Abbas Kiyarüstəmi (farsca: عباس کیارستمی; /abˈbɑːs keˈjɑː.rɔs.taˌmiː/; ingilis, fransız və alman dillərində: Abbas Kiarostami; 22 iyun 1940[…], Tehran – 4 iyul 2016[…], XIV arondisman (Paris)) — dünya miqyasında tanınan və təqdir edilən İranlı rejissor, ssenarist və prodüserdir. 1970-ci ildən bu yana kino sahəsində işləyən Kiyarüstəmi, qısa film və sənədli filmlər də daxil olmaqla 40-dan çox film üzərində işləmişdir. Xüsusilə Koker trilogiyası, Albalı dadı və Külək bizi sovuracaq filmləri ilə öz üzərinə diqqət toplaya bilmiş və müvəffəqiyyətlər qazanmışdır.
Abbas Kiyarüstəmi | |
---|---|
fars. عباس کیارستمی | |
Doğum tarixi | 22 iyun 1940[…] |
Doğum yeri | Tehran, İran |
Vəfat tarixi | 4 iyul 2016[…](76 yaşında) |
Vəfat yeri | Paris, Fransa |
Vəfat səbəbi | mədə xərçəngi, cərrahiyyə əməliyyatından şikayət[d] |
Milliyyəti | Fars |
Vətəndaşlığı | İran |
Həyat yoldaşı | Pərvin Əmir-Qulu |
Uşaqları | Əhməd Kiyarüstəmi Bəhmən Kiyarüstəmi |
Atası | Əhməd Kiyarüstəmi |
Anası | Zəhra Kiyarüstəmi |
Fəaliyyəti | aktyor, rejissor, ssenarist, redaktor, prodüser, fotoqraf, şair, rəssam, qrafik dizayner |
Fəaliyyət illəri | 1962–2016 |
Təhsili | Tehran Universiteti |
Mükafatları | Kann kinofestivalı. Qızıl Palma Budağı mükafatı: 1997-ci ildə çəkilmiş Albalı budağı filmi üçün. |
IMDb | ID0452102 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Əsasən ssenarist, rejissor, prodüser, redaktor, bədii rəhbər olaraq tanınan Kiyarüstəmi, şair, fotoqraf, rəssam, karikaturaçı və qrafik dizayner peşələrində də müvəffəqiyyətlər qazanıb.
İran kinosunda 1960-cı illərin sonlarında başlayan və Füruğ Fərruxzad, Sohrab Şahit Sales, Bəhram Beyzayi və Pərviz Kimyavi kimi rejissorların da daxil olduğu İran Yeni Dalğa studiyası rejissorlarından biridir. Bu studiya rejissorlarının səciyyəvi xüsusiyyəti bəzilərinin poetik dialoqlardan istifadəsi, siyasi və fəlsəfi mövzularla bağlı alleqorik hekayələr izah etmə tərzidir.
Uşaq obrazlarından istifadə etmək, sənədli film tərzində nəqletmə, kənd bölgələrində cərəyan edən hadisələr, maşınların içində olan dialoqlar və adətən sabit kameradan istifadə Kiyarüstəminin ən əsas xüsusiyyətlərindəndir. Dialoqlarında, film adlarında və mövzularında İran ədəbiyyatından, İran şeirindən geniş istifadə edir.
Həyatı
Tehranda anadan olmuşdur. İncəsənətlə ilk əlaqəsi şəkil çəkmək olmuşdur. 18–19 yaşlarınadək rəsm çəkməyə davam etmişdir. 18 yaşında Tehran Universitetinin İncəsənət fakültəsinə daxil olmazdan bir qədər əvvəl bir rəsm müsabiqəsinin qalibi olmuşdur. Universitetdə rəssamlıq və qrafik dizayn üzrə təhsil almışdır. Oxumaqla bərabər yol polisi vəzifəsində də işləyib. 1960-cı illərdə rəssam, dizayner və illustrator kimi reklam sahəsində də işləmiş, posterlərin dizaynını etmiş, reklamlar hazırlamışdır. 1962–1966-cı illərdə İran televiziyası üçün təxminən 150 reklam çəkmişdir. 1960-cı illərin sonlarında, (bunların arasında Məsud Kimyainin Qeysər filmidə var.) filmlərə adlar hazırlamağa və uşaq kitabları üçün rəssamlıq etməyə başladı.
