Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
1818-ci il müqaviləsi (ing. Treaty of 1818), 1918-ci il konvensiyası (ing. Convention of 1818), 1818 anqlo-amerikan konvensiyası (ing. Anglo-American Convention of 1818), London müqaviləsi (ing. Treaty of London) və ya Balıqçılıq, sərhəd və kölələrin bərpası barədə konvensiya (ing. Convention respecting fisheries, boundary and the restoration of slaves) — ABŞ və Böyük Britaniya arasında 1818-ci ildə imzalanan beynəlxalq müqavilə. Ceyms Monronun prezidentlik dövründə imzalanmış müqavilə iki ölkə arasındakı sərhəd problemlərini həll etmişdir. Konvensiya Britaniya və Kanada tarixinin "Hudon's Bay Company" şirkətinin olaraq tanınan Oreqon və qardaş bölgəsi qəzasının cənub hissəsinin də ortaq şəkildə işğal edilməsinə və əhalinin yerləşdirilməsinə icazə vermişdir.
| 1818-ci il müqaviləsi | |
|---|---|
 | |
| Müqavilənin tipi | İkitərəfli müqavilə |
| İmzalanma tarixi | 1818-ci il |
| İmzalanma yeri | London, Böyük Britaniya |
| Tərəflər |  ABŞ Böyük Britaniya |
| Dili | ingilis dili |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İki ölkə əhatə edən bir sərhəd üzərində razılaşmışdılar. Bunun səbəbi 49-cu şimal paralelində yaranan sərhəd qismən düz olacaqdı. Britaniya 49-cu paralelin qərbində Rupertin torpağının hamısını və bu paralelin cənubundakı da daxil olmaqla Kontinental bölmənin şərqini güzəştə getdi. ABŞ 49-cu paralelin şimalında Luiziana torpaqlarının ən şimal nöqtəsini təhvil vermişdi.
Müqavilə hökmləri
- I maddə — ABŞ-nin Nyufaundlend və Labrador boyunca balıqçılıq hüquqları təmin edildi.
- II maddə — "Şimali Amerikanın 49-cu şimal paralelində Meşəli gölün ən şimal-qərb nöqtəsindən çəkilən bir xətt" boyunca Britaniya Şimali Amerikası ilə ABŞ arasındakı sərhəd təyin edildi. Britaniya, 49. paralelin cənubundakı Rupertin Torpağı və Qırmızı Çay koloniyası (bu gün Minnesota, Şimali Dakota və Cənubi Dakotanın bir hissəsini təşkil edən Qırmızı Çay Hövzəsinin yanında, yaxınlarındakı müasir bir Montananın kiçik bir parçasını da daxil olmaq üzrə Üçlü bölmə piki). ABŞ-nin Luiziananın satın almasının 49-cu paralelin şimalından (yəni, hal-hazırkı Alberta və Saskaçevandakı Süd çayı, Kavak çayı və böyük Palçıq Çuxuru hövzələrinin bir qisimi) uzanan kiçik hissəsini buraxdı.
- Bu maddə, 1783-cü il Paris Sülh Müqaviləsində qəbul edilən, ABŞ İstiqlal müharibəsini sona çatdıran sərhəddə gerçək coğrafiyanın cəhalətindən qaynaqlanan bir sərhəd anlaşmazlığını həll etdi. Daha əvvəlki bu andlaşma, amerikalı ilə britaniyalı mülkləri arasındakı sərhədi, Meşəli göldən Mississippi çayına doğru qərbə doğru uzanan bir xətt boyunca yerləşdirdi. Tərəflər çayın bu qədər şimala doğru uzanmadığının fərqinə gələ bilməmişdilər, buna görə belə bir xətt heç vaxt çayla qovuşmayacaqdı. Bu problemi aradan qaldırmaq üçün 1818 müqaviləsi ABŞ-nin 49-cu paralelinin şimalındakı Alyaskanın xaricində qalan Amerika Birləşmiş Ştatlarının yalnız bir hissəsi olan mövcud Minnesota ştatının kiçik seqmenti olan Şimal-qərb Bucağı olan Birləşmiş Ştatların bir ifadəsini yaratdı.
- III maddə — 10 ildir Oreqonda ərazi idarələrinin ortaq təmin edilməsi üçün nəzərdə tutulmuşdur. Hər ikisi də ərazi iddia edə bilər və hər ikisi də pulsuz naviqasiya ilə təmin ediləcəkdir.
- IV maddə — 12 il ərzində iki tərəf arasındakı ticarəti təşkil edən 1815 il tarixli Anqlo-Amerikaa konvensiyasını təsdiqlədi.
- V maddə — 1812 Müharibəsini sona çatdıran Qent Müqaviləsindən çıxan bir ABŞ tələbini "bu məqsəd üçün adlandırılacaq bəzi Dost Suveren və ya Dövlət" ə aid fərqliliklərə göndərmə qərarı aldı. ABŞ-nin iddiası, müqavilə imzalandıqda Britaniya torpaqlarında ya da Britaniya'nın donanma gəmiləri üzərində olan kölələrə geri dönüş ya da təzminat tələb edildi. Söz mövzusu Qent Müqaviləsi mülkləri paylamaq və ABŞ bu qulların ABŞ vətəndaşlarının mülkiyyətində olduğunu iddia etdi.
