Ermənistanın Konstitusiyası 5 iyul 1995-ci ildə keçirilmiş olan ümummilli erməni referendumu nəticəsində qəbul edilmişdir. Bu konstitusiya Ermənistanı demokratik, suveren, sosial və konstitusiyalı bir dövlət kimi qurmuşdu. İrəvan ölkənin paytaxtı olaraq təyin olunmuşdur. Hakimiyyət nümayəndələrinin seçilməsi hüququ birbaşa səsvermə yolu ilə həyata keçirilmə yolu ilə vətəndaşlara verilmişdir. Konstitusiya statusunun dəyişdirilməsi və ya sərhədlərin dəyişdirilməsi ilə bağlı qərarlar yenə də, referendum yolu ilə səsvermə əsasında Ermənistan vətəndaşlarının ixtiyarına verilmişdir. 1995-ci il konstitusiyasında 117 maddə vardır. 27 noyabr 2005-ci ildə ümummilli konstitusiya referendumu keçirilmişdir və düzəlişlər edilmiş yeni bir konstitusiya qəbul edilmişdir. 6 dekabr 2015-ci il tarixində keçirilmiş növbəti ümumxalq səsverməsindən sonra yenidən konstitusiyada dəyişikliklər edilmiş və beləliklə də, dövlətin siyasi quruluşu yarı prezident respublikası sistemindən parlamentli respublikaya dəyişdirilmişdir.
2005-ci il noyabr Konstitusiyasına görə Respublika Prezidenti Milli Məclisdəki yerlərin bölgüsü və parlament fraksiyaları ilə məsləhətləşmələr əsasında Baş Naziri təyin edir.Ermənistan Prezidenti, Baş nazirin tövsiyəsi ilə Hökumət üzvlərini təyin edir (və ya vəzifəsindən azad edir). Prezidentin konstitusiya səlahiyyətlərini nəzərə alaraq, Ermənistanı yarı prezident respublikası hesab etmək olar.
Erkən konstitusiya tarixi və 1995-ci il konstitusiyasının hazırlanması
Müstəqillikdən dərhal sonra, Sovet İttifaqının 1977-ci il konstitusiyasının bir nüsxəsi olan Ermənistan SSR-in 1978-ci il konstitusiyası, konkret qanunvericiliyin dəyişdirildiyi bəzi hallar istisna olmaqla qanuni qüvvədə qaldı. 1992-ci ilin sonunda prezident və APM parlament nümayəndələri konstitusiya layihəsini təqdim etdilər. 1993-cü ilin martında yenidən işlənmiş bir versiyanı irəli sürdülər. Sonra təxminən bir illik işlərdən sonra, Ermənistan İnqilabi Federasiyasının (ARF) rəhbərlik etdiyi altı müxalifət partiyasının bir bloku (hissəsi) 1994-cü ilin yanvarında parlamentin səlahiyyətlərini genişləndirəcək, prezidentin səlahiyyətlərini məhdudlaşdıracaq, eyni zamanda yerli idarəetmə orqanlarının da səlahiyyətlərini artıracaq alternativ bir konstitusiya təqdim etdi. Bu konstitusiyaya görə dünyanın hər yerində yaşayan ermənilərə respublikanın idarə olunmasında iştirak etmək hüququ verilməli və 1915-ci ildə baş vermiş olan erməni soyqırımının beynəlxalq səviyyədə tanınmasına nail olunmalı idi. 1994-cü ilin əvvəllərində, parlament konstitusiyanın son versiyasını qəbul etməzdən əvvəl müşahidəçilər uzun bir mübarizənin şahidi oldular.