1969-cu ildə evləndiyi Pərvin Əmir-Qolidən 1982-ci ildə boşanır. Bu evlilikdən Əhməd (doğum tarixi: 1971) və Bəhmən (doğum tarixi: 1978) adlarında iki oğlu dünyaya gəlmişdir. Kiçik oğlu Bəhmən Kiyarüstəmi 15 yaşı olarkən "Səyahətçinin torpaqlarına səyahət" (1993) adlı sənədli film çəkərək rejissorluğa başlamışdır.
Kiyarüstəmi 1979 İslam İnqilabından sonra ölkəni tərk edərək qərb ölkələrinə gedən bir çox rejissorlardan fərqli olaraq İranda qalmağı üstün tutan az sayda rejissorlardandır.
Özüdə bu hərəkətin şəxsi karyerasında verdiyi ən mühüm qərarlardan biri olduğuna və İranda yaşamağın və milli kimliyinin rejissor olaraq bacarığını möhkəmləndirdiyinə inanır:
Abbas Kiyarüstəmi gözlərinin işığa qarşı həssas olması səbəbi ilə adətən tünd rəngli eynək və ya günəş eynəyi taxır.
Rejissor, 2000-ci ildə, San Fransisko Film Festivalında onun özünədə verilən və yaşadığı vaxtda müvəffəqiyyət mənasını daşıyan Akira Kurosava mükafatını İran kinosuna verdiyi töhfələrə görə İranlı aktyor Bəhruz Vüsuqiyə verməklə hər kəsi təəccübləndirmişdir.
4 iyul 2016-cı ildə Fransanın paytaxtı olan Paris şəhərində vəfat etmişdir.
Kino fəaliyyəti
1970-ci illər
Kiyarüstəmi, 1969-cu ildə İran Yeni Studiyasının rejissoru Daryuş Mehrcui İnək filmini çəkdiyi vaxtlarda, Tehranda olan Uşaqların və Gənclərin Zehni İnkişaf İnstitutunda seriya çəkilişinin hazırlanmasına kömək etdi. Seriyanın ilk hissəsi və rejissorun ilk filmi, on iki dəqiqəlik qısa film olan Çörək və küçə (farsca: نان و کوچه) filmidir. Kiçik uşağın üzərinə hücum edən itlə qarşılaşmasını izah edən neorealizm janrında filmdir.
İstinadlar
- Abbas Kiarostami // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Itaú Cultural Abbas Kiarostami // Enciclopédia Itaú Cultural (порт.). São Paulo: Itaú Cultural, 2001.
- Немецкая национальная библиотека, Берлинская государственная библиотека, Баварская государственная библиотека и др. Record #121032345 // Общий нормативный контроль (GND) — 2012—2016.
- http://next.liberation.fr/cinema/2016/07/04/le-realisateur-iranien-abbas-kiarostami-est-mort_1464057.
- İranlı kinorejissor Abbas Kiyarüstəmi vəfat edib 2019-07-16 at the Wayback Machine. Azərtac. 5 iyul 2016-cı il.
- Fichier des personnes décédées.
- Artists + Artworks (ing.).
- The world's 40 best directors Guardian Unlimited. İstifadə tarixi: 15.04.2018.
- Abbas Kiarostami Films Featured at Wexner Center. 2007-07-10 at the Wayback Machine Wexner center for the art. İstifadə tarixi: 15.04.2018.
- Modern Times 2012-03-12 at the Wayback Machine British Film Institute (2002). İstifadə tarixi: 15.04.2018.
- Abbas Kiarostami. 2007-06-21 at the Wayback Machine Princeton University. İstifadə tarixi: 15.04.2018.
- 10 x Ten: Kiarostami's journey 2007-01-09 at the Wayback Machine Open Democracy. İstifadə tarixi: 15.04.2018.
- Landscapes of the mind 2007-06-24 at the Wayback Machine Guardian Unlimited. İstifadə tarixi: 15.04.2018.
- Besides censorship 2007-10-11 at the Wayback Machine iranian.com. İstifadə tarixi: 15.04.2018
- 43rd Annual San Francisco International Film Festival 2010-12-25 at the Wayback Machine Sense of Cinema. İstifadə tarixi: 15.04.2018.
- ANS TV. "Abbas Kiyarostaminin vəfatı" (az.). Youtube.com. 04.07.2016. İstifadə tarixi: 2017-06-30.
Ədəbiyyat
- Geoff Andrew, Ten (London: BFI Publishing, 2005).
- Erice-Kiarostami. Correspondences, 2006, ISBN , catalogue of an exhibition together with the Spanish filmmaker
- Alberto Elena, The Cinema of Abbas Kiarostami, Saqi Books 2005, ISBN
- "İran kinosunun siması". //"Cinema News" jurnalı.- 2008.- iyun.- səh. 39.
