Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Biodizel — bitki və ya heyvanlardan əldə edilən və uzun zəncirli yağ turşusu efirlərindən ibarət dizel yanacağının bir formasıdır.
Biodizel adətən heyvan yağı, soya yağı və ya bəzi digər bitki yağı kimi lipidləri spirtlə kimyəvi reaksiyaya salmaqla, transesterifikasiya prosesi ilə metil, etil və ya propil ester istehsal etməklə hazırlanır. Dönüştürülmüş dizel mühərriklərində yanacaq üçün istifadə edilən bitki və tullantı yağlarından fərqli olaraq, biodizel mövcud dizel mühərrikləri və paylama infrastrukturu ilə uyğun gəlir. Bununla belə, o, adətən petrodizellə qarışdırılır (adətən 10%-dən az), çünki əksər mühərriklər modifikasiya olmadan təmiz biodizellə işləyə bilməz. Biyodizel qarışıqları istilik yağı kimi də istifadə edilə bilər. ABŞ Milli Biodizel Şurası "biodizeli" mono-alkil ester kimi təyin edir.Bioyanacaq üçün xammal kimi taxıl, qarğıdalı, raps və s-dən istifadə edilir.
Qarışıqlar
Biodizel və adi karbohidrogen əsaslı dizel qarışığı ən çox pərakəndə dizel yanacağı bazarında istifadə üçün paylanır. Dünyanın çox hissəsi hər hansı yanacaq qarışığında biodizel miqdarını ifadə etmək üçün "B" faktoru kimi tanınan sistemdən istifadə edir:
•100% biodizel B100 adlanır
•20% biodizel, 80% petrodizel — B20
•7% biodizel, 93% petrodizel — B7
•5% biodizel, 95% petrodizel — B5
•2% biodizel, 98% petrodizel — B2
20% və daha aşağı biodizel qarışıqları heç bir dəyişiklik olmadan və ya yalnız kiçik dəyişikliklərlə dizel avadanlığında istifadə oluna bilər. B6 — B20 qarışıqları ASTM D7467 spesifikasiyası ilə əhatə olunur. Biodizel də saf formada istifadə edilə bilər (B100), lakin bu zaman texniki xidmət və performans problemlərinin qarşısını almaq üçün müəyyən mühərrik modifikasiyası tələb olunur.
Tarixi
Bitki yağının transesterifikasiyası hələ 1853-cü ildə Patrick Daffy tərəfindən, ilk dizel mühərriki işə düşməzdən 40 il əvvəl aparılmışdır.Lampa yağı hazırlamaq üçün əvvəlki proseslər patentləşdirilmişdir (1810, Praqa), lakin nəzərdən keçirilən nəşrlərdə dərc edilməmişdir. Rudolf Dizelin əsas modeli, bazasında volan olan tək 10 fut (3,05 m) dəmir silindr idi və 10 avqust 1893-cü ildə Almaniyanın Auqsburq şəhərində ilk dəfə öz gücü ilə yalnızca fıstıq yağı ilə işləyirdi. Bu hadisənin xatirəsinə 10 avqust "Beynəlxalq Biodizel Günü" elan edilmişdir.
Tez-tez bildirilir ki, Dizel öz mühərrikini fıstıq yağı ilə işləmək üçün dizayn edib, lakin bu belə deyil. Dizel nəşr etdiyi məqalələrində qeyd etdi ki, "1900-cü ildə Paris sərgisində (Universelle sərgisi) Otto şirkəti tərəfindən Fransa hökumətinin tələbi ilə araxid (fındıq və ya noxud) ilə işləyən kiçik bir Dizel mühərriki nümayiş etdirilib. Mühərrik mineral yağdan istifadə etmək üçün qurulmuşdur və sonra heç bir dəyişiklik edilmədən bitki yağı üzərində işlənmişdir. Fransa hökuməti o zamanlar Afrika müstəmləkələrində xeyli miqdarda böyüyən və orada asanlıqla becərilə bilən Araxide və ya yer qozunun enerji istehsalına tətbiq oluna biləcəyini düşünürdü. Daha sonra Dizel özü də müvafiq sınaqlar keçirdi və bu ideyanı dəstəklədi. Dizel 1912-ci ildə etdiyi nitqdə dedi ki, "mühərrik yanacağı üçün bitki yağlarının istifadəsi bu gün əhəmiyyətsiz görünə bilər, lakin bu cür yağlar zaman keçdikcə indiki zamanın neft və kömür qatranı məhsulları qədər vacib ola bilər."