Konstitusiyanın quruluşu
Ermənistan Respublikasının Konstitusiyası (ön söz) və 9 fəsildən ibarətdir. Preambula konstitusiyanın ümumi prinsiplərini və məqsədlərini bildirir. (Ermənistan xalqının, Ermənistanın İstiqlal Bəyannaməsində təsbit olunmuş, Ermənistan dövlətçiliyinin təməl prinsiplərinə və milli məqsədlərinə əsaslanan, öz suveren dövlətinin bərpası ilə bağlı müqəddəs istəyini həyata keçirən, Vətənin, firavanlığın, vətəndaş həmrəyliyinin güclənməsinə həsr olunmuş, ümumbəşəri dəyərlərə sadiqliyini təsdiqləyən, Ermənistan Respublikasının Konstitusiyasını qəbul etmişdir). Preambula həm də hüquqi baxımdan əhəmiyyətlidir, çünki 1991-ci il avqustun 23-də qəbul edilmiş Ermənistanın Müstəqilliyi haqqında Bəyannaməyə istinad edir və bununla da erməni dövlətçiliyinin prinsip və məqsədlərini konstitusiya-hüquqi səviyyəyə qaldırır.
Fəsil 1: Konstitusiya nizamının əsasları.
Bu fəsildə dövlətin mahiyyəti (suveren, demokratik, sosial, hüquqi dövlət), xalqın gücü, dövlət tərəfindən insan hüquq və azadlıqlarının məhdudlaşdırılması halları, bütün digər qanuni aktlarla konstitusiyanın ali hüquqi qüvvəyə malik olması, onun dərhal təsiri etməsi göstərilir. Həmçinin hakimiyyətdə səlahiyyətlərin bölünməsi və balanslaşdırılma prinsipi, siyasi, iqtisadi və sosial sistemlərin əsasları, kilsənin dövlətdən ayrılması, silahlı qüvvələrin statusu, dövlətin inzibati-ərazi təşkili, rəsmi dil, dövlət rəmzləri və kapital kimi məsələlər də bu bölmədə göstərilmişdir.
Fəsil 2. İnsan hüquqları və vətəndaşların əsas hüquqları və azadlıqları.
Beynəlxalq səviyyədə qəbul edilmiş normalara uyğun olaraq təsdiqlənmiş əsas insan və vətəndaş hüquqları və azadlıqları. Bu fəsildə insan və vətəndaş hüquqları ilə azadlıq hüquqları şəxsi, siyasi, vətəndaş və sosial-iqtisadi hüquqlara bölünür. Bu fəsildə ayrıca şəxsin və vətəndaşın xüsusi vəzifələri, yəni hər bir şəxsin qanunla müəyyən edilmiş qaydada və miqdarda vergi ödəməsi, digər məcburi ödənişlər etməsi, Konstitusiyaya və qanunlara əməl etməsi, hüquqlara hörmət etməsi, başqalarının azadlığı və ləyaqəti, habelə hər bir vətəndaşın qanunla müəyyən edilmiş qaydada Ermənistan Respublikasının müdafiəsində iştirak etməsi vəzifəsi müəyyənləşdirilmişdir.
Fəsil 3: Respublika Prezidenti
Respublika Prezidentinin statusunu, səlahiyyətlərini, seçki qaydasını və səlahiyyət müddətini, Prezidentliyə namizəd üçün tələbləri müəyyənləşdirir. Respublika Prezidentliyinə, Milli Məclis, yerli özünüidarəetmə orqanlarına keçirilən seçkilər, habelə referendumlar ümumi, bərabər və birbaşa seçki hüququ ilə gizli səsvermə yolu ilə aparılır.
Fəsil 4: Məclis
Qanunverici orqanın statusunu, səlahiyyətini, seçki prosedurunu, deputatların statusunu və seçki qaydasını, qanunverici prosesi müəyyənləşdirir.
Fəsil 5: Hökumət
İcra hakimiyyətinin — hökumətin səlahiyyətlərini və prosedurlarını müəyyən edir.
Fəsil 6. Məhkəmə Hakimiyyəti
Məhkəmə sisteminin quruluşunu, onun təşkili qaydasını, Konstitusiya Məhkəməsinin formalaşması qaydasını və səlahiyyətlərini, habelə məhkəmə orqanlarından ayrı olan Ermənistan Respublikası Prokurorluğunun səlahiyyətlərini və Baş prokurorun təyin edilməsi qaydasını müəyyənləşdirir.
Fəsil 7. Yerli özünüidarəetmə
Yerli özünüidarəetmənin icmalara, icmanın yerli əhəmiyyət kəsb edən məsələlərin Konstitusiya və qanunlara uyğun olaraq sakinlərinin rifahını təmin etmək üçün həll etmək hüququna və səlahiyyətlərinə zəmanət verir. Yerli özünüidarəetmə orqanları cəmiyyətin və məclisin rəhbəri, səlahiyyətləri, icmaların maliyyələşdirilməsinin əsası və icmalara hökumətin nəzarəti kimi müəyyən edilir.