- Mehrnaz Saeed-Vafa, Jonathan Rosenbaum, Abbas Kiarostami (Contemporary Film Directors), University of Illinois Press 2003 (paperback), ISBN
- , The Evidence of Film – Abbas Kiarostami, Yves Gevaert, Belgium 2001, ISBN
- Jean-Claude Bernardet, Caminhos de Kiarostami, Melhoramentos; 1 edition (2004), ISBN
- Marco Dalla Gassa, Abbas Kiarostami, Publisher: Mani (2000) ISBN
- Youssef Ishaghpour, Le réel, face et pile: Le cinéma d'Abbas Kiarostami, Farrago (2000) ISBN
- Alberto Barbera and Elisa Resegotti (editors), Kiarostami, Electa (30 April 2004) ISBN
- Laurent Kretzschmar, "Is Cinema Renewing Itself?", Film-Philosophy. vol. 6 no 15, July 2002.
- , "Lessons from a Master," Chicago Reader, 14 June 1996
- Silke von Berswordt-Wallrabe et al. (eds.): Abbas Kiarostami. Images, Still and Moving, exh. cat. Situation Kunst Bochum, Museum Wiesbaden, Kunstsammlungen Chemnitz (Ostfildern: Hatje Cantz, 2012), ISBN
Xarici keçidlər
- Abbas Kiarostami — IMDb səhifəsi
- Sinemalar.com'da Abbas Kiarostami
- Sinematürk'te Abbas Kiarostami
- Allmovie'de Abbas Kiarostami
- Məşhur İranlı rejissor vəfat etdi
- Tehranda kinorejissor Abbas Kiarostaminin anım mərasimi keçirilib
- Abbas Kiarostami bu gün doğma vətənində dəfn edilib
- Aydın Dadaşov: Abbas Keyarostəme. Əbədi mövzunun ekran həlli
- Abbas Kiyarüstemi — Senses of Cinema sayfası. (İngilizce)
- Abbas Kiarostami: Image, Voice and Vision 2007-09-27 at the Wayback Machine — Konferanstan bölümler, Iran Heritage Foundation. (İngilizce)
- Abbas Kiyarüstemi biyografisi 2006-08-30 at the Wayback Machine — Zeitgeist Films.
- "Gerçek Yaşam Sinemadan Daha Önemlidir"[ölü keçid] — Yönetmenle yapılmış bir röportaj, deeplanet.net.
- "Öykülerini siz düşleyin" — Milliyet Gazetesi haberi.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Abbas Kiyarustemi farsca عباس کیارستمی abˈbɑːs keˈjɑː rɔs taˌmiː ingilis fransiz ve alman dillerinde Abbas Kiarostami 22 iyun 1940 Tehran 4 iyul 2016 XIV arondisman Paris dunya miqyasinda taninan ve teqdir edilen Iranli rejissor ssenarist ve produserdir 1970 ci ilden bu yana kino sahesinde isleyen Kiyarustemi qisa film ve senedli filmler de daxil olmaqla 40 dan cox film uzerinde islemisdir Xususile Koker trilogiyasi Albali dadi ve Kulek bizi sovuracaq filmleri ile oz uzerine diqqet toplaya bilmis ve muveffeqiyyetler qazanmisdir Abbas Kiyarustemifars عباس کیارستمی Dogum tarixi 22 iyun 1940 1940 06 22 Dogum yeri Tehran IranVefat tarixi 4 iyul 2016 2016 07 04 76 yasinda Vefat yeri Paris FransaVefat sebebi mede xercengi cerrahiyye emeliyyatindan sikayet d Milliyyeti FarsVetendasligi IranHeyat yoldasi Pervin Emir QuluUsaqlari Ehmed Kiyarustemi Behmen KiyarustemiAtasi Ehmed KiyarustemiAnasi Zehra KiyarustemiFealiyyeti aktyor rejissor ssenarist redaktor produser fotoqraf sair ressam qrafik dizaynerFealiyyet illeri 1962 2016Tehsili Tehran UniversitetiMukafatlari Kann kinofestivali Qizil Palma Budagi mukafati 1997 ci ilde cekilmis Albali budagi filmi ucun IMDb ID0452102 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Esasen ssenarist rejissor produser redaktor bedii rehber olaraq taninan Kiyarustemi sair fotoqraf ressam karikaturaci ve qrafik dizayner peselerinde de muveffeqiyyetler qazanib Iran kinosunda 1960 ci illerin sonlarinda baslayan ve Furug Ferruxzad Sohrab Sahit Sales Behram Beyzayi ve Perviz Kimyavi kimi rejissorlarin da daxil oldugu