Ferizovik (serb. Урошевац, serb-xorv. Uroševac, alb. Ferizaj, türk. Ferizovik) — Kosovanın cənubunda yerləşən şəhər, bələdiyyə və rayon mərkəzi.
şəhər | |||
Ferizovik | |||
---|---|---|---|
serb. Урошевац, alb. Ferizaj | |||
| |||
Ölkə | Kosovo | ||
Rayon | |||
Rayon | Ferizovik icması | ||
İcma | Ferizovik icması | ||
Tarixi və coğrafiyası | |||
Sahəsi |
| ||
Mərkəzin hündürlüyü | 573 m | ||
Saat qurşağı |
| ||
Əhalisi | |||
Əhalisi | 108,69 nəfər | ||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||
Poçt indeksi | 70000 | ||
Digər | |||
kk.rks-gov.net/ferizaj/ | |||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
De-fakto olaraq Kosovo Respublikasının nda; De-yure olaraq Serbiya Respublikasına bağlı olan Kosova ve Metohiya muxtar vilayətinin Kosovski rayonunda yer alır. Bundan başqa, de-yure olaraq Birləşmiş Millətlər Kosovo Müvəqqəti Missiyasının Yakova Bölgəsində (District of Urosevac) yerləşir.
Adı
Şəhərin adı Osmanlı idarəçiliyi dövründə qatar xətlərinin keçdiyi ərazidə yaşayan Firuz Ağanın adı ilə bağlıdır. Firuz adının Kosovoda Feriz olaraq tələffüz edilməsi şəhərin Türkcə adının da zamanla Ferizovik kimi istifadə edilməsi nəticəsini doğurmuşdur. Şəhərin Ferizaj (Ferizay) olan alban adı da Firuz adının bir variantıdır. Serblərin şəhərə verdikləri ad olan “Uroševac” isə Orta Əsrlərdə bölgədə hökmranlıq edən Serbiya kralı Ştefan Uroşun adı ilə bağlıdır. Bolqarca şəhərin adı Ferizoviç və Ferizovo kimi gedir.
Şəhər üçün istifadə edilən digər bir ad olan "Tasyan" isə fransız "station" sözünün Türkcə tələffüz edilmiş şəklidir.
Tarixi
Ferizovik şəhəri, 1873-cü ilə qədər kiçik bir kənd halında olmuşdur. Şəhərin inkişafı Osmanlı dövrünün sonlarına doğru başlamışdı, belə ki Belgrad-Selanik qatar xəttinin açılması ilə bu şəhərin önəmi artdı.
1999-cü ildəki Kosovo Müharibəsində şəhər və şəhərlilər serblərin nəzarətindəki Yuqoslaviya Ordusu (JNA) tərəfindən böyük ziyana məruz qalmışdır. Bu həzin nəticələr müharibə bitən kimi, şəhərin serb əhalisinin şəhərdən qaçmasına gətirmişdir.
Coğrafiyası
Ferizovik Kosovonun cənub hissəsində yer alır. Şəhər Priştina-Skopye və Prizren-Skopye avtomobil yolunun kəsişmə nöqtəsində yerləşir.
ABŞ-yə məxsus dünyanın saylı hərbi bazalarından biri olan Hərbi Bazası bu şəhərin düz yanında yerləşir. Stansiyanın tikilişi 1999 NATO müdaxilələri sonra yaradılan yeni proseslə başlamışdır.
İqtisadiyyatı
ABŞ şirkəti "Braun & Root" Bondsteel Bazası tikintisi səbəbilə şəhərdəki ən böyük işəgötürən olmuşdur. Bu şirkət üçün Ferizovikte 1500 nəfər işçi çalışır. Şəhərin dövlətə məxsus müəssisə və təşkilatlarının 22-si özəlləşdirilmişdir. Ticarət və Sənaye Nazirliyinin məlumatlarına görə, şəhərdə 4500-den çox kiçik və orta miqyaslı müəssisə var. Şirkətlərin 11%-i istehsal mərkəzli, 43%-i xidmət sektoru mərkəzli və 46-ı da ticarət mərkəzli formalardır.
Medya
Ferizovikte 3 televiziya stansiyası və 4 radio stansiyası qeydiyyatdan keçmişdir. Bunlar RTV TEMA, TV Liria, RTV Festina, Radio Ferizaj e Radio Fortuna adlı strukturlardır.
Demoqrafiyası
Şəhərin əhali faizlərinə dair dəqiq məlumatlar hələ ki yoxdur. Son siyahılar 1991-də edilmişdi və bu tarixdən günümüzə qədər Ferizovik və ətrafı bir çox demoqrafik dəyişikliklərlə üzləşdir. 2007-ci ilin bələdiyyə məlumatlarının proqnozlarına görə, şəhərin əhalisi 160.000-170.000 həcmindədir. Ən böyük say albanlara məxsus olub, onları müvafiq olaraq aşkalilər, romlar, qoralar, Boşnaklar, serb və türk millətləri izləyir.
1990-cı illərdə ətrafında şəhərin əhalisi 80.000 sayında olarkən, 1999 müharibəsi ilə bərabər ətrafdan və Serbiyanın müsəlman regionlarından edilən miqrasiyalarla şəhər əhalisinin sayında böyük artım baş vermişdir. 1998-1999 müharibə prosesində şəhər əhalisinin sayı 57.421 olaraq qeyd olunmuşdur. Rəqəmlərə görə bu əhalinin 82.1%-i alban, 9.4ü%-i serb. Qalan say isə digər xalqlara aiddir.