Fəsil 8. Konstitusiyanın qəbul edilməsi, dəyişdirilməsi və referendum
Konstitusiyanın yalnız Milli Məclisin tövsiyəsi və ya razılığı ilə Respublika Prezidenti tərəfindən təyin ediləcək referendum yolu ilə qəbul ediləcəyi və dəyişdirilməsi göstərilir. Referendum yolu ilə qanunlar qəbul oluna bilər, sonra referendumla dəyişdirilə bilər. Referendum üçün əsasları da müəyyənləşdirir.
Fəsil 9. Nəticə və keçid müddəaları.
Konstitusiya dəyişiklikləri ilə əlaqəli keçid müddəalarını müəyyənləşdirir.
Konstitusiyanın əsas müddəaları
Konstitusiyanın 117 maddəsi doqquz fəsildən ibarətdir. 2–5-ci fəsillər Əsas hüquq və azadlıqlara (fəsil 2), Respublika Prezidentinə (fəsil 3), Milli Məclisə (fəsil 4), Hökumətə (5-ci fəsil) və Məhkəmə Hakimiyyətinə (fəsil 6) aiddir. Onların əsas müddəaları burada ümumiləşdirilmişdir.
Əsas hüquq və azadlıqlar
Buradakı məzmun.
Respublika Prezidenti
Ermənistan prezidenti (Ermənicə: Հայաստանի Նախագահ , Romanizasiya: Hayastani Nakhagah ) dövlət başçısıdır və eyni zamanda Ermənistanın müstəqilliyinin və ərazi bütövlüyünün zaminidir. Ermənistan Prezidenti cəmi bir dəfə yeddi il müddətinə Ermənistan Milli Məclisi tərəfindən seçilir. Ermənistanın parlament sistemində Prezident sadəcə bir şəxsiyyətdir, əksər siyasi səlahiyyətlər Parlamentə və Baş Nazirə verilmişdir. Prezident isə daha çox rəsmi mərasimlər zamanı görünür.
Baş nazir
Ermənistanın baş naziri Ermənistanın hökumət başçısı və Ermənistanın hökumətinin ən yüksək vəzifəli naziri hesab olunur. Baş nazir Konstitusiya tələbləri çərçivəsində Ermənistan hökumətinin və "Hökumət siyasətinin əsas istiqamətlərini müəyyənləşdirir, hökumətinin fəaliyyətini idarə edir, hökumət orqanlarının və üzvlərinin işini əlaqələndirir." Konstitusiyaya uyğun olaraq, Baş nazir, ölkənin müdafiə siyasətinin əsas istiqamətlərini təyin edən dövlət qurumu olan Ermənistan Respublikasının Təhlükəsizlik Şurasına rəhbərlik edir; beləliklə də, Baş nazir həm də, səmərəli şəkildə Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin Ali Baş Komandanı səlahiyyətlərini də icra edir.
2015-ci il konstitusiyasına görə Baş nazir Ermənistan siyasətində ən güclü və nüfuzlu şəxsdir. Baş nazir Ermənistan prezidenti tərəfindən Milli Məclisin səsverməsi ilə təyin edilir. Baş nazir Parlament tərəfindən keçirilmiş olan etimadsızlıq səsverməsi ilə vəzifəsindən uzaqlaşdırıla bilər. 2015-ci ildə təşkil edilən konstitusiya referendumunda vətəndaşların parlament respublikasının lehinə səs verməsi ilə ölkə parlamentli respublika olmuşdur.
Milli Məclis
Ermənistan Respublikasının Milli Məclisi (Ermənicə: Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողով, Romanizasiya: Hayastani Hanrapetyut'yan Azgayin zhoghov) və ya sadəcə Ազգային ժողով, ԱԺ Azgayin Zhoghov, AZh), həmçinin rəsmi adı ilə Ermənistan parlamenti. (Ermənicə: խորհրդարան, Romanizasiya: khorhrdaran) Ermənistan hökumətinin qanunverici qolu .
