Georges fon der Jabel (almanca:Georg Tectander von der Jabel; d. 1570 - ö. 1620) — 1602-ci ildə Müqəddəs Roma imperatoru II Rudolf tərəfindən Səfəvi hökmdarı I Abbasa göndərilən elçiliyin iştirakçısı.
Georg Tektander fon der Yabel | |
---|---|
almanca:Georg Tectander von der Jabel | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Müqəddəs Roma imperiyası |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Müqəddəs Roma imperiyası |
Vətəndaşlığı | Müqəddəs Roma imperiyası |
İxtisası | Diplomatiya |
Fəaliyyəti | diplomat, yazıçı |
Tanınır | Müqəddəs Roma imperiyasının Səfəvi imperiyasına və Rusiya çarlığına göndərilmiş diplomatik heyətin iştirakçısı və sonradan rəhbəri. |
Haqqında
Elçilik 1602-ci ilin 27 avqustunda II Rudolfun paytaxtı Praqa şəhərindən səfərə başlamışdır. Elçiliyin məqsədi Osmanlı İmperiyasına qarşı mübarizədə Avropa gücləri ilə Səfəvi imperiyası arasında ittifaq haqqında ilkin razılaşmanın təsdiqlənməsi idi. Görünür, elçiliyin katibi vəzifəsi Georges Tektanderə həvalə edilmişdi. Çünki elçiliyin rəhbəri olan Stefan Kakaş Lənkəran ərazisində olarkən vəfat etmişdir. Ölümündən əvvəl o, elçiliyim vəzifəsini tamamlamaq üçün Georgesin rəhbər olması barədə yazılı əmr hazırlamışdı.
Tektander 1603-cü il noyabrın 15-də Təbrizə demək olar ki, tək çatdı. Bu zaman Təbriz şəhəri Osmanlı imperiyasından bir həftə idi ki geri alınmışdı. Tektander I Şah Abbasla görüşdükdən sonra Səfəvi imperiyasından ayrıldə. Şah I Abbas Mehdiqulu bəyi onunla birlikdə Rusiya çarlığına göndərmişdir. Bunun səbəbi I Abbasın rus çarı Boris Qodunovu qızılbaş ordusunun Osmanlı üzərində qələbə qazanması barədə məlumatlandırmaq istəyi idi. Çar bu xəbəri eşitməkdən məmnun oldu və 5 min nəfər döyüşçü ilə bir neçə topu ona Dərbəndi geri qaytarmağa yardım etməsi üçün göndərdi.
Moskvaya Mehdiqulu bəylə birlikdə gedən Georges Tektander Haynrix fon Loqaunun başçılığı ilə II Rudolfun Boris Qodunovun yanına göndərilmiş səfirliyi ilə eyni vaxtda Moskvaya gəldi. Bu elçilik 24 avqust 1604-cü ildə Moskvadan çıxaraq öz vətənlərinə döndülər və Tektander də onlarla getdi. İlin sonunda onlar Praqaya çatdııar. 8 yanvar 1605-ci ildə Tektander imperatora səyahət hesabatını təqdim etdi. Görünür bu hesabat 1609-cu ildə Tektander tərəfindən Meyssendə dərc edilmişdir. Bu hesabat bu başlıq altında nəşr edilmişdir.