Neftdən əldə edilən dizel yanacaqlarının geniş yayılmasına baxmayaraq, 1920–1930-cu illərdə və daha sonra İkinci Dünya Müharibəsi zamanı bir sıra ölkələrdə daxili yanma mühərrikləri üçün yanacaq kimi bitki yağlarına maraq göstərilmişdir. Belçika, Fransa, İtaliya, Böyük Britaniya, Portuqaliya, Almaniya, Braziliya, Argentina, Yaponiya və Çinin bu müddət ərzində dizel yanacağı kimi bitki yağlarını sınaqdan keçirərək istifadə etdiyi bildirilir. Neft dizel yanacağı ilə müqayisədə bitki yağlarının yüksək özlülüyünə görə bəzi əməliyyat problemləri bildirilmişdir ki, bu da yanacaq spreyində yanacağın zəif atomizasiyası ilə nəticələnir və tez-tez enjektorların, yanma kamerasının və klapanların çökməsinə və kokslaşmasına səbəb olur. Bu problemlərin aradan qaldırılması cəhdlərinə bitki yağının qızdırılması, neftdən əldə edilən dizel yanacağı və ya etanol ilə qarışdırılması, piroliz və yağların krekinq edilməsi daxildir.
31 avqust 1937-ci ildə Brüssel Universitetindən (Belçika) G. Chavanne "Yanacaq kimi istifadəsi üçün bitki yağlarının çevrilməsi proseduru" (fr. "Procédé de Transformation d'Huiles Végétales en Vue de") üçün patent aldı. Bu patent, qliserini qısa xətti spirtlərlə əvəz etməklə, yağ turşularını qliserindən ayırmaq üçün etanoldan (və ya metanoldan) istifadə edərək bitki yağlarının esterini (çox vaxt transesterifikasiya adlanır) təsvir edir. Bu, bu gün "biodizel" kimi tanınan istehsalın ilk hesabatı kimi görünür.
Bu yaxınlarda, 1977-ci ildə, braziliyalı alim Expedito Parente biodizel istehsalı üçün ilk sənaye prosesini kəşf etdi və patent üçün təqdim etdi. Bu proses beynəlxalq normalara görə biodizel kimi təsnif edilir və standartlaşdırılmış şəxsiyyət və keyfiyyətə malikdir. Təklif olunan başqa heç bir bioyanacaq motor sənayesi tərəfindən təsdiqlənməmişdir. 2010-cu ildən etibarən Parente-nin Tecbio şirkəti bioqueroseni sertifikatlaşdırmaq üçün Boeing və NASA ilə işləyir. Bio-kerosin, Braziliya alimi tərəfindən istehsal edilmiş və patentləşdirilmiş başqa bir məhsuldur.
Transesterifikasiya olunmuş günəbaxan yağının istifadəsi və onun dizel yanacağı standartlarına uyğun emalı üzrə tədqiqatlar 1979-cu ildə Cənubi Afrikada başlanmışdır. 1983-cü ilə qədər yanacaq keyfiyyətinə malik, mühərrikdə sınaqdan keçirilmiş biodizel istehsalı prosesi başa çatdırılmış və beynəlxalq səviyyədə nəşr edilmişdir. Avstriya şirkəti Gaskoks texnologiyanı Cənubi Afrika Kənd Təsərrüfatı Mühəndislərindən əldə etmişdir; şirkət 1987-ci ilin noyabrında ilk biodizel sınaq zavodunu, 1989-cu ilin aprelində ilk sənaye miqyaslı zavodunu (illik 30.000 ton kolza məhsuldarlığı ilə) qurdu.
1990-cı illər ərzində bir çox Avropa ölkələrində, o cümlədən Çexiya, Almaniya və İsveçdə zavodlar açıldı. Fransa 5% səviyyəsində adi dizel yanacağına qarışdırılan kolza yağından və bəzi əsir donanmaların 30% (məsələn, ictimai nəqliyyatda) istifadə etdiyi dizel yanacağına yerli biodizel yanacağının (diester kimi istinad edilir) yerli istehsalına başladı. Renault, Pejo və digər istehsalçılar bu səviyyəyə qədər qismən biodizellə istifadə üçün sertifikatlaşdırılmış yük maşını mühərriklərinə malikdirlər; 50% biodizellə təcrübələr aparılır.
