Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ürək astması — bir neçə dəqiqədən bir neçə saata qədər davam edən boğulma tutmaları ilə özünü göstərən və miokard infarktı, kardioskleroz, ürək xəstəlikləri və ürək çatışmazlığı (sol ürək) ilə əlaqəli digər xəstəliklərlə baş verən simptom. Bu, ağciyərlərdə və ətrafında mayenin yığılmasına səbəb olur (ağciyər tıkanıklığı), ağciyərlərin qanı oksigenlə təmin etmək qabiliyyətini pozur. Öskürək və hırıltı mümkündür. Rentgen müayinəsi ürəyin ölçüsünün və ağciyər toxumalarında mayenin artdığını göstərir.
| Ürək astması | |
|---|---|
| XBT-10 | I |
| XBT-9 | |
| MeSH | D004418 |
Simptomları
Ürək astması bronxial astma ilə oxşar simptomlara malikdir, lakin iltihab mənşəli olmaması ilə fərqlənir.
Ürək astmasının ən çox görülən əlamətləri ürək çatışmazlığı əlamətləri olan bir xəstədə hırıltı, öskürək və ya nəfəs darlığı (əsasən gecə və ya yatarkən) olur.
Əlavə əlamətlərə stetoskopla eşidilə bilən köpüklü və ya sulu bəlğəm və ağciyərlərə su yığılması daxildir. Ağır hallarda xəstə gecə bir neçə dəfə nəfəs darlığı, dəri rənginin dəyişməsi və qanlı bəlğəm epizodları ilə qarşılaşa bilər.
Patofiziologiyası
Ürək astmasının əsas səbəbləri ürəyin, xüsusən də sol tərəfin qanı səmərəli və effektiv şəkildə vura bilməməsi nəticəsində ağciyər damarlarına mayenin mümkün geri axınından qaynaqlanır. Ürəkdə maye yığılması, qanın oksigenləşməsini təmin etmək üçün ağciyər venoz sistemindəki təzyiqə artan tələblər qoyan normaldan daha yüksək təzyiq sistemi yaradır. Bu, ağciyər venoz hipertenziyası kimi tanınan və artan təzyiq gradientinin yayılmasına kömək etmək üçün ağciyər kapilyarlarının genişlənməsi və işə salınması ilə nəticələnir.
Əvvəlcə bədən artıq suyun öhdəsindən gələ bilir. Daha sonra kapilyar damarlar artan təzyiqlə tıxanır və maye alveolyar kisəyə qayıdır, nəticədə ağciyər şişi əmələ gəlir və oksigenləşmə qabiliyyəti azalır. Bundan əlavə, kapilyar damarlara təzyiqin artması damar tonusunun artmasına, o cümlədən medial divarda hipertrofik dəyişikliklər kimi kapilyar damarların yenidən qurulmasına səbəb olur. Vaxt keçdikcə damarların yenidən qurulması damar divarının strukturunda hiperplastik dəyişikliklərə qədər irəliləyərək ağciyər damar müqavimətinin artmasına səbəb ola bilər.
Ürək astması və bronxial anatomiya anomaliyaları arasında əlaqənin qurulmasına davamlı maraq var.
Tənəffüs yollarının müqavimətini artırmaq üçün bir neçə mexanizm və dörd alternativ izahata diqqət yetirir:
- Ağciyər şişi nəticəsində bronxokonstriksiya.
- Ürəyin genişlənməsi və tənəffüs yollarını və bronxiolları sıxan ağciyər şişi (ürək çatışmazlığının bir komplikasiyası) səbəbindən intratorasik boşluğun dəyişilməsi.
- İntraluminal şiş səbəbiylə bronxial obstruksiya.
- Bronxial selikli qişanın şişi.
Diaqnostikası
Ürək astmasının diaqnozu davamlı ürək çatışmazlığını müayinə etməklə əldə edilir, o cümlədən:
- Mövcud simptomları xronoloji irəliləmə və ya pisləşmə üçün qiymətləndirmə.
- Ürəkdə anormal səslərinin auskultasiyasına, ağciyərlərdə olan səs və boyun və ya ətraflarda artan maye tutulmasının varlığına yönəlmiş fiziki müayinə.
