Anna Radklif (Ann Radcliffe; 9 iyul 1764[…] – 7 fevral 1823[…], London) - Məşhur ingilis yazıçı. Qorxu ədəbiyyatının banilərindən hesab olunur.
Anna Radklif | |
---|---|
ing. Ann Radcliffe | |
Doğum tarixi | 9 iyul 1764[…] |
Vəfat tarixi | 7 fevral 1823[…](58 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | ağciyər iltihabı |
Fəaliyyəti | roman yazıçısı, yazıçı |
Fəaliyyət illəri | 1789-cu ildən |
Əsərlərinin dili | ingilis dili |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Anna Radklif - 9 iyul 1764-cü ildə İngiltərədə anadan olmuş məşhur yazıçıdır. Londonun Holborn şəhərində, William Ward (1737-1797) və Ann Oatesin (1726-1800) qızları olaraq dünyaya göz açmışdır. Gənc yaşlarından etibarən ədəbiyyata yönəlmiş, qorxu-məhəbbət janrında əsərlər qələmə almışdır. 1787-ci ildə, jurnalist və redaktor olan William Radkliflə ailə həyatı qurmuşdur. 1794-cü ildə Hollandiya və Almaniyaya səyahət etmiş və bu səyəhətlərinin təəssüratlarını qələmə aldığı yazıları, daha sonra 1795-ci ildə "Avropa Səyahətləri" adıyla yayımlanmışdır. Yazıçılıq fəaliyyəti ilə məşğul olmasına baxmayaraq daim gözdən kənar yaşadığı üçün həyatı haqda seyrək məlumatlar mövcuddur. Odur ki, ingilis şairəsi "Christina Rosseti" onun bioqrafiyasını əks etdirən bir kitab qələmə almağı düşünmüş lakin məlumat çatışmazlığından dolayı bu cəhd baş tutmamışdır. Astma xəstəliyindən əziyyət çəkən yazıçı, 7 Fevral 1823-cü ildə, 58 yaşında həyata gözlərini yummuşdur. Həkim tərəfindən ölüm səbəbi kimi, beyində yaranan iltihablaşmanın beyin hüceyrələrinə zərər verməsi olaraq göstərilmişdir.
Əsərləri
- "The Castles of Athlin and Dunbayne" {1789}
- "A Sicilian Romance" {1790}
- "The Romance of the Forest" {1791}
- "The Mysteries of Udolpho" {1794}
- "The İtalian" {1797}
- "Gaston de Blondeville" {1826}
Yaradıcılığı haqda
Anna Radklifin yaradıcılığı 6 romandan ibarətdir. Onlaradan 5-i müəllifin yaşadığı zamanda ardıcıl olaraq işıq üzü görmüş, biri isə vəfatından sonra 1826-cı ildə nəşr edilmişdir. Qələmə aldığı əsərləri səbəbiylə öz dövründə olduqca məşhurluq qazanmış yazıçı, daha çox "The Mysteries of Udolpho" (1794) və "The İtalian" (1797) adlı romanlarıyla böyük nailiyyət qazanmışdır. Belə ki, bu kitablardan əldə etdiyi vəsait səbəbiylə 1790-cı illərin ən ödənişli yazıçısı halına gəlmişdir. O zamanların ən çox mürəciət edilən janrı olan "Qotik" - yəni qorxu janrı, dövrün bir çox yazıçısının əsərlərində müxtəlif şəkillərdə öz əksini tapmışdır. Əsrarəngizliklərlə dolu, qorxulu və təbiətüstü hadisələrin başverdiyi bu romanlar, çox vaxt müəllifin ifrat dərəcəsinə varmasıyla, qorxuyla yanaşı, həm də əfsanəvi bir fantastikaya çevrilmişdir. Buna misal olaraq Meri Şelli, vs. yazıçıları nümunə göstərmək olar. Lakin Anna Radklifin əsərlərində, digər qotik romanlardan fərqli olaraq, qorxu verici anlaşılmazlıqlar tədricən məntiq yoluyla aydınlıq qazanır. Yəni, ilkin əsrarəngiz kimi görünən hadisənin, daha sonra ağla uyğun bir səbəbə söykəndiyi üzə