Xüsusiyyətlər
Biodizelin rəngi istehsal üsulundan və yanacaq hazırlamaq üçün istifadə olunan xammaldan asılı olaraq şəffafdan qızılıya, tünd qəhvəyi rəngə qədər dəyişir. Bu, həmçinin yaranan yanacaq xassələrini dəyişir. Ümumiyyətlə, biodizel su ilə azca qarışır, yüksək qaynama nöqtəsinə və aşağı buxar təzyiqinə malikdir. Biodizelin alışma nöqtəsi 130 °C-dən (266 °F) keçə bilər, 52 °C (126 °F) qədər aşağı ola bilən neft dizelindən əhəmiyyətli dərəcədə yüksəkdir. Biodizelin sıxlığı ~0,88 q/sm3 civarındadır, bu, neft-dizelindən (~0,85 q/sm3) yüksəkdir.
Biodizelin kalorifik dəyəri təxminən 37,27 MJ/kq təşkil edir. Bu, adi 2 nömrəli neft-dizeldən 9% aşağıdır. Biodizelin enerji sıxlığında dəyişikliklər istehsal prosesindən daha çox istifadə olunan xammaldan asılıdır. Yenə də bu variasiyalar neft-dizel üçün olduğundan daha azdır. Biodizel daha yaxşı sürtkü xassəsinə malikdir və tam yanma verir, beləliklə, mühərrik enerjisi çıxışını artırır və neft-dizelin daha yüksək enerji sıxlığını qismən kompensasiya edir.
Biodizeldə çox cüzi miqdarda kükürd var və neft-dizeldə sürtkü qabiliyyətinin çox hissəsini təmin edən kükürd birləşmələri olmasa da, aşağı kükürdlü dizel yanacaqları ilə müqayisədə perspektivli sürtkü xassələrinə və setan göstəricilərinə malikdir və çox vaxt ultra aşağı kükürdlü dizelinə sürtkü qabiliyyətini yaxşılaşdıran əlavə kimi istifadə edilir. Daha yüksək sürtkü qabiliyyətinə malik biodizel yanacaqları onun yağlanması üçün yanacağa əsaslanan yüksək təzyiqli yanacaq vurma avadanlığının istifadə müddətini artıra bilər. Mühərrikdən asılı olaraq, bura yüksək təzyiqli enjeksiyon nasosları, nasos injektorları (həmçinin vahid injektorlar deyilir) və yanacaq injektorları daxil ola bilər.
Tətbiqlər
Biodizel təmiz formada (B100) istifadə edilə bilər və ya əksər enjeksiyon pompalı dizel mühərriklərində istənilən konsentrasiyada neft dizeli ilə qarışdırıla bilər. Yeni həddindən artıq yüksək təzyiqli (29,000 psi) Common Rail mühərrikləri istehsalçıdan asılı olaraq B5 və ya B20 kimi ciddi zavod məhdudiyyətlərinə malikdir. Biodizel neft-dizeldən fərqli həlledici xassələrə malikdir və nəqliyyat vasitələrində (əsasən 1992-ci ildən əvvəl istehsal olunmuş avtomobillər) təbii rezin contaları və şlanqları pisləşdirir, baxmayaraq ki, onlar təbii olaraq köhnəlməyə meyllidirlər və çox güman ki, biodizel üçün reaktiv olmayan FKM ilə əvəzlənmişdir. Biodizelin neft-dizelin istifadə olunduğu yanacaq xətlərindəki qalıq yataqlarını parçaladığı məlum olmuşdur. Nəticədə, təmiz biodizelə sürətli keçid edilərsə, yanacaq filtrləri hissəciklərlə tıxana bilər. Buna görə də, ilk dəfə biodizel qarışığına keçdikdən sonra mühərriklərdə və qızdırıcılarda yanacaq filtrlərinin dəyişdirilməsi tövsiyə olunur.
