Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Orokina Xatun, digər adıyla Doqquz Xatun (?- ö. 16 iyun 1265, Elxanilər dövləti) — XIII əsrdə yaşamış və Monqol hökmdarı Hülaku xan ilə evli olan bir xanzadəsiydi. Hülaku xanın Bağdadı alması sırasında müsəlmanlar öldürülərkən xristianlar Doqquz xatunun nüfuzu sayəsində zərər görməmişdi.
| Doqquz xatun | |
|---|---|
 | |
 | |
| 1256 – 1265 | |
| Sonrakı | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | II minillik |
| Vəfat tarixi | |
| Həyat yoldaşı | Hülaku xan |
| Uşağı | |
| Ailəsi | Kereitlər[d] |
| Dini | Nestorianlıq |
Həyatı
[File:Hulagu and Doquz-Qatun in Syriac Bible.jpg|right|thumb|Süryani İncilində Hülakü və Doqquz Xatun]] Doqquz Xatun lərin bir zamanlar xanı olmuş Toğrul xanın oğlu Uyku və ya Abaqunun qızı idi. O, babasının ölümündən sonra ilk öncə Çingiz xanın oğlu Toluy xana ərə verilmişdi. Beləki babası gələcəyin Çingiz xanına 1203-cü ildə məğlub olduqdan sonra Doqquz Xatun onun ən gənc oğlu Toluya ərə verilmişdi. Toluyun 1232-ci ildə vəfat etməsindən sonra o, levirat evliliyə uyğun olaraq vəfat etmiş ərinin oğlu Hülakü xana ərə verildi. Bu zaman Hülakü xan özünün Orta Şərqə doğru yürüşünə başlamaqda idi. Doqquz Xatunun əri Hülakünü hərbi yürüşlərdə müşayiət etdiyi bilinməkdədir. Bağdadın mühasirəsi zamanı Hülakü xan minlərlə insanə qətlə yetirilməsi barədə əmr versə də, Doqquz Xatunun müdaxiləsi ilə xristianlar qətllərdən azad edilmişdilər.
Doqquz Xatun Şərq Kilsəsinin Nestorian xristian inancında olan bir şəxs idi və o dövrün qaynaqlarında tez-tez xristian inancının böyük xeyriyyəçisi kimi qeyd edilməkdədir. Avropaya Məmlük dövlətinə qarşı ittifaq formalaşdırmaq üçün göndərilən monqol elçilikləri Doqquz Xatunun xristian inancında olmasından istifadə etməyə çalışırdılar. Belə elçiliklər Elxani imperatriçası olan Doqquz Xatun və onun bibisi Sörköktəni Bəgi kimi əsilzadələrin Prester Conun soyundan gəldiklərini bildirirdilər.
Hülakü xanın ölümündən sonra Doqquz Xatun özünün ögey övladı Abaqa xanın taxta iddiasını dəstəkləmiş, hətta ərinin ölümündən sonra da saraydakı nüfuzunu qoruyub saxlaya bilmişdir. Eyni zamanda o, nın Şərq Kilsəsi rəhbərliyinə keçməsini də təmin etmişdir. O, 16 iyun 1265-ci ildə ərinin ölümündən 4 ay sonra vəfat etmişdir. Stefanos Orbelian daha sonralar iddia etmişdi ki, guya Doqquz Xatun əslində Şəmsəddin Cüveyni tərəfindən zəhərlənərək öldürülmüşdür. Lakin bu barədə başqa qaynaqlarda heç bir şey deyilməməkdədir. Doqquz Xatunun heç bir övladı olmamışdır. Lakin o, Hülakünün cariyələrdən olan övladlarının yetişdirilməsində mühüm rol oynamışdı.
Qeydlər
- Prester Con əfsanəvi xristian patriarxı, presviteri və kralıdır. 12-17-ci əsrlərdə onun barədə Avropada əfsanəvi hekayələr dolaşmaqda idi. Onun Şərqdə bütpərəstlər və müsəlmanlar arasında itirilən bir xristian xalqa hakimlik etdiyi bildirilirdi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Runciman, 1987. səh. 299
- Runciman, 1987. səh. 303
- May, 2016. səh. 146
- Delaney, 2012. səh. 28
- Rossabi, 1992
- Melville, 1995. səh. 303
- Mazzola, 2018. səh. 413
Mənbə
- Runciman, Steven. A History of the Crusades. Cambridge University Press. 1987. 394. ISBN .
- Jackson, Peter. The Mongols and the West: 1221-1410. Taylor & Francis. 2014. 448. ISBN .
- May, Timothy. The Mongol Empire: A Historical Encyclopedia [2 volumes]: A Historical Encyclopedia. ABC-CLIO. 2016. ISBN .
- Mazzola, Marianna. Bar 'Ebroyo's Ecclesiastical History : writing Church History in the 13th century Middle East. Universiteit Gent. 2018.
- Charles Melville. DOKUZ ḴĀTŪN. Encyclopaedia Iranica. 1995.
- Rossabi, Morris. Voyager from Xanadu: Rabban Sauma and the first journey from China to the West. Kodansha International Ltd. 1992. ISBN .
- Delaney, Carol. Columbus and the Quest for Jerusalem: How Religion Drove the Voyages that Led to America. New York: Free Press. 2012. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Orokina Xatun diger adiyla Doqquz Xatun o 16 iyun 1265 Elxaniler dovleti XIII esrde yasamis ve Monqol hokmdari Hulaku xan ile evli olan bir xanzadesiydi Hulaku xanin Bagdadi almasi sirasinda muselmanlar oldurulerken xristianlar Doqquz xatunun nufuzu sayesinde zerer gormemisdi Doqquz xatunElxaniler dovletinin xatunu1256 1265SonrakiSexsi melumatlarDogum tarixi II minillikVefat tarixi 1265Heyat yoldasi Hulaku xanUsagi Abaqa xanAilesi Kereitler d Dini NestorianliqHeyati File Hulagu and Doquz Qatun in Syriac Bible jpg right thumb Suryani Incilinde Hulaku ve Doqquz Xatun Doqquz Xatun lerin bir zamanlar xani olmus Togrul xanin oglu Uyku ve ya Abaqunun qizi idi O babasinin olumunden sonra ilk once Cingiz xanin oglu Toluy xana ere verilmisdi Beleki babasi geleceyin Cingiz xanina 1203 cu ilde meglub olduqdan sonra Doqquz Xatun onun en genc oglu Toluya ere verilmisdi Toluyun 1232 ci ilde vefat etmesinden sonra o levirat evliliye uygun olaraq vefat etmis erinin oglu Hulaku xana ere verildi Bu zaman Hulaku xan ozunun Orta Serqe dogru yurusune baslamaqda idi Doqquz Xatunun eri Hulakunu herbi yuruslerde musayiet etdiyi bilinmekdedir Bagdadin muhasiresi zamani Hulaku xan minlerle insane qetle yetirilmesi barede emr verse de Doqquz Xatunun mudaxilesi ile xristianlar qetllerden azad edilmisdiler Doqquz Xatun Serq Kilsesinin Nestorian xristian inancinda olan bir sexs idi ve o dovrun qaynaqlarinda tez tez xristian inancinin boyuk xeyriyyecisi kimi qeyd edilmekdedir Avropaya Memluk dovletine qarsi ittifaq formalasdirmaq ucun gonderilen monqol elcilikleri Doqquz Xatunun xristian inancinda olmasindan istifade etmeye calisirdilar Bele elcilikler Elxani imperatricasi olan Doqquz Xatun ve onun bibisi Sorkokteni Begi kimi esilzadelerin Prester Conun soyundan geldiklerini bildirirdiler Hulaku xanin olumunden sonra Doqquz Xatun ozunun ogey ovladi Abaqa xanin taxta iddiasini desteklemis hetta erinin olumunden sonra da saraydaki nufuzunu qoruyub saxlaya bilmisdir Eyni zamanda o nin Serq Kilsesi rehberliyine kecmesini de temin etmisdir O 16 iyun 1265 ci ilde erinin olumunden 4 ay sonra vefat etmisdir Stefanos Orbelian daha sonralar iddia etmisdi ki guya Doqquz Xatun eslinde Semseddin Cuveyni terefinden zeherlenerek oldurulmusdur Lakin bu barede basqa qaynaqlarda hec bir sey deyilmemekdedir Doqquz Xatunun hec bir ovladi olmamisdir Lakin o Hulakunun cariyelerden olan ovladlarinin yetisdirilmesinde muhum rol oynamisdi QeydlerPrester Con efsanevi xristian patriarxi presviteri ve kralidir 12 17 ci esrlerde onun barede Avropada efsanevi hekayeler dolasmaqda idi Onun Serqde butperestler ve muselmanlar arasinda itirilen bir xristian xalqa hakimlik etdiyi bildirilirdi Hemcinin baxBulugan XatunIstinadlarRunciman 1987 seh 299 Runciman 1987 seh 303 May 2016 seh 146 Delaney 2012 seh 28 Rossabi 1992 Melville 1995 seh 303 Mazzola 2018 seh 413MenbeRunciman Steven A History of the Crusades Cambridge University Press 1987 394 ISBN 978 0 521 34770 9 Jackson Peter The Mongols and the West 1221 1410 Taylor amp Francis 2014 448 ISBN 978 1 317 87898 8 May Timothy The Mongol Empire A Historical Encyclopedia 2 volumes A Historical Encyclopedia ABC CLIO 2016 ISBN 9781610693400 Mazzola Marianna Bar Ebroyo s Ecclesiastical History writing Church History in the 13th century Middle East Universiteit Gent 2018 Charles Melville DOKUZ ḴATuN Encyclopaedia Iranica 1995 Rossabi Morris Voyager from Xanadu Rabban Sauma and the first journey from China to the West Kodansha International Ltd 1992 ISBN 4 7700 1650 6 Delaney Carol Columbus and the Quest for Jerusalem How Religion Drove the Voyages that Led to America New York Free Press 2012 ISBN 978 1439102374