Gövhərxan Sultan (d. 1544, Bursa - ö. 1622, İstanbul) — 11. Osmanlı sultanı II Səlimin qızı.
Gövhərxan Sultan | |
---|---|
گوھرخان سلطان | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Bursa, Osmanlı imperiyası |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Fəaliyyəti | əsilzadə |
Atası | II Səlim |
Anası | Nurbanu Sultan |
Həyat yoldaşları | Piyalə Paşa Cərrah Mehmed Paşa |
Uşaqları | Sultanzadə Mehmed bəy Ayşə Atikə xanım Sultan Fatma xanım Sultan Xədicə xanım Sultan |
Ailəsi | Osmanlı xanədanı |
Dini | islam |
Həyatı
Gövhərxan Sultan 1544-cü ildə Bursada dünyaya gəlmişdir. Atası Qanuni Sultan Süleymanın oğlu və o illərdə Manisa sancaqbəyi olan Şahzadə Səlim, anası isə Venesiya əsilli kənizlərindən Nurbanu Sultandır. Nurbanu Sultanın eyni il içində dünyaya gətirdiyi üçüncü qız olduğu üçün, bacıları Şah və Əsməhan Sultanlarla birlikdə üçəm olduğu qəbul edilir. Uşaqlıq illəri atasının sancaqbəyi olaraq xidmət etdiyi Manisa, Qaraman və Kütahyada keçdi. 1 avqust 1562-ci ildə İstanbulda baş tutan möhtəşəm mərasimlə Qanuni Sultan Süleyman yeganə varisi olan Şahzadə Səlimin qızlarını hələ 18 yaşında ikən mühüm siyasi şəxslərlə evləndirdi: Əsməhan Sultan babasının vəzirlərindən Sokollu Mehmed Paşayla, Gövhərxan Sultan kaptan-ı dərya Piyalə Paşayla, Şah Sultan isə yeniçəri ağası nigahlandı.
Bu evlilikdən cütlüyün 4 övladı dünyaya gəldi: Sultanzadə Mustafa bəy (ö. 1593), Ayşə Atikə xanım Sultan (ö. 1614), Fatma xanım Sultan və Xədicə xanım Sultan. Qızlarından biri 1598-ci ilin noyabrında Sinanpaşazadə Mehmed Paşa ilə evlənmişdir.
21 yanvar 1578-ci ildə Piyalə Paşa vəfat etdi və dul qalan Gövhərxan Sultan bir il sonra həcc ziyarətinə getdi. Məhz elə həmin il ziyarətin ardından dövrün siyasi fiqurlarından Cərrah Mehmed ağa ilə evləndirildi. Bəzi mənbələrdə, nigahın ardından 15 yanvar 1580 tarixində Mehmed Paşanın yeniçəri ağalığından Rumeli bəylərbəyliyinə yüksəlməsində Gövhərxan Sultanın əlinin olduğu qeyd olunur. 1583-cü ildə Gövhərxan Sultan qardaşının yeganə vəliəhdi olan Şahzadə Mehmedi ziyarət etmək məqsədilə Manisaya səyahət etmiş, bu səfər əsnasında gələcəkdə validə sultan olan Handan Sultanı gənc şahzadəyə təqdim etmişdir.
1598-ci ildə Cərrah Mehmed Paşa sədrəzəmliyə yüksəldi və Gövhərxan Sultanın saraydakı nüfuzu daha da artdı. Ancaq onun çox qısa sədarətinin ardından Sultan Mehmedin oğlu Sultan Əhməd taxta çıxdı. Qardaşı Sultan Muradın nəvəsi olan Sultan Əhməd Gövhərxan Sultanın və yoldaşı Mehmed Paşanın siyasi gücünü artırmaq niyyətində idi. Ancaq Cərrah Mehmed Paşa çox yaşlı idi və çox keçmədən 9 yanvar 1604-cü ildə vəfat etdi. Sultan Əhməd böyük bibisinə olan sevgisindən qızlarından birinin adını da məhz Gövhərxan qoymuşdu.
1622-ci ildə vəfat edən Gövhərxan Sultan atasının Aya Sofiya yaxınlığındakı türbəsinə (Sultan Səlim türbəsi) dəfn edilmişdir.
Mənbə
- Tezcan, Baki (November 2001). Searching for Osman: A reassessment of the deposition of the Ottoman Sultan Osman II (1618-1622). pp. 327 n. 16, 343 n. 132.
- Taner, Melis (2009). ‘Power to Kill:’ A Discourse of the Royal Hunt During the Reigns of Süleyman the Magnificent and Ahmed I. p. 41.