İstinadlar
- Costa, Gustavo GL; Cardoso, Kiara C.; Del Bem, Luiz EV; Lima, Aline C.; Cunha, Muciana AS; de Campos-Leite, Luciana; Vicentini, Renato; Papes, Fábio; Moreira, Raquel C.; Yunes, José A.; Campos, Francisco AP. "Transcriptome analysis of the oil-rich seed of the bioenergy crop Jatropha curcas L". BMC Genomics. 11 (1). 2010-08-06: 462. doi:10.1186/1471-2164-11-462. ISSN 1471-2164. PMC 3091658. PMID 20691070. 2023-07-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-06-08.
- Omidvarborna; və b. "Characterization of particulate matter emitted from transit buses fueled with B20 in idle modes". Journal of Environmental Chemical Engineering. 2 (4). December 2014: 2335–2342. doi:10.1016/j.jece.2014.09.020.
- "Nylund.N-O & Koponen.K. 2013. Fuel and Technology Alternatives for Buses. Overall Energy Efficiency and Emission Performance. IEA Bioenergy Task 46" (PDF). 2020-02-16 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2021-04-18.
- "Biodiesel Basics" (?). National Biodiesel Board. 2014-08-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-01-29.
- http://www.ekinchi.az/elmheyat/159-vfa-hseynqizi.html[ölü keçid]
- "Biodiesel Basics - Biodiesel.org". biodiesel.org. 2012. August 4, 2014 tarixində . İstifadə tarixi: May 5, 2012.
- (PDF). National Renewable Energy Laboratory. 2011-11-10 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-02-13.
- "American Society for Testing and Materials". ASTM International. 2019-12-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-02-13.
- "Biodiesel Handling and Use Guide" (PDF). nrel.gov. 2009. April 28, 2011 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: December 21, 2011.
- Duffy, Patrick. "XXV. On the constitution of stearine". Quarterly Journal of the Chemical Society of London. 5 (4). 1853: 303. doi:10.1039/QJ8530500303. 2020-07-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-07-05.
- Rob. "Über partielle Verseifung von Ölen und Fetten II". Zeitschrift für Angewandte Chemie. 11 (30). 1898: 697–702. Bibcode:1898AngCh..11..697H. doi:10.1002/ange.18980113003. 2020-07-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-07-05.
- "Biodiesel Day". Days Of The Year. 25 February 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 30 May 2015.
- The Biodiesel Handbook, Chapter 2 – The History of Vegetable Oil Based Diesel Fuels, by Gerhard Knothe, ISBN
- Knothe, G. "Historical Perspectives on Vegetable Oil-Based Diesel Fuels" (PDF). INFORM, Vol. 12(11), p. 1103-1107 (2001). 2018-10-04 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2007-07-11.
- "Lipofuels: Biodiesel and Biokerosene" (PDF). www.nist.gov. 2009-03-18 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2009-03-09.
- [1] Quote from Tecbio website oktyabr 20, 2007, at the Wayback Machine
- "O Globo newspaper interview in Portuguese". Defesanet.com.br. 2010-10-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-03-15.
- SAE Technical Paper series no. 831356. SAE International Off Highway Meeting, Miluoki, Viskonsin, ABŞ, 1983
- "The Effect of Biodiesel Composition on Engine Emissions from a DDC Series 60 Diesel Engine" (PDF). 2022-12-13 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-13.
- "Generic biodiesel material safety data sheet (MSDS)" (PDF). 2009-12-22 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2010-03-15.
- (PDF). Marathon Petroleum. 7 December 2010. 5, 7. 2017-12-22 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 December 2017.
- "Safety Data Sheet - CITGO No. 2 Diesel Fuel, Low Sulfur, All Grades" (PDF). CITGO. 29 July 2015. səh. 7. 16 October 2015 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 22 December 2017.
- Carbon and Energy Balances for a Range of Biofuels Options Sheffield Hallam University
- National Biodiesel Board. (PDF). Jefferson City, USA. October 2005. 1. 2013-09-27 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-09-24.
- UNH Biodiesel Group sentyabr 6, 2004, at the Wayback Machine
- "E48_MacDonald.pdf (application/pdf Object)" (PDF). astm.org. 2011. November 20, 2012 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: May 3, 2012.
- "Biodiesel" (PDF). 2017-08-09 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2017-12-22.
