Anarxo-Feminizm — anarxizm və feminizmin sintezi. Feminist anarxistlər bütün hökumətlərə, hər cür iyerarxiyaya və liderlərə qarşı çıxırlar. Anarxo-feminizm patriarxlığı mövcud dövlət sisteminin təməl təzahürü və cəmiyyətin əsas problemi kimi baxır. Anarxo-feministlər, ataerkilliyə qarşı mübarizənin sinif mübarizəsinin və anarxistlərin dövlətə və kapitalizmə qarşı apardığı mübarizənin ən vacib komponenti olduğuna inanırlar. Anarxo-feministlərə görə, qadınların öz həyatlarını idarə edə biləcəyi alternativ bir sistem yaratmaq üçün qadınların inqilabi potensialına əsaslanaraq bilavasitə hərəkətə keçmək lazımdır.
Əslində, bu ideologiya anarxistlərin mübarizəsini feminist və ya profeministlərin mübarizəsinin zəruri komponenti kimi görür və əksinə. ABŞ-də, əsasən anarxo-feminizmin fərdi formaları üstünlük təşkil edir, Avropada isə kollektivizmə daha çox diqqət yetirilir.
Tarix və müasirlik
Anarxo-feminizm, 19-cu əsrin sonu və 20-ci əsrin əvvəllərindəki Emma Qoldman, Voltarin de Kleir, Dora Marsden və Lusi Parsons kimi anarxo-feministlərin əsərlərindən ilham almışdır. Erkən feminist Meri Uolstonkraft proto-anarxist baxışlara sahib idi və əri Uliyam Qodvin çox vaxt anarxizm və anarxo-feminizmin qabaqcıl sayılır. İspaniya Vətəndaş Müharibəsi zamanı Mujeres Libres qrupu özünü anarxist və feminist fikirləri müdafiə etmək üçün təşkil etdi.
Anarxo-feminizm ənənəvi anarxizmin bir çox nəzəriyyəçilərin (Pyer-Jozef Prudon da daxil olmaqla) baxışlarını tənqid edir, çünki onlar çox vaxt patriarxatı kapitalizmə münasibətdə ikinci dərəcəli problem hesab edirdilər. Bəziləri hətta patriarxal münasibətlərə də dəstək verirdilər. Məsələn Prudon, ailəni cəmiyyətin və onun əxlaqının əsas vahidi kimi qiymətləndirir və ailə daxilində ənənəvi rolları yerinə yetirməkdə qadınların məsuliyyət daşıdığına inanırdı. Mixail Bakunin, dərindən yayılan yanlış düşüncənin əksinə olaraq, qadınların azadlığının əleyhdarları deyildi, ancaq bütün güc qurumlarına (patriarxat da daxil olmaqla) qarşı mübarizə aparırdı və qeyri-dövlət cəmiyyətinin qurulması çərçivəsində qadınların vəziyyətinin yaxşılaşdırılmasının xeyrinə təkliflər irəli sürürdü.
Korneqqerlə Erlixin fikrincə, feminizm və anarxizm bir-birini tamamlayır: feminizm, zülm və qadın komponentinin digər münasibətlərinin tematizasiyası vasitəsilə anarxizmi genişləndirir, anarxizm isə feminizmə ictimai iyerarxiya anlayışını və inqilabi konsepsiyanı verir. Onlar həmçinin hesab edirdilər ki, feministlər təbii anarxistlərdir. Süzan Braun hesab edirdi ki, "anarxizm — özünü bütün hakimiyyət münasibətlərinə qarşı qoyan siyasi fəlsəfə olduğundan, o, mahiyyət etibarilə feminist fəlsəfədir".
Anarxo-feminizmin vacib bir istiqaməti ənənəvi ailə, təhsil və gender rolları anlayışlarına qarşı çıxmaqdır. De Kler, evliliyin fərdi böyüməni basdırdığını, Goldman isə bunun ilk növbədə bir qadının adı, özünə hörməti, həyatı ilə ödədiyi bir iqtisadi müqavilə olduğunu müdafiə etdi. Anarxo-feminizm həm də ailənin və təhsilin iyerarxik olmayan bir quruluşunu müdafiə edir. Fransisko Ferreronun azadlıqçı pedaqoqika fikirlərinə əsaslanan New Yorkda müasir məktəblərin yaradılmasında da böyük rol oynadı.