- VI maddə — qərarlaşdırmışdır ki, müqavilə imzaladıqdan sonra ən çox altı ay içində ratifikasiya reallaşacaq.
Tarixi
Konvensiya ABŞ üçün ABŞ-nin Fransa səfiri Albert Qallatin, Böyük Britaniya naziri Riçard Raş, Bitaniya Kral Donanmasının maliyyə məsləhətçisi Fredrik Con Robinson, xüsusi məclisin bir üzvü və dövlət müşarivi olan Henri Qulbörn tərəfindən müzakirə edildi. Müqavilə 20 oktyabr 1818-ci il tarixində imzalandı. Ratifikasiya 30 yanvar 1819-cu ildə dəyişdirildi. 1818-ci il müqaviləsi və 1817-ci il Raş-Baqot müqaviləsi, Britaniya İmperiyası və Amerika müstəmləkələri arasındakı əlaqələrin inkişaf etməsinin başlamasına gətirib çıxarmışdır.
Müqavilədən sonra, sərhəd boyunca Oreqonun şərqində qalan bölgə Pembina qəzası olaraq təşkilatlanmağa üzrə təklif, ancaq ABŞ Konqresi təklifi heç bir zaman qatılmadı. Bunun yerinə alan Minnesota qəzası və Dakota qəzası oldu.
Müqavilənin nisbətən dostluq xüsusiyyətinə baxmayaraq, yenə də, 20 ildə Oreqonun sahibliyi üçün şiddətli bir mübarizə başlatdı. Daha əvvəl Aşağı Kolumbiya çayı üzərində mərkəzli ticarət şəbəkəsi quran Britaniya tərəfindən qurulan "Hudon's Bay Company", şərqi Vaşinqton və Aydahoda olduğu kimi Oreqon sahilində və Paget Saundda da digər qalalarla sərt bir vəziyyətə düşdü. ABŞ dəri tacirlərinin bölgəyə təcavüzünü məhdudlaşdırmağa istiqamətli kampaniya başlatdı. 1830-cu illərə çatdıqda, bölgədə ərazini tamamilə əlavə zorlayan şirkət, qalan qazancı ən üst səviyyəyə çıxarmaq və ABŞ dağının varisini təxirə salmaq üçün, Oreqon çölündəki bütün kürklü heyvanların yox edilməsi üçün qəsdli bir siyasət boynuna götürdü. Cəsarət incidici siyasət idi, Fort-Vankuverdəki "Hudson's Bay Company" komissiyasının başçısı Con Mak Lauqlinin, vəzifəyə gələn ABŞ daimi olaraq kömək və qarşılama təmin etdi.
Həmçinin Bax
Xarici Keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
1818 ci il muqavilesi ing Treaty of 1818 1918 ci il konvensiyasi ing Convention of 1818 1818 anqlo amerikan konvensiyasi ing Anglo American Convention of 1818 London muqavilesi ing Treaty of London ve ya Baliqciliq serhed ve kolelerin berpasi barede konvensiya ing Convention respecting fisheries boundary and the restoration of slaves ABS ve Boyuk Britaniya arasinda 1818 ci ilde imzalanan beynelxalq muqavile Ceyms Monronun prezidentlik dovrunde imzalanmis muqavile iki olke arasindaki serhed problemlerini hell etmisdir Konvensiya Britaniya ve Kanada tarixinin Hudon s Bay Company sirketinin olaraq taninan Oreqon ve qardas bolgesi qezasinin cenub hissesinin de ortaq sekilde isgal edilmesine ve ehalinin yerlesdirilmesine icaze vermisdir 1818 ci il muqavilesiMuqavilenin tipi Ikiterefli muqavileImzalanma tarixi 1818 ci ilImzalanma yeri London Boyuk BritaniyaTerefler ABS Boyuk BritaniyaDili ingilis dili Vikianbarda elaqeli mediafayllar Iki olke ehate eden bir serhed uzerinde razilasmisdilar Bunun sebebi 49 cu simal paralelinde yaranan serhed qismen duz olacaqdi Britaniya 49 cu paralelin qerbinde Rupertin torpaginin hamisini ve bu paralelin cenubundaki da daxil olmaqla Kontinental bolmenin serqini guzeste getdi ABS 49 cu paralelin simalinda Luiziana torpaqlarinin en simal noqtesini tehvil vermisdi Amerika Birlesmis Statlarinin torpaq serhed deyisiklikleriMuqavile hokmleriI madde ABS nin Nyufaundlend ve Labrador boyunca baliqciliq huquqlari temin edildi II madde Simali Amerikanin 49 cu simal paralelinde Meseli golun en simal qerb noqtesinden cekilen bir xett boyunca Britaniya Simali Amerikasi ile ABS arasindaki serhed teyin edildi Britaniya 49 paralelin cenubundaki Rupertin Torpagi ve Qirmizi Cay koloniyasi bu gun Minnesota Simali Dakota ve Cenubi Dakotanin bir hissesini teskil eden Qirmizi Cay Hovzesinin yaninda yaxinlarindaki muasir bir Montananin kicik bir parcasini da