- "OEM Statement Summary Chart Arxivləşdirilib 2016-04-07 at the Library of Congress Web Archives." Biodiesel.org. National Biodiesel Board, 1 Dec. 2014. Web. 19 Nov. 2015.
- McCormick, R.L. (PDF). 2006-12-16 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2006-12-18.
- . 2016-03-03. July 26, 2008 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Biodizel bitki ve ya heyvanlardan elde edilen ve uzun zencirli yag tursusu efirlerinden ibaret dizel yanacaginin bir formasidir Nebraskada soya fasulyesinden biodizelle isleyen avtobusBezi olkelerde biodizel adi dizelden daha ucuzdurMetil linoleatin ve ya soya ve ya kanola yagi ve metanoldan elde edilen umumi metil esteri olan linoleik tursu metil esterinin bosluq doldurma modeliEtil stearatin bosluq doldurma modeli ve ya stearin tursusu etil esteri soya ve ya kanola yagi ve etanoldan hazirlanmis etil esteri Biodizel adeten heyvan yagi soya yagi ve ya bezi diger bitki yagi kimi lipidleri spirtle kimyevi reaksiyaya salmaqla transesterifikasiya prosesi ile metil etil ve ya propil ester istehsal etmekle hazirlanir Donusturulmus dizel muherriklerinde yanacaq ucun istifade edilen bitki ve tullanti yaglarindan ferqli olaraq biodizel movcud dizel muherrikleri ve paylama infrastrukturu ile uygun gelir Bununla bele o adeten petrodizelle qarisdirilir adeten 10 den az cunki ekser muherrikler modifikasiya olmadan temiz biodizelle isleye bilmez Biyodizel qarisiqlari istilik yagi kimi de istifade edile biler ABS Milli Biodizel Surasi biodizeli mono alkil ester kimi teyin edir Bioyanacaq ucun xammal kimi taxil qargidali raps ve s den istifade edilir QarisiqlarBiodizel numunesi Biodizel ve adi karbohidrogen esasli dizel qarisigi en cox perakende dizel yanacagi bazarinda istifade ucun paylanir Dunyanin cox hissesi her hansi yanacaq qarisiginda biodizel miqdarini ifade etmek ucun B faktoru kimi taninan sistemden istifade edir 100 biodizel B100 adlanir 20 biodizel 80 petrodizel B20 7 biodizel 93 petrodizel B7 5 biodizel 95 petrodizel B5 2 biodizel 98 petrodizel B2 20 ve daha asagi biodizel qarisiqlari hec bir deyisiklik olmadan ve ya yalniz kicik deyisikliklerle dizel avadanliginda istifade oluna biler B6 B20 qarisiqlari ASTM D7467 spesifikasiyasi ile ehate olunur Biodizel de saf formada istifade edile biler B100 lakin bu zaman texniki xidmet ve performans problemlerinin qarsisini almaq ucun mueyyen muherrik modifikasiyasi teleb olunur TarixiRudolf Diesel Bitki yaginin transesterifikasiyasi hele 1853 cu ilde Patrick Daffy terefinden ilk dizel muherriki ise dusmezden 40 il evvel aparilmisdir Lampa yagi hazirlamaq ucun evvelki prosesler patentlesdirilmisdir 1810 Praqa lakin nezerden kecirilen nesrlerde derc edilmemisdir Rudolf Dizelin esas modeli bazasinda volan olan tek 10 fut 3 05 m demir silindr idi ve 10 avqust 1893 cu ilde Almaniyanin Auqsburq seherinde ilk defe oz gucu ile yalnizca fistiq yagi ile isleyirdi Bu hadisenin xatiresine 10 avqust Beynelxalq Biodizel Gunu elan edilmisdir Tez tez bildirilir ki Dizel oz muherrikini fistiq yagi ile islemek ucun dizayn edib lakin bu bele deyil Dizel nesr etdiyi meqalelerinde qeyd etdi ki 1900 cu ilde Paris sergisinde Universelle sergisi Otto sirketi terefinden Fransa hokumetinin telebi ile araxid findiq ve ya noxud ile isleyen kicik bir Dizel muherriki numayis etdirilib Muherrik mineral yagdan istifade etmek ucun qurulmusdur ve sonra hec bir deyisiklik edilmeden bitki