İstinadlar
- 2011 Genel Nüfus Sayımı REKOS2011 2011-08-12 at the Wayback Machine Kosova İstatistik Kurumu
- ^ Robert Elsie, "Ferizaj", Historical Dictionary of Kosova, s. 58. Scarecrow Press, 2004. ISBN 0-8108-5309-4 (İngilizce)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ferizovik serb Uroshevac serb xorv Urosevac alb Ferizaj turk Ferizovik Kosovanin cenubunda yerlesen seher belediyye ve rayon merkezi seherFerizovikserb Uroshevac alb FerizajGerb42 20 24 sm e 21 04 32 s u Olke KosovoRayonRayon Ferizovik icmasiIcma Ferizovik icmasiTarixi ve cografiyasiSahesi 720 km Merkezin hundurluyu 573 mSaat qursagi Merkezi Avropa vaxti d EhalisiEhalisi 108 69 neferReqemsal identifikatorlarPoct indeksi 70000Digerkk rks gov net ferizaj Xeriteni goster gizle Ferizovik Vikianbarda elaqeli mediafayllar De fakto olaraq Kosovo Respublikasinin nda De yure olaraq Serbiya Respublikasina bagli olan Kosova ve Metohiya muxtar vilayetinin Kosovski rayonunda yer alir Bundan basqa de yure olaraq Birlesmis Milletler Kosovo Muveqqeti Missiyasinin Yakova Bolgesinde District of Urosevac yerlesir AdiSeherin adi Osmanli idareciliyi dovrunde qatar xetlerinin kecdiyi erazide yasayan Firuz Aganin adi ile baglidir Firuz adinin Kosovoda Feriz olaraq teleffuz edilmesi seherin Turkce adinin da zamanla Ferizovik kimi istifade edilmesi neticesini dogurmusdur Seherin Ferizaj Ferizay olan alban adi da Firuz adinin bir variantidir Serblerin sehere verdikleri ad olan Urosevac ise Orta Esrlerde bolgede hokmranliq eden Serbiya krali Stefan Urosun adi ile baglidir Bolqarca seherin adi Ferizovic ve Ferizovo kimi gedir Seher ucun istifade edilen diger bir ad olan Tasyan ise fransiz station sozunun Turkce teleffuz edilmis seklidir TarixiFerizovik seheri 1873 cu ile qeder kicik bir kend halinda olmusdur Seherin inkisafi Osmanli dovrunun sonlarina dogru baslamisdi bele ki Belgrad Selanik qatar xettinin acilmasi ile bu seherin onemi artdi 1999 cu ildeki Kosovo Muharibesinde seher ve seherliler serblerin nezaretindeki Yuqoslaviya Ordusu JNA terefinden boyuk ziyana meruz qalmisdir Bu hezin neticeler muharibe biten kimi seherin serb ehalisinin seherden qacmasina getirmisdir CografiyasiFerizovik Kosovonun cenub hissesinde yer alir Seher Pristina Skopye ve Prizren Skopye avtomobil yolunun kesisme noqtesinde yerlesir ABS ye mexsus dunyanin sayli herbi bazalarindan biri olan Herbi Bazasi bu seherin duz yaninda yerlesir Stansiyanin tikilisi 1999 NATO mudaxileleri sonra yaradilan yeni prosesle baslamisdir IqtisadiyyatiFerizovik Mescidi ve Pravoslav kilsesi ABS sirketi Braun amp Root Bondsteel Bazasi tikintisi sebebile seherdeki en boyuk isegoturen olmusdur Bu sirket ucun Ferizovikte 1500 nefer isci calisir Seherin dovlete mexsus muessise ve teskilatlarinin 22 si ozellesdirilmisdir Ticaret ve Senaye Nazirliyinin melumatlarina gore seherde 4500 den cox kicik ve orta miqyasli muessise var Sirketlerin 11 i istehsal merkezli 43 i xidmet sektoru merkezli ve 46 i da ticaret merkezli formalardir MedyaFerizovikte 3 televiziya stansiyasi ve 4 radio stansiyasi qeydiyyatdan kecmisdir Bunlar RTV TEMA TV Liria RTV Festina Radio Ferizaj e Radio Fortuna adli strukturlardir DemoqrafiyasiSeherin ehali faizlerine dair deqiq melumatlar hele ki yoxdur Son siyahilar 1991 de edilmisdi ve bu tarixden gunumuze qeder Ferizovik ve etrafi bir cox demoqrafik deyisikliklerle uzlesdir 2007 ci ilin belediyye melumatlarinin proqnozlarina gore seherin ehalisi 160 000 170 000 hecmindedir En boyuk say albanlara mexsus olub onlari muvafiq olaraq askaliler romlar qoralar Bosnaklar serb ve turk milletleri izleyir 1990 ci illerde etrafinda seherin ehalisi 80 000 sayinda olarken 1999 muharibesi ile beraber etrafdan ve Serbiyanin muselman regionlarindan edilen miqrasiyalarla seher ehalisinin sayinda boyuk artim bas vermisdir 1998 1999 muharibe prosesinde seher ehalisinin sayi 57 421 olaraq qeyd olunmusdur Reqemlere gore bu ehalinin 82 1 i alban 9 4u i serb Qalan say ise diger xalqlara aiddir Istinadlar2011 Genel Nufus Sayimi REKOS2011 2011 08 12 at the Wayback Machine Kosova Istatistik Kurumu Robert Elsie Ferizaj Historical Dictionary of Kosova s 58 Scarecrow Press 2004 ISBN 0 8108 5309 4 Ingilizce