Bozonlar — Hissəciklər fizikasında Boz-Eynşteyn statistikasına tabe olan zərrəciklərdir; Şatyendranat Boz və Eynşteynin adını daşıyırlar. Fermi-Dirak statistikasına uyğun fermionlardan fərqli olaraq fərqli bozonlar eyni kvant mövqeyini tuturlar. Beləliklə, eyni enerji olan bozonlar kosmosda eyni yer tuta bilər. Bu səbəblə hər nə qədər zərrəciklər fizikasında hər iki anlayış arasındakı ayrı-seçkilik qəti diqqətə dəyən olmasa da, fermiyonlar, ümumiyyətlə, maddə ilə bağlıykən, bozonlar sıxlıqla güc daşıyıcı hissəciklərdir.
Bozonların vacib bir xüsusiyyəti statistikalarının eyni kvant vəziyyətini tutanların sayını məhdudlaşdırmamasıdır. Bozonlardan fərqli olaraq iki eyni fermion eyni kvant məkanını tuta bilməz. Maddəni meydana gətirən elementar hissəciklər (yəni leptonlar və kvarklar ) fermion olduğu halda, elementar bozonlar "yapışqan" maddələri bir yerdə tutan güc daşıyıcılarıdır.
Növləri
5 qrup bozon vardır: 1 skalyar bozon və 4 vektorial bozon.
Skalyar bozon: Hiqqs bozonu
Vektorial bozonlar:
Ağırlıq üçün güc daşıyıcısı olacaq altıncı bir tenor bozon (spin = 2), qraviton (G) ola bilər. Normal Standart Modelə qravitasiya daxil etmək üçün edilən bütün cəhdlər nəticəsiz qaldığından bu hipotetik elementar hissəcik olaraq qalır. Qraviton varsa, bir bozon olmalıdır və ehtimal ki, bir ölçü bozonu ola bilər.
Bozonlar Fermi-Dirac statistikasına tabe olan fermionlardan fərqlənir. İki və ya daha çox eyni fermion eyni kvant vəziyyətini tuta bilməz və bəzən adi "sərt" maddənin tərkib hissəsi olduğu deyilir. Bunlardan fərqli olaraq, bir boson nümunəsində eyni vəziyyəti tutmaq üçün kvant-mexaniki maneə yoxdur. Bozonlar tez-tez (zəruri olmasa da), mezonlar kimi kompozit bozonları da daxil olmaqla daşıyıcı hissəcikləri məcbur edirlər . Qüvvə daşıyıcılarının da qarşılıqlı əlaqəni ötürən hissəciklər və ya radiasiyanın tərkib hissələri olduğu deyilir.
Bilinən bütün elementar və kompozit hissəciklər spindən asılı olaraq bozon və ya fermiondur: Yarım tam spinli hissələr fermionlardır; tam spin olan hissəciklər bozondur. Qeyri-relativistik kvant mexanikası çərçivəsində bu sırf empirik bir müşahidədir. Relyativistik kvant sahə nəzəriyyəsində spin-statistik teorem göstərir ki, yarım tam spin hissəcikləri bozon ola bilməz və tam spin hissəcikləri fermiyon ola bilməz.
Həmçinin bax
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bozonlar Hissecikler fizikasinda Boz Eynsteyn statistikasina tabe olan zerreciklerdir Satyendranat Boz ve Eynsteynin adini dasiyirlar Fermi Dirak statistikasina uygun fermionlardan ferqli olaraq ferqli bozonlar eyni kvant movqeyini tuturlar Belelikle eyni enerji olan bozonlar kosmosda eyni yer tuta biler Bu sebeble her ne qeder zerrecikler fizikasinda her iki anlayis arasindaki ayri seckilik qeti diqqete deyen olmasa da fermiyonlar umumiyyetle madde ile bagliyken bozonlar sixliqla guc dasiyici hisseciklerdir Bozonlarin vacib bir xususiyyeti statistikalarinin eyni kvant veziyyetini tutanlarin sayini mehdudlasdirmamasidir Bozonlardan ferqli olaraq iki eyni fermion eyni kvant mekanini tuta bilmez Maddeni meydana getiren elementar hissecikler yeni leptonlar ve kvarklar fermion oldugu halda elementar bozonlar yapisqan maddeleri bir yerde tutan guc dasiyicilaridir Novleri5 qrup bozon vardir 1 skalyar bozon ve 4 vektorial bozon Skalyar bozon Hiqqs bozonu Vektorial bozonlar g Fotonlar g Qluonlar Z Z bozonu W W bozonu Agirliq ucun guc dasiyicisi olacaq altinci bir tenor bozon spin 2 qraviton G ola biler Normal Standart Modele qravitasiya daxil etmek ucun edilen butun cehdler neticesiz qaldigindan bu hipotetik elementar hissecik olaraq qalir Qraviton varsa bir bozon olmalidir ve ehtimal ki bir olcu bozonu ola biler Bozonlar Fermi Dirac statistikasina tabe olan fermionlardan ferqlenir Iki ve ya daha cox eyni fermion eyni kvant veziyyetini tuta bilmez ve bezen adi sert maddenin terkib hissesi oldugu deyilir Bunlardan ferqli olaraq bir boson numunesinde eyni veziyyeti tutmaq ucun kvant mexaniki manee yoxdur Bozonlar tez tez zeruri olmasa da mezonlar kimi kompozit bozonlari da daxil olmaqla dasiyici hissecikleri mecbur edirler Quvve dasiyicilarinin da qarsiliqli elaqeni oturen hissecikler ve ya radiasiyanin terkib hisseleri oldugu deyilir Bilinen butun elementar ve kompozit hissecikler spinden asili olaraq bozon ve ya fermiondur Yarim tam spinli hisseler fermionlardir tam spin olan hissecikler bozondur Qeyri relativistik kvant mexanikasi cercivesinde bu sirf empirik bir musahidedir Relyativistik kvant sahe nezeriyyesinde spin statistik teorem gosterir ki yarim tam spin hissecikleri bozon ola bilmez ve tam spin hissecikleri fermiyon ola bilmez Hemcinin baxFermiyon CERN Pol DirakIstinadlarCarroll Explain it in 60 seconds Bosons Fermilab 2020 04 01 tarixinde Istifade tarixi 2019 08 15 Sakurai J J Modern Quantum Mechanics Revised 1994 seh 362 ISBN 978 0 201 53929 5