çıxır. Yaradıcılığı boyunca bu ifrata qarşı olmuş Mrs. Radklif "The İtalian" əsərini də, məhz "The Monk" (Şeytanın gizli üzü) romanına cavab olaraq qələmə almışdır. Onun əsərlərində bir çox qotik romanların əksinə, birinci dərəcəli obraz olaraq daim qadınlar yeralmış və kitab boyunca da haqları müdafiə edilmişdir. Romanlarının sujet xəttində mənfi obraz olaraq rahiblər, məkan olaraq da monastır xarabalıqları təsvir edildiyindən onun katolik inancına qarşı olduğunu düşünülmüşdür. İngilis yazıçısı olmasına baxmayaraq əsərlərindəki hadisələr, əslində heç getmədiyi ölkələr olan Fransa və İtaliyada cərəyan edir. Həmçinin, genişmiqyaslı peysaj təsvirləri üçünsə, Fransız rəssam "Claude Lorrian" və İtalyan rəssam "Salvator Rosa"nın rəsm əsərlərindən faydalanmışdır. Ədəbiyyat dünyasının nəhəng simalarından olan Anna Radklif həm öz dövrünün, həm də, özündən sonraki bir çox qələm sahibinin ilham qaynağı olmuş və əsərləriylə onlara təsir göstərməyi bacarmışdır. Bunların arasında Edqar Allan Po, Valter Skott da var. Eyni zamanda dahi Fransız yazıçısı Onore de Balzak da "L' Heritiere de Birague" adlı əsərini ondan təsirlənərək qələmə almışdır. Həmçinin Ceyn Ostinin "Northanger Monastrı" romanı, onun "The Mysteries of Udolpho" əsərinin parodiyası hesab olunur. Anna Radklif halhazırda qorxu ədəbiyyatı deyildiyi vaxt ağla gələn ilkin yazıçılar siyahısındadır.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Ann Radcliffe // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Радклиф Анна // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Anna Radklif Ann Radcliffe 9 iyul 1764 7 fevral 1823 London Meshur ingilis yazici Qorxu edebiyyatinin banilerinden hesab olunur Anna Radklifing Ann RadcliffeDogum tarixi 9 iyul 1764 1764 07 09 Vefat tarixi 7 fevral 1823 1823 02 07 58 yasinda Vefat yeri London Ingiltere Boyuk Britaniya ve Irlandiya Birlesmis KralligiVefat sebebi agciyer iltihabiFealiyyeti roman yazicisi yaziciFealiyyet illeri 1789 cu ildenEserlerinin dili ingilis dili Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiAnna Radklif 9 iyul 1764 cu ilde Ingilterede anadan olmus meshur yazicidir Londonun Holborn seherinde William Ward 1737 1797 ve Ann Oatesin 1726 1800 qizlari olaraq dunyaya goz acmisdir Genc yaslarindan etibaren edebiyyata yonelmis qorxu mehebbet janrinda eserler qeleme almisdir 1787 ci ilde jurnalist ve redaktor olan William Radklifle aile heyati qurmusdur 1794 cu ilde Hollandiya ve Almaniyaya seyahet etmis ve bu seyehetlerinin teessuratlarini qeleme aldigi yazilari daha sonra 1795 ci ilde Avropa Seyahetleri adiyla yayimlanmisdir Yaziciliq fealiyyeti ile mesgul olmasina baxmayaraq daim gozden kenar yasadigi ucun heyati haqda seyrek melumatlar movcuddur Odur ki ingilis sairesi Christina Rosseti onun bioqrafiyasini eks etdiren bir kitab qeleme almagi dusunmus lakin melumat catismazligindan dolayi bu cehd bas tutmamisdir Astma xesteliyinden eziyyet ceken yazici 7 Fevral 1823 cu ilde 58 