Çeildağ əməliyyatı — 31 dekabr 1993-cü ildə, Birinci Qarabağ müharibəsinin axırlarında, Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan Silahlı Qüvvələrinə qarşı Ağcabədi rayonu istiqamətində başladılan hərbi hücum əməliyyatı.
Çeildağ əməliyyatı | |||
---|---|---|---|
Birinci Qarabağ müharibəsi | |||
Tarix | 31 dekabr 1993 | ||
Yeri | Ağcabədi, Azərbaycan | ||
Nəticəsi | Ermənistanın qələbəsi | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Tərəflərin qüvvəsi | |||
| |||
İtkilər | |||
| |||
"Çeildağ" əməliyyatı dekabrın 30-dan 31-nə keçən gecə həyata keçirilməsi planlaşdırılırdı, lakin Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi Nəcməddin Sadıkovun əmri ilə əməliyyat bir gün təxirə salınmışdır. Nəticədə Ermənistan tərəfi əməliyyatın detalları haqqında ətraflı məlumat əldə etmiş, əməliyyat həyata keçiriləndə isə Azərbaycan hərbçilərini tələyə salmışdır. Baş tutan döyüşlər nəticəsində 82 nəfər hərbçi şəhid olmuş və ya itkin düşmüşdür.
Əməliyyatın nəticələri ilə bağlı Nəcməddin Sadıkov, Müdafiə nazirinin müavini Elbrus Orucov, nazirliyin Əməliyyat idarə rəisi Aleksandr Vasyak və digərləri "Çeildağ" əməliyyatının uğursuzluğunda polkovnik-leytenant Talıb Məmmədovun məsuliyyət daşığını iddia etmişdir. Talıb Məmmədov ardınca həbs edilmiş, lakin Hərbi Prokurorluğun Xüsusilə Mühüm İşlər üzrə böyük müstəntiqi Kamal Əliyev bu iddiaların yanlış olduğunu ifşa etmiş və onun həbsdən azad edilməsinə nail olmuşdur.
Zəmin
SSRİ dövründə DQMV Azərbaycan SSR-nin tərkibindəki əsasən etnik ermənilərin yaşadığı muxtar bir vilayət idi. Sovet İttifaqı 1980-ci illərin sonlarında dağılmağa başladıqda vilayətin statusu məsələsi yenidən gündəmə gəlmiş və 20 fevral 1988-ci ildə DQMV parlamenti vilayətin Azərbaycan SSR-dən Ermənistan SSR-yə verilməsini tələb edən bir qərar qəbul etmişdir. Azərbaycan bu tələbi bir neçə dəfə rədd etmiş və qısa müddət sonra 1988-ci ildən 1990-cı ilə qədər etnik zorakılıq yaşanmış, Sumqayıt, Gəncə və Bakıda ermənilərə,Quqark və Xankəndində isə azərbaycanlılara qarşı bir sıra poqromlar törədilmişdir. Dağlıq Qarabağın statusu ləğv edildikdən sonra, 10 dekabr 1991-ci il tarixində keçmiş vilayət daxilində müstəqillik referendumu keçirilmişdir. Vilayət əhalisinin təxminən 22,8%-ni təşkil edən azərbaycanlılar referendumu boykot etmiş, iştirakçıların 99,8%-i isə müstəqilliyin lehinə səs vermişdir. 1992-ci ilin əvvəllərində Sovet İttifaqının süquta uğramasından sonra Qarabağ uğrunda müharibə başlamışdır.
