Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cumğur — Çingizilər sülaləsindən olan şahzadə və Hülakü xanın ikinci oğlu. Bəzi tarixçilər onun əslində Hülakü xanın ən böyük oğlu olduğunu bildirirlər.
| Cumğur | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 1234 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1264 |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Atası | Hülaku xan |
| Tanınır | Elxanın oğlu və Çingiz xanın nəticəsi kimi |
Həyatı
O, 1234-cü ildə Hülakü xanla onun Oyrat tayfasından olan arvadı Güyük Xatunun evliliyindən dünyaya gəlmişdir. O, hər iki tərəfdən Çingiz xanın soyundan gəlməkdə idi. Onun atası Çingiz xanın oğlu Toluy idi. Anası Güyükün anası isə Çingiz xanın qızı idi. Onun ana tərəfdən babası olan Turalçı Güregen oğlanlarından biri idi.
Hülakü xan yeni fəthlər üçün 1253-cü ildə Monqolustanı tərk etdiyi zaman Cumğur ali xaqan Münke ilə birlikdə qalmışdı. Atasının digər arvadlarına əmanət edilən Cumğur orda ilə birlikdə Almalıq adlı yerdə düşərgə salmışdı. Lakin tez bir zamanda o, özünü vərasət savaşının ortasında tapdı. Bu vərasət savaşı onun əmiləri olan Xubilayla Arıq Bökə arasında getməkdə idi və Cumğur Bökəni dəstəklədi. Bökənin Alquya qarşı 1263-cü ildə yürüşə başlamasından və bir il sonra təslim olmasından sonra Cumğur ailəsinin yerdə qalanı ilə birlikdə atasının yanına qaçdı. Onunla birlikdə qardaşları Tarağay, Tekudar, atasının atvadı Qutuy Xatun da yola çıxmışdı. Bundan xəbər tutan Hülakü onları qarşılamaq üçün özünün generallarından biri olan Abatay Noyonu göndərdi. Lakin Cumğur yolda ikən xəstələndi və Səmərqənddə vəfat etdi. Ailəsi Hülakü xanın yanına Cumğur olmadan gəlib çatdı. Cumğurun ölməsini eşidən Hülakü qəzəbləndi və Abatayı Cumğurun qayğısına kifayət qədər baxmamaqda ittiham edərək 60 ədəd qırmanc cəzası verdi.
Ailəsi
Cumğurun iki əsas arvadı və bir neçə kənizi var idi:
- Tolun Xatun — Buğa Teymurun qızı. Buğa Teymur Cumğurun anası Güyük Xatunun qardaşı idi.
- Orghudaq — Şadayla evlənmişdir. Şaday Çilaunun nəticəsi idi.
- Günjişkab — əvvəlcə Qazan xanla, daha sonra Olcaytu ilə evlənmişdir.
- Orghudaq — Şadayla evlənmişdir. Şaday Çilaunun nəticəsi idi.
- Ja'urchi Khatun — Buluğan Xatunun bacısı.
- Kənizlərdən olan övladları:
- Juşkab (ö. iyun 1289)
- Kingşu (ö. 1289)
- Şiremun (1307-cü ildən sonra ölüb)
- Toğacaq Xatun (ö. 19 yanvar 1291) — Təkudarla evlənmişdir.
- İncitay — Hülakü xanın oğlu Məngu Teymurla evlənmişdir.
Ailəsi Elxanilər dövlətinə gəldikdən sonra onlara mülk verilmişdir. Ailənin mlkü Cənubi Azərbaycan ərazisində yerləşən Salmasda olmuşdur.
Qeydlər
- Çingiz xanla onun əsas arvadı olan Börtənin övladı.
- Oyratların XIII əsrdəki rəhbərlərindən biri. Böyük Monqol imperiyasının qurulmasında mühüm rol oynamışdır.
- Çingiz xanın əsas 4 sərkərdəsindən biri olmuşdur. O. Elxanilər və Azərbaycan tarixində mühüm rol oynamış Çobanilər sülaləsinin əcdadı olmuşdur.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Broadbridge, 2016. səh. 121–135
- "Mediating Sacred Kingship: Conversion and Sovereignty in Mongol Iran". deepblue.lib.umich.edu". deepblue.lib.umich.edu. 2020-04-06 tarixində . İstifadə tarixi: 4 dekabr 2022.
- George, 2001. səh. 154
- Uno, 2009. səh. 175-182
- Landa, 2018. səh. 153
- Lambton, 1988. səh. 291
- Brook və digərləri, 2018. səh. 35
- Melville və Zaryāb, 1991. səh. 496–502
Mənbə
- Nobuhiro Uno. EXCHANGE-MARRIAGE IN THE ROYAL FAMILIES OF NOMADIC STATES - The Early Mongols: Language, Culture and History. Indiana University Uralic and Altaic Series. 2009.
- Qingzhi Zhao George. Marriage as Political Strategy and Cultural Expression: Mongolian Royal Marriages from World Empire to Yuan Dynasty. 2001.
- Charles Melville və ʿAbbās Zaryāb. CHOBANIDS. V. Encyclopaedia Iranica. 1991.
- Anne F. Broadbridge. Marriage, Family and Politics: The Ilkhanid-Oirat Connection. Journal of the Royal Asiatic Society. 2016. ISBN .
- Ishayahu Landa. Oirats in the Ilkhanate and the Mamluk Sultanate in the Thirteenth to the Early Fifteenth Centuries: Two Cases of Assimilation into the Muslim Environment. Mamlūk Studies Review. 2018.
- Ann K. S. Lambton. Continuity and Change in Medieval Persia. SUNY Press. 1988. ISBN .