Hökumət
Ermənistan Respublikasının Hökuməti (Ermənicə: Հայաստանի Հանրապետության Կառավարություն) Ermənistanda hökumətin icra qoludur. Bu Ermənistan baş nazirinin başçılıq etdiyi Ermənistandakı hökumət nazirlərinin, ali şurasıdır (icra şurası).
Məhkəmə Hakimiyyəti
Ermənistan Məhkəmə Hakimiyyəti Ermənistan qanunlarının şərh və tətbiqi ilə məşğul olur. Hakimiyyət bölgüsü doktrinasına əsasən məhkəmə hakimiyyəti məhkəmə hakimiyyətini parlamentin qanunverici hakimiyyətindən və baş nazirin icra hakimiyyətindən ayrıca həyata keçirir. Konstitusiyaya uyğun olaraq, Ali Məhkəmə Şurasının rəhbərlik etdiyi iyerarxik bir quruluşa malikdir.
Ermənistan Respublikası Konstitusiyasının 7-ci maddəsinə əsasən, Ermənistanda məhkəmə hakimiyyəti yalnız məhkəmələr tərəfindən üç səviyyəli məhkəmə sistemi vasitəsi ilə həyata keçirilir, onun məhdudiyyətsiz həyata keçirilməsinin qarantı Ermənistan Ali Məhkəmə Şurasıdır.
Azlıqlar
Konstitusiya parlamentdə etnik azlıqlar üçün dörd yer ayırır, bunların hər biri müvafiq olaraq ruslar, yezidilər, assurilər və kürdlər üçün nəzərdə tutulmuşdur.
İstinadlar
- The First Constitution of Armenia (5 July 1995) 1 avqust 2009 at the Wayback Machine
- "The Constitution of Armenia (27 November 2005)". 17 August 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 14 September 2019.
- The Constitution of Armenia (27 November 2005), Chapter 3: The President of the Republic, Article 55 2008-12-25 at the Wayback Machine.
- [csref|country=armenia|section=The Constitution|author=Glenn E. Curtis and Ronald G. Suny]
- "Armenia 1995 (rev. 2005)". Constitute. 1 September 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 17 March 2015.
- "Arxivlənmiş surət". 2017-12-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-09-14.
- LLC, Helix Consulting. "Constitution of the Republic of Armenia - Library - The President of the Republic of Armenia [the official site]". www.president.am (ingilis). 2017-12-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-04-10.
- "Supreme Judicial Council of the Republic of Armenia". 2019-10-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-09-14.
- Edwards, Maxim. "Armenia: Ethnic Minorities Gain a Voice in Parliament". EurasiaNet. August 2, 2017. 2017-10-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-08-02.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ermenistanin Konstitusiyasi 5 iyul 1995 ci ilde kecirilmis olan umummilli ermeni referendumu neticesinde qebul edilmisdir Bu konstitusiya Ermenistani demokratik suveren sosial ve konstitusiyali bir dovlet kimi qurmusdu Irevan olkenin paytaxti olaraq teyin olunmusdur Hakimiyyet numayendelerinin secilmesi huququ birbasa sesverme yolu ile heyata kecirilme yolu ile vetendaslara verilmisdir Konstitusiya statusunun deyisdirilmesi ve ya serhedlerin deyisdirilmesi ile bagli qerarlar yene de referendum yolu ile sesverme esasinda Ermenistan vetendaslarinin ixtiyarina verilmisdir 1995 ci il konstitusiyasinda 117 madde vardir 27 noyabr 2005 ci ilde umummilli konstitusiya referendumu kecirilmisdir ve duzelisler edilmis yeni bir konstitusiya qebul edilmisdir 6 dekabr 2015 ci il tarixinde kecirilmis novbeti umumxalq sesvermesinden sonra yeniden konstitusiyada deyisiklikler edilmis ve belelikle de dovletin siyasi qurulusu yari prezident respublikasi sisteminden parlamentli