John Wilmot (1 aprel 1647 - 26 iyul 1680) İngilis şairi və Kral Çarlz II'nin Bərpa Məhkəməsinin məhkəmə işçisi idi. Bərpa Puritan dövrünün "mənəvi avtoritarizmə" qarşı reaksiya verdi. Rochester bu yeni dövrü təcəssüm etdirdi və o, tez-tez bir-birinə bağlı olmasına baxmayaraq, öz poeziyası kimi rakişli həyat tərzi ilə də tanındı. 33 yaşında zöhrəvi xəstəlik nəticəsində öldü.
Con Vilmot | |
---|---|
Doğum tarixi | 1 aprel 1647[…] |
Vəfat tarixi | 26 iyul 1680[…](33 yaşında) |
Vəfat səbəbi | sifilis |
Fəaliyyəti | şair, yazıçı, dramaturq |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Rochester, çağdaş Andrew Marvell tərəfindən "ən yaxşı İngilis satiriki" olaraq xarakterizə edildi və ümumiyyətlə Bərpa fikirləri arasında ən diqqətəlayiq şair və ən çox öyrənilən biri sayılır. Onun poeziyası Viktoriya dövründə geniş senzuraya uğradı, lakin 1920-ci illərdən başlayaraq Graham Greene və Ezra Pound kimi qeyd olunan ədəbi şəxslərin yenidən qiymətləndirmələri ilə canlandı. Tənqidçi Vivian de Sola Pinto Rochester-in libertinizmini Hobbesian materializmi ilə əlaqələndirdi.
Yaşadığı müddətdə Rochester, Səbəb və İnsanlığa Qarşı Bir Satyr üçün ən yaxşı tanınıb və bu gün ən məşhur əsərləri arasında qalır.
Həyatı
İlk illəri
Con Vilmot 1647-ci il Aprelin 1-i, səhər saat 11-də -da anadan olmuşdur. Roçester qraflığının əsasını qoymuş atası İngiltərə kralı I Karl və oğlu İngiltərə kralı II Karl-a yaxın kavaler olmuş və işlərin çoxluğundan balaca Vilmotun qayğısıyla məşğul ola bilməmişdir. Anası də onun təlim-tərbiyəsini 20 yaşlarında olan Kembridc məzunu Frensis Qiffardın ixtiyarına vermişdir. Qiffard keşiş olduğundan 7 yaşlı Vilmota xristianlığa aid biliklər vermiş, sonuncu isə öz gələcək yaradıcılığında bütün bunlara ironiyalı bir metafor ilə istinad etmişdir. Vilmot Qiffardla çox yaxın olmuş, hətta iki il sonra -dakı -ndə dərslərə başlayanda onunla otaq yoldaşı idi. Onun Qiffardla intim münasibətlərinin olması barədə faktlar mövcud olmasa da, yaradıcılığındakı homoerotika buna dair müəyyən şübhələr oyadır.
Vilmotun təhsilində tək Qriffardın rolu olmamışdır. O, öz mütaliəsində şotland botanisti -un xüsusi önəmini qeyd etmişdir. Vilmotun sonralar sosial və ədəbi çevrədən Tomas Hobbs, Con Drayden, , , kimi intellektuallarla dostluğu antik dövrə marağını daha da artırmışdır .
Atası 1658-ci ildə vəfat edəndən sonra Con tituluna yiyələnir. 1660-cı ildə Roçester yeni yarandığına görə az tanınan və digər məktəblərlə müqayisədə zəif olan Oksfordun -nə daxil olur. Həmin ilin Mart ayının 16-da buraxılmasıyla, Kromvel hakimiyyəti sona çatdı. Şənliklər, kef məclisləri akademik nizam-intizamı pozmaqla gənc tələbələr arasında anarxiya yaratdı. 13 yaşlı Roçesterin əxlaqi anarxiyasında Vadhamdakı müəllimi rolu olduğu güman edilir. Oksfordda hökm sürən eyş-işrət abu-havasında Roçester Uaythollun paltarlarını geyinib, öz həqiqi kimliyini gizləyərək, yaşına uyğun olmayan cinsi təcrübələrdən keçmiş, həmin ərəfələrdə ilk homoseksual meyllərini yaşamış və eyni zamanda bakirliyini itirmişdir.