yagi uzerinde islenmisdir Fransa hokumeti o zamanlar Afrika mustemlekelerinde xeyli miqdarda boyuyen ve orada asanliqla becerile bilen Araxide ve ya yer qozunun enerji istehsalina tetbiq oluna bileceyini dusunurdu Daha sonra Dizel ozu de muvafiq sinaqlar kecirdi ve bu ideyani destekledi Dizel 1912 ci ilde etdiyi nitqde dedi ki muherrik yanacagi ucun bitki yaglarinin istifadesi bu gun ehemiyyetsiz gorune biler lakin bu cur yaglar zaman kecdikce indiki zamanin neft ve komur qatrani mehsullari qeder vacib ola biler Neftden elde edilen dizel yanacaqlarinin genis yayilmasina baxmayaraq 1920 1930 cu illerde ve daha sonra Ikinci Dunya Muharibesi zamani bir sira olkelerde daxili yanma muherrikleri ucun yanacaq kimi bitki yaglarina maraq gosterilmisdir Belcika Fransa Italiya Boyuk Britaniya Portuqaliya Almaniya Braziliya Argentina Yaponiya ve Cinin bu muddet erzinde dizel yanacagi kimi bitki yaglarini sinaqdan kecirerek istifade etdiyi bildirilir Neft dizel yanacagi ile muqayisede bitki yaglarinin yuksek ozluluyune gore bezi emeliyyat problemleri bildirilmisdir ki bu da yanacaq spreyinde yanacagin zeif atomizasiyasi ile neticelenir ve tez tez enjektorlarin yanma kamerasinin ve klapanlarin cokmesine ve kokslasmasina sebeb olur Bu problemlerin aradan qaldirilmasi cehdlerine bitki yaginin qizdirilmasi neftden elde edilen dizel yanacagi ve ya etanol ile qarisdirilmasi piroliz ve yaglarin krekinq edilmesi daxildir 31 avqust 1937 ci ilde Brussel Universitetinden Belcika G Chavanne Yanacaq kimi istifadesi ucun bitki yaglarinin cevrilmesi proseduru fr Procede de Transformation d Huiles Vegetales en Vue de ucun patent aldi Bu patent qliserini qisa xetti spirtlerle evez etmekle yag tursularini qliserinden ayirmaq ucun etanoldan ve ya metanoldan istifade ederek bitki yaglarinin esterini cox vaxt transesterifikasiya adlanir tesvir edir Bu bu gun biodizel kimi taninan istehsalin ilk hesabati kimi gorunur Bu yaxinlarda 1977 ci ilde braziliyali alim Expedito Parente biodizel istehsali ucun ilk senaye prosesini kesf etdi ve patent ucun teqdim etdi Bu proses beynelxalq normalara gore biodizel kimi tesnif edilir ve standartlasdirilmis sexsiyyet ve keyfiyyete malikdir Teklif olunan basqa hec bir bioyanacaq motor senayesi terefinden tesdiqlenmemisdir 2010 cu ilden etibaren Parente nin Tecbio sirketi bioqueroseni sertifikatlasdirmaq ucun Boeing ve NASA ile isleyir Bio kerosin Braziliya alimi terefinden istehsal edilmis ve patentlesdirilmis basqa bir mehsuldur Transesterifikasiya olunmus gunebaxan yaginin istifadesi ve onun dizel yanacagi standartlarina uygun emali uzre tedqiqatlar 1979 cu ilde Cenubi Afrikada baslanmisdir 1983 cu ile qeder yanacaq keyfiyyetine malik muherrikde sinaqdan kecirilmis biodizel istehsali prosesi basa catdirilmis ve beynelxalq seviyyede nesr edilmisdir Avstriya sirketi Gaskoks texnologiyani Cenubi Afrika Kend Teserrufati Muhendislerinden elde etmisdir sirket 1987 ci ilin noyabrinda ilk biodizel sinaq zavodunu 1989 cu ilin aprelinde ilk senaye miqyasli zavodunu illik 30 000 ton kolza mehsuldarligi ile qurdu 1990 ci iller erzinde bir cox Avropa olkelerinde o cumleden Cexiya Almaniya ve Isvecde zavodlar acildi Fransa 5 seviyyesinde adi dizel yanacagina qarisdirilan kolza yagindan ve bezi esir donanmalarin 30 meselen ictimai neqliyyatda istifade etdiyi dizel yanacagina yerli biodizel yanacaginin diester kimi istinad edilir yerli istehsalina basladi