Vəzirov Aslan Fərhad oğlu (13 dekabr 1910, Zümürxan, Cavanşir qəzası – 27 iyun 1988, Bakı) — Sovet İttifaqı Qəhrəmanı (29.06.1945).
Vəzirov Aslan | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Digər adı | Aslan Fərhad bəy oğlu Vəzirov |
Doğum tarixi | 13 dekabr 1910 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 27 iyun 1988 (77 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı | Rusiya imperiyası→ AXC→ SSRİ |
Hərbi fəaliyyəti | |
Mənsubiyyəti | Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı |
Qoşun növü | Qızıl Ordu, Mühəndis Qoşunları[d] |
Rütbəsi | polkovnik, Sovet qvardiyası[d] |
Döyüşlər | |
Təltifləri | |
Həyatı
Vəzirov Aslan Fərhad oğlu 13 dekabr 1910-cu ildə Bərdə rayonunun Zümürxan kəndində mülkədar-ziyalı ailəsində doğulub. Aslan Vəzirovun anası gənc qadın Ağca xanım Vəzirova 4-cü övladını dünyaya gətirərkən vəfat etmişdir. Həyat yoldaşının ölümünə dözə bilməyən Fərhad bəy də 40 gün ərzində 1912-ci ildə dünyasını dəyişmişdir. Fərhad bəy 1853-cü ildə Şuşada doğulmuşdur. Rüstəm, Aslan və bacıları valideynlərini itirdikdən sonra əmiləri Zülfüqar bəy Vəzirovun himayəsində olmuşlar. Aslan Vəzirovun böyük qardaşı Rüstəm bəy İkinci dünya müharibəsindən əvvəl Bərdədə poçt rəisi işləmiş və müharibədə itkin düşmüşdür. Aslan Vəzirov 1927-ci ildə Bakı Zaqafkaziya Hərbi Hazırlıq Məktəbini bitirib. 1928–30-cu illərdə Sankt-Peterburq (o vaxtkı Leninqrad) və Moskva hərbi mühəndislik məktəblərində oxumuşdur. 1941-ci ildə Hərbi-Mühəndislik Akademiyasını bitirmiş və müharibə cəbhələrinə göndərilmişdir. Zaqafqaziya cəbhəsi Şimal Ordu qrupunun 5-ci Dağ Mina-Mühəndis briqadasının, 3-cü Ukrayna cəbhəsinin 51-ci mühəndis-istehkam briqadasının, 2-ci Belorusiya cəbhəsində Baş Komandanlığın 1-ci qvardiya mühəndis-istehkam briqadasının komandiri olmuşdur. Qvardiya polkovniki Aslan Vəzirov 70-ci Ordunun tərkibində (II Belarus cəbhəsi) – sapyor briqadasının komandiri idi. 20 aprel 1945-ci ildə ordu hissələrinin Oder çayını keçməsi əməliyyatına rəhbərlik edirdi. Bu əməliyyat düşmənin güclü atəşi altında üç gün davam etdi və Aslan Vəzirovun böyük hərbi məharətini sübut etdi. Həmin əməliyyata rəhbərliyə görə ona 29 iyun 1945-ci ildə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adı verildi. 1947-ci ildə ordudan buraxılmış, 1948-ci ildən Kaunas, Voronej, Bakıda müxtəlif vəzifələrdə çalışmışdır.
1965-ci ildən ömrünün sonuna qədər Azərbaycan Respublika Müharibə Veteranları Komitəsinin sədri olmuş, eyni zamanda Aslan Vəzirov Ümumittifaq Müharibə Veteranları Komitəsinin Bakı şöbəsinə rəhbərlik etmiş, Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin deputatı seçilmişdir. Veteran polkovnik Aslan Vəzirov Dneprodjerjinsk və Mogilyov şəhərlərinin fəxri vətəndaşı adına layiq görülmüşdür. Veteran 8 orden və çoxsaylı medallarla təltif edilmişdir. Aslan Vəzirov may ayının 18-də 1987-ci ildə Bakı şəhərində vəfat etmişdir. Elmar Vəzirov və Tamilla Vəzirova adlı övladları vardır. Aslan Vəzirov Qarabağ xanı İbrahim xanın vəziri Seyyid Mirzə Əli Məhəmməd Ağanın dördüncü qurşaq nəvəsidir. Vəzirov soyadı onun rütbəsindən gəlir.