- B tipli natriuretik peptid səviyyələrində xüsusi laboratoriya qiymətləndirilməsi.
- Ürək ritmindəki pozuntuları qiymətləndirmək üçün elektrokardioqrafiya
- Ağciyər tıkanıklığı və ya ürəyin genişlənməsini qiymətləndirmək üçün sinə rentgenoqrafiyası.
- Ürəyin fəaliyyətini qiymətləndirmək üçün exokardioqrafiya. Exokardioqrafiya xəstələrdə ürək çatışmazlığının diaqnozu üçün üstünlük verilən seçimdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Cardiac Asthma: Causes, Symptoms, and Treatments". Healthline (ingilis). 18 May 2021. 8 March 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 January 2023.
- "Нетипичные симптомы астмы" (rus). Eurolab. 2020-09-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-09-03.
- Litzinger MH, Aluyen JK, Cereceres R, Feik AN, Iltis KE, Perez CR, Horne KE, Litzinger M. "Cardiac Asthma: Not Your Typical Asthma". www.uspharmacist.com (ingilis). February 20, 2013. 2022-09-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-08.
- "What causes cardiac asthma?". Mayo Clinic (ingilis). 2022-08-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-12.
- Jorge, Stéphane; Becquemin, Marie-Hélène; Delerme, Samuel; Bennaceur, Mohamed; Isnard, Richard; Achkar, Rony; Riou, Bruno; Boddaert, Jacques; Ray, Patrick. "Cardiac asthma in elderly patients: incidence, clinical presentation and outcome". BMC Cardiovascular Disorders. 7 (1). 2007-05-14: 16. doi:10.1186/1471-2261-7-16. ISSN 1471-2261. PMC 1878501. PMID 17498318.
- Keet, Corinne A.; McCormack, Meredith. "Cardiac Asthma: An Old Term That May Have New Meaning?". The Journal of Allergy and Clinical Immunology: In Practice (ingilis). 4 (5). September 2016: 924–925. doi:10.1016/j.jaip.2016.04.023. 2018-06-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-12.
- Wolf, P. S. "Cardiac asthma--its origin, recognition and management". Annals of Allergy. 37 (4). October 1976: 250–254. ISSN 0003-4738. PMID 824980. 2022-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-12.
- Tanabe, Tsuyoshi; Rozycki, Henry J; Kanoh, Soichiro; Rubin, Bruce K. "Cardiac asthma: new insights into an old disease". Expert Review of Respiratory Medicine. 6 (6). December 2012: 705–714. doi:10.1586/ers.12.67.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Urek astmasi bir nece deqiqeden bir nece saata qeder davam eden bogulma tutmalari ile ozunu gosteren ve miokard infarkti kardioskleroz urek xestelikleri ve urek catismazligi sol urek ile elaqeli diger xesteliklerle bas veren simptom Bu agciyerlerde ve etrafinda mayenin yigilmasina sebeb olur agciyer tikanikligi agciyerlerin qani oksigenle temin etmek qabiliyyetini pozur Oskurek ve hirilti mumkundur Rentgen muayinesi ureyin olcusunun ve agciyer toxumalarinda mayenin artdigini gosterir Urek astmasiXBT 10 I50 1XBT 9 428 1MeSH D004418SimptomlariUrek astmasi bronxial astma ile oxsar simptomlara malikdir lakin iltihab menseli olmamasi ile ferqlenir Urek astmasinin en cox gorulen elametleri urek catismazligi elametleri olan bir xestede hirilti oskurek ve ya nefes darligi esasen gece ve ya yatarken olur Elave elametlere stetoskopla esidile bilen kopuklu ve ya sulu belgem ve agciyerlere su yigilmasi daxildir Agir hallarda xeste gece bir nece defe nefes darligi deri renginin deyismesi ve qanli belgem epizodlari ile qarsilasa biler PatofiziologiyasiUrek astmasinin esas sebebleri ureyin xususen de sol terefin qani semereli ve effektiv sekilde vura bilmemesi neticesinde agciyer damarlarina mayenin mumkun geri axinindan qaynaqlanir Urekde maye yigilmasi qanin oksigenlesmesini temin etmek ucun agciyer venoz sistemindeki tezyiqe artan telebler qoyan normaldan daha yuksek tezyiq