- Timothy Brook; Michael van Walt van Praag; Miek Boltjes. Sacred Mandates: Asian International Relations since Chinggis Khan. University of Chicago Press. 2018. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cumgur Cingiziler sulalesinden olan sahzade ve Hulaku xanin ikinci oglu Bezi tarixciler onun eslinde Hulaku xanin en boyuk oglu oldugunu bildirirler CumgurDogum tarixi 1234Dogum yeri Boyuk Monqol imperiyasiVefat tarixi 1264Vefat yeri Semerqend ve yaBoyuk Monqol imperiyasiDefn yeri SemerqendAtasi Hulaku xanTaninir Elxanin oglu ve Cingiz xanin neticesi kimiHeyatiO 1234 cu ilde Hulaku xanla onun Oyrat tayfasindan olan arvadi Guyuk Xatunun evliliyinden dunyaya gelmisdir O her iki terefden Cingiz xanin soyundan gelmekde idi Onun atasi Cingiz xanin oglu Toluy idi Anasi Guyukun anasi ise Cingiz xanin qizi idi Onun ana terefden babasi olan Turalci Guregen oglanlarindan biri idi Hulaku xan yeni fethler ucun 1253 cu ilde Monqolustani terk etdiyi zaman Cumgur ali xaqan Munke ile birlikde qalmisdi Atasinin diger arvadlarina emanet edilen Cumgur orda ile birlikde Almaliq adli yerde duserge salmisdi Lakin tez bir zamanda o ozunu veraset savasinin ortasinda tapdi Bu veraset savasi onun emileri olan Xubilayla Ariq Boke arasinda getmekde idi ve Cumgur Bokeni destekledi Bokenin Alquya qarsi 1263 cu ilde yuruse baslamasindan ve bir il sonra teslim olmasindan sonra Cumgur ailesinin yerde qalani ile birlikde atasinin yanina qacdi Onunla birlikde qardaslari Taragay Tekudar atasinin atvadi Qutuy Xatun da yola cixmisdi Bundan xeber tutan Hulaku onlari qarsilamaq ucun ozunun generallarindan biri olan Abatay Noyonu gonderdi Lakin Cumgur yolda iken xestelendi ve Semerqendde vefat etdi Ailesi Hulaku xanin yanina Cumgur olmadan gelib catdi Cumgurun olmesini esiden Hulaku qezeblendi ve Abatayi Cumgurun qaygisina kifayet qeder baxmamaqda ittiham ederek 60 eded qirmanc cezasi verdi AilesiCumgurun iki esas arvadi ve bir nece kenizi var idi Tolun Xatun Buga Teymurun qizi Buga Teymur Cumgurun anasi Guyuk Xatunun qardasi idi Orghudaq Sadayla evlenmisdir Saday Cilaunun neticesi idi Gunjiskab evvelce Qazan xanla daha sonra Olcaytu ile evlenmisdir Ja urchi Khatun Bulugan Xatunun bacisi Kenizlerden olan ovladlari Juskab o iyun 1289 Kingsu o 1289 Siremun 1307 cu ilden sonra olub Togacaq Xatun o 19 yanvar 1291 Tekudarla evlenmisdir Incitay Hulaku xanin oglu Mengu Teymurla evlenmisdir Ailesi Elxaniler dovletine geldikden sonra onlara mulk verilmisdir Ailenin mlku Cenubi Azerbaycan erazisinde yerlesen Salmasda olmusdur QeydlerCingiz xanla onun esas arvadi olan Bortenin ovladi Oyratlarin XIII esrdeki rehberlerinden biri Boyuk Monqol imperiyasinin qurulmasinda muhum rol oynamisdir Cingiz xanin esas 4 serkerdesinden biri olmusdur O Elxaniler ve Azerbaycan tarixinde muhum rol oynamis Cobaniler sulalesinin ecdadi olmusdur Hemcinin baxElxaniler dovletiIstinadlarBroadbridge 2016 seh 121 135 Mediating Sacred Kingship Conversion and Sovereignty in Mongol Iran deepblue lib umich edu deepblue lib umich edu 2020 04 06 tarixinde Istifade tarixi 4 dekabr 2022 George 2001 seh 154 Uno 2009 seh 175 182 Landa 2018 seh 153 Lambton 1988 seh 291 Brook ve digerleri 2018 seh 35 Melville ve Zaryab 1991 seh 496 502MenbeNobuhiro Uno EXCHANGE MARRIAGE IN THE ROYAL FAMILIES OF NOMADIC STATES The Early Mongols Language Culture and History Indiana University Uralic and Altaic Series 2009 Qingzhi Zhao George Marriage as Political Strategy and Cultural Expression Mongolian Royal Marriages from World Empire to Yuan Dynasty 2001 Charles Melville ve ʿAbbas Zaryab CHOBANIDS V Encyclopaedia Iranica 1991 Anne F Broadbridge Marriage Family and Politics The Ilkhanid Oirat Connection Journal of the Royal Asiatic Society 2016 ISBN 1356 1863 Ishayahu Landa Oirats in the Ilkhanate and the Mamluk Sultanate in the Thirteenth to the Early Fifteenth Centuries Two Cases of Assimilation into the Muslim Environment Mamluk Studies Review 2018 Ann K S Lambton Continuity and Change in Medieval Persia SUNY Press 1988 ISBN 978 0 88706 133 2 Timothy Brook Michael van Walt van Praag Miek Boltjes Sacred Mandates Asian International Relations since Chinggis Khan University of Chicago Press 2018 ISBN 978 0 226 56293 3