Buşmenlər (ing. Bushman) — Afrikada yaşayan xalqlar olub irqi xüsusiyyətlərinə görə zənci irqindən fərqlənirlər. Onların dərilərinin rəngi sarımtıl olmaqla saçları spiralşəkilli burulmuş olurlar. Onlar 10 min il bundan əvvəlki əcdadlarının adət ənənələrini indiyə kimi qoruyub saxlaya biliblər.
Namibiyada buşmen ailəsi | |||||||||||||||
Ümumi sayı | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
90 000 | |||||||||||||||
Yaşadığı ərazilər | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Dili | |||||||||||||||
Kho, kha, tu dil ailəsi | |||||||||||||||
Dini | |||||||||||||||
Buşmenlər gözəl ovçuluq və yığıcılıq qabiliyyətinə malikdirlər. Bu xalqlar Anqolada, CAR-da, Namibiyada, Mozambikdə, Lesoto və Botsvanada yaşayırlar. Koysan dilində danışırlar.
Tarixi
Afrikanın cənubunda yaşayan azsaylı buşmenlərin əcdadları bütün digər Homo sapienslərdən daha çox idi.
Genetiklərin son araşdırmalarına görə, Afrikanın cənubunda yaşayan ovçu-toplayıcı buşmenlər, 150 min il boyu insanların böyük bir hissəsini təşkil etmişdir. Bundan başqa, məlum olmuşdur ki, 120-130 min il əvvəl buşmenlərin əcdadları istisna olmaqla, bütün insanlıq demoqrafik böhran keçirirdi. Alimlər bunu, Avrasiyaya buzlaqların gəlişi nəticəsində Qərbi və Mərkəzi Afrika ərazisində quraqlığın yaranması, lakin qitənin cənubunda mülayim iqlimin saxlanması ilə izah ediblər. Sonuncu məqam buşmen populyasiyalarının yüksək səviyyədə qalmasına imkan verib.
Tədqiqat zamanı Namibiyada yaşayan 5 buşmen tayfasının genomu digər 48 xalqın nümayəndələrinin genomu ilə müqayisə olunmuşdur. Məlum olmuşdur ki, yaxın nigahlar səbəbiylə, hətta son minillikdə belə yeni gen axınının məhdudiyyəti nəticəsində buşmenlər genom səviyyəsində digər xalqlardan ciddi şəkildə fərqlənirlər. Tədqiqatın nəticələri buşmenləri keçmişin ən çoxsaylı xalqı kimi təsdiq etməkdə genetiklərə kömək etmişdir.
Alimlərin araşdırmalarına görə, yalnız 22 min il əvvəl müasir avropalıların, asiyalıların və digər afrika xalqlarının əcdadları buşmenləri "sıxışdırmış" və sayca önə keçmişdir.
Qalereya
Ədəbiyyat
- The Bushman Myth: The Making of a Namibian Underclass. 1999. ISBN .
- Howell, Nancy. Demography of the Dobe ǃKung. New York: . 1979. ISBN .
- Lee, Richard; Irven DeVore. Kalahari Hunter-Gatherers: Studies of the ǃKung San & Their Neighbors. iUniverse. 1999. ISBN .
- Solomon, Anne. . The Antiquity of Man. South African Archaeological Bulletin. 1997. 4 April 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 January 2014.
- Minkel, J. R. "Offerings to a Stone Snake Provide the Earliest Evidence of Religion". Scientific American. 1 December 2006. İstifadə tarixi: 12 January 2014.
- Choi, Charles. "African Hunter-Gatherers Are Offshoots of Earliest Human Split". LiveScience. 21 September 2012. İstifadə tarixi: 12 January 2014.
- San Spirituality: Roots, Expression,(2004) and Social Consequences, J. David Lewis-Williams, David G. Pearce, ISBN
- Barnard, Alan. (1992): Hunters and Herders of Southern Africa. Cambridge University Press. ISBN .
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Buşmenlər kimlərdir?". 2021-09-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-10-31.
- . 2009-05-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-10-31.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Busmenler ing Bushman Afrikada yasayan xalqlar olub irqi xususiyyetlerine gore zenci irqinden ferqlenirler Onlarin derilerinin rengi sarimtil olmaqla saclari spiralsekilli burulmus olurlar Onlar 10 min il bundan evvelki ecdadlarinin adet enenelerini indiye kimi qoruyub saxlaya bilibler Busmenler Namibiyada busmen ailesiUmumi sayi90 000Yasadigi eraziler Botsvana 55 000 Namibiya 27 000 Cenubi Afrika Respublikasi 10 000 Anqola 5 000 Zimbabve 1 200DiliKho kha tu dil ailesiDiniXristianliq Busmenler gozel ovculuq ve yigiciliq qabiliyyetine malikdirler Bu xalqlar Anqolada CAR da Namibiyada Mozambikde Lesoto ve Botsvanada yasayirlar Koysan dilinde danisirlar TarixiAfrikanin cenubunda yasayan azsayli busmenlerin ecdadlari butun diger Homo sapienslerden daha cox idi Genetiklerin son arasdirmalarina gore Afrikanin cenubunda yasayan ovcu toplayici busmenler 150 min il boyu insanlarin boyuk bir hissesini teskil etmisdir Bundan basqa melum olmusdur ki 120 130 min il evvel busmenlerin ecdadlari istisna olmaqla butun insanliq demoqrafik bohran kecirirdi Alimler bunu Avrasiyaya buzlaqlarin gelisi neticesinde Qerbi ve Merkezi Afrika erazisinde quraqligin yaranmasi lakin qitenin cenubunda mulayim iqlimin saxlanmasi ile izah edibler Sonuncu meqam busmen populyasiyalarinin yuksek seviyyede qalmasina imkan verib Tedqiqat zamani Namibiyada yasayan 5 busmen tayfasinin genomu diger 48 xalqin numayendelerinin genomu ile muqayise olunmusdur Melum olmusdur ki yaxin nigahlar sebebiyle hetta son minillikde bele yeni gen axininin mehdudiyyeti neticesinde busmenler genom seviyyesinde diger xalqlardan ciddi sekilde ferqlenirler Tedqiqatin neticeleri busmenleri kecmisin en coxsayli xalqi kimi tesdiq etmekde genetiklere komek etmisdir Alimlerin arasdirmalarina gore yalniz 22 min il evvel muasir avropalilarin asiyalilarin ve diger afrika xalqlarinin ecdadlari busmenleri sixisdirmis ve sayca one kecmisdir QalereyaEdebiyyatThe Bushman Myth The Making of a Namibian Underclass 1999 ISBN 0 8133 3581 7 Howell Nancy Demography of the Dobe ǃKung New York 1979 ISBN 0 12 357350 5 Lee Richard Irven DeVore Kalahari Hunter Gatherers Studies of the ǃKung San amp Their Neighbors iUniverse 1999 ISBN 0 674 49980 8 Solomon Anne The Antiquity of Man South African Archaeological Bulletin 1997 4 April 2013 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 January 2014 Minkel J R Offerings to a Stone Snake Provide the Earliest Evidence of Religion Scientific American 1 December 2006 Istifade tarixi 12 January 2014 Choi Charles African Hunter Gatherers Are Offshoots of Earliest Human Split LiveScience 21 September 2012 Istifade tarixi 12 January 2014 San Spirituality Roots Expression 2004 and Social Consequences J David Lewis Williams David G Pearce ISBN 978 0759104327 Barnard Alan 1992 Hunters and Herders of Southern Africa Cambridge University Press ISBN 978 0521411882 Hemcinin baxAfrika xalqlariIstinadlar Busmenler kimlerdir 2021 09 27 tarixinde Istifade tarixi 2018 10 31 2009 05 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 10 31