Azərbaycan ərazisində olan adaların böyük əksəriyyəti Xəzər dənizi akvatoriyasına daxildir. Ümumilikdə məhəlli sularında 50-ə yaxın irili xırdalı adalar vardır. Onlardan sahəsi 0,1 km² yüksək olan adalar on birdir. Digərlərinin sahəsi çox kiçik olmaqla yanaşı dəniz səviyəsinin qalxması ilə suyun dibinə gömülür. Onların böyük əksəriyyəti su səhinə çıxan kiçik qayalıqlar və ya adacıqlardır. Bu adalar ümümilikdə iki arxipelaqda birləşirlər: Bakı arxipelaqı və Abşeron arxipelaqı.
- Bakı arxipelaqı — Abşeron yarımadasının cənubunda sahil ətrafı su akvatoriyasında yerləşən Böyük Zirə, Daş Zirə, Kiçik Zirə (və ya Qum adası), Zənbil, Səngi Muğan, Çigil, Gil, Qarasu, Xərə Zirə, İqnat daşı (Daşlı ada), Kür daşı, Adsız, Qutan, Tava, Karvansaray, Xanlar, Daş adalar qövsü, Baburi adaları daxildir. Arxipelaqa daxil olan adaların böyük hissəsi Palcıq vulkanı məşəllidir. Bunlardan Gil, Xərə Zirə, Səngi Muğan, Qara su və Çigil adalarını misal gətirmək olar. Daş adalar və sualtı adalar tektonik məşəllidir. Daş adlar qövsü ilə sualtı adalar (Pirsaat adaları) ayrıca adalar qrupunu əmələ gətirərək 8-10 adacıqdan ibarətdirlər.
- Abşeron arxipelaqı — Xəzər dənizinin Abşeron körfəzi akvatoriyasında yerləşir. Arxipelaqa Böyük Tava, Kiçik Tava, Çilov, Pirallahı, Qu adası, Tava altı, Urunus, Koltiş, Dardanel və Yal kimi adalar daxildir.
- Tənha adalar - Xəzər dənizini Xızı rayonu sahillərində Yaşma adası vardır. Ada suyun səviyəsinin qalxması ilə materikdən ayrılmışdır. Azərbaycanın daxili göllərində Ağ göl və Batabat gölü akvatoriyalarında kiçik adacıqlara rast gəlinir.
№ | Adı | Sahəsi, km² | Uzunluğu, m | Eni,m | Hündür nöqtəsi,m | Daxil olduğu arxipelaq | Əhalisi, nəf |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Kür dili | 43 | 1,180 | 5,200 | - | 1 (2019) | |
2 | Pirallahı | 17,56 | 12,000 | 200-4,000 | - | Abşeron arxipelaqı | 15,900 (2012) |
3 | Çilov | 11,5 | 4,500 | 3,300 | 8 | Abşeron arxipelaqı | 791 (2008) |
4 | Xərə Zirə* | 3,5 | 3,400 | 2,600 | - | Bakı arxipelaqı | - |
5 | Böyük Zirə* | 1,4 | 3,100 | 900 | - | Bakı arxipelaqı | - |
6 | Gil adası* | 0,9 | 2,500 | 300 | - | Bakı arxipelaqı | - |
7 | Səngi Muğan* | 0,5 | 1,100 | 900 | 21,7 | Bakı arxipelaqı | - |
8 | Çigil | 0,4 | 585 | 425 | 5 | Bakı arxipelaqı | - |
9 | Zənbil* | 0,4 | 900 | 400 | - | Bakı arxipelaqı | - |
10 | Qara Su* | 0,1 | 900 | 600 | - | Bakı arxipelaqı | - |
11 | Daş Zirə* | 0,1 | 700 | 100 | - | Bakı arxipelaqı | - |
12 | Adsız adası* | 0,01 | 100 | - | - | Bakı arxipelaqı | - |
- Adalarda daimi yaşayış yeri yoxdur. İnsanlar ya elmi tətqiqatlar ya da neft hasilatı ilə əlaqədar adada olurlar.
İstinadlar
- http://az.advisor.travel/poi/Baki-arxipelaqi-7255/photos 2023-06-29 at the Wayback Machine Bakı arxipelaqının şəkilləri
- "Yaşma adası". 2023-06-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-07-03.