Aslan Vəzirovun xatirə kompleksi
Moqilyovda Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Aslan Vəzirovun xatirə kompleksinin təntənəli açılışı olmuşdur. Azərbaycanın Belarusdakı səfirliyindən verilən məlumata görə, 2009-cu il iyulun 1-də Mogilyovda Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Aslan Vəzirovun xatirəsinə həsr edilmiş memorial kompleksin təntənəli açılış mərasimi olmuşdur. Memorial kompleksin yaradılmasının təşəbbüskarı və əsas təşkilatçısı Mogilyovdakı "Azəri" ictimai birliyi və onun sədri İlyas İlyasov olmuşdur. Aslan Vəzirovun büstünün müəllifi Belarus Rəssamlar İttifaqının üzvü, heykəltaraş Kamil Kamaldır. 1944-cü ilin mayında qvardiya polkovniki Aslan Fərhad oğlu Vəzirov 2-ci Belarus cəbhəsinin 1-ci Qvardiya mühəndis-hücum briqadasının komandiri təyin edilmiş, iyunun axırlarında isə Aslan Vəzirovun şanlı istehkamçıları Mogilyovun azad edilməsi uğrunda qəhrəmancasına vuruşmuşlar. Briqadanın bu döyüşlərdə göstərdiyi şücaətə və igidliyə görə ona "Mogilyov briqadası" adı verilmişdir. Azərbaycanın Belarusdakı səfiri Əli Nağıyev Memorialın açılış mərasimində çıxış etmişdir. O, belə bir gözəl memorial kompleksin yaradılmasına görə İlyas İlyasova, habelə Aslan Vəzirovun nurlu xatirəsini əbədiləşdirmək üçün təşəbbüs göstərmiş Belarus tərəfinə səmimi təşəkkür edərək vurğulamışdır ki, Belarus torpağında qəhrəmancasına vuruşmuş azərbaycanlı əsgərlərin rəşadətinin bu diyarda xatırlanması, onlara ehtiram göstərilməsi bir azərbaycanlı diplomat kimi ona çox xoş təsir bağışlayır. Səfir xatırlatmışdır ki, iki gün əvvəl Oşmyanı şəhərində 4 nəfər Sovet İttifaqı Qəhrəmanının memorialının açılışı olmuşdur. Həmin qəhrəmanlardan biri ilk azərbaycanlı təyyarəçi Fərrux Qayıbov idi. Yaxın günlərdə isə Vileyka şəhərində iki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı general Həzi Aslanovun abidəsinin açılışı olacaqdır.
Diplomat onu da qeyd etmişdir ki, azərbaycanlı döyüşçülər Qəzənfər Əkbərov, Cəmil Əhmədov, Aslan Vəzirov, Adil Quliyev, Məlik Məhərrəmov və Nəcəfqulu Rəfiyev Sovet İttifaqı Qəhrəmanı kimi yüksək ada məhz Belarusun azad edilməsi uğrunda döyüşlərdə göstərdikləri igidliyə görə layiq görülmüşdür.
Səfir Ə.Nağıyev çıxışının sonunda əmin olduğunu bildirmişdir ki, iki müstəqil dövlətin liderləri – Prezident İlham Əliyev və Prezident Aleksandr Lukaşenkonun səyləri sayəsində uğurla inkişaf edən Azərbaycan-Belarus dostluğu daha da möhkəmlənir və bu səbəbdən, İkinci dünya müharibəsi dövründə qəhrəman azərbaycanlı döyüşçülərin Belarus torpağında göstərdiyi şücaətin unudulmamasına xidmət edir.
Təntənəli mərasimdə Mogilyov şəhərinin meri V.Şorikov, Mogilyov vilayətinin vitse-qubernatoru V.Malaşko, vilayət Deputatlar Sovetinin sədri V.Pantyuxov, Azərbaycan Respublikasının diasporla iş üzrə Dövlət Komitəsinin idarə rəisi Ş.Səlimov, Azərbaycan diasporunun, digər milli-mədəni cəmiyyətlərin nümayəndələri iştirak edirdi.
Nəsil şəcərəsi
- Seyyid Mirzə Əliməmməd ağa Sofuoğlu (Vəzir) (Güney doğumlu)
- Xanməmməd ağa (Şuşa doğumlu) (Vəzirin 2-ci oğlu, saray əyanı)
- Mirzə Mir Rüstam bəy (Şuşa doğumlu) (Gövhər Ağanın katibi)
- Fərhad bəy Vəzirov (Şuşa doğumlu) (Şuşada pristav köməkçisi)
- Aslan Vəzirov, Rustam Vəzirov (2 qardaş) (Zumurxaç doğumlu)
- Fərhad bəy Vəzirov (Şuşa doğumlu) (Şuşada pristav köməkçisi)
- Mirzə Mir Rüstam bəy (Şuşa doğumlu) (Gövhər Ağanın katibi)
- Xanməmməd ağa (Şuşa doğumlu) (Vəzirin 2-ci oğlu, saray əyanı)
İstinadlar
- "Везиров Аслан Фархад оглы". 2012-02-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-08-20.
- . 2016-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-08-22.
Mənbə
- 9may.az. Qəhrəmanlar. 2010-01-18 at the Wayback Machine
Xarici keçidlər
- Mogilyovda memorial kompleks 2016-03-07 at the Wayback Machine
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Aslan ad Vikipediyada bu soyadli muxtelif adamlar haqqinda meqaleler var bax Vezirov Vezirov Aslan Ferhad oglu 13 dekabr 1910 Zumurxan Cavansir qezasi 27 iyun 1988 Baki Sovet Ittifaqi Qehremani 29 06 1945 Vezirov AslanSexsi melumatlarDiger adi Aslan Ferhad bey oglu VezirovDogum tarixi 13 dekabr 1910 1910 12 13 Dogum yeri Zumurxan Cavansir qezasi Yelizavetpol quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 27 iyun 1988 1988 06 27 77 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIDefn yeri BakiVetendasligi Rusiya imperiyasi AXC SSRIHerbi fealiyyetiMensubiyyeti Sovet Sosialist Respublikalari IttifaqiQosun novu Qizil Ordu Muhendis Qosunlari d Rutbesi polkovnik Sovet qvardiyasi d Doyusler Boyuk Veten muharibesi Qafqaz doyusu Baqration emeliyyati Serqi Prussiya hucumu Vislo Oder emeliyyati Berlin doyusuTeltifleri 1985HeyatiVezirov Aslan Ferhad oglu 13 dekabr 1910 cu ilde Berde rayonunun Zumurxan kendinde mulkedar ziyali ailesinde dogulub Aslan Vezirovun anasi genc qadin Agca xanim Vezirova 4 cu ovladini dunyaya getirerken vefat etmisdir Heyat yoldasinin olumune doze bilmeyen Ferhad bey de 40 gun erzinde 1912 ci ilde dunyasini deyismisdir Ferhad bey 1853 cu ilde Susada dogulmusdur Rustem Aslan ve bacilari valideynlerini itirdikden sonra emileri Zulfuqar bey Vezirovun himayesinde olmuslar Aslan Vezirovun boyuk qardasi Rustem bey Ikinci dunya muharibesinden evvel Berdede poct reisi islemis ve muharibede itkin dusmusdur Aslan Vezirov 1927 ci ilde Baki Zaqafkaziya Herbi Hazirliq Mektebini bitirib 1928 30 cu illerde Sankt Peterburq o vaxtki Leninqrad ve Moskva herbi muhendislik mekteblerinde oxumusdur 1941 ci ilde Herbi Muhendislik Akademiyasini bitirmis ve muharibe cebhelerine gonderilmisdir Zaqafqaziya cebhesi Simal Ordu qrupunun 5 ci Dag Mina Muhendis briqadasinin 3 cu Ukrayna cebhesinin 51 ci muhendis istehkam briqadasinin 2 ci Belorusiya cebhesinde Bas Komandanligin 1 ci qvardiya muhendis istehkam briqadasinin komandiri olmusdur Qvardiya polkovniki Aslan Vezirov 70 ci Ordunun terkibinde II Belarus cebhesi sapyor briqadasinin komandiri idi 20 aprel 1945 ci ilde ordu hisselerinin Oder cayini kecmesi emeliyyatina rehberlik edirdi Bu emeliyyat dusmenin guclu atesi altinda uc gun davam etdi ve Aslan Vezirovun boyuk herbi meharetini subut etdi Hemin emeliyyata rehberliye gore ona 29 iyun 1945 ci ilde Sovet Ittifaqi Qehremani adi verildi 1947 ci ilde ordudan buraxilmis 1948 ci ilden Kaunas Voronej Bakida muxtelif vezifelerde calismisdir 1965 ci ilden omrunun sonuna qeder Azerbaycan Respublika Muharibe Veteranlari Komitesinin sedri olmus eyni zamanda Aslan Vezirov Umumittifaq Muharibe Veteranlari Komitesinin Baki sobesine rehberlik etmis Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin deputati secilmisdir Veteran polkovnik Aslan Vezirov Dneprodjerjinsk ve Mogilyov seherlerinin fexri vetendasi adina layiq gorulmusdur Veteran 8 orden ve coxsayli medallarla teltif edilmisdir Aslan Vezirov may ayinin 18 de 1987 ci ilde Baki seherinde vefat etmisdir Elmar Vezirov ve Tamilla Vezirova adli ovladlari vardir Aslan Vezirov Qarabag xani Ibrahim xanin veziri Seyyid Mirze Eli Mehemmed Aganin dorduncu qursaq nevesidir Vezirov soyadi onun rutbesinden gelir Aslan Vezirovun xatire kompleksiMoqilyovda Sovet Ittifaqi Qehremani Aslan Vezirovun xatire kompleksinin tenteneli acilisi olmusdur Azerbaycanin Belarusdaki sefirliyinden verilen melumata gore 2009 cu il iyulun 1 de Mogilyovda Sovet Ittifaqi Qehremani Aslan Vezirovun xatiresine hesr edilmis memorial kompleksin tenteneli acilis merasimi olmusdur Memorial kompleksin yaradilmasinin tesebbuskari ve esas teskilatcisi Mogilyovdaki Azeri ictimai birliyi ve onun sedri Ilyas Ilyasov olmusdur Aslan Vezirovun bustunun muellifi Belarus Ressamlar Ittifaqinin uzvu heykeltaras Kamil Kamaldir 1944 cu ilin mayinda qvardiya polkovniki Aslan Ferhad oglu Vezirov 2 ci Belarus cebhesinin 1 ci Qvardiya muhendis hucum briqadasinin komandiri teyin edilmis iyunun axirlarinda ise Aslan Vezirovun sanli istehkamcilari Mogilyovun azad edilmesi ugrunda qehremancasina vurusmuslar Briqadanin bu doyuslerde gosterdiyi sucaete ve igidliye gore ona Mogilyov briqadasi adi verilmisdir Azerbaycanin Belarusdaki sefiri Eli Nagiyev Memorialin acilis merasiminde cixis etmisdir O bele bir gozel memorial kompleksin yaradilmasina gore Ilyas Ilyasova habele Aslan Vezirovun nurlu xatiresini ebedilesdirmek ucun tesebbus gostermis Belarus terefine semimi tesekkur ederek vurgulamisdir ki Belarus torpaginda qehremancasina vurusmus azerbaycanli esgerlerin resadetinin bu diyarda xatirlanmasi onlara ehtiram gosterilmesi bir azerbaycanli diplomat kimi ona cox xos tesir bagislayir Sefir xatirlatmisdir ki iki gun evvel Osmyani seherinde 4 nefer Sovet Ittifaqi Qehremaninin memorialinin acilisi olmusdur Hemin qehremanlardan biri ilk azerbaycanli teyyareci Ferrux Qayibov idi Yaxin gunlerde ise Vileyka seherinde iki defe Sovet Ittifaqi Qehremani general Hezi Aslanovun abidesinin acilisi olacaqdir Diplomat onu da qeyd etmisdir ki azerbaycanli doyusculer Qezenfer Ekberov Cemil Ehmedov Aslan Vezirov Adil Quliyev Melik Meherremov ve Necefqulu Refiyev Sovet Ittifaqi Qehremani kimi yuksek ada mehz Belarusun azad edilmesi ugrunda doyuslerde gosterdikleri igidliye gore layiq gorulmusdur Sefir E Nagiyev cixisinin sonunda emin oldugunu bildirmisdir ki iki musteqil dovletin liderleri Prezident Ilham Eliyev ve Prezident Aleksandr Lukasenkonun seyleri sayesinde ugurla inkisaf eden Azerbaycan Belarus dostlugu daha da mohkemlenir ve bu sebebden Ikinci dunya muharibesi dovrunde qehreman azerbaycanli doyusculerin Belarus torpaginda gosterdiyi sucaetin unudulmamasina xidmet edir Tenteneli merasimde Mogilyov seherinin meri V Sorikov Mogilyov vilayetinin vitse qubernatoru V Malasko vilayet Deputatlar Sovetinin sedri V Pantyuxov Azerbaycan Respublikasinin diasporla is uzre Dovlet Komitesinin idare reisi S Selimov Azerbaycan diasporunun diger milli medeni cemiyyetlerin numayendeleri istirak edirdi Nesil seceresiSeyyid Mirze Elimemmed aga Sofuoglu Vezir Guney dogumlu Xanmemmed aga Susa dogumlu Vezirin 2 ci oglu saray eyani Mirze Mir Rustam bey Susa dogumlu Govher Aganin katibi Ferhad bey Vezirov Susa dogumlu Susada pristav komekcisi Aslan Vezirov Rustam Vezirov 2 qardas Zumurxac dogumlu Istinadlar Vezirov Aslan Farhad ogly 2012 02 12 tarixinde Istifade tarixi 2013 08 20 2016 03 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 08 22 Menbe9may az Qehremanlar 2010 01 18 at the Wayback MachineXarici kecidlerMogilyovda memorial kompleks 2016 03 07 at the Wayback MachineHemcinin baxVezirovlar II