Fermentasiya — fermentlərin hərəkəti nəticəsində orqanik substratlarda kimyavi dəyişikləri yaradan proses. Fermentasiya haqqında elm zimologiya adlanır.
İnsanslar fermentasiyanı yemək və içki hazırlamaq üçün neolitdən bəri iştədir. Məsələn süd türşusunu yaradan fermentasiya prosesi xiyar turşusu, , kimçi, qatıq və yoğurt kimi məhsulların hazırlamasında işlənilir. Alkoqolu yaradan fermentasiya isə şərab və pivə kimi içkilərin hazırlaması ilə nəticələnir.
Tarixi
Fermentasiya olunmuş məhsullar, özəlliklə içkilər neolit dövründən bəri istifadə olunurdu. Ən erkən nümunüləri Çinin Tsiahu bölgəsində aşkar olunub və e.ə. 7000-6600 dövrünə aiddir.
1837-ci ildə Şarl Kanyar De Latur, Şvann Teodor və Fridrix Kützing bir-biridən müstəqil şəkildə çap etdikləri işlərində mikroskopik arşaşdırmalarının maya göbələyinin calama yolu ilə çoxalan, yaşayan orqanizm olduğunu götərdiklərindən yazıblar.:6 1850-ci və 1860-cı illərində Lui Paster Şvannın eksperimentlərini təkrar edib, fermentasiyanın yaşayan orqanizmlərin başladığı prosesi olduğunu göstərib.:6
İstinadlar
- McGovern, P. E.; Zhang, J.; Tang, J.; Zhang, Z.; Hall, G. R.; Moreau, R. A.; Nunez, A.; Butrym, E. D.; Richards, M. P.; Wang, C. -S.; Cheng, G.; Zhao, Z.; Wang, C. "Fermented beverages of pre- and proto-historic China". Proceedings of the National Academy of Sciences. 101 (51). 2004: 17593–17598. Bibcode:2004PNAS..10117593M. doi:10.1073/pnas.0407921102. PMC 539767. PMID 15590771.
- Shurtleff, William; Aoyagi, Akiko. "A Brief History of Fermentation, East and West". Soyinfo Center. Soyfoods Center, Lafayette, California. 7 June 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 30 April 2018.
- Lengeler, Joseph W.; Drews, Gerhart; Schlegel, Hans Günter, redaktorlar Biology of the prokaryotes. Stuttgart: Thieme [u.a.] 1999. ISBN .
- A dictionary of applied chemistry, Volume 3. Thorpe, Sir Thomas Edward. Longmans, Green and Co., 1922. p.159
Bu məqalə . |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fermentasiya fermentlerin hereketi neticesinde orqanik substratlarda kimyavi deyisikleri yaradan proses Fermentasiya haqqinda elm zimologiya adlanir Fermentasiya prosesi karbon qazi kopuk yaradir Insanslar fermentasiyani yemek ve icki hazirlamaq ucun neolitden beri istedir Meselen sud tursusunu yaradan fermentasiya prosesi xiyar tursusu kimci qatiq ve yogurt kimi mehsullarin hazirlamasinda islenilir Alkoqolu yaradan fermentasiya ise serab ve pive kimi ickilerin hazirlamasi ile neticelenir TarixiFermentasiya olunmus mehsullar ozellikle ickiler neolit dovrunden beri istifade olunurdu En erken numunuleri Cinin Tsiahu bolgesinde askar olunub ve e e 7000 6600 dovrune aiddir 1837 ci ilde Sarl Kanyar De Latur Svann Teodor ve Fridrix Kutzing bir biriden musteqil sekilde cap etdikleri islerinde mikroskopik arsasdirmalarinin maya gobeleyinin calama yolu ile coxalan yasayan orqanizm oldugunu goterdiklerinden yaziblar 6 1850 ci ve 1860 ci illerinde Lui Paster Svannin eksperimentlerini tekrar edib fermentasiyanin yasayan orqanizmlerin basladigi prosesi oldugunu gosterib 6IstinadlarMcGovern P E Zhang J Tang J Zhang Z Hall G R Moreau R A Nunez A Butrym E D Richards M P Wang C S Cheng G Zhao Z Wang C Fermented beverages of pre and proto historic China Proceedings of the National Academy of Sciences 101 51 2004 17593 17598 Bibcode 2004PNAS 10117593M doi 10 1073 pnas 0407921102 PMC 539767 PMID 15590771 Shurtleff William Aoyagi Akiko A Brief History of Fermentation East and West Soyinfo Center Soyfoods Center Lafayette California 7 June 2020 tarixinde Istifade tarixi 30 April 2018 Lengeler Joseph W Drews Gerhart Schlegel Hans Gunter redaktorlar Biology of the prokaryotes Stuttgart Thieme u a 1999 ISBN 9783131084118 A dictionary of applied chemistry Volume 3 Thorpe Sir Thomas Edward Longmans Green and Co 1922 p 159 Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin