Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Divan (fars. دیوان) — bir sıra tarixi İslam dövlətlərində icra və qanunvericilik hakimiyyətinin ali orqanı, habelə bu orqanın rəhbərinin adı.
Tarixi
"Divan" islam mədəniyyətində müxtəlif mənalı söz olmuşdur. Bu, əvvəlcə ərəb istilalarıın ilk dövründə xəlifə Ömərdən başlayaraq dövlət gəlirlərinin qeydə alındığı, siyahıların saxlanıldığı yer idi. Bundan sonra, Əməvilər və Abbasilər dövründə vergilər və maliyyə işləri ilə məşğul olan dövlət idarəsi idi. "Divan" termini digər hökumət idarələrində də tətbiq edilirdi. Osmanlı imperiyasında böyük vəzirdən, müftidən və başqa vəkillərdənn ibarət dövlət şurası olmuşdur. Dunay knyazlıqları Moldaviya və Valaxiyada dövlət şurası, ali məsləhətçi və icraçı orqan idi. Rumıniya 1859-cu ildə yarananadək Buxarestdə, Krayovada və Yassıda ali məhkəmə orqanları da divan adlandırılırdı. Divan idarə sistemi erkən orta əsrlərdən Azərbaycanda da mövcud olmuşdur. Səlcuqilər, Eldəgezlər, Elxanilər, Cəlairilər, Şirvanşahlar, Qaraqoyunlular, Ağqoyunlular, Səfəvilər dövründə dövlətin və təsərrüfatın bu və ya digər sahəsinin idarəsini özündə cəmləşdirən müxtəlif divanlar mövcud idi.
İstinadlar
- Диван // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. III ҹилд: Гајыбов—Елдаров. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1979. С. 439.
Əlavə ədəbiyyat
- Bosworth, C. E. DĪVĀN – ii. GOVERNMENT OFFICE // Yarshater, Ehsan (redaktor). Encyclopaedia Iranica. VII. 1995. 432–438.
- de Blois, François. DĪVĀN – i. THE TERM // Yarshater, Ehsan (redaktor). Encyclopaedia Iranica. VII. 1995. səh. 432.
- Duri, A. A. Dīwān i.—The caliphate // The Encyclopedia of Islam, New Edition, Volume II: C–G. Leiden and New York: BRILL. 1991. 323–327. ISBN .
- Holt, P. M.; Lambton, Ann K. S.; Lewis, Bernard, redaktorlar The Cambridge History of Islam, Volume 2B: Islamic Society and Civilization. Cambridge University Press. 1977. ISBN .
- Korobeinikov, Dimitri. Byzantium and the Turks in the Thirteenth Century. Oxford: Oxford University Press. 2014. ISBN .
- Lambton, Ann K. S. Continuity and Change in Medieval Persia. Albany, New York: State University of New York Press. 1988. ISBN .
- Sprengling, M. "From Persian to Arabic". The American Journal of Semitic Languages and Literatures. The University of Chicago Press. 56 (2). April 1939: 175–224. doi:10.1086/370538. JSTOR 528934.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Divan fars دیوان bir sira tarixi Islam dovletlerinde icra ve qanunvericilik hakimiyyetinin ali orqani habele bu orqanin rehberinin adi Mogol qis divani 1812 ci ilde cekilmisdir Bu adin diger istifade formalari ucun bax Divan deqiqlesdirme Tarixi Divan islam medeniyyetinde muxtelif menali soz olmusdur Bu evvelce ereb istilalariin ilk dovrunde xelife Omerden baslayaraq dovlet gelirlerinin qeyde alindigi siyahilarin saxlanildigi yer idi Bundan sonra Emeviler ve Abbasiler dovrunde vergiler ve maliyye isleri ile mesgul olan dovlet idaresi idi Divan termini diger hokumet idarelerinde de tetbiq edilirdi Osmanli imperiyasinda boyuk vezirden muftiden ve basqa vekillerdenn ibaret dovlet surasi olmusdur Dunay knyazliqlari Moldaviya ve Valaxiyada dovlet surasi ali meslehetci ve icraci orqan idi Ruminiya 1859 cu ilde yarananadek Buxarestde Krayovada ve Yassida ali mehkeme orqanlari da divan adlandirilirdi Divan idare sistemi erken orta esrlerden Azerbaycanda da movcud olmusdur Selcuqiler Eldegezler Elxaniler Celairiler Sirvansahlar Qaraqoyunlular Agqoyunlular Sefeviler dovrunde dovletin ve teserrufatin bu ve ya diger sahesinin idaresini ozunde cemlesdiren muxtelif divanlar movcud idi IstinadlarDivan Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә III ҹild Gaјybov Eldarov Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1979 S 439 Elave edebiyyatBosworth C E DiVAN ii GOVERNMENT OFFICE Yarshater Ehsan redaktor Encyclopaedia Iranica VII 1995 432 438 de Blois Francois DiVAN i THE TERM Yarshater Ehsan redaktor Encyclopaedia Iranica VII 1995 seh 432 Duri A A Diwan i The caliphate The Encyclopedia of Islam New Edition Volume II C G Leiden and New York BRILL 1991 323 327 ISBN 90 04 07026 5 Holt P M Lambton Ann K S Lewis Bernard redaktorlar The Cambridge History of Islam Volume 2B Islamic Society and Civilization Cambridge University Press 1977 ISBN 978 0 521 29138 5 Korobeinikov Dimitri Byzantium and the Turks in the Thirteenth Century Oxford Oxford University Press 2014 ISBN 978 0 19 870826 1 Lambton Ann K S Continuity and Change in Medieval Persia Albany New York State University of New York Press 1988 ISBN 0 88706 133 8 Sprengling M From Persian to Arabic The American Journal of Semitic Languages and Literatures The University of Chicago Press 56 2 April 1939 175 224 doi 10 1086 370538 JSTOR 528934