respublikaya deyisdirilmisdir 2005 ci il noyabr Konstitusiyasina gore Respublika Prezidenti Milli Meclisdeki yerlerin bolgusu ve parlament fraksiyalari ile meslehetlesmeler esasinda Bas Naziri teyin edir Ermenistan Prezidenti Bas nazirin tovsiyesi ile Hokumet uzvlerini teyin edir ve ya vezifesinden azad edir Prezidentin konstitusiya selahiyyetlerini nezere alaraq Ermenistani yari prezident respublikasi hesab etmek olar Erken konstitusiya tarixi ve 1995 ci il konstitusiyasinin hazirlanmasiMusteqillikden derhal sonra Sovet Ittifaqinin 1977 ci il konstitusiyasinin bir nusxesi olan Ermenistan SSR in 1978 ci il konstitusiyasi konkret qanunvericiliyin deyisdirildiyi bezi hallar istisna olmaqla qanuni quvvede qaldi 1992 ci ilin sonunda prezident ve APM parlament numayendeleri konstitusiya layihesini teqdim etdiler 1993 cu ilin martinda yeniden islenmis bir versiyani ireli surduler Sonra texminen bir illik islerden sonra Ermenistan Inqilabi Federasiyasinin ARF rehberlik etdiyi alti muxalifet partiyasinin bir bloku hissesi 1994 cu ilin yanvarinda parlamentin selahiyyetlerini genislendirecek prezidentin selahiyyetlerini mehdudlasdiracaq eyni zamanda yerli idareetme orqanlarinin da selahiyyetlerini artiracaq alternativ bir konstitusiya teqdim etdi Bu konstitusiyaya gore dunyanin her yerinde yasayan ermenilere respublikanin idare olunmasinda istirak etmek huququ verilmeli ve 1915 ci ilde bas vermis olan ermeni soyqiriminin beynelxalq seviyyede taninmasina nail olunmali idi 1994 cu ilin evvellerinde parlament konstitusiyanin son versiyasini qebul etmezden evvel musahideciler uzun bir mubarizenin sahidi oldular Konstitusiyanin qurulusuErmenistan Respublikasinin Konstitusiyasi on soz ve 9 fesilden ibaretdir Preambula konstitusiyanin umumi prinsiplerini ve meqsedlerini bildirir Ermenistan xalqinin Ermenistanin Istiqlal Beyannamesinde tesbit olunmus Ermenistan dovletciliyinin temel prinsiplerine ve milli meqsedlerine esaslanan oz suveren dovletinin berpasi ile bagli muqeddes isteyini heyata keciren Vetenin firavanligin vetendas hemreyliyinin guclenmesine hesr olunmus umumbeseri deyerlere sadiqliyini tesdiqleyen Ermenistan Respublikasinin Konstitusiyasini qebul etmisdir Preambula hem de huquqi baximdan ehemiyyetlidir cunki 1991 ci il avqustun 23 de qebul edilmis Ermenistanin Musteqilliyi haqqinda Beyannameye istinad edir ve bununla da ermeni dovletciliyinin prinsip ve meqsedlerini konstitusiya huquqi seviyyeye qaldirir Fesil 1 Konstitusiya nizaminin esaslari Bu fesilde dovletin mahiyyeti suveren demokratik sosial huquqi dovlet xalqin gucu dovlet terefinden insan huquq ve azadliqlarinin mehdudlasdirilmasi hallari butun diger qanuni aktlarla konstitusiyanin ali huquqi quvveye malik olmasi onun derhal tesiri etmesi gosterilir Hemcinin hakimiyyetde selahiyyetlerin bolunmesi ve balanslasdirilma prinsipi siyasi iqtisadi ve sosial sistemlerin esaslari kilsenin dovletden ayrilmasi silahli quvvelerin statusu dovletin inzibati erazi teskili resmi dil dovlet remzleri ve kapital kimi meseleler de bu bolmede gosterilmisdir Fesil 2 Insan huquqlari ve vetendaslarin esas huquqlari ve azadliqlari Beynelxalq seviyyede qebul edilmis normalara uygun olaraq tesdiqlenmis esas insan ve vetendas huquqlari ve azadliqlari Bu fesilde insan ve vetendas huquqlari ile azadliq huquqlari sexsi