daxil olmaq uzre Uclu bolme piki ABS nin Luiziananin satin almasinin 49 cu paralelin simalindan yeni hal hazirki Alberta ve Saskacevandaki Sud cayi Kavak cayi ve boyuk Palciq Cuxuru hovzelerinin bir qisimi uzanan kicik hissesini buraxdi Bu madde 1783 cu il Paris Sulh Muqavilesinde qebul edilen ABS Istiqlal muharibesini sona catdiran serhedde gercek cografiyanin cehaletinden qaynaqlanan bir serhed anlasmazligini hell etdi Daha evvelki bu andlasma amerikali ile britaniyali mulkleri arasindaki serhedi Meseli golden Mississippi cayina dogru qerbe dogru uzanan bir xett boyunca yerlesdirdi Terefler cayin bu qeder simala dogru uzanmadiginin ferqine gele bilmemisdiler buna gore bele bir xett hec vaxt cayla qovusmayacaqdi Bu problemi aradan qaldirmaq ucun 1818 muqavilesi ABS nin 49 cu paralelinin simalindaki Alyaskanin xaricinde qalan Amerika Birlesmis Statlarinin yalniz bir hissesi olan movcud Minnesota statinin kicik seqmenti olan Simal qerb Bucagi olan Birlesmis Statlarin bir ifadesini yaratdi III madde 10 ildir Oreqonda erazi idarelerinin ortaq temin edilmesi ucun nezerde tutulmusdur Her ikisi de erazi iddia ede biler ve her ikisi de pulsuz naviqasiya ile temin edilecekdir IV madde 12 il erzinde iki teref arasindaki ticareti teskil eden 1815 il tarixli Anqlo Amerikaa konvensiyasini tesdiqledi V madde 1812 Muharibesini sona catdiran Qent Muqavilesinden cixan bir ABS telebini bu meqsed ucun adlandirilacaq bezi Dost Suveren ve ya Dovlet e aid ferqliliklere gonderme qerari aldi ABS nin iddiasi muqavile imzalandiqda Britaniya torpaqlarinda ya da Britaniya nin donanma gemileri uzerinde olan kolelere geri donus ya da tezminat teleb edildi Soz movzusu Qent Muqavilesi mulkleri paylamaq ve ABS bu qullarin ABS vetendaslarinin mulkiyyetinde oldugunu iddia etdi VI madde qerarlasdirmisdir ki muqavile imzaladiqdan sonra en cox alti ay icinde ratifikasiya reallasacaq Tarixiportreti Konvensiya ABS ucun ABS nin Fransa sefiri Albert Qallatin Boyuk Britaniya naziri Ricard Ras Bitaniya Kral Donanmasinin maliyye meslehetcisi Fredrik Con Robinson xususi meclisin bir uzvu ve dovlet musarivi olan Henri Qulborn terefinden muzakire edildi Muqavile 20 oktyabr 1818 ci il tarixinde imzalandi Ratifikasiya 30 yanvar 1819 cu ilde deyisdirildi 1818 ci il muqavilesi ve 1817 ci il Ras Baqot muqavilesi Britaniya Imperiyasi ve Amerika mustemlekeleri arasindaki elaqelerin inkisaf etmesinin baslamasina getirib cixarmisdir Muqavileden sonra serhed boyunca Oreqonun serqinde qalan bolge Pembina qezasi olaraq teskilatlanmaga uzre teklif ancaq ABS Konqresi teklifi hec bir zaman qatilmadi Bunun yerine alan Minnesota qezasi ve Dakota qezasi oldu Muqavilenin nisbeten dostluq xususiyyetine baxmayaraq yene de 20 ilde Oreqonun sahibliyi ucun siddetli bir mubarize baslatdi Daha evvel Asagi Kolumbiya cayi uzerinde merkezli ticaret sebekesi quran Britaniya terefinden qurulan Hudon s Bay Company serqi Vasinqton ve Aydahoda oldugu kimi Oreqon sahilinde ve Paget Saundda da diger qalalarla sert bir veziyyete dusdu ABS deri tacirlerinin bolgeye tecavuzunu mehdudlasdirmaga istiqametli kampaniya baslatdi 1830 cu illere catdiqda bolgede erazini tamamile elave zorlayan sirket qalan qazanci en ust seviyyeye cixarmaq ve ABS daginin varisini texire salmaq ucun Oreqon colundeki butun kurklu heyvanlarin yox edilmesi ucun qesdli bir siyaset boynuna goturdu Cesaret incidici siyaset idi Fort Vankuverdeki Hudson s Bay Company komissiyasinin bascisi Con Mak Lauqlinin vezifeye gelen ABS daimi olaraq komek ve qarsilama temin etdi Hemcinin BaxBritaniya Simali Amerikasi 1812 ci il muharibesiXarici Kecidler Fisheries Question Encyclopedia Americana 1920 Bu meqale 1783 cu ilden 1910 cu ile qeder okean baliqciligina aid Britaniya Amerika danisiqlarini izleyir