yasinda heyata gozlerini yummusdur Hekim terefinden olum sebebi kimi beyinde yaranan iltihablasmanin beyin huceyrelerine zerer vermesi olaraq gosterilmisdir Eserleri The Castles of Athlin and Dunbayne 1789 A Sicilian Romance 1790 The Romance of the Forest 1791 The Mysteries of Udolpho 1794 The Italian 1797 Gaston de Blondeville 1826 Yaradiciligi haqdaAnna Radklifin yaradiciligi 6 romandan ibaretdir Onlaradan 5 i muellifin yasadigi zamanda ardicil olaraq isiq uzu gormus biri ise vefatindan sonra 1826 ci ilde nesr edilmisdir Qeleme aldigi eserleri sebebiyle oz dovrunde olduqca meshurluq qazanmis yazici daha cox The Mysteries of Udolpho 1794 ve The Italian 1797 adli romanlariyla boyuk nailiyyet qazanmisdir Bele ki bu kitablardan elde etdiyi vesait sebebiyle 1790 ci illerin en odenisli yazicisi halina gelmisdir O zamanlarin en cox mureciet edilen janri olan Qotik yeni qorxu janri dovrun bir cox yazicisinin eserlerinde muxtelif sekillerde oz eksini tapmisdir Esrarengizliklerle dolu qorxulu ve tebietustu hadiselerin basverdiyi bu romanlar cox vaxt muellifin ifrat derecesine varmasiyla qorxuyla yanasi hem de efsanevi bir fantastikaya cevrilmisdir Buna misal olaraq Meri Selli vs yazicilari numune gostermek olar Lakin Anna Radklifin eserlerinde diger qotik romanlardan ferqli olaraq qorxu verici anlasilmazliqlar tedricen mentiq yoluyla aydinliq qazanir Yeni ilkin esrarengiz kimi gorunen hadisenin daha sonra agla uygun bir sebebe soykendiyi uze cixir Yaradiciligi boyunca bu ifrata qarsi olmus Mrs Radklif The Italian eserini de mehz The Monk Seytanin gizli uzu romanina cavab olaraq qeleme almisdir Onun eserlerinde bir cox qotik romanlarin eksine birinci dereceli obraz olaraq daim qadinlar yeralmis ve kitab boyunca da haqlari mudafie edilmisdir Romanlarinin sujet xettinde menfi obraz olaraq rahibler mekan olaraq da monastir xarabaliqlari tesvir edildiyinden onun katolik inancina qarsi oldugunu dusunulmusdur Ingilis yazicisi olmasina baxmayaraq eserlerindeki hadiseler eslinde hec getmediyi olkeler olan Fransa ve Italiyada cereyan edir Hemcinin genismiqyasli peysaj tesvirleri ucunse Fransiz ressam Claude Lorrian ve Italyan ressam Salvator Rosa nin resm eserlerinden faydalanmisdir Edebiyyat dunyasinin neheng simalarindan olan Anna Radklif hem oz dovrunun hem de ozunden sonraki bir cox qelem sahibinin ilham qaynagi olmus ve eserleriyle onlara tesir gostermeyi bacarmisdir Bunlarin arasinda Edqar Allan Po Valter Skott da var Eyni zamanda dahi Fransiz yazicisi Onore de Balzak da L Heritiere de Birague adli eserini ondan tesirlenerek qeleme almisdir Hemcinin Ceyn Ostinin Northanger Monastri romani onun The Mysteries of Udolpho eserinin parodiyasi hesab olunur Anna Radklif halhazirda qorxu edebiyyati deyildiyi vaxt agla gelen ilkin yazicilar siyahisindadir IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Ann Radcliffe Encyclopaedia Britannica ing Radklif Anna Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969