Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Habsburq-Səfəvi ittifaqı — XVI əsrdə Osmanlı dövlətinə qarşı Habsburq sülaləsi ilə Səfəvi dövləti arasında qurulmuş ittifaq.
İlk əlaqələr
Şah İsmayılın hakimiyyəti dövründə ilk dəfə onunla V Karl və Macarıstan kralı Osmanlı dövləti əleyhinə ittifaq qurulması üçün fikir mübadiləsi edildi. Sonradan I Karl (Karlos) adı ilə İspaniya kralı olan V Karl ittifaq təklif etmək üçün Səfəvilər dövlətinə 1516 və 1519-cu illərdə elçi göndərir. Həmçinin də Maruni keşişlərindən olan Petrus de Monte Libanonu 1516-cı ildə eyni məqsədlə Səfəvi sarayına göndərir.
Bu elçilərə dəqiq cavabın verilmədiyi güman edilir, lakin 1523-cü ildə Şah İsmayıl latınca yazıb, Petrus de Monte Libano vasitəsiylə V Karla göndərdiyi məktubda ona Osmanlı əleyhinə ittifaq təklif edirdi. Bu məktub 1524-cü ilin martında V Karl Burqosda olan zaman ona verilmişdi. Mənbələrdə dəqiq məlumat olmasa da, V Karlın bunu prinsip olaraq qəbul etdiyi düşünülür. Lakin 1524-cü ildəŞah İsmayılın ölməsi itifaqın qurulmasına mane oldu.
Osmanlı-Səfəvi müharibəsi
1529-cu ilin fevral yının 18-də V Karl Osmanlıların Vyananı mühasirəyə almasından sonra təlaşa düşdü. O, Toledodan Şah İsmayıla elçi göndərdi, lakin Şah İsmayıl artıq 1524-cü ildə vəfat etmiş, onun yerinə isə oğlu Şah Təhmasib keçmişdi. V Karlın elçisi olan Saint Con de Balbi Şah Təhmasibə eyni anda Osmanlı imperiyasına şərqdən və qərbdən hücum etmək təklifi etdi.Şah Təhmasib bununla razılaşdı və elçidən imperatora öz dostluğunu bildirməsini istədi. Lakin elçi Avropaya gedib, yenidən Səfəvi dövlətinə qayıdan zaman artıq 1 il keçmişdi və şərqdəki Şeybani hücumuna görə Səfəvi şahı Osmanlı ilə sülh bağlamağa məcbur qalmışdı.
Təxminən eyni zamanda Kral Ferdinand tərəfindən Pietro da Negro və Simon de Lillis elçi kimi Səfəvi sarayına göndərildi, lakin bu elçiliklər uğursuz oldu. 1532–1555 Osmanlı-Səfəvi müharibəsində elçi mübadiləsi daha artdı.
Həmin zamanlarda Habsburqların düşməni olan Fransa kralı Kral Fransisk Sultan Süleyman Qanuni ilə danışıqlara başladı. Habsburq-Səfəvi razılaşmasına cavab olaraq 1536-cı ildə yaradıldı. 1547-ciildə Sultan Süleyman Səfəvilər dövlətinə hücum edərkən Fransa kralı öz səfiri olan Qabriel de Luetzi də onun yanına göndərir. Osmanlı qoşunu ilə birlikdə hərəkət edən fransız səfiri Vanın mühasirəsi zamanı Sultana effektiv hərbi məsləhətlər verir və Vanın bombardmanı onun planı əsasında təşkil edilir.
Nəticə
1532–1555-ci illər Osmanlı-Səfəvi müharibəsində Səfəvi dövləti 5 dəfə effektli formada Osmanlının şərq sərhədlərinə müdaxilə etdi. Bütün bunlar Osmanlı imperiyasının bir qədər də zəifləməsinə səbəb olurdu. Bu Habsburq Avropası üçün böyük şans idi. Bütün bunların nəticəsində bu dövrlərdə köhnə Habsburq-Səfəvi ittifaqı yenidən gücləndi.
Habsburqlarla Səfəvilər arasında əlaqələr birdə 1593-cü ildə bərpa edildi. İmperator Praqadan Moskvadakı Səfəvi nazir vasitəsiylə Şah Abbasa farsca yazılmış məktub göndərir. Avropa dövlətləri ilə Səfəvilər arasında Osmanlı dövləti əleyhinə müqavilənin imzalanması işinin vasitəçilyiini Robert Şirley adlı ingilis macəraçı öz üzərinə götürmüşdü. Bu istiqamətdə işlər XVII əsrdə də davam etmiş və özünün ən pik nöqtəsinə Səfəvilərin Avropadakı birinc 1599–1602-ci illər elçiliyi və 1609–1615-ci illər elçilikləri zamanı çatmışdır.
İstinadlar
- "A Habsburg-Persian alliance against the Ottomans finally brought a respite from the Turkish threat in the 1540s. This entanglement kept Suleiman tied down on his eastern border, relieving the pressure on Carlos V" in The Indian Ocean in world history Milo Kearney — 2004 — s.112
- The Cambridge history of Iran by William Bayne Fisher p.384
- "Relations with Persia". 2022-05-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-07-13.