1993-cü il Azərbaycan üçün bir çətin il olmuşdu. Erməni qüvvələri mart ayında Kəlbəcərə hücuma başlamış və apreldə rayonu işğal edərək bütün Qarabağın ən yüksək zirvəsi olan Murovdağı nəzarətə götürmüşdür. Ermənilərin Kəlbəcərdəki uğuru rayonun mülki əhalisinin evlərindən zorla çıxarılması, dinc sakinlərin öldürülməsi və girov götürülməsi də daxil olmaqla, çoxsaylı müharibə cinayətləri ilə nəticələnmişdir. Rayon uğrunda gedən döyüşlər zamanı 500-dən çox azərbaycanlı mülki şəxs öldürülmüş, 60 mindən çox insan evlərindən didərgin düşmüşdür. 30 spreldə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurası 822 saylı qətnaməni qəbul edərək bütün hərbi əməliyyatların dərhal dayandırılmasını və bütün işğalçı qüvvələrin Kəlbəcərdən çıxarılmasını tələb etmişdir. Bunun ardınca, iyunun əvvəlində, o vaxtkı Azərbaycan Prezidenti Əbülfəz Elçibəyin bacarıqsızlığından, eləcə də hərbi rütbəsinin endirilməsinə görə qəzəblənən Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin komandiri Surət Hüseynov üsyan etmiş, öz qüvvələri ilə Gəncədəki bazasından Bakıya doğru irəliləməyə başlamışdır. Bu siyasi qarışıqlıq zamanı Ağdərə, Ağdam, Cəbrayıl, Füzuli, Qubadlı və Zəngilan rayonları işğal edilmişdir. Elçibəy iyunun 18-də vəzifəsindən ayrılmış və hakimiyyəti o vaxtkı millət vəkili, keçmiş sovet lideri Heydər Əliyevə təhvil vermişdir. İyulun 1-də Hüseynov Azərbaycanın Baş naziri təyin edilmişdir. Payızda Beyləqan şəhərinə hücum əməliyyatı keçirən erməni qüvvələri dəf edilmişdir. Prezident vəzifəsini icra edən Əliyev siyasi cəhətdən etibarsız hesab etdiyi Elçibəyin Xalq Cəbhəsinə bağlı 33 könüllü batalyonu ləğv etmişdir. O, müharibədəki uğursuzluqlara görə əvvəlki hökuməti günahlandırmış və işğal olunmuş əraziləri azad edəcəyinə söz vermişdir. Əliyev könüllü batalyonları kompensasiya etmək üçün tez və mübahisəli bir şəkildə gənc çağırışçılardan ibarət bir ordu yaratmışdır. Oktyabr və noyabr aylarında Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı BMT Təhlükəsizlik Şurasının daha iki qətnaməsi (874 və 884 saylı) qəbul edilmiş və Dağlıq Qarabağın hüquqi müstəvidə Azərbaycanın bir tərkibi olduğu bir daha təsdiqlənmişdir.
Əməliyyat
"Çeildağ" əməliyyatının 1993-cü ildə, dekabrın 30-dan 31-nə keçən gecə həyata keçirilməsi planlaşdırılırdı. Əməliyyat Ağcabədi rayonu istiqamətində baş tutacaqdı. Buna baxmayaraq, Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi Nəcməddin Sadıkovun əmri ilə əməliyyat bir gün təxirə salınmış və 31 dekabrda həyata keçirilmişdir. Əməliyyatın təxirə salınması səbəbilə Ermənistan tərəfi əməliyyat haqqında əvvəlcədən tam və ətraflı məlumat əldə etmişdir.
Döyüş əməliyyatı əsnasında Azərbaycan hərbçiləri ermənilər tərəfindən tələyə salınmış və onlar burada "oqnevoy meşok" taktikasından istifadə etmişdir. Nəticədə, Azərbaycan tərəfindən 82 nəfər hərbçi şəhid olmuş və ya itkin düşmüşdür. Əməliyyatın nəticələri ilə bağlı Nəcməddin Sadıkov, Müdafiə nazirinin müavini Elbrus Orucov, nazirliyin Əməliyyat idarə rəisi Aleksandr Vasyak və digərləri raport yazmışdır. Sözügedən hesabatlarda, "Çeildağ" əməliyyatının uğursuzluğunun səbəbi kimi o zamankı N saylı hərbi hissənin komandiri polkovnik-leytenant Talıb Məmmədovun şəxsi heyət və texnikanın əməliyyatdakı iştirakını qəsdən təmin etməməsi göstərilmişdir. Hərbi Prokurorluğunun Xüsusilə Mühüm İşlər üzrə böyük müstəntiqi Kamal Əliyev həmin raporta uyğun təqdim olunmuş materiallar əsasında Talıb Məmmədov barəsində tutulma qərarı çıxarmışdır. Ona qarşı dövlətə xəyanət ittihamı irəli sürülmüşdür və hərbi prokuror Nizami Təhməzovun sanksiyasına əsasən həbs edilmişdir.