Henry Wilmotun oğluna olan minnətdarlıq aktı olaraq, Charles II Rochester'ə illik 500 funt sterlinq təqaüd verdi. Noyabr 1661-ci ildə Charles Rochester'i üç illik Fransa və İtaliyaya edilən Böyük Tura göndərdi və həkim Andrew Balfour'u qubernator təyin etdi. Bu, onu Avropa (xüsusən fransız) yazı və düşüncə tərzinə qeyri-adi dərəcədə təsir etdi. 1664-cü ildə Rochester Londona qayıtdı və Milad Günündə Bərpa Məhkəməsində rəsmi debüt etdi.
Yaradıcılığı
Frensis Qiffardın dini doktrinləri ilə birləşən şüuraltı cinsəllik Vilmotun yaradıcılığında kompleks gender kimliyini ortaya qoyur və ona eyni zamanda feminist və misoqinist əsərlər yaratmağa imkan verir.
Rochesterin poetik işi forma, janr və məzmun baxımından çox dəyişir. O, "asanlıqla yazan cənablar dəstəsinin" bir hissəsi idi, şeirlərini nəşrə deyil, əlyazmalarda hazırlamağa davam edirdi. Nəticə etibarilə, Rochesterin bəzi əsərləri, Ser Carr Scroope kimi müasirlərinin üslub parodiyalarına yalançı məhkəmə işləri satiraları kimi aktual narahatlıqlardan bəhs edir. O, həmçinin onun Impromptus seçilir bir zəhlətökən epigram biri olan King Charles II :
Çarlz guya buna cavab verdi: "Düzdür, çünki sözlər özümdür, amma hərəkətlərim nazirlərimin əməlləridir".
Vilmotun ilk yaradıcılıq illərində Ovid və Horatsi-nin təsirləri olmuşdur.
XX əsrdə Rochester'in üç əsas tənqidi nəşri, onun kanonunun identifikasiyası və təşkili üçün çox fərqli yanaşmalar etmişdir. David Viethin 1968-ci il nəşrində yazımları modernləşdirən və "Prentice Work", "Erkən Yetkinlik", "Faciəvi Yetkinlik" və "Acınacaqlılıq və Ölüm" kitablarının bölümlərinə rəhbərlik edən, ağır bir tərcümeyi-hal təşkilatı qəbul edilir. Keith Walker-in 1984-cü il buraxılışında, on yeddinci əsr auditoriyasının qəbul edəcəyi sənədlərə yaxınlaşmaq üçün köhnə yazımlara və təsadüflərə qayıdır. Harold Love'un 1999-cu ildə Oxford Universiteti Mətbuatı olan, indi də elmi standartı variorum tarixini vicdanla qeyd edir, ancaq özəldən xalqa sifariş edilən janr bölmələrində əsərlər təşkil edir. Təqaüd təqribən 75 orijinal Rochester şeirini təyin etdi.
Qəbul və təsir
Məşhur mədəniyyətdə
İstinadlar
- John Wilmot, 2nd earl of Rochester // Encyclopædia Britannica (ing.).
- John Wilmot Rochester // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- (PDF). 2013-07-29 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-03-14. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- James William Johnson. A Profane Wit: The Life Of John Wilmot, Earl Of Rochester. University Rochester Press. 2004. səh. 35. ISBN . 2021-01-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-03-14. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- Johnson, James William. A Profane Wit: The Life of John Wilmot, Earl of Rochester. University Rochester Press. 2004. səh. 56. ISBN . 2021-01-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-03-14. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- Treglown, Jeremy. "Rochester and the second bottle." Times Literary Supplement [London, England] 10 Sept. 1993: 5. Times Literary Supplement Historical Archive. Web. 11 Dec. 2012.
- Paul Davis, redaktorSelected Poems: John Wilmot, Earl of Rochester. Oxford University Press. 2013. ISBN . 2021-01-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-03-14. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- https://archive.org/details/letterswrittento00balf
- Alexander Pope, "First Epistle of the Second Book of Horace", line 108.