Iter persicum. İsanın doğulmasından sonrakı 1602-ci ildə Zati-aliləri imperatorun [II Rudolf] əmri ilə əsilzadə Zalonkemenidən Semiqradski zadəganı olan Stefan Kakaş - o, yolda Midiyada Lantzendə öldükdən sonra səyahət yoldaşı Georg Tektander fon der Yabel tərəfindən davam etdirildi və sona qədər çatdırıldı - tərəfindən Səfəvi imperiyasına [mətndə Persia] edilən səyahətin qısa, lakin detallı və həqiqəti əks etdirən təsviri. Onların Polşaya, Litvaya, Rusiyaya, Moskvaya, Tartariyaya, Kazana, Həştərxana, Xəzər dənizinə, Səfəvi imperiyasına, Ermənistana və Asiya ilə Avropanın digər bölgələrinə etdikləri səfərlər zamanı başlarına gələn hadisələrin və gördüklərinin tam siyahısı ilə. Almanca mətn:Iter persicum. Kuertze doch auszfuehrliche und warhafftige Beschreibung der Persianischen Reise: Welche auff der Rom: Kay: May: allergnedig. Befeleh im Iahr Christi 1602. Von dem Edlen und gestrengen Herren Stephano Kakasch von Zalonkemeny vornehmen Siebenbuergischen vom Adel angefangen: Und alsz derselbig unter wegen zu Lantzen in Medier Land todes verschieden: von seinem Reiszbefeherten Georgio Tectandro von der Iabel vollends continuiret und verrichtet worden. Beyneben fleissigen verzeichnisz aller gedenckwuerdigen Sachen, welche ihnen so wol unter wegen in Polen Littaw Reussen Moscaw Tartarey, Cassaner und Astarcaner Land, und auff dem Caspischen Meer: Alsz auch in Persien und Armenien auch andern Provintzen Asiae und Europae hin and wieder begegnet und zugestanden'' |
19-cu əsrə qədər bu nəşr (həmçinin növbəti ilin demək olar ki, eyni təkrar nəşri) biblioqrafik nadirliyə çevrildiyindən, 1819-cu ildə Cozef fon Hormair tərəfindən Archiv für Geographie, Historie, Staats- und Kriegskunst jurnalında nəşr edilmişdir. 1877-ci ildə Tektanderin kitabı Charles Schaefer tərəfindən fransız dilinə tərcümə edilmiş və Stefan Kakaşın Vyana arxivində Şefer tərəfindən tapılan məktubları əlavə edilməklə Parisdə çap edilmişdir. 1896-cı ildə Tektanderin kitabının (almanca orijinal əsasında) və Kakaşanın məktublarının (Vyana əlyazmalarının əlçatmaz olması səbəbindən fransızca tərcüməsi əsasında) rus dilinə tərcüməsi Aleksey Stankeviç tərəfindən həyata keçirilib.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Georg Tectander von der Jabel". /onlinebooks.library.upenn.edu. 2022-08-30 tarixində . İstifadə tarixi: 29 avqust 2022.
- Mahdavi, 2014. səh. 57
- Fisher, 1986. səh. 387
- "ТЕКТАНДЕР, ГЕОРГ". www.vostlit.info. 2022-08-30 tarixində . İstifadə tarixi: 29 avqust 2022.
Mənbə
- Abdulreza Hushang Mahdavi. History of Iran's Foreign Politics (in Persian). Tehran. 2014.
- William Bayne Fisher. The Cambridge History of Iran. 6. Cambridge: Cambridge University Press. 1986. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Georges fon der Jabel almanca Georg Tectander von der Jabel d 1570 o 1620 1602 ci ilde Muqeddes Roma imperatoru II Rudolf terefinden Sefevi hokmdari I Abbasa gonderilen elciliyin istirakcisi Georg Tektander fon der Yabelalmanca Georg Tectander von der JabelDogum tarixi 1579Dogum yeri Muqeddes Roma imperiyasiVefat tarixi 1620Vefat yeri Muqeddes Roma imperiyasiVetendasligi Muqeddes Roma imperiyasiIxtisasi DiplomatiyaFealiyyeti diplomat yaziciTaninir Muqeddes Roma imperiyasinin Sefevi imperiyasina ve Rusiya carligina gonderilmis diplomatik heyetin istirakcisi ve sonradan rehberi HaqqindaElcilik 1602 ci ilin 27 avqustunda II Rudolfun paytaxti Praqa seherinden sefere baslamisdir Elciliyin meqsedi Osmanli Imperiyasina qarsi mubarizede Avropa gucleri ile Sefevi imperiyasi arasinda ittifaq haqqinda ilkin razilasmanin tesdiqlenmesi idi Gorunur elciliyin katibi vezifesi Georges Tektandere hevale edilmisdi Cunki elciliyin rehberi olan Stefan Kakas Lenkeran erazisinde olarken vefat etmisdir Olumunden evvel o elciliyim vezifesini tamamlamaq ucun Georgesin rehber