- Annals of the Emperor Charles V
- Defenders of the Faith: Charles V, Suleyman the Magnificent, and the Battle for Europe, 1520–1536
- Memoirs of the court, aristocracy, and diplomacy of Austria Carl Eduard Vehse p.71
- "The Cambridge History of Islam: Volume 1, Volume 2". 2022-07-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-07-13.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Habsburq Sefevi ittifaqi XVI esrde Osmanli dovletine qarsi Habsburq sulalesi ile Sefevi dovleti arasinda qurulmus ittifaq Ilk elaqeleri quran hokmdarlar Sefevi hokmdari Sah Ismayil ve Habsburq hokmdari V Karl Ilk elaqelerSefevilerin 1599 1602 ci illerde gonderdiyi elciliyin rehberi olan Huseyneli bey Bayat Sah Ismayilin hakimiyyeti dovrunde ilk defe onunla V Karl ve Macaristan krali Osmanli dovleti eleyhine ittifaq qurulmasi ucun fikir mubadilesi edildi Sonradan I Karl Karlos adi ile Ispaniya krali olan V Karl ittifaq teklif etmek ucun Sefeviler dovletine 1516 ve 1519 cu illerde elci gonderir Hemcinin de Maruni kesislerinden olan Petrus de Monte Libanonu 1516 ci ilde eyni meqsedle Sefevi sarayina gonderir Bu elcilere deqiq cavabin verilmediyi guman edilir lakin 1523 cu ilde Sah Ismayil latinca yazib Petrus de Monte Libano vasitesiyle V Karla gonderdiyi mektubda ona Osmanli eleyhine ittifaq teklif edirdi Bu mektub 1524 cu ilin martinda V Karl Burqosda olan zaman ona verilmisdi Menbelerde deqiq melumat olmasa da V Karlin bunu prinsip olaraq qebul etdiyi dusunulur Lakin 1524 cu ildeSah Ismayilin olmesi itifaqin qurulmasina mane oldu Osmanli Sefevi muharibesiAvropadaki Sefevi elciliyinin 1609 1615 Palazzo del Quirinalede ziyaret etmesi Resm Sala dei Korazzieri terefinden cekilmisdir Sah Abbasin Avropaya gonderdiyi 1609 1615 ci iller elciliyinin resmini ceken resmin adi Allegorie de l Occasion 1529 cu ilin fevral yinin 18 de V Karl Osmanlilarin Vyanani muhasireye almasindan sonra telasa dusdu O Toledodan Sah Ismayila elci gonderdi lakin Sah Ismayil artiq 1524 cu ilde vefat etmis onun yerine ise oglu Sah Tehmasib kecmisdi V Karlin elcisi olan Saint Con de Balbi Sah Tehmasibe eyni anda Osmanli imperiyasina serqden ve qerbden hucum etmek teklifi etdi Sah Tehmasib bununla razilasdi ve elciden imperatora oz dostlugunu bildirmesini istedi Lakin elci Avropaya gedib yeniden Sefevi dovletine qayidan zaman artiq 1 il kecmisdi ve serqdeki Seybani hucumuna gore Sefevi sahi Osmanli ile sulh baglamaga mecbur qalmisdi Texminen eyni zamanda Kral Ferdinand terefinden Pietro da Negro ve Simon de Lillis elci kimi Sefevi sarayina gonderildi lakin bu elcilikler ugursuz oldu 1532 1555 Osmanli Sefevi muharibesinde elci mubadilesi daha artdi Hemin zamanlarda Habsburqlarin dusmeni olan Fransa krali Kral Fransisk Sultan Suleyman Qanuni ile danisiqlara basladi Habsburq Sefevi razilasmasina cavab olaraq 1536 ci ilde yaradildi 1547 ciilde Sultan Suleyman Sefeviler dovletine hucum ederken Fransa krali oz sefiri olan Qabriel de Luetzi de onun yanina gonderir Osmanli qosunu ile birlikde hereket eden fransiz sefiri Vanin muhasiresi zamani Sultana effektiv herbi meslehetler verir ve Vanin bombardmani onun plani esasinda teskil edilir Netice1532 1555 ci iller Osmanli Sefevi muharibesinde Sefevi dovleti 5 defe effektli formada Osmanlinin serq serhedlerine mudaxile etdi Butun bunlar Osmanli imperiyasinin bir qeder de zeiflemesine sebeb olurdu Bu Habsburq Avropasi ucun boyuk sans idi Butun bunlarin neticesinde bu dovrlerde kohne Habsburq Sefevi ittifaqi yeniden guclendi Habsburqlarla Sefeviler arasinda elaqeler birde 1593 cu ilde berpa edildi Imperator Praqadan Moskvadaki Sefevi nazir vasitesiyle Sah Abbasa farsca yazilmis mektub gonderir Avropa dovletleri ile Sefeviler arasinda Osmanli dovleti eleyhine muqavilenin imzalanmasi isinin vasitecilyiini Robert Sirley adli ingilis maceraci oz uzerine goturmusdu Bu istiqametde isler XVII esrde de davam etmis ve ozunun en pik noqtesine Sefevilerin Avropadaki birinc 1599 1602 ci iller elciliyi ve 1609 1615 ci iller elcilikleri zamani catmisdir Istinadlar A Habsburg Persian alliance against the Ottomans finally brought a respite from the Turkish threat in the 1540s This entanglement kept Suleiman tied down on his eastern border relieving the pressure on Carlos V in The Indian Ocean in world history Milo Kearney 2004 s 112 The Cambridge history of Iran by William Bayne Fisher p 384 Relations with Persia 2022 05 17 tarixinde Istifade tarixi 2018 07 13 Annals of the Emperor Charles V Defenders of the Faith Charles V Suleyman the Magnificent and the Battle for Europe 1520 1536 Memoirs of the court aristocracy and diplomacy of Austria Carl Eduard Vehse p 71 The Cambridge History of Islam Volume 1 Volume 2 2022 07 28 tarixinde Istifade tarixi 2018 07 13