Renault Pejo ve diger istehsalcilar bu seviyyeye qeder qismen biodizelle istifade ucun sertifikatlasdirilmis yuk masini muherriklerine malikdirler 50 biodizelle tecrubeler aparilir XususiyyetlerBiodizelin rengi istehsal usulundan ve yanacaq hazirlamaq ucun istifade olunan xammaldan asili olaraq seffafdan qiziliya tund qehveyi renge qeder deyisir Bu hemcinin yaranan yanacaq xasselerini deyisir Umumiyyetle biodizel su ile azca qarisir yuksek qaynama noqtesine ve asagi buxar tezyiqine malikdir Biodizelin alisma noqtesi 130 C den 266 F kece biler 52 C 126 F qeder asagi ola bilen neft dizelinden ehemiyyetli derecede yuksekdir Biodizelin sixligi 0 88 q sm3 civarindadir bu neft dizelinden 0 85 q sm3 yuksekdir Biodizelin kalorifik deyeri texminen 37 27 MJ kq teskil edir Bu adi 2 nomreli neft dizelden 9 asagidir Biodizelin enerji sixliginda deyisiklikler istehsal prosesinden daha cox istifade olunan xammaldan asilidir Yene de bu variasiyalar neft dizel ucun oldugundan daha azdir Biodizel daha yaxsi surtku xassesine malikdir ve tam yanma verir belelikle muherrik enerjisi cixisini artirir ve neft dizelin daha yuksek enerji sixligini qismen kompensasiya edir Biodizelde cox cuzi miqdarda kukurd var ve neft dizelde surtku qabiliyyetinin cox hissesini temin eden kukurd birlesmeleri olmasa da asagi kukurdlu dizel yanacaqlari ile muqayisede perspektivli surtku xasselerine ve setan gostericilerine malikdir ve cox vaxt ultra asagi kukurdlu dizeline surtku qabiliyyetini yaxsilasdiran elave kimi istifade edilir Daha yuksek surtku qabiliyyetine malik biodizel yanacaqlari onun yaglanmasi ucun yanacaga esaslanan yuksek tezyiqli yanacaq vurma avadanliginin istifade muddetini artira biler Muherrikden asili olaraq bura yuksek tezyiqli enjeksiyon nasoslari nasos injektorlari hemcinin vahid injektorlar deyilir ve yanacaq injektorlari daxil ola biler biodizelde islemesi ile bilinen mercedesTetbiqlerBiodizel temiz formada B100 istifade edile biler ve ya ekser enjeksiyon pompali dizel muherriklerinde istenilen konsentrasiyada neft dizeli ile qarisdirila biler Yeni heddinden artiq yuksek tezyiqli 29 000 psi Common Rail muherrikleri istehsalcidan asili olaraq B5 ve ya B20 kimi ciddi zavod mehdudiyyetlerine malikdir Biodizel neft dizelden ferqli helledici xasselere malikdir ve neqliyyat vasitelerinde esasen 1992 ci ilden evvel istehsal olunmus avtomobiller tebii rezin contalari ve slanqlari pislesdirir baxmayaraq ki onlar tebii olaraq kohnelmeye meyllidirler ve cox guman ki biodizel ucun reaktiv olmayan FKM ile evezlenmisdir Biodizelin neft dizelin istifade olundugu yanacaq xetlerindeki qaliq yataqlarini parcaladigi melum olmusdur Neticede temiz biodizele suretli kecid edilerse yanacaq filtrleri hisseciklerle tixana biler Buna gore de ilk defe biodizel qarisigina kecdikden sonra muherriklerde ve qizdiricilarda yanacaq filtrlerinin deyisdirilmesi tovsiye olunur IstinadlarCosta Gustavo GL Cardoso Kiara C Del Bem Luiz EV Lima Aline C Cunha Muciana AS de Campos Leite Luciana Vicentini Renato Papes Fabio Moreira Raquel C Yunes Jose A Campos Francisco AP Transcriptome analysis of the oil rich seed of the bioenergy crop Jatropha curcas L BMC Genomics 11 1 2010 08 06 462 doi 10 1186 1471 2164 11 462 ISSN 1471 2164 PMC 3091658 PMID 20691070 2023 07 03 tarixinde Istifade tarixi 2023 06 08 Omidvarborna ve b Characterization of particulate matter emitted from transit buses fueled with