Aparılan istintaq zamanı Nəcməddin Sadıkovun yazdığı raportun yalan olduğu üzə çıxmışdır. Müstəntiq Kamal Əliyev Talıb Məmmədov barəsində cinayət təqibinə xitam verərək onu həbsdən azad etmişdir. Ardınca o, 1994-cü ildə Nəcməddin Sadıkov, Elbrus Orucov, Aleksandr Vasyak və digərləri barəsində dövlətə xəyanət və vəzifə səlahiyyətlərini aşma ittihamını irəli sürmüşdür. Kamal Əliyev eyni zamanda, Nəcməddin Sadıkov və digərləri haqqında şübhəli şəxs qismində tutma protokolları tərtib edərək onların müttəhim kimi cinayət məsuliyyətinə cəlb olunmaları barədə qərar qəbul etmişdir. Buna baxmayaraq, bu qərar Baş Prokurorluq və Hərbi Prokurorluqda narazılıq yaratmış, Kamal Əliyev Nəcməddin Sadıkova qarşı qərəzli mövqe tutmaqda günahlandırılmışdır. Bundan sonra hərbi prokuror Nizami Təhməzov Kamal Əliyevin işdən azad olunması barədə qərar qəbul etmiş, o, vəzifə səlahiyyətlərini aşmaqda ittiham edilərək həbs edilmişdir. Ali Məhkəmə Talıb Məmmədova bəraət vermiş, Kamal Əliyev barəsindəki işdən azad olunma və həbs qətimkan tədbiri isə ləğv edilmişdir.
Mənbə
İstinadlar
- UNHCR, 1996
- de Vaal, 2013
- Economist, 2020
- de Vaal, 2004. səh. 90
- Parks, 1988
- Broyers, 2019
- Barrincer, 1988
- Xlıstun, 2001
- Papyan, 2015
- BBC Rusca, 2005
- Melkonyan, 2005. səh. 245
- Azadlıq Radiosu, 2008
- HRW, 1994 və 35–54
- BBC Azərbaycanca Kəlbəcər, 2020
- Birləşmiş Millətlər Təşkilatı, 1993
- Toronto Star, 1993. səh. A12
- Bağdasaryan, Yunusov
- Abbasov, 2004
- Həmid, 2020
- Qafqazinfo, 2022
- Kriminal Qafqazinfo, 2022
- Sfera, 2022
- Milli.az, 2022
- Publika.az, 2022
Ədəbiyyat
- ""Nəcməddin Sadıkovun dövlətə xəyanətə görə tutulması üçün qərar verilmişdi"". Qafqazinfo.az (az.). 8 fevral 2022. 2022-02-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 fevral 2022.
- ""Nəcməddin Sadıkovun dövlətə xəyanətə görə tutulması üçün qərar verilmişdi"". Kriminal Qafqazinfo.az (az.). 8 fevral 2022. 2022-02-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 fevral 2022.
- ""Nəcməddin Sadıkovun dövlətə xəyanətə görə tutulması üçün qərar verilmişdi" - "Çeildağ" əməliyyatının detalları". Sfera.az (az.). 8 fevral 2022. 2022-02-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 fevral 2022.