siyasi vetendas ve sosial iqtisadi huquqlara bolunur Bu fesilde ayrica sexsin ve vetendasin xususi vezifeleri yeni her bir sexsin qanunla mueyyen edilmis qaydada ve miqdarda vergi odemesi diger mecburi odenisler etmesi Konstitusiyaya ve qanunlara emel etmesi huquqlara hormet etmesi basqalarinin azadligi ve leyaqeti habele her bir vetendasin qanunla mueyyen edilmis qaydada Ermenistan Respublikasinin mudafiesinde istirak etmesi vezifesi mueyyenlesdirilmisdir Fesil 3 Respublika Prezidenti Respublika Prezidentinin statusunu selahiyyetlerini secki qaydasini ve selahiyyet muddetini Prezidentliye namized ucun telebleri mueyyenlesdirir Respublika Prezidentliyine Milli Meclis yerli ozunuidareetme orqanlarina kecirilen seckiler habele referendumlar umumi beraber ve birbasa secki huququ ile gizli sesverme yolu ile aparilir Fesil 4 Meclis Qanunverici orqanin statusunu selahiyyetini secki prosedurunu deputatlarin statusunu ve secki qaydasini qanunverici prosesi mueyyenlesdirir Fesil 5 Hokumet Icra hakimiyyetinin hokumetin selahiyyetlerini ve prosedurlarini mueyyen edir Fesil 6 Mehkeme Hakimiyyeti Mehkeme sisteminin qurulusunu onun teskili qaydasini Konstitusiya Mehkemesinin formalasmasi qaydasini ve selahiyyetlerini habele mehkeme orqanlarindan ayri olan Ermenistan Respublikasi Prokurorlugunun selahiyyetlerini ve Bas prokurorun teyin edilmesi qaydasini mueyyenlesdirir Fesil 7 Yerli ozunuidareetme Yerli ozunuidareetmenin icmalara icmanin yerli ehemiyyet kesb eden meselelerin Konstitusiya ve qanunlara uygun olaraq sakinlerinin rifahini temin etmek ucun hell etmek huququna ve selahiyyetlerine zemanet verir Yerli ozunuidareetme orqanlari cemiyyetin ve meclisin rehberi selahiyyetleri icmalarin maliyyelesdirilmesinin esasi ve icmalara hokumetin nezareti kimi mueyyen edilir Fesil 8 Konstitusiyanin qebul edilmesi deyisdirilmesi ve referendum Konstitusiyanin yalniz Milli Meclisin tovsiyesi ve ya raziligi ile Respublika Prezidenti terefinden teyin edilecek referendum yolu ile qebul edileceyi ve deyisdirilmesi gosterilir Referendum yolu ile qanunlar qebul oluna biler sonra referendumla deyisdirile biler Referendum ucun esaslari da mueyyenlesdirir Fesil 9 Netice ve kecid muddealari Konstitusiya deyisiklikleri ile elaqeli kecid muddealarini mueyyenlesdirir Konstitusiyanin esas muddealariKonstitusiyanin 117 maddesi doqquz fesilden ibaretdir 2 5 ci fesiller Esas huquq ve azadliqlara fesil 2 Respublika Prezidentine fesil 3 Milli Meclise fesil 4 Hokumete 5 ci fesil ve Mehkeme Hakimiyyetine fesil 6 aiddir Onlarin esas muddealari burada umumilesdirilmisdir Esas huquq ve azadliqlar Buradaki mezmun Respublika Prezidenti Ermenistan prezidenti Ermenice Հայաստանի Նախագահ Romanizasiya Hayastani Nakhagah dovlet bascisidir ve eyni zamanda Ermenistanin musteqilliyinin ve erazi butovluyunun zaminidir Ermenistan Prezidenti cemi bir defe yeddi il muddetine Ermenistan Milli Meclisi terefinden secilir Ermenistanin parlament sisteminde Prezident sadece bir sexsiyyetdir ekser siyasi selahiyyetler Parlamente ve Bas Nazire verilmisdir Prezident ise daha cox resmi merasimler zamani gorunur Bas nazir Ermenistanin bas naziri Ermenistanin hokumet bascisi ve Ermenistanin hokumetinin en yuksek vezifeli naziri hesab olunur Bas nazir Konstitusiya telebleri cercivesinde Ermenistan hokumetinin ve Hokumet