B20 in idle modes Journal of Environmental Chemical Engineering 2 4 December 2014 2335 2342 doi 10 1016 j jece 2014 09 020 Nylund N O amp Koponen K 2013 Fuel and Technology Alternatives for Buses Overall Energy Efficiency and Emission Performance IEA Bioenergy Task 46 PDF 2020 02 16 tarixinde PDF Istifade tarixi 2021 04 18 Biodiesel Basics National Biodiesel Board 2014 08 04 tarixinde Istifade tarixi 2013 01 29 http www ekinchi az elmheyat 159 vfa hseynqizi html olu kecid Biodiesel Basics Biodiesel org biodiesel org 2012 August 4 2014 tarixinde Istifade tarixi May 5 2012 PDF National Renewable Energy Laboratory 2011 11 10 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 02 13 American Society for Testing and Materials ASTM International 2019 12 08 tarixinde Istifade tarixi 2011 02 13 Biodiesel Handling and Use Guide PDF nrel gov 2009 April 28 2011 tarixinde PDF Istifade tarixi December 21 2011 Duffy Patrick XXV On the constitution of stearine Quarterly Journal of the Chemical Society of London 5 4 1853 303 doi 10 1039 QJ8530500303 2020 07 26 tarixinde Istifade tarixi 2019 07 05 Rob Uber partielle Verseifung von Olen und Fetten II Zeitschrift fur Angewandte Chemie 11 30 1898 697 702 Bibcode 1898AngCh 11 697H doi 10 1002 ange 18980113003 2020 07 26 tarixinde Istifade tarixi 2019 07 05 Biodiesel Day Days Of The Year 25 February 2021 tarixinde Istifade tarixi 30 May 2015 The Biodiesel Handbook Chapter 2 The History of Vegetable Oil Based Diesel Fuels by Gerhard Knothe ISBN 978 1 893997 79 0 Knothe G Historical Perspectives on Vegetable Oil Based Diesel Fuels PDF INFORM Vol 12 11 p 1103 1107 2001 2018 10 04 tarixinde PDF Istifade tarixi 2007 07 11 Lipofuels Biodiesel and Biokerosene PDF www nist gov 2009 03 18 tarixinde PDF Istifade tarixi 2009 03 09 1 Quote from Tecbio website oktyabr 20 2007 at the Wayback Machine O Globo newspaper interview in Portuguese Defesanet com br 2010 10 29 tarixinde Istifade tarixi 2010 03 15 SAE Technical Paper series no 831356 SAE International Off Highway Meeting Miluoki Viskonsin ABS 1983 The Effect of Biodiesel Composition on Engine Emissions from a DDC Series 60 Diesel Engine PDF 2022 12 13 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 12 13 Generic biodiesel material safety data sheet MSDS PDF 2009 12 22 tarixinde PDF Istifade tarixi 2010 03 15 PDF Marathon Petroleum 7 December 2010 5 7 2017 12 22 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 December 2017 Safety Data Sheet CITGO No 2 Diesel Fuel Low Sulfur All Grades PDF CITGO 29 July 2015 seh 7 16 October 2015 tarixinde PDF Istifade tarixi 22 December 2017 Carbon and Energy Balances for a Range of Biofuels Options Sheffield Hallam University National Biodiesel Board PDF Jefferson City USA October 2005 1 2013 09 27 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 09 24 UNH Biodiesel Group sentyabr 6 2004 at the Wayback Machine E48 MacDonald pdf application pdf Object PDF astm org 2011 November 20 2012 tarixinde PDF Istifade tarixi May 3 2012 Biodiesel PDF 2017 08 09 tarixinde PDF Istifade tarixi 2017 12 22 OEM Statement Summary Chart Arxivlesdirilib 2016 04 07 at the Library of Congress Web Archives Biodiesel org National Biodiesel Board 1 Dec 2014 Web 19 Nov 2015 McCormick R L PDF 2006 12 16 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2006 12 18 2016 03 03 July 26 2008 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib