Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Evangelista Torriçelli (it. Evangelista Torricelli; 15 oktyabr 1608[…], Roma – 25 oktyabr 1647[…], Florensiya[…]) — XVII əsrdə yaşamış İtalyan fizik və riyaziyyatçı. Toriçelli 1643-cü ildə hava təziqinin ölçmək üçün indi civəli barometr deyilən cihazı icad etmişdir.
| Evangelista Torriçelli | |
|---|---|
| (it. Evangelista Torricelli) | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | , İtaliya |
| Vəfat tarixi | (38 yaşında) |
| Vəfat yeri | Florensiya, İtaliya |
| Vəfat səbəbi | ehtimal ki, tif xəstəliyi[d] |
| Dəfn yeri |
|
| Milliyyəti | İtaliyan |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | İxtiraçı, alim |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Uşaqlıq vaxtlarından dəqiq elmlərə maraq göstərməyə başlamışdır. 1627-ci ildə Roma şəhərinə getmiş və burada hidrolika elminin banilərindən olan Benedetto Kastelli ilə birlikdə işləmişdir. Benedetto Kastelli Qalileo Qalileyin tələbələrindən bir idi və Evangelista Torriçellidə 1641-ci ildən etibarən Qalileo Qalileylə məktublaşmağa başlamışdır. Həmin ildə Kastellinin məsləhətlərindən sonra Qalileo Qaliley Evangelista Torriçellini Toskana şəhərinə dəvət etdi. Torriçelli Toskana şəhərinə gəldikdən, bir neçə həftə sonra Qalileo Qaliley vəfat etdi. Toskana knyazı şəhərdə elmi işlərlə məşğul olmağı Qalileo Qalileyə tapşırmışdı, onun ölümündən sonra bu vəzifəyə Evangelista Torriçelli gətirildi. 1644-cü ildə Torriçelli tərəfindən Həndəsə və Mexanika bölmələrinə aid olan bir kitab nəşr edildi.
Riyaziyyat sahəsində olan böyük bir boşluğu dolduran bu kitabda, eyni zamanda Qalileo Qalileyin mexanika sahəsində olan iki işidə yer almışdır. Torriçellinin Həndəsə və Mexanika sahələrində olan fəaliyyətinə ilk öncə heç kim önəm vermirdi. Onun əsas məqsədlərindən biridə hava təziqinin ölcmək üçün cihaz ixtira etmək idi. O, ilk dəfə olaraq hava təziqini şüşə qablara doldurulmuş civələr vasitəsi ilə etmək qərarına gəlmişdir. Bununla da dəniz səviyyəsində 1cm2 qədər düşən təziq 1033 g/cm² olaraq müəyyən edildi. Həyatının sonrakı dövründə müəllimi olmuş Qalileo Qalileyin Teleskopunun üzərində işlədi. 1643-cü ildə Evangelista Torriçelli hava təziqini ölçmək üçün Civəli barometri kəşf etdi.
Evangelista Torriçelli 1647-ci ilin 5 oktyabr tarixində İtaliyanın Florensiya şəhərində 38 yaşında vəfat etmişdir.
Mənbə
- Favino F. TORRICELLI, Evangelista // Dizionario Biografico degli Italiani (it.). 2019. Vol. 96.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
- Гельфер Я. М. Торричелли Эванджелиста // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1977. Т. 26 : Тихоходки — Ульяново. С. 116.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Evangelista Torricelli it Evangelista Torricelli 15 oktyabr 1608 Roma 25 oktyabr 1647 Florensiya XVII esrde yasamis Italyan fizik ve riyaziyyatci Toricelli 1643 cu ilde hava teziqinin olcmek ucun indi civeli barometr deyilen cihazi icad etmisdir Evangelista Torricelli it Evangelista Torricelli Dogum tarixi 15 oktyabr 1608Dogum yeri ItaliyaVefat tarixi 5 oktyabr 1647 38 yasinda Vefat yeri Florensiya ItaliyaVefat sebebi ehtimal ki tif xesteliyi d Defn yeri San Lorentso bazilikasi d Milliyyeti ItaliyanTehsili SapientsaFealiyyeti Ixtiraci alim Vikianbarda elaqeli mediafayllar Usaqliq vaxtlarindan deqiq elmlere maraq gostermeye baslamisdir 1627 ci ilde Roma seherine getmis ve burada hidrolika elminin banilerinden olan Benedetto Kastelli ile birlikde islemisdir Benedetto Kastelli Qalileo Qalileyin telebelerinden bir idi ve Evangelista Torricellide 1641 ci ilden etibaren Qalileo Qalileyle mektublasmaga baslamisdir Hemin ilde Kastellinin meslehetlerinden sonra Qalileo Qaliley Evangelista Torricellini Toskana seherine devet etdi Torricelli Toskana seherine geldikden bir nece hefte sonra Qalileo Qaliley vefat etdi Toskana knyazi seherde elmi islerle mesgul olmagi Qalileo Qalileye tapsirmisdi onun olumunden sonra bu vezifeye Evangelista Torricelli getirildi 1644 cu ilde Torricelli terefinden Hendese ve Mexanika bolmelerine aid olan bir kitab nesr edildi Riyaziyyat sahesinde olan boyuk bir boslugu dolduran bu kitabda eyni zamanda Qalileo Qalileyin mexanika sahesinde olan iki iside yer almisdir Torricellinin Hendese ve Mexanika sahelerinde olan fealiyyetine ilk once hec kim onem vermirdi Onun esas meqsedlerinden biride hava teziqinin olcmek ucun cihaz ixtira etmek idi O ilk defe olaraq hava teziqini suse qablara doldurulmus civeler vasitesi ile etmek qerarina gelmisdir Bununla da deniz seviyyesinde 1cm2 qeder dusen teziq 1033 g cm olaraq mueyyen edildi Heyatinin sonraki dovrunde muellimi olmus Qalileo Qalileyin Teleskopunun uzerinde isledi 1643 cu ilde Evangelista Torricelli hava teziqini olcmek ucun Civeli barometri kesf etdi Evangelista Torricelli 1647 ci ilin 5 oktyabr tarixinde Italiyanin Florensiya seherinde 38 yasinda vefat etmisdir Menbe Usaqlar ucun ensiklopediya Riyaziyyat Baki Serq Qerb 2008 seh 611Favino F TORRICELLI Evangelista Dizionario Biografico degli Italiani it 2019 Vol 96 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi 1994 Gelfer Ya M Torrichelli Evandzhelista Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1977 T 26 Tihohodki Ulyanovo S 116