siyasetinin esas istiqametlerini mueyyenlesdirir hokumetinin fealiyyetini idare edir hokumet orqanlarinin ve uzvlerinin isini elaqelendirir Konstitusiyaya uygun olaraq Bas nazir olkenin mudafie siyasetinin esas istiqametlerini teyin eden dovlet qurumu olan Ermenistan Respublikasinin Tehlukesizlik Surasina rehberlik edir belelikle de Bas nazir hem de semereli sekilde Ermenistan Silahli Quvvelerinin Ali Bas Komandani selahiyyetlerini de icra edir 2015 ci il konstitusiyasina gore Bas nazir Ermenistan siyasetinde en guclu ve nufuzlu sexsdir Bas nazir Ermenistan prezidenti terefinden Milli Meclisin sesvermesi ile teyin edilir Bas nazir Parlament terefinden kecirilmis olan etimadsizliq sesvermesi ile vezifesinden uzaqlasdirila biler 2015 ci ilde teskil edilen konstitusiya referendumunda vetendaslarin parlament respublikasinin lehine ses vermesi ile olke parlamentli respublika olmusdur Milli Meclis Ermenistan Respublikasinin Milli Meclisi Ermenice Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողով Romanizasiya Hayastani Hanrapetyut yan Azgayin zhoghov ve ya sadece Ազգային ժողով ԱԺ Azgayin Zhoghov AZh hemcinin resmi adi ile Ermenistan parlamenti Ermenice խորհրդարան Romanizasiya khorhrdaran Ermenistan hokumetinin qanunverici qolu Hokumet Ermenistan Respublikasinin Hokumeti Ermenice Հայաստանի Հանրապետության Կառավարություն Ermenistanda hokumetin icra qoludur Bu Ermenistan bas nazirinin basciliq etdiyi Ermenistandaki hokumet nazirlerinin ali surasidir icra surasi Mehkeme Hakimiyyeti Ermenistan Mehkeme Hakimiyyeti Ermenistan qanunlarinin serh ve tetbiqi ile mesgul olur Hakimiyyet bolgusu doktrinasina esasen mehkeme hakimiyyeti mehkeme hakimiyyetini parlamentin qanunverici hakimiyyetinden ve bas nazirin icra hakimiyyetinden ayrica heyata kecirir Konstitusiyaya uygun olaraq Ali Mehkeme Surasinin rehberlik etdiyi iyerarxik bir qurulusa malikdir Ermenistan Respublikasi Konstitusiyasinin 7 ci maddesine esasen Ermenistanda mehkeme hakimiyyeti yalniz mehkemeler terefinden uc seviyyeli mehkeme sistemi vasitesi ile heyata kecirilir onun mehdudiyyetsiz heyata kecirilmesinin qaranti Ermenistan Ali Mehkeme Surasidir Azliqlar Konstitusiya parlamentde etnik azliqlar ucun dord yer ayirir bunlarin her biri muvafiq olaraq ruslar yezidiler assuriler ve kurdler ucun nezerde tutulmusdur IstinadlarThe First Constitution of Armenia 5 July 1995 1 avqust 2009 at the Wayback Machine The Constitution of Armenia 27 November 2005 17 August 2018 tarixinde Istifade tarixi 14 September 2019 The Constitution of Armenia 27 November 2005 Chapter 3 The President of the Republic Article 55 2008 12 25 at the Wayback Machine csref country armenia section The Constitution author Glenn E Curtis and Ronald G Suny Armenia 1995 rev 2005 Constitute 1 September 2022 tarixinde Istifade tarixi 17 March 2015 Arxivlenmis suret 2017 12 23 tarixinde Istifade tarixi 2019 09 14 LLC Helix Consulting Constitution of the Republic of Armenia Library The President of the Republic of Armenia the official site www president am ingilis 2017 12 23 tarixinde Istifade tarixi 2018 04 10 Supreme Judicial Council of the Republic of Armenia 2019 10 13 tarixinde Istifade tarixi 2019 09 14 Edwards Maxim Armenia Ethnic Minorities Gain a Voice in Parliament EurasiaNet August 2 2017 2017 10 05 tarixinde Istifade tarixi 2017 08 02