi Ziyadxanovlar mulku binasina kocurulmusdur EkspozisiyasiHal hazirda muzeyin 30 minden cox eksponati vardir Muzeyin ekspozisiyasinda Gencenin en qedim dovrlerinden baslamis son zamanlara qeder olan tarixi arxeoloji tapinti numuneleri maddi medeniyyet abideleri etnoqrafik epiqrafik numizmatik numuneleri 18 salonda numayis etdirilir Muzeyin esas fondunda 24785 eksponat vardir Onlardan 4483 arxeologiya 1648 ededi etnoqrafiya 392 ressamliq 9 heykelterasliq 2753 fotosekil 9259 sened 3441 numizmatika sahelerine aiddir 972 kv m sahesi olan muzey salonlari hal hazirda iki sobeden ibaretdir qedim dovr ve muasir dovr sobeleri Qedim dovr sobesi Azerbaycanin en qedim zamanlarindan XIX esrin sonlarinadek olan tarixini eks etdirir Gence yaxinligindan tapilmis tunc teberzin ve onun duzeldilmesi ucun istifade olunmus das qelib muzeyin eksponatlari sirasina daxildir Hemcinin muzeyin ekspozisiyasinda e e II minilliye aid boyu 2 m 20 sm olan qadin skleti ve onunla beraber basdirilmis bezek ve meiset esyalari numayis olunur Muezeyde VII esre aid olan Qafqaz Albaniyasi hokmdarina mexsus qebir ustu abide saxlanilir Bunlardan basqa muzeyin ekspozisiyasina Qafqaz Albaniyasi dovrune aid gumus qadin taci Nizami Gencevinin qebrinden askarlanmis ciraqlar Gence xalcaciliq mektebine mexsus xalca numuneleri Azerbaycan tarixinin muxtelif dovrlerine aid sikkeler zergerlik numuneleri muxtelif dovrlere aid saxsi numuneleri metalisleme numuneleri Gence xanliginin bayragi da daxildir Muzeyde saxlanan eksponatlar Qafqaz Albaniyasi dovrune aid saxsi qab Gence Qafqaz Albaniyasi dovrune aid saxsi qab Gence Qafqaz Albaniyasi dovrune aid saxsi qab Gence Qafqaz Albaniyasi dovrune aid saxsi qab Gence Saxsi ciraq Nizami meqberesi Gil kasa Borsunlu Gil kasa Gence erken demir dovru Gil kasa Borsunlu tunc dovru Gil kasa Semkir Rustepesi Eneolit dovru Gil kasa Tovuz Goytepe Uzerinde Mehemmed Cahan Pehlevanin adi yazilmis gil qab Gence qalasi Boyali saxsi qab Gence XIII esr Sirli saxsi kuze Gence qalasi Azerbaycan Atabeyleri dovru Bedii tesvirli das kuze Gence qalasi Azerbaycan Atabeyleri dovru Bedii tesvirli das caydan Gence qalasi Azerbaycan Atabeyleri dovru Tunc amulet Qargalartepesi Qafqaz Albaniyasi dovrune aid qadin taci Gence qarisiq gumus Qizil boyunbagi Gence qalasi Azerbaycan Atabeyleri dovru Gumus sirga Gence qalasi Azerbaycan Atabeyleri dovru Gumus sirga Gence XIX esr Tunc dovrune aid 2 20 sm boyu olan qadin qebri Xacin tipli alban xac dasi Gence xanliginin bayragi Nizami Gencevi Iskendername elyazma Isenderin ejdaha ile doyusmesi miniaturu Nizami Gencevi xalcasi 1939 cu il Muzeyde saxlanan resm eserleri N Babayev Cavansirin portreti N Babayev Ebulula Gencevinin portreti N Babayev Xaqani Sirvaninin portreti N Babayev Mirze Sefi Vazehin portretiIstinadlarN Gencevi adina Gence Dovlet Tarix Diyarsunasliq Muzeyi 2016 12 07 at the Wayback Machine gence az Ziyadxanovlarin mulku Gence Tarix ve Diyarsunasliq muzeyi olu kecid kepeztv az 2012 10 23 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 04 27 Hemcinin baxXarici kecidlerGence Tarix Diyarsunasliq Muzeyi haqqinda video sujet olu kecid Kepez TV