- http://gomap.az/Info/Description.aspx?pID=1500226 2016-05-11 at the Wayback Machine Üzən adalar gölü.
- Suyun səviyəsinin qalxması ilə adaya çevrilən Kür Dili yarımadası, Azərbaycanın ən böyük adasıdır.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Azerbaycan erazisinde olan adalarin boyuk ekseriyyeti Xezer denizi akvatoriyasina daxildir Umumilikde mehelli sularinda 50 e yaxin irili xirdali adalar vardir Onlardan sahesi 0 1 km yuksek olan adalar on birdir Digerlerinin sahesi cox kicik olmaqla yanasi deniz seviyesinin qalxmasi ile suyun dibine gomulur Onlarin boyuk ekseriyyeti su sehine cixan kicik qayaliqlar ve ya adaciqlardir Bu adalar umumilikde iki arxipelaqda birlesirler Baki arxipelaqi ve Abseron arxipelaqi Baki arxipelaqi Abseron yarimadasinin cenubunda sahil etrafi su akvatoriyasinda yerlesen Boyuk Zire Das Zire Kicik Zire ve ya Qum adasi Zenbil Sengi Mugan Cigil Gil Qarasu Xere Zire Iqnat dasi Dasli ada Kur dasi Adsiz Qutan Tava Karvansaray Xanlar Das adalar qovsu Baburi adalari daxildir Arxipelaqa daxil olan adalarin boyuk hissesi Palciq vulkani mesellidir Bunlardan Gil Xere Zire Sengi Mugan Qara su ve Cigil adalarini misal getirmek olar Das adalar ve sualti adalar tektonik mesellidir Das adlar qovsu ile sualti adalar Pirsaat adalari ayrica adalar qrupunu emele getirerek 8 10 adaciqdan ibaretdirler Abseron arxipelaqi Xezer denizinin Abseron korfezi akvatoriyasinda yerlesir Arxipelaqa Boyuk Tava Kicik Tava Cilov Pirallahi Qu adasi Tava alti Urunus Koltis Dardanel ve Yal kimi adalar daxildir Tenha adalar Xezer denizini Xizi rayonu sahillerinde Yasma adasi vardir Ada suyun seviyesinin qalxmasi ile materikden ayrilmisdir Azerbaycanin daxili gollerinde Ag gol ve Batabat golu akvatoriyalarinda kicik adaciqlara rast gelinir Adi Sahesi km Uzunlugu m Eni m Hundur noqtesi m Daxil oldugu arxipelaq Ehalisi nef1 Kur dili 43 1 180 5 200 1 2019 2 Pirallahi 17 56 12 000 200 4 000 Abseron arxipelaqi 15 900 2012 3 Cilov 11 5 4 500 3 300 8 Abseron arxipelaqi 791 2008 4 Xere Zire 3 5 3 400 2 600 Baki arxipelaqi 5 Boyuk Zire 1 4 3 100 900 Baki arxipelaqi 6 Gil adasi 0 9 2 500 300 Baki arxipelaqi 7 Sengi Mugan 0 5 1 100 900 21 7 Baki arxipelaqi 8 Cigil 0 4 585 425 5 Baki arxipelaqi 9 Zenbil 0 4 900 400 Baki arxipelaqi 10 Qara Su 0 1 900 600 Baki arxipelaqi 11 Das Zire 0 1 700 100 Baki arxipelaqi 12 Adsiz adasi 0 01 100 Baki arxipelaqi Adalarda daimi yasayis yeri yoxdur Insanlar ya elmi tetqiqatlar ya da neft hasilati ile elaqedar adada olurlar Istinadlarhttp az advisor travel poi Baki arxipelaqi 7255 photos 2023 06 29 at the Wayback Machine Baki arxipelaqinin sekilleri Yasma adasi 2023 06 29 tarixinde Istifade tarixi 2015 07 03 http gomap az Info Description aspx pID 1500226 2016 05 11 at the Wayback Machine Uzen adalar golu Suyun seviyesinin qalxmasi ile adaya cevrilen Kur Dili yarimadasi Azerbaycanin en boyuk adasidir Xarici kecidler