İstinadlar
- Lisa Tuttle. Encyclopedia of feminism. New York, N.Y.: Facts on File Publications. 1986. ISBN .
- . ISSN 1998-1775. (#cite_web_url)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Anarxo Feminizm anarxizm ve feminizmin sintezi Feminist anarxistler butun hokumetlere her cur iyerarxiyaya ve liderlere qarsi cixirlar Anarxo feminizm patriarxligi movcud dovlet sisteminin temel tezahuru ve cemiyyetin esas problemi kimi baxir Anarxo feministler ataerkilliye qarsi mubarizenin sinif mubarizesinin ve anarxistlerin dovlete ve kapitalizme qarsi apardigi mubarizenin en vacib komponenti olduguna inanirlar Anarxo feministlere gore qadinlarin oz heyatlarini idare ede bileceyi alternativ bir sistem yaratmaq ucun qadinlarin inqilabi potensialina esaslanaraq bilavasite herekete kecmek lazimdir Eslinde bu ideologiya anarxistlerin mubarizesini feminist ve ya profeministlerin mubarizesinin zeruri komponenti kimi gorur ve eksine ABS de esasen anarxo feminizmin ferdi formalari ustunluk teskil edir Avropada ise kollektivizme daha cox diqqet yetirilir Tarix ve muasirlikAnarxo feminizm 19 cu esrin sonu ve 20 ci esrin evvellerindeki Emma Qoldman Voltarin de Kleir Dora Marsden ve Lusi Parsons kimi anarxo feministlerin eserlerinden ilham almisdir Erken feminist Meri Uolstonkraft proto anarxist baxislara sahib idi ve eri Uliyam Qodvin cox vaxt anarxizm ve anarxo feminizmin qabaqcil sayilir Ispaniya Vetendas Muharibesi zamani Mujeres Libres qrupu ozunu anarxist ve feminist fikirleri mudafie etmek ucun teskil etdi Anarxo feminizm enenevi anarxizmin bir cox nezeriyyecilerin Pyer Jozef Prudon da daxil olmaqla baxislarini tenqid edir cunki onlar cox vaxt patriarxati kapitalizme munasibetde ikinci dereceli problem hesab edirdiler Bezileri hetta patriarxal munasibetlere de destek verirdiler Meselen Prudon aileni cemiyyetin ve onun exlaqinin esas vahidi kimi qiymetlendirir ve aile daxilinde enenevi rollari yerine yetirmekde qadinlarin mesuliyyet dasidigina inanirdi Mixail Bakunin derinden yayilan yanlis dusuncenin eksine olaraq qadinlarin azadliginin eleyhdarlari deyildi ancaq butun guc qurumlarina patriarxat da daxil olmaqla qarsi mubarize aparirdi ve qeyri dovlet cemiyyetinin qurulmasi cercivesinde qadinlarin veziyyetinin yaxsilasdirilmasinin xeyrine teklifler ireli sururdu Korneqqerle Erlixin fikrince feminizm ve anarxizm bir birini tamamlayir feminizm zulm ve qadin komponentinin diger munasibetlerinin tematizasiyasi vasitesile anarxizmi genislendirir anarxizm ise feminizme ictimai iyerarxiya anlayisini ve inqilabi konsepsiyani verir Onlar hemcinin hesab edirdiler ki feministler tebii anarxistlerdir Suzan Braun hesab edirdi ki anarxizm ozunu butun hakimiyyet munasibetlerine qarsi qoyan siyasi felsefe oldugundan o mahiyyet etibarile feminist felsefedir Anarxo feminizmin vacib bir istiqameti enenevi aile tehsil ve gender rollari anlayislarina qarsi cixmaqdir De Kler evliliyin ferdi boyumeni basdirdigini Goldman ise bunun ilk novbede bir qadinin adi ozune hormeti heyati ile odediyi bir iqtisadi muqavile oldugunu mudafie etdi Anarxo feminizm hem de ailenin ve tehsilin iyerarxik olmayan bir qurulusunu mudafie edir Fransisko Ferreronun azadliqci pedaqoqika fikirlerine esaslanan New Yorkda muasir mekteblerin yaradilmasinda da boyuk rol oynadi IstinadlarLisa Tuttle Encyclopedia of feminism New York N Y Facts on File Publications 1986 ISBN 978 0 8160 1424 8 ISSN 1998 1775 cite web url