- Rochester composed at least 10 versions of Impromptus on Charles II luminarium.org 2022-04-03 at the Wayback Machine
- A thorough discourse concerning this epigram and the king's response can be found from the 19th to 21st paragraph of the Foreword of "The Tryal of William Penn and William Mead"
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
John Wilmot 1 aprel 1647 26 iyul 1680 Ingilis sairi ve Kral Carlz II nin Berpa Mehkemesinin mehkeme iscisi idi Berpa Puritan dovrunun menevi avtoritarizme qarsi reaksiya verdi Rochester bu yeni dovru tecessum etdirdi ve o tez tez bir birine bagli olmasina baxmayaraq oz poeziyasi kimi rakisli heyat terzi ile de tanindi 33 yasinda zohrevi xestelik neticesinde oldu Con VilmotDogum tarixi 1 aprel 1647 1647 04 01 Vefat tarixi 26 iyul 1680 1680 07 26 33 yasinda Vefat sebebi sifilisFealiyyeti sair yazici dramaturq Vikianbarda elaqeli mediafayllar Rochester cagdas Andrew Marvell terefinden en yaxsi Ingilis satiriki olaraq xarakterize edildi ve umumiyyetle Berpa fikirleri arasinda en diqqetelayiq sair ve en cox oyrenilen biri sayilir Onun poeziyasi Viktoriya dovrunde genis senzuraya ugradi lakin 1920 ci illerden baslayaraq Graham Greene ve Ezra Pound kimi qeyd olunan edebi sexslerin yeniden qiymetlendirmeleri ile canlandi Tenqidci Vivian de Sola Pinto Rochester in libertinizmini Hobbesian materializmi ile elaqelendirdi Yasadigi muddetde Rochester Sebeb ve Insanliga Qarsi Bir Satyr ucun en yaxsi taninib ve bu gun en meshur eserleri arasinda qalir HeyatiIlk illeri Con Vilmot 1647 ci il Aprelin 1 i seher saat 11 de da anadan olmusdur Rocester qrafliginin esasini qoymus atasi Ingiltere krali I Karl ve oglu Ingiltere krali II Karl a yaxin kavaler olmus ve islerin coxlugundan balaca Vilmotun qaygisiyla mesgul ola bilmemisdir Anasi de onun telim terbiyesini 20 yaslarinda olan Kembridc mezunu Frensis Qiffardin ixtiyarina vermisdir Qiffard kesis oldugundan 7 yasli Vilmota xristianliga aid bilikler vermis sonuncu ise oz gelecek yaradiciliginda butun bunlara ironiyali bir metafor ile istinad etmisdir Vilmot Qiffardla cox yaxin olmus hetta iki il sonra daki nde derslere baslayanda onunla otaq yoldasi idi Onun Qiffardla intim munasibetlerinin olmasi barede faktlar movcud olmasa da yaradiciligindaki homoerotika buna dair mueyyen subheler oyadir Vilmotun tehsilinde tek Qriffardin rolu olmamisdir O oz mutaliesinde sotland botanisti un xususi onemini qeyd etmisdir Vilmotun sonralar sosial ve edebi cevreden Tomas Hobbs Con Drayden kimi intellektuallarla dostlugu antik dovre maragini daha da artirmisdir Atasi 1658 ci ilde vefat edenden sonra Con tituluna yiyelenir 1660 ci ilde Rocester yeni yarandigina gore az taninan ve diger mekteblerle muqayisede zeif olan Oksfordun ne daxil olur Hemin ilin Mart ayinin 16 da buraxilmasiyla Kromvel hakimiyyeti sona catdi Senlikler kef meclisleri akademik nizam intizami pozmaqla genc telebeler arasinda anarxiya yaratdi 13 yasli Rocesterin exlaqi anarxiyasinda Vadhamdaki muellimi rolu oldugu guman edilir Oksfordda hokm suren eys isret abu havasinda Rocester Uaythollun paltarlarini geyinib oz heqiqi kimliyini gizleyerek yasina uygun olmayan cinsi tecrubelerden kecmis hemin erefelerde ilk homoseksual meyllerini yasamis ve eyni zamanda bakirliyini itirmisdir Henry Wilmotun ogluna olan minnetdarliq akti olaraq Charles II Rochester e illik 500 funt sterlinq teqaud verdi Noyabr 1661 ci ilde Charles Rochester i uc illik Fransa ve Italiyaya edilen Boyuk Tura gonderdi ve hekim Andrew Balfour u qubernator teyin