Iran Yeni Dalga studiyasi rejissorlarindan biridir Bu studiya rejissorlarinin seciyyevi xususiyyeti bezilerinin poetik dialoqlardan istifadesi siyasi ve felsefi movzularla bagli alleqorik hekayeler izah etme terzidir Usaq obrazlarindan istifade etmek senedli film terzinde neqletme kend bolgelerinde cereyan eden hadiseler masinlarin icinde olan dialoqlar ve adeten sabit kameradan istifade Kiyarusteminin en esas xususiyyetlerindendir Dialoqlarinda film adlarinda ve movzularinda Iran edebiyyatindan Iran seirinden genis istifade edir HeyatiKiyarusteminin resm ve qrafik dizayn oyrendiyi Tehran Universiteti Gozel Senetler Fakultesi Tehranda anadan olmusdur Incesenetle ilk elaqesi sekil cekmek olmusdur 18 19 yaslarinadek resm cekmeye davam etmisdir 18 yasinda Tehran Universitetinin Incesenet fakultesine daxil olmazdan bir qeder evvel bir resm musabiqesinin qalibi olmusdur Universitetde ressamliq ve qrafik dizayn uzre tehsil almisdir Oxumaqla beraber yol polisi vezifesinde de isleyib 1960 ci illerde ressam dizayner ve illustrator kimi reklam sahesinde de islemis posterlerin dizaynini etmis reklamlar hazirlamisdir 1962 1966 ci illerde Iran televiziyasi ucun texminen 150 reklam cekmisdir 1960 ci illerin sonlarinda bunlarin arasinda Mesud Kimyainin Qeyser filmide var filmlere adlar hazirlamaga ve usaq kitablari ucun ressamliq etmeye basladi 1969 cu ilde evlendiyi Pervin Emir Qoliden 1982 ci ilde bosanir Bu evlilikden Ehmed dogum tarixi 1971 ve Behmen dogum tarixi 1978 adlarinda iki oglu dunyaya gelmisdir Kicik oglu Behmen Kiyarustemi 15 yasi olarken Seyahetcinin torpaqlarina seyahet 1993 adli senedli film cekerek rejissorluga baslamisdir Kiyarustemi 1979 Islam Inqilabindan sonra olkeni terk ederek qerb olkelerine geden bir cox rejissorlardan ferqli olaraq Iranda qalmagi ustun tutan az sayda rejissorlardandir Ozude bu hereketin sexsi karyerasinda verdiyi en muhum qerarlardan biri olduguna ve Iranda yasamagin ve milli kimliyinin rejissor olaraq bacarigini mohkemlendirdiyine inanir Bir agaci kok saldigi yerden ayirib basqa yere aparsaniz agac artiq meyve vermez Verse de oz yerinde verdiyi meyve qeder gozel olmaz Mence olkemi terk etmis olsaydim eynile o agac kimi olardim Abbas Kiyarustemi gozlerinin isiga qarsi hessas olmasi sebebi ile adeten tund rengli eynek ve ya gunes eyneyi taxir Rejissor 2000 ci ilde San Fransisko Film Festivalinda onun ozunede verilen ve yasadigi vaxtda muveffeqiyyet menasini dasiyan Akira Kurosava mukafatini Iran kinosuna verdiyi tohfelere gore Iranli aktyor Behruz Vusuqiye vermekle her kesi teeccublendirmisdir 4 iyul 2016 ci ilde Fransanin paytaxti olan Paris seherinde vefat etmisdir Kino fealiyyeti1970 ci iller Kiyarustemi 1969 cu ilde Iran Yeni Studiyasinin rejissoru Daryus Mehrcui Inek filmini cekdiyi vaxtlarda Tehranda olan Usaqlarin ve Genclerin Zehni Inkisaf Institutunda seriya cekilisinin hazirlanmasina komek etdi Seriyanin ilk hissesi ve rejissorun ilk filmi on iki deqiqelik qisa film olan Corek ve kuce farsca نان و کوچه filmidir Kicik usagin uzerine hucum eden itle qarsilasmasini izah eden neorealizm janrinda filmdir IstinadlarAbbas Kiarostami Encyclopaedia Britannica ing Itau Cultural Abbas Kiarostami Enciclopedia Itau Cultural port Sao Paulo Itau Cultural 2001 ISBN 978 85 7979 060 7 Nemeckaya nacionalnaya biblioteka Berlinskaya gosudarstvennaya biblioteka Bavarskaya