- Emecen, Feridun M. (2015). Osmanlı Araştırmaları/The Journal of Ottoman Studies, Volume XLVI, Osmanlı Taşrasında Saray Bürokrasisi: Şehzade Selim’in Kazayâ Defteri. pp. 221–22.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Govherxan Sultan d 1544 Bursa o 1622 Istanbul 11 Osmanli sultani II Selimin qizi Govherxan Sultanگوھرخان سلطان Sexsi melumatlarDogum tarixi 1544Dogum yeri Bursa Osmanli imperiyasiVefat tarixi 1622Vefat yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiDefn yeri Aya SofyaFealiyyeti esilzadeAtasi II SelimAnasi Nurbanu SultanHeyat yoldaslari Piyale Pasa Cerrah Mehmed PasaUsaqlari Sultanzade Mehmed bey Ayse Atike xanim Sultan Fatma xanim Sultan Xedice xanim SultanAilesi Osmanli xanedaniDini islamHeyatiGovherxan Sultan 1544 cu ilde Bursada dunyaya gelmisdir Atasi Qanuni Sultan Suleymanin oglu ve o illerde Manisa sancaqbeyi olan Sahzade Selim anasi ise Venesiya esilli kenizlerinden Nurbanu Sultandir Nurbanu Sultanin eyni il icinde dunyaya getirdiyi ucuncu qiz oldugu ucun bacilari Sah ve Esmehan Sultanlarla birlikde ucem oldugu qebul edilir Usaqliq illeri atasinin sancaqbeyi olaraq xidmet etdiyi Manisa Qaraman ve Kutahyada kecdi 1 avqust 1562 ci ilde Istanbulda bas tutan mohtesem merasimle Qanuni Sultan Suleyman yegane varisi olan Sahzade Selimin qizlarini hele 18 yasinda iken muhum siyasi sexslerle evlendirdi Esmehan Sultan babasinin vezirlerinden Sokollu Mehmed Pasayla Govherxan Sultan kaptan i derya Piyale Pasayla Sah Sultan ise yeniceri agasi nigahlandi Bu evlilikden cutluyun 4 ovladi dunyaya geldi Sultanzade Mustafa bey o 1593 Ayse Atike xanim Sultan o 1614 Fatma xanim Sultan ve Xedice xanim Sultan Qizlarindan biri 1598 ci ilin noyabrinda Sinanpasazade Mehmed Pasa ile evlenmisdir 21 yanvar 1578 ci ilde Piyale Pasa vefat etdi ve dul qalan Govherxan Sultan bir il sonra hecc ziyaretine getdi Mehz ele hemin il ziyaretin ardindan dovrun siyasi fiqurlarindan Cerrah Mehmed aga ile evlendirildi Bezi menbelerde nigahin ardindan 15 yanvar 1580 tarixinde Mehmed Pasanin yeniceri agaligindan Rumeli beylerbeyliyine yukselmesinde Govherxan Sultanin elinin oldugu qeyd olunur 1583 cu ilde Govherxan Sultan qardasinin yegane veliehdi olan Sahzade Mehmedi ziyaret etmek meqsedile Manisaya seyahet etmis bu sefer esnasinda gelecekde valide sultan olan Handan Sultani genc sahzadeye teqdim etmisdir 1598 ci ilde Cerrah Mehmed Pasa sedrezemliye yukseldi ve Govherxan Sultanin saraydaki nufuzu daha da artdi Ancaq onun cox qisa sedaretinin ardindan Sultan Mehmedin oglu Sultan Ehmed taxta cixdi Qardasi Sultan Muradin nevesi olan Sultan Ehmed Govherxan Sultanin ve yoldasi Mehmed Pasanin siyasi gucunu artirmaq niyyetinde idi Ancaq Cerrah Mehmed Pasa cox yasli idi ve cox kecmeden 9 yanvar 1604 cu ilde vefat etdi Sultan Ehmed boyuk bibisine olan sevgisinden qizlarindan birinin adini da mehz Govherxan qoymusdu 1622 ci ilde vefat eden Govherxan Sultan atasinin Aya Sofiya yaxinligindaki turbesine Sultan Selim turbesi defn edilmisdir MenbeTezcan Baki November 2001 Searching for Osman A reassessment of the deposition of the Ottoman Sultan Osman II 1618 1622 pp 327 n 16 343 n 132 Taner Melis 2009 Power to Kill A Discourse of the Royal Hunt During the Reigns of Suleyman the Magnificent and Ahmed I p 41 Emecen Feridun M 2015 Osmanli Arastirmalari The Journal of Ottoman Studies Volume XLVI Osmanli Tasrasinda Saray Burokrasisi Sehzade Selim in Kazaya Defteri pp 221 22