sistemi yaradir Bu agciyer venoz hipertenziyasi kimi taninan ve artan tezyiq gradientinin yayilmasina komek etmek ucun agciyer kapilyarlarinin genislenmesi ve ise salinmasi ile neticelenir Evvelce beden artiq suyun ohdesinden gele bilir Daha sonra kapilyar damarlar artan tezyiqle tixanir ve maye alveolyar kiseye qayidir neticede agciyer sisi emele gelir ve oksigenlesme qabiliyyeti azalir Bundan elave kapilyar damarlara tezyiqin artmasi damar tonusunun artmasina o cumleden medial divarda hipertrofik deyisiklikler kimi kapilyar damarlarin yeniden qurulmasina sebeb olur Vaxt kecdikce damarlarin yeniden qurulmasi damar divarinin strukturunda hiperplastik deyisikliklere qeder irelileyerek agciyer damar muqavimetinin artmasina sebeb ola biler Urek astmasi ve bronxial anatomiya anomaliyalari arasinda elaqenin qurulmasina davamli maraq var Teneffus yollarinin muqavimetini artirmaq ucun bir nece mexanizm ve dord alternativ izahata diqqet yetirir Agciyer sisi neticesinde bronxokonstriksiya Ureyin genislenmesi ve teneffus yollarini ve bronxiollari sixan agciyer sisi urek catismazliginin bir komplikasiyasi sebebinden intratorasik boslugun deyisilmesi Intraluminal sis sebebiyle bronxial obstruksiya Bronxial selikli qisanin sisi DiaqnostikasiUrek astmasinin diaqnozu davamli urek catismazligini muayine etmekle elde edilir o cumleden Movcud simptomlari xronoloji irelileme ve ya pislesme ucun qiymetlendirme Urekde anormal seslerinin auskultasiyasina agciyerlerde olan ses ve boyun ve ya etraflarda artan maye tutulmasinin varligina yonelmis fiziki muayine B tipli natriuretik peptid seviyyelerinde xususi laboratoriya qiymetlendirilmesi Urek ritmindeki pozuntulari qiymetlendirmek ucun elektrokardioqrafiya Agciyer tikanikligi ve ya ureyin genislenmesini qiymetlendirmek ucun sine rentgenoqrafiyasi Ureyin fealiyyetini qiymetlendirmek ucun exokardioqrafiya Exokardioqrafiya xestelerde urek catismazliginin diaqnozu ucun ustunluk verilen secimdir Hemcinin baxBronxial astmaIstinadlar Cardiac Asthma Causes Symptoms and Treatments Healthline ingilis 18 May 2021 8 March 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 January 2023 Netipichnye simptomy astmy rus Eurolab 2020 09 24 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 09 03 Litzinger MH Aluyen JK Cereceres R Feik AN Iltis KE Perez CR Horne KE Litzinger M Cardiac Asthma Not Your Typical Asthma www uspharmacist com ingilis February 20 2013 2022 09 29 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2022 03 08 What causes cardiac asthma Mayo Clinic ingilis 2022 08 17 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 01 12 Jorge Stephane Becquemin Marie Helene Delerme Samuel Bennaceur Mohamed Isnard Richard Achkar Rony Riou Bruno Boddaert Jacques Ray Patrick Cardiac asthma in elderly patients incidence clinical presentation and outcome BMC Cardiovascular Disorders 7 1 2007 05 14 16 doi 10 1186 1471 2261 7 16 ISSN 1471 2261 PMC 1878501 PMID 17498318 Keet Corinne A McCormack Meredith Cardiac Asthma An Old Term That May Have New Meaning The Journal of Allergy and Clinical Immunology In Practice ingilis 4 5 September 2016 924 925 doi 10 1016 j jaip 2016 04 023 2018 06 13 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 01 12 Wolf P S Cardiac asthma its origin recognition and management Annals of Allergy 37 4 October 1976 250 254 ISSN 0003 4738 PMID 824980 2022 03 09 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 01 12 Tanabe Tsuyoshi Rozycki Henry J Kanoh Soichiro Rubin Bruce K Cardiac asthma new insights into an old disease Expert Review of Respiratory Medicine 6 6 December 2012 705 714 doi 10 1586 ers 12 67 Xarici kecidler