gosudarstvennaya biblioteka i dr Record 121032345 Obshij normativnyj kontrol GND 2012 2016 http next liberation fr cinema 2016 07 04 le realisateur iranien abbas kiarostami est mort 1464057 Iranli kinorejissor Abbas Kiyarustemi vefat edib 2019 07 16 at the Wayback Machine Azertac 5 iyul 2016 ci il Fichier des personnes decedees Artists Artworks ing The world s 40 best directors Guardian Unlimited Istifade tarixi 15 04 2018 Abbas Kiarostami Films Featured at Wexner Center 2007 07 10 at the Wayback Machine Wexner center for the art Istifade tarixi 15 04 2018 Modern Times 2012 03 12 at the Wayback Machine British Film Institute 2002 Istifade tarixi 15 04 2018 Abbas Kiarostami 2007 06 21 at the Wayback Machine Princeton University Istifade tarixi 15 04 2018 10 x Ten Kiarostami s journey 2007 01 09 at the Wayback Machine Open Democracy Istifade tarixi 15 04 2018 Landscapes of the mind 2007 06 24 at the Wayback Machine Guardian Unlimited Istifade tarixi 15 04 2018 Besides censorship 2007 10 11 at the Wayback Machine iranian com Istifade tarixi 15 04 2018 43rd Annual San Francisco International Film Festival 2010 12 25 at the Wayback Machine Sense of Cinema Istifade tarixi 15 04 2018 ANS TV Abbas Kiyarostaminin vefati az Youtube com 04 07 2016 Istifade tarixi 2017 06 30 EdebiyyatGeoff Andrew Ten London BFI Publishing 2005 Erice Kiarostami Correspondences 2006 ISBN 84 96540 24 3 catalogue of an exhibition together with the Spanish filmmaker Alberto Elena The Cinema of Abbas Kiarostami Saqi Books 2005 ISBN 0 86356 594 8 Iran kinosunun simasi Cinema News jurnali 2008 iyun seh 39 Mehrnaz Saeed Vafa Jonathan Rosenbaum Abbas Kiarostami Contemporary Film Directors University of Illinois Press 2003 paperback ISBN 0 252 07111 5 The Evidence of Film Abbas Kiarostami Yves Gevaert Belgium 2001 ISBN 2 930128 17 8 Jean Claude Bernardet Caminhos de Kiarostami Melhoramentos 1 edition 2004 ISBN 978 85 359 0571 7 Marco Dalla Gassa Abbas Kiarostami Publisher Mani 2000 ISBN 978 88 8012 147 3 Youssef Ishaghpour Le reel face et pile Le cinema d Abbas Kiarostami Farrago 2000 ISBN 978 2 84490 063 0 Alberto Barbera and Elisa Resegotti editors Kiarostami Electa 30 April 2004 ISBN 978 88 370 2390 4 Laurent Kretzschmar Is Cinema Renewing Itself Film Philosophy vol 6 no 15 July 2002 Lessons from a Master Chicago Reader 14 June 1996 Silke von Berswordt Wallrabe et al eds Abbas Kiarostami Images Still and Moving exh cat Situation Kunst Bochum Museum Wiesbaden Kunstsammlungen Chemnitz Ostfildern Hatje Cantz 2012 ISBN 978 3 7757 3436 3Xarici kecidlerVikianbarda Abbas Kiyarustemi ile elaqeli mediafayllar var Abbas Kiarostami IMDb sehifesi Sinemalar com da Abbas Kiarostami Sinematurk te Abbas Kiarostami Allmovie de Abbas Kiarostami Meshur Iranli rejissor vefat etdi Tehranda kinorejissor Abbas Kiarostaminin anim merasimi kecirilib Abbas Kiarostami bu gun dogma veteninde defn edilib Aydin Dadasov Abbas Keyarosteme Ebedi movzunun ekran helli Abbas Kiyarustemi Senses of Cinema sayfasi Ingilizce Abbas Kiarostami Image Voice and Vision 2007 09 27 at the Wayback Machine Konferanstan bolumler Iran Heritage Foundation Ingilizce Abbas Kiyarustemi biyografisi 2006 08 30 at the Wayback Machine Zeitgeist Films Gercek Yasam Sinemadan Daha Onemlidir olu kecid Yonetmenle yapilmis bir roportaj deeplanet net Oykulerini siz dusleyin Milliyet Gazetesi haberi