- ""Nəcməddin Sadıkovun dövlətə xəyanətə görə tutulması üçün qərar verilmişdi"". Milli.az (az.). 8 fevral 2022. 2022-02-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 fevral 2022.
- "Nəcməddin Sadıkovun əmri ilə 82 hərbçimiz tələyə salınaraq öldürülüb - ŞOK DETALLAR - VİDEO" (az.). 2022-02-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 fevral 2022.
- "UNHCR publication for CIS Conference (Displacement in the CIS) – Conflicts in the Caucasus". UNHCR (ingilis). Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Qaçqınlar üzrə Ali Komissarlığı. 1 may 1996. 10 oktyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 avqust 2021.
This mountain enclave, mostly inhabited by people of Armenian language and origin, had been placed under Azerbaijan’s jurisdiction in the 1920s, and was entirely surrounded by villages populated by Azeris.
- de Vaal, Tomas. Black Garden Armenia and Azerbaijan Through Peace and War, 10th Year Anniversary Edition, Revised and Updated. New York University Press. 2013. ISBN . OCLC 1154881834.
- de Vaal, Tomas. Black garden: Armenia and Azerbaijan through peace and war. ABC-CLIO. 2004. ISBN .
- "The fighting in Nagorno-Karabakh reflects decades of conflict". The Economist (ingilis). 29 oktyabr 2020. 27 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 avqust 2021.
- Parks, Maykl. "Soviet Tells of Blocking Slaughter of Armenians: General Reports His Soldiers Have Suppressed Dozens of Massacre Attempts by Azerbaijanis". Los Angeles Times (ingilis). 27 noyabr 1988. 17 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 avqust 2021.
- Broyers, Lorens. Armenia and Azerbaijan: Anatomy of Rivalry. Edinburgh: Edinburgh University Press. 2019. səh. 18. ISBN .
Armenians see the campaign that emerged in 1987 to unify Karabakh and Armenia as peaceful, yet met with organized pogroms killing dozens of Armenians in the Azerbaijani cities of Sumgait, Kirovabad (today's Ganja) and Baku in 1988–1990.
- Barrincer, Felisiti. "3 More Killed in Soviet Ethnic Protest". The New York Times (ingilis). 7 dekabr 1988. 9 yanvar 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 avqust 2021.
- Xlıstun, Viktor. "10 БАЛЛОВ ПО ШКАЛЕ ПОЛИТБЮРО". Trud (rus). 1 fevral 2001. 10 yanvar 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 avqust 2021.
- Papyan, Mane. "Gugark after Sumgait". Caucasus Edition (rus). 22 aprel 2015. 9 yanvar 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 avqust 2021.
- de Vaal, Tomas. Black Garden Armenia and Azerbaijan Through Peace and War, 10th Year Anniversary Edition, Revised and Updated. New York University Press. 2013. ISBN . OCLC 1154881834.
- Melkonyan, Markar. My Brother's Road: An American's Fateful Journey to Armenia. New York: I. B. Tauris. 2005. ISBN .
- "Münaqişənin həllində ən böyük ümid". Azadlıq Radiosu (az.). 1 oktyabr 2020. 2021-02-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 avqust 2021.
- Azerbaijan: Seven Years of Conflict in Nagorno-Karabakh. Human Rights Watch, . 1994. ISBN .
- "Kəlbəcər - dağların əhatəsindəki zəngin rayon". BBC Azərbaycanca (az.). 25 noyabr 2020. 24 dekabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 avqust 2021.
- "1993 UN Security Council Resolutions on Nagorno-Karabakh". ABŞ Dövlət Departamenti. 26 yanvar 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 avqust 2021.
- "Rebel troops push toward Azeri capital". Toronto Star. 21 iyun 1993. 6 oktyabr 2016 tarixində arxivləşdirilib.
