Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bulud – atmosferdə üzən su buxarı kondensasiyası məhsulunun toplantısı. Bulud diametri bir neçə mikron olan su damcılarından, buz kristalcıqlarından və ya bunların qatışığından əmələ gəlir. Bulud başlıca olaraq troposferdə toplanır. Buludu təşkil edən elementlər iriləşdikcə ağırlaşır və yağıntı əmələ gəlir.
Planetimizin çox hissəsini dənizlər və okeanlar tutduğu üçün onların səthində daim buxarlanma prosesi baş verir. Buxarlanmış su damlaları buludları əmələ gətirir. Küləklərin qovduğu bu buludlar atmosferin soyuq layları ilə toqquşduqda buxarın kondensasiyası başlayır və yağış damlaları əmələ gəlir.
Buludluluq
Buludluluq göy üzünün buludlarla örtülmə dərəcəsidir və 10 ballıq şkala ilə ölçülür. Buludluluq sıfır bal olduqda göy üzü buludsuz, 10 bal olduqda isə tamamilə buludla örtülü olur. Ərazinin yerləşdiyi coğrafi mövqedən, iqlimdən asılı olaraq buludluluq dərəcəsi dəyişir. Buludluluq hava və iqlimi xarakterizə edən əsas amillərdən biridir.
Quru üzərində buludluluq 4,8 okeanlar üzərində isə 5,8 dir. Dünyanın orta buludluluq dərəcəsi 5,4-dür. Antarktida və tropik enliklərdə buludluluq ən azdır : 0,2
Buludluluğun əhəmiyyəti; — qışda yeri soyumaqdan, yayda qızdırmaqdan qoruyur. Düz radiasiyanın qiymətini azaldır. Fiziki zəiflədir.
Buludluluq havanın qalxan hərəkətində, alçaq təzyiq sahəsində, sahil boyunda daha çox olur.
Sahildən materikin içərisinə doğru buludluluq azalır.
Yüksək təzyiqdə, havanın enən hərəkətli rayonlarında, materikin daxili hissəsində buludsuzluq hökm sürür.
Buludlu günlər ən çox qütb qurşağında və ekvatorda, ən az isə quraqlıq rayonlarında və səhralarda olur.
Buludların tipləri
Buludların 3 əsas tipi vardır: Sirus (lələkvari bulud), kümülüs (topa bulud), Stratus (laylı bulud)
1. Laylı buludlar — 2–3 km-ə qədər yaranan buludlardır. Bu buludlar göy üzünü tam örtə bilərlər. Əsasən qışda üstünlük təşkil edir. Yağıntı arasıkəsilməz olur.
2. Topa buludlar — qızmar rütubətli havanın sürətlə yuxarı qalxması nəticəsində 3–6 km hündürlükdə yaranır. Bu buludlardan leysan və dolu yağır
3. Lələkvari buludlar — daha hündürdə 6 km-dən yüksəkdə (bəzən10-12 km) əmələ gəlir. 0 °C temperaturdan aşağı bir şəraitdə yarandığından buz kristallarından ibarət olur. Əsasən yayda formalaşır. Lələkvari buludlardan yağıntı düşmür.
Bəzi buludlar var ki, nadir olaraq görülür. Amma görənləri həmişə qorxudur. Ekspertlərə görə bu qəribə bulud formalaşması çox nadir hallarda meydana gəlir.
Belə bir görünüş qazanması üçün müdhiş bir enerjinin lazımlı olduğunu söyləyən ekspertlər, "Hər nə qədər qorxunc görünsə də bu buludların fırtınaya səbəb olduqları görünməyib. Hələ rəsmi bir adı belə yox. Amma böyük ehtimalla, Beynəlxalq Meteoroloji Kataloqunda artıq 'asperatus' adlandırılacağı iddia edilmişdi.
Latınca olan "asperatus" adı buludların bu dalğa, "krem" kimi görünüşünü izah edir. Braziliyada, Yeni Zellandiyada, Afrika üzərində, Rusiyada görülən bu cür buludlar ən son Şotlandiya üzərində meydana gəldi.
Buluddan düşən yağıntı leysan, aramsız-narın, çiskin xarakterli olur. Leysan adətən topa yağış buludlarından düşən iri su damlalarıdır. Leysan yağışları qısa müddətli yağır. Aramsız-narın yağıntı yağış və ya qar halında laylı yağışlı və yüksək laylı buludlardan düşür. Bəzən bir neçə gün davam edir. Çiskin gözlə güclə seçilən xırda su damlalarıdır. Laylı buludlardan düşür.
Şəkillər
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Buludlar və yağıntı
- Bulud həvəskarlarının cəmiyyəti
İstinadlar
- Məmmədov Q.Ş. Xəlilov M.Y. Ekoloqların məlumat kitabı. "Elm" nəşriyyatı. Bakı: 2003. 516 s.