etdi Bu onu Avropa xususen fransiz yazi ve dusunce terzine qeyri adi derecede tesir etdi 1664 cu ilde Rochester Londona qayitdi ve Milad Gununde Berpa Mehkemesinde resmi debut etdi YaradiciligiOksfordsirde Adderbury de Rochesterin malikane evi Frensis Qiffardin dini doktrinleri ile birlesen suuralti cinsellik Vilmotun yaradiciliginda kompleks gender kimliyini ortaya qoyur ve ona eyni zamanda feminist ve misoqinist eserler yaratmaga imkan verir Rochesterin poetik isi forma janr ve mezmun baximindan cox deyisir O asanliqla yazan cenablar destesinin bir hissesi idi seirlerini nesre deyil elyazmalarda hazirlamaga davam edirdi Netice etibarile Rochesterin bezi eserleri Ser Carr Scroope kimi muasirlerinin uslub parodiyalarina yalanci mehkeme isleri satiralari kimi aktual narahatliqlardan behs edir O hemcinin onun Impromptus secilir bir zehletoken epigram biri olan King Charles II Carlz guya buna cavab verdi Duzdur cunki sozler ozumdur amma hereketlerim nazirlerimin emelleridir Vilmotun ilk yaradiciliq illerinde Ovid ve Horatsi nin tesirleri olmusdur XX esrde Rochester in uc esas tenqidi nesri onun kanonunun identifikasiyasi ve teskili ucun cox ferqli yanasmalar etmisdir David Viethin 1968 ci il nesrinde yazimlari modernlesdiren ve Prentice Work Erken Yetkinlik Facievi Yetkinlik ve Acinacaqliliq ve Olum kitablarinin bolumlerine rehberlik eden agir bir tercumeyi hal teskilati qebul edilir Keith Walker in 1984 cu il buraxilisinda on yeddinci esr auditoriyasinin qebul edeceyi senedlere yaxinlasmaq ucun kohne yazimlara ve tesaduflere qayidir Harold Love un 1999 cu ilde Oxford Universiteti Metbuati olan indi de elmi standarti variorum tarixini vicdanla qeyd edir ancaq ozelden xalqa sifaris edilen janr bolmelerinde eserler teskil edir Teqaud teqriben 75 orijinal Rochester seirini teyin etdi Qebul ve tesirMeshur medeniyyetdeIstinadlarJohn Wilmot 2nd earl of Rochester Encyclopaedia Britannica ing John Wilmot Rochester Brockhauz Ensiklopediyasi alm Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 PDF 2013 07 29 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 03 14 redundant parameters redundant parameters redundant parameters James William Johnson A Profane Wit The Life Of John Wilmot Earl Of Rochester University Rochester Press 2004 seh 35 ISBN 978 1 58046 170 2 2021 01 14 tarixinde Istifade tarixi 2021 03 14 redundant parameters redundant parameters redundant parameters redundant parameters Johnson James William A Profane Wit The Life of John Wilmot Earl of Rochester University Rochester Press 2004 seh 56 ISBN 978 1 58046 170 2 2021 01 14 tarixinde Istifade tarixi 2021 03 14 redundant parameters redundant parameters redundant parameters redundant parameters Treglown Jeremy Rochester and the second bottle Times Literary Supplement London England 10 Sept 1993 5 Times Literary Supplement Historical Archive Web 11 Dec 2012 Paul Davis redaktorSelected Poems John Wilmot Earl of Rochester Oxford University Press 2013 ISBN 978 0 19 164580 8 2021 01 23 tarixinde Istifade tarixi 2021 03 14 redundant parameters redundant parameters redundant parameters redundant parameters https archive org details letterswrittento00balf Alexander Pope First Epistle of the Second Book of Horace line 108 Rochester composed at least 10 versions of Impromptus on Charles II luminarium org 2022 04 03 at the Wayback Machine A thorough discourse concerning this epigram and the king s response can be found from the 19th to 21st paragraph of the Foreword of The Tryal of William Penn and William Mead