- Bağdasaryan, Laura; Yunusov, Arif. "Война, социальные изменения и синдромы 'ни войны, ни мира' в азербайджанском и армянском обществах" (rus). Conciliation Resources. 11 yanvar 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 avqust 2021.
- Abbasov, İdrak. "Azeri Veterans Recall Military Fiasco". Institute for War and Peace Reporting. 21 fevral 2004. 24 dekabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 avqust 2021.
- Həmid, Tural. "Kəlbəcər əməliyyatı (1993-1994)". AzLogos (az.). 13 oktyabr 2020. 2021-02-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 avqust 2021.
- "1993 UN Security Council Resolutions on Nagorno-Karabakh". ABŞ Dövlət Departamenti. 26 yanvar 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 avqust 2021.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ceildag emeliyyati 31 dekabr 1993 cu ilde Birinci Qarabag muharibesinin axirlarinda Azerbaycan Silahli Quvveleri terefinden Ermenistan Silahli Quvvelerine qarsi Agcabedi rayonu istiqametinde basladilan herbi hucum emeliyyati Ceildag emeliyyatiBirinci Qarabag muharibesiTarix 31 dekabr 1993 1993 12 31 Yeri Agcabedi AzerbaycanNeticesi Ermenistanin qelebesiMunaqise terefleri Azerbaycan Dagliq Qarabag separatcilari ErmenistanKomandan lar Necmeddin Sadikov Talib Memmedov namelumTereflerin quvvesinamelum namelumItkiler82 nefer herbci sehid olmus ve ya itkin dusmusdur namelum Ceildag emeliyyati dekabrin 30 dan 31 ne kecen gece heyata kecirilmesi planlasdirilirdi lakin Azerbaycan Silahli Quvvelerinin Bas Qerargah reisi Necmeddin Sadikovun emri ile emeliyyat bir gun texire salinmisdir Neticede Ermenistan terefi emeliyyatin detallari haqqinda etrafli melumat elde etmis emeliyyat heyata kecirilende ise Azerbaycan herbcilerini teleye salmisdir Bas tutan doyusler neticesinde 82 nefer herbci sehid olmus ve ya itkin dusmusdur Emeliyyatin neticeleri ile bagli Necmeddin Sadikov Mudafie nazirinin muavini Elbrus Orucov nazirliyin Emeliyyat idare reisi Aleksandr Vasyak ve digerleri Ceildag emeliyyatinin ugursuzlugunda polkovnik leytenant Talib Memmedovun mesuliyyet dasigini iddia etmisdir Talib Memmedov ardinca hebs edilmis lakin Herbi Prokurorlugun Xususile Muhum Isler uzre boyuk mustentiqi Kamal Eliyev bu iddialarin yanlis oldugunu ifsa etmis ve onun hebsden azad edilmesine nail olmusdur ZeminSSRI dovrunde DQMV Azerbaycan SSR nin terkibindeki esasen etnik ermenilerin yasadigi muxtar bir vilayet idi Sovet Ittifaqi 1980 ci illerin sonlarinda dagilmaga basladiqda vilayetin statusu meselesi yeniden gundeme gelmis ve 20 fevral 1988 ci ilde DQMV parlamenti vilayetin Azerbaycan SSR den Ermenistan SSR ye verilmesini teleb eden bir qerar qebul etmisdir Azerbaycan bu telebi bir nece defe redd etmis ve qisa muddet sonra 1988 ci ilden 1990 ci ile qeder etnik zorakiliq yasanmis Sumqayit Gence ve Bakida ermenilere Quqark ve Xankendinde ise azerbaycanlilara qarsi bir sira poqromlar toredilmisdir Dagliq Qarabagin statusu legv edildikden sonra 10 dekabr 1991 ci il tarixinde kecmis vilayet daxilinde musteqillik referendumu kecirilmisdir Vilayet ehalisinin texminen 22 8 ni teskil eden azerbaycanlilar referendumu boykot etmis istirakcilarin 99 8 i ise musteqilliyin lehine ses vermisdir 1992 ci ilin evvellerinde Sovet Ittifaqinin suquta ugramasindan sonra Qarabag ugrunda muharibe baslamisdir 1993 cu il Azerbaycan ucun bir cetin il olmusdu Ermeni quvveleri mart ayinda Kelbecere hucuma baslamis ve aprelde rayonu isgal ederek butun Qarabagin en yuksek zirvesi olan Murovdagi nezarete goturmusdur Ermenilerin Kelbecerdeki uguru rayonun mulki ehalisinin evlerinden zorla cixarilmasi dinc sakinlerin oldurulmesi ve girov goturulmesi de daxil olmaqla coxsayli muharibe cinayetleri ile neticelenmisdir Rayon ugrunda geden doyusler zamani 500 den cox azerbaycanli mulki sexs oldurulmus 60 minden cox insan evlerinden didergin dusmusdur 30 sprelde Birlesmis Milletler Teskilatinin Tehlukesizlik Surasi 822 sayli qetnameni qebul ederek butun herbi emeliyyatlarin derhal dayandirilmasini ve butun isgalci quvvelerin Kelbecerden cixarilmasini teleb etmisdir Bunun ardinca iyunun evvelinde o vaxtki Azerbaycan Prezidenti Ebulfez Elcibeyin bacariqsizligindan elece de herbi rutbesinin endirilmesine gore qezeblenen Azerbaycan Silahli Quvvelerinin komandiri Suret Huseynov usyan etmis oz quvveleri ile Gencedeki bazasindan Bakiya dogru irelilemeye baslamisdir Bu siyasi qarisiqliq zamani Agdere Agdam Cebrayil Fuzuli Qubadli ve Zengilan rayonlari isgal edilmisdir Elcibey iyunun 18 de vezifesinden ayrilmis ve hakimiyyeti o vaxtki millet vekili kecmis sovet lideri Heyder Eliyeve tehvil vermisdir Iyulun 1 de Huseynov Azerbaycanin Bas naziri teyin edilmisdir Payizda Beyleqan seherine hucum emeliyyati keciren ermeni quvveleri def edilmisdir Prezident vezifesini icra eden Eliyev siyasi cehetden etibarsiz hesab etdiyi Elcibeyin Xalq Cebhesine bagli 33 konullu batalyonu legv etmisdir O muharibedeki ugursuzluqlara gore evvelki hokumeti gunahlandirmis ve isgal olunmus erazileri azad edeceyine soz vermisdir Eliyev konullu batalyonlari kompensasiya etmek ucun tez ve mubahiseli bir sekilde genc cagiriscilardan ibaret bir ordu yaratmisdir Oktyabr ve noyabr aylarinda Dagliq Qarabag munaqisesi ile bagli BMT Tehlukesizlik Surasinin daha iki qetnamesi 874 ve 884 sayli qebul edilmis ve Dagliq Qarabagin huquqi mustevide Azerbaycanin bir terkibi oldugu bir daha tesdiqlenmisdir Emeliyyat Ceildag emeliyyatinin 1993 cu ilde dekabrin 30 dan 31 ne kecen gece heyata kecirilmesi planlasdirilirdi Emeliyyat Agcabedi rayonu istiqametinde bas tutacaqdi Buna baxmayaraq Azerbaycan Silahli Quvvelerinin Bas Qerargah reisi Necmeddin Sadikovun emri ile emeliyyat bir gun texire salinmis ve 31 dekabrda heyata kecirilmisdir Emeliyyatin texire salinmasi sebebile Ermenistan terefi emeliyyat haqqinda evvelceden tam ve etrafli melumat elde etmisdir Doyus emeliyyati esnasinda Azerbaycan herbcileri ermeniler terefinden teleye salinmis ve onlar burada oqnevoy mesok taktikasindan istifade etmisdir Neticede Azerbaycan terefinden 82 nefer herbci sehid