- Qərib Məmmədov, Mahmud Xəlilov. Ensiklopedik ekoloji lüğət. Bakı-Elm-2008.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bulud atmosferde uzen su buxari kondensasiyasi mehsulunun toplantisi Bulud diametri bir nece mikron olan su damcilarindan buz kristalciqlarindan ve ya bunlarin qatisigindan emele gelir Bulud baslica olaraq troposferde toplanir Buludu teskil eden elementler irilesdikce agirlasir ve yaginti emele gelir Buludlarin ustden gorunusuBuludlarin hereketiSamaxi Azerbaycan Planetimizin cox hissesini denizler ve okeanlar tutdugu ucun onlarin sethinde daim buxarlanma prosesi bas verir Buxarlanmis su damlalari buludlari emele getirir Kuleklerin qovdugu bu buludlar atmosferin soyuq laylari ile toqqusduqda buxarin kondensasiyasi baslayir ve yagis damlalari emele gelir BuludluluqBuludluluq goy uzunun buludlarla ortulme derecesidir ve 10 balliq skala ile olculur Buludluluq sifir bal olduqda goy uzu buludsuz 10 bal olduqda ise tamamile buludla ortulu olur Erazinin yerlesdiyi cografi movqeden iqlimden asili olaraq buludluluq derecesi deyisir Buludluluq hava ve iqlimi xarakterize eden esas amillerden biridir Quru uzerinde buludluluq 4 8 okeanlar uzerinde ise 5 8 dir Dunyanin orta buludluluq derecesi 5 4 dur Antarktida ve tropik enliklerde buludluluq en azdir 0 2 Buludlulugun ehemiyyeti qisda yeri soyumaqdan yayda qizdirmaqdan qoruyur Duz radiasiyanin qiymetini azaldir Fiziki zeifledir Buludluluq havanin qalxan hereketinde alcaq tezyiq sahesinde sahil boyunda daha cox olur Sahilden materikin icerisine dogru buludluluq azalir Yuksek tezyiqde havanin enen hereketli rayonlarinda materikin daxili hissesinde buludsuzluq hokm surur Buludlu gunler en cox qutb qursaginda ve ekvatorda en az ise quraqliq rayonlarinda ve sehralarda olur Buludlarin tipleriEsas meqale Buludun novleri Buludlarin 3 esas tipi vardir Sirus lelekvari bulud kumulus topa bulud Stratus layli bulud 1 Layli buludlar 2 3 km e qeder yaranan buludlardir Bu buludlar goy uzunu tam orte bilerler Esasen qisda ustunluk teskil edir Yaginti arasikesilmez olur 2 Topa buludlar qizmar rutubetli havanin suretle yuxari qalxmasi neticesinde 3 6 km hundurlukde yaranir Bu buludlardan leysan ve dolu yagir 3 Lelekvari buludlar daha hundurde 6 km den yuksekde bezen10 12 km emele gelir 0 C temperaturdan asagi bir seraitde yarandigindan buz kristallarindan ibaret olur Esasen yayda formalasir Lelekvari buludlardan yaginti dusmur Bezi buludlar var ki nadir olaraq gorulur Amma gorenleri hemise qorxudur Ekspertlere gore bu qeribe bulud formalasmasi cox nadir hallarda meydana gelir Bele bir gorunus qazanmasi ucun mudhis bir enerjinin lazimli oldugunu soyleyen ekspertler Her ne qeder qorxunc gorunse de bu buludlarin firtinaya sebeb olduqlari gorunmeyib Hele resmi bir adi bele yox Amma boyuk ehtimalla Beynelxalq Meteoroloji Kataloqunda artiq asperatus adlandirilacagi iddia edilmisdi Latinca olan asperatus adi buludlarin bu dalga krem kimi gorunusunu izah edir Braziliyada Yeni Zellandiyada Afrika uzerinde Rusiyada gorulen bu cur buludlar en son Sotlandiya uzerinde meydana geldi Buluddan dusen yaginti leysan aramsiz narin ciskin xarakterli olur Leysan adeten topa yagis buludlarindan dusen iri su damlalaridir Leysan yagislari qisa muddetli yagir Aramsiz narin yaginti yagis ve ya qar halinda layli yagisli ve yuksek layli buludlardan dusur Bezen bir nece gun davam edir Ciskin gozle gucle secilen xirda su damlalaridir Layli buludlardan dusur SekillerHemcinin baxBuludluluq Bulud hesablamalarXarici kecidlerBuludlar ve yaginti Bulud heveskarlarinin cemiyyetiIstinadlarMemmedov Q S Xelilov M Y Ekoloqlarin melumat kitabi Elm nesriyyati Baki 2003 516 s Qerib Memmedov Mahmud Xelilov Ensiklopedik ekoloji luget Baki Elm 2008 Vikianbarda Bulud ile elaqeli mediafayllar var