olmasi barede yazili emr hazirlamisdi Aegidius Sadeler terefinden 1605 ci ilde cekilmis Mehdiqulu beyin portreti Tektander 1603 cu il noyabrin 15 de Tebrize demek olar ki tek catdi Bu zaman Tebriz seheri Osmanli imperiyasindan bir hefte idi ki geri alinmisdi Tektander I Sah Abbasla gorusdukden sonra Sefevi imperiyasindan ayrilde Sah I Abbas Mehdiqulu beyi onunla birlikde Rusiya carligina gondermisdir Bunun sebebi I Abbasin rus cari Boris Qodunovu qizilbas ordusunun Osmanli uzerinde qelebe qazanmasi barede melumatlandirmaq isteyi idi Car bu xeberi esitmekden memnun oldu ve 5 min nefer doyuscu ile bir nece topu ona Derbendi geri qaytarmaga yardim etmesi ucun gonderdi Moskvaya Mehdiqulu beyle birlikde geden Georges Tektander Haynrix fon Loqaunun basciligi ile II Rudolfun Boris Qodunovun yanina gonderilmis sefirliyi ile eyni vaxtda Moskvaya geldi Bu elcilik 24 avqust 1604 cu ilde Moskvadan cixaraq oz vetenlerine donduler ve Tektander de onlarla getdi Ilin sonunda onlar Praqaya catdiiar 8 yanvar 1605 ci ilde Tektander imperatora seyahet hesabatini teqdim etdi Gorunur bu hesabat 1609 cu ilde Tektander terefinden Meyssende derc edilmisdir Bu hesabat bu basliq altinda nesr edilmisdir Iter persicum Isanin dogulmasindan sonraki 1602 ci ilde Zati alileri imperatorun II Rudolf emri ile esilzade Zalonkemeniden Semiqradski zadegani olan Stefan Kakas o yolda Midiyada Lantzende oldukden sonra seyahet yoldasi Georg Tektander fon der Yabel terefinden davam etdirildi ve sona qeder catdirildi terefinden Sefevi imperiyasina metnde Persia edilen seyahetin qisa lakin detalli ve heqiqeti eks etdiren tesviri Onlarin Polsaya Litvaya Rusiyaya Moskvaya Tartariyaya Kazana Hesterxana Xezer denizine Sefevi imperiyasina Ermenistana ve Asiya ile Avropanin diger bolgelerine etdikleri seferler zamani baslarina gelen hadiselerin ve gorduklerinin tam siyahisi ile Almanca metn Iter persicum Kuertze doch auszfuehrliche und warhafftige Beschreibung der Persianischen Reise Welche auff der Rom Kay May allergnedig Befeleh im Iahr Christi 1602 Von dem Edlen und gestrengen Herren Stephano Kakasch von Zalonkemeny vornehmen Siebenbuergischen vom Adel angefangen Und alsz derselbig unter wegen zu Lantzen in Medier Land todes verschieden von seinem Reiszbefeherten Georgio Tectandro von der Iabel vollends continuiret und verrichtet worden Beyneben fleissigen verzeichnisz aller gedenckwuerdigen Sachen welche ihnen so wol unter wegen in Polen Littaw Reussen Moscaw Tartarey Cassaner und Astarcaner Land und auff dem Caspischen Meer Alsz auch in Persien und Armenien auch andern Provintzen Asiae und Europae hin and wieder begegnet und zugestanden 19 cu esre qeder bu nesr hemcinin novbeti ilin demek olar ki eyni tekrar nesri biblioqrafik nadirliye cevrildiyinden 1819 cu ilde Cozef fon Hormair terefinden Archiv fur Geographie Historie Staats und Kriegskunst jurnalinda nesr edilmisdir 1877 ci ilde Tektanderin kitabi Charles Schaefer terefinden fransiz diline tercume edilmis ve Stefan Kakasin Vyana arxivinde Sefer terefinden tapilan mektublari elave edilmekle Parisde cap edilmisdir 1896 ci ilde Tektanderin kitabinin almanca orijinal esasinda ve Kakasanin mektublarinin Vyana elyazmalarinin elcatmaz olmasi sebebinden fransizca tercumesi esasinda rus diline tercumesi Aleksey Stankevic terefinden heyata kecirilib Hemcinin baxStefan Kakas Habsburq Sefevi ittifaqiIstinadlar Georg Tectander von der Jabel onlinebooks library upenn edu 2022 08 30 tarixinde Istifade tarixi 29 avqust 2022 Mahdavi 2014 seh 57 Fisher 1986 seh 387 TEKTANDER GEORG www vostlit info 2022 08 30 tarixinde Istifade tarixi 29 avqust 2022 MenbeAbdulreza Hushang Mahdavi History of Iran s Foreign Politics in Persian Tehran 2014 William Bayne Fisher The Cambridge History of Iran 6 Cambridge Cambridge University Press 1986 ISBN 978 0521200943