Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aralıq dəniz iqlimi — subtropik qurşaqda yerləşib ilboyu rütubətliyin qeyri barəbər olmasilə (əsasən qış yağıntısı) səciyyələnir. Bitki örtüyü həmişəyaşıl meşələr və kserofit kolluqlardan ibarətdir Bu iqlim tipi Aralıq dənizi sahili ölkələrdə, Kaliforniya yarımadası ətrafında, Avstraliyanın cənub və qərb hissələrində və Cənubi Amerikada Çili sahillərində yayılmışdır. Belə ki, materiklərin qərb sahillərində 30–35 dərəcəlik enliklər arasında formalaşır.
Coğrafiyası
Bu iqlim tipi Aralıq dənizi sahili ərazilərdə formalaşdığı üçün bu adı almışdır. Cənubi Avropa ölkələrindən Portuqaliya, İspaniya, İtaliya, Yunanıstan, Albaniya Makedoniya, Xorvatiya, Bolqarıstanın cənub hissəsi, Mərkəzi Avropa ölkələrindən Fransa, Asiya ölkələrindən Türkiyə, Kipr, Suriya, Livan, İsrail, Afrika ölkələrindən isə Misir, Tunis, Əlcəzair, Liviyada yayılmışdır. Həmçinin deyə bilərik ki, Qara dəniz sahili ölkərin də bəzilərində bu iqlim tipi formalaşır. Belə ki, şimaldan gələn soyuq küləklərdən dağlar vasitəsiylə mühafizə olunan Qara dəniz sahillərində də Aralıq dənizi iqlim tipinə rast gəlinir. Alisovun iqlim bölgüsünə əsasən deyə bilərik ki, Aralıq dəniz iqlim tipinin rütubətli növü də mövcuddur ki, o dağlıq ərazilər üçün xarakterikdir. Belə ki, keçmiş Yuqaslaviyanın Adriatik dənizi sahillərində, həmçinin Gürcüstan ərazisində Batumi bölgəsində müşahidə edilir. Belə ki, isti və quru yay (orta maksimal temperatur 30 °C, yağıntı isə 34 mm fevral dekabr ayında), qış isə sərin (orta maksimal temperatur 18 °C, avqust iyun ayında yağıntı 450 mm).
Yağıntıları
Yay aylarında bu iqlim tipi yayılan ərazilərdə yüksək təzyiq zonası daxilində demək olar ki, yağıntı düşmür. Qış aylarında isə demək olar ki, bu prosesin əksi müşahidə edilir. Bu zaman əraziyə düşən yağıntının miqdarı artır, hətta dağlıq ərazilərə qar belə yağır. Belə ki, ərazilər il ərzində 700–800 mm yağıntı alır ki, bu da yay aylarında düşməyən yağıntıların yerini doldurur. Məs.San Fransiskoya aprel-noyabr aylarında 448 mm yağıntı düşür, ancaq digər aylarda bu rəqəm 52 mm olur. İyul və avqust aylarında isə demək olar ki, yağıntı düşmür.
Temperaturu
Aralıq dənizi iqlim tipi yayılan bölgələrdə qış nisbətən yumşaqdır. Nadir hallarda bəzi ərazilərdə qısamüddətli soyuqlar müşahidə edilir ki, bu da uzun müddət çəkmir. Yüksək yay temperaturunun müşahidə edilməsi ilə də aydın hava daima izlənilir. Yunanıstanın paytaxtı Afinada həddindən artıq yüksək yay temperaturu daima müşahidə edilir. Həmçinin bu iqlim tipinin yayıldığı ərazilərin çoxu iri su hövzələrinin sahillərində yerləşir. Bunun da tempeatura təsiri çox yüksəkdir. Demək olar ki, Aralıq dənizi ölkələrində qış aylarında temperatur 0 dərəcədən aşağı çox nadir hallarda olur.
Qalereya
-
![image]()
Yay aylarında Liviya sahillərinin havası -
![image]()
Malta sahillərində payız -
![image]()
Sardiniya sahillərində yay ayları -
![image]()
Tutqun hava şəraiti Aralıq dənizi iqlimi havası
Həmçinin bax
İstinadlar
- ↑ Дроздов О.А., Васильев В.А., Кобышева Н. В. и др. Климатология. — Ленинград: Гидрометеоиздат, 1989. — С. 568 (442–443). — ISBN 5-286-00520-9.
- ↑ Хромов С.П., Петросянц М.А. Метеорология и климатология. — Москва: Издательство МГУ, Наука, 2006. — С. 582(513–518). — ISBN 5-211-05207-2.
- ↑ How extreme south-west rainfalls have changed (PDF). Indian Ocean Climate Initiative (2000). Проверено 5 августа 2009. 2012-03-03 at the Wayback Machine 16 февраля 2012 года.
- ↑ Western Australian Climate Services Centre (Bureau of Meterology). Perth Metro Climate Averages [ölü keçid] (November 2010). Проверено 26 ноября 2010.
- ↑ Western Australian Climate Services Centre (Bureau of Meterology). Perth Metro Climatic Extremes [ölü keçid] (January 2010). Проверено 26 ноября 2010.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Araliq deniz iqlimi subtropik qursaqda yerlesib ilboyu rutubetliyin qeyri bareber olmasile esasen qis yagintisi seciyyelenir Bitki ortuyu hemiseyasil meseler ve kserofit kolluqlardan ibaretdir Bu iqlim tipi Araliq denizi sahili olkelerde Kaliforniya yarimadasi etrafinda Avstraliyanin cenub ve qerb hisselerinde ve Cenubi Amerikada Cili sahillerinde yayilmisdir Bele ki materiklerin qerb sahillerinde 30 35 derecelik enlikler arasinda formalasir Araliq denizi iqlim tipinin yayildigi regionlarCografiyasiBu iqlim tipi Araliq denizi sahili erazilerde formalasdigi ucun bu adi almisdir Cenubi Avropa olkelerinden Portuqaliya Ispaniya Italiya Yunanistan Albaniya Makedoniya Xorvatiya Bolqaristanin cenub hissesi Merkezi Avropa olkelerinden Fransa Asiya olkelerinden Turkiye Kipr Suriya Livan Israil Afrika olkelerinden ise Misir Tunis Elcezair Liviyada yayilmisdir Hemcinin deye bilerik ki Qara deniz sahili olkerin de bezilerinde bu iqlim tipi formalasir Bele ki simaldan gelen soyuq kuleklerden daglar vasitesiyle muhafize olunan Qara deniz sahillerinde de Araliq denizi iqlim tipine rast gelinir Alisovun iqlim bolgusune esasen deye bilerik ki Araliq deniz iqlim tipinin rutubetli novu de movcuddur ki o dagliq eraziler ucun xarakterikdir Bele ki kecmis Yuqaslaviyanin Adriatik denizi sahillerinde hemcinin Gurcustan erazisinde Batumi bolgesinde musahide edilir Bele ki isti ve quru yay orta maksimal temperatur 30 C yaginti ise 34 mm fevral dekabr ayinda qis ise serin orta maksimal temperatur 18 C avqust iyun ayinda yaginti 450 mm YagintilariYay aylarinda bu iqlim tipi yayilan erazilerde yuksek tezyiq zonasi daxilinde demek olar ki yaginti dusmur Qis aylarinda ise demek olar ki bu prosesin eksi musahide edilir Bu zaman eraziye dusen yagintinin miqdari artir hetta dagliq erazilere qar bele yagir Bele ki eraziler il erzinde 700 800 mm yaginti alir ki bu da yay aylarinda dusmeyen yagintilarin yerini doldurur Mes San Fransiskoya aprel noyabr aylarinda 448 mm yaginti dusur ancaq diger aylarda bu reqem 52 mm olur Iyul ve avqust aylarinda ise demek olar ki yaginti dusmur TemperaturuAraliq denizi iqlim tipi yayilan bolgelerde qis nisbeten yumsaqdir Nadir hallarda bezi erazilerde qisamuddetli soyuqlar musahide edilir ki bu da uzun muddet cekmir Yuksek yay temperaturunun musahide edilmesi ile de aydin hava daima izlenilir Yunanistanin paytaxti Afinada heddinden artiq yuksek yay temperaturu daima musahide edilir Hemcinin bu iqlim tipinin yayildigi erazilerin coxu iri su hovzelerinin sahillerinde yerlesir Bunun da tempeatura tesiri cox yuksekdir Demek olar ki Araliq denizi olkelerinde qis aylarinda temperatur 0 dereceden asagi cox nadir hallarda olur QalereyaYay aylarinda Liviya sahillerinin havasi Malta sahillerinde payiz Sardiniya sahillerinde yay aylari Tutqun hava seraiti Araliq denizi iqlimi havasiHemcinin baxIqlimIstinadlar Drozdov O A Vasilev V A Kobysheva N V i dr Klimatologiya Leningrad Gidrometeoizdat 1989 S 568 442 443 ISBN 5 286 00520 9 Hromov S P Petrosyanc M A Meteorologiya i klimatologiya Moskva Izdatelstvo MGU Nauka 2006 S 582 513 518 ISBN 5 211 05207 2 How extreme south west rainfalls have changed PDF Indian Ocean Climate Initiative 2000 Provereno 5 avgusta 2009 2012 03 03 at the Wayback Machine 16 fevralya 2012 goda Western Australian Climate Services Centre Bureau of Meterology Perth Metro Climate Averages olu kecid November 2010 Provereno 26 noyabrya 2010 Western Australian Climate Services Centre Bureau of Meterology Perth Metro Climatic Extremes olu kecid January 2010 Provereno 26 noyabrya 2010