Muğan Daşı (Səngi Muğan) — Xəzər dənizində, Bakı arxipelaqında Azərbaycana məxsus ada. Dilimizdə Səngi Muğan (farsca səngi daş deməkdir, Muğan isə toponimdir. Farsca ada Səngi Müzəffər, rusca Svinoy adlandırılıb. Sahildən 16 km aralıda yerləşir. Ümumi uzunluğu 1,1 km, eni 0,9 km təşkil edir. Ən hündür yeri 21,7 m-dir. Cənub hissəsində Buxta yerləşir. Sahəsi 0.5 km² təşkil edir.
Səngi Muğan adası | ||
---|---|---|
Ümumi məlumatlar | ||
Sahəsi | 0,5 km² | |
Uzunluğu | 1,1 km | |
Eni | 0,9 km | |
Hündür nöqtəsi | 21,7 m | |
Əhalisi | 0 nəfər (2013-cü il) | |
Yerləşməsi | ||
Ölkə | Azərbaycan | |
Arxipelaq | ||
Akvatoriya | ||
| ||
|
Tarixi
Svinoy (свиной) adının donuzla heç bir əlaqəsi yoxdur. Svinoy yəni günahkar quldurların məskəni. Stepan Razin 1667–1669 illərdə Xəzər dənizinin cənub, cənub-qərb sahillərinə quldur basqınları təşkil etmişdir. Süleyman şah Səfəvi kazakların basqınlarını dəf etmək üçün Məmmədxan Astaralını 4-minlik ordu ilə onların üzərinə göndərir. Toqquşma 1669-cu ilin iyul ayında baş verir. Dəniz döyüşlərində səriştəli olan kazaklar xəzər üçün üstün olan kiçik, manevr qabiliyyəti güclü olan gəmiləri ilə, böyük, manevr qabiliyyəti və xəzərin dayaz suları üçün o qədərdə uyğun olmayan Səfəvi qüvvələrinə qəfil zərbələr endirib, qarşılarına zəncir atıb onları dairəyə alıb batırırlar. Heyət üzvlərinin çoxu dənizdə batır, sağ qalanlar isə əsir düşür. Xan canını qurtarsa da, oğlu və qızı əsir düşür. Xan qızının ada yaxınlığında suda batırılması sonradan adaya Svinoy adının verilməsinə təsir göstərir. Kazakların adada 1–2 minlik qüvvəsi olması ehtimal edilir. Kazaklar burada uzun müddət qala bilmir su, ərzaq çatışmazlığı xəstəliklər və Azərbaycan(Səfəvi) qoşunlarının ikinci hücum dalğasınan qorxduqları üçün 1669-cu ilin avqust ayında geriyə, don çayına qayıtmağa məcbur edir. Ada həmçinin atəşpərəstliklədə əlaqələndirilir. Burada atəşpərəst məbədi olması ehtimalı var. Buxtada arxeoloji tədqiqatlara ehtiyac var. Yaxınlıqda olan İqnat daşı adası (qədim latın dilində od deməkdir: Od adası) buranın atəşpərəstliklə əlaqəsı ehtimalı yaradır. 2005 ildən adada müşahidə məntəqəsi fəaliyyət göstərir. Adada eyni adlı mayak da mövcüddur.
Mənbə
- General information
- Impact of Natural Hazards on Oil and Gas Extraction
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mugan Dasi Sengi Mugan Xezer denizinde Baki arxipelaqinda Azerbaycana mexsus ada Dilimizde Sengi Mugan farsca sengi das demekdir Mugan ise toponimdir Farsca ada Sengi Muzeffer rusca Svinoy adlandirilib Sahilden 16 km aralida yerlesir Umumi uzunlugu 1 1 km eni 0 9 km teskil edir En hundur yeri 21 7 m dir Cenub hissesinde Buxta yerlesir Sahesi 0 5 km teskil edir Sengi Mugan adasiUmumi melumatlarSahesi 0 5 km Uzunlugu 1 1 kmEni 0 9 kmHundur noqtesi 21 7 mEhalisi 0 nefer 2013 cu il Yerlesmesi39 45 00 sm e 49 35 00 s u Olke AzerbaycanArxipelaq Baki arxipelaqiAkvatoriya Xezer deniziSengi Mugan adasiSengi MuganSengi MuganTarixi1666 1669 cu illerde kazak quldur destelerinin Stepan Razinin basciligi ile Xezer denizine yurusu 1906 ci ilde cekilmis sekil Svinoy svinoj adinin donuzla hec bir elaqesi yoxdur Svinoy yeni gunahkar quldurlarin meskeni Stepan Razin 1667 1669 illerde Xezer denizinin cenub cenub qerb sahillerine quldur basqinlari teskil etmisdir Suleyman sah Sefevi kazaklarin basqinlarini def etmek ucun Memmedxan Astaralini 4 minlik ordu ile onlarin uzerine gonderir Toqqusma 1669 cu ilin iyul ayinda bas verir Deniz doyuslerinde seristeli olan kazaklar xezer ucun ustun olan kicik manevr qabiliyyeti guclu olan gemileri ile boyuk manevr qabiliyyeti ve xezerin dayaz sulari ucun o qederde uygun olmayan Sefevi quvvelerine qefil zerbeler endirib qarsilarina zencir atib onlari daireye alib batirirlar Heyet uzvlerinin coxu denizde batir sag qalanlar ise esir dusur Xan canini qurtarsa da oglu ve qizi esir dusur Xan qizinin ada yaxinliginda suda batirilmasi sonradan adaya Svinoy adinin verilmesine tesir gosterir Kazaklarin adada 1 2 minlik quvvesi olmasi ehtimal edilir Kazaklar burada uzun muddet qala bilmir su erzaq catismazligi xestelikler ve Azerbaycan Sefevi qosunlarinin ikinci hucum dalgasinan qorxduqlari ucun 1669 cu ilin avqust ayinda geriye don cayina qayitmaga mecbur edir Ada hemcinin atesperestliklede elaqelendirilir Burada atesperest mebedi olmasi ehtimali var Buxtada arxeoloji tedqiqatlara ehtiyac var Yaxinliqda olan Iqnat dasi adasi qedim latin dilinde od demekdir Od adasi buranin atesperestlikle elaqesi ehtimali yaradir 2005 ilden adada musahide menteqesi fealiyyet gosterir Adada eyni adli mayak da movcuddur MenbeGeneral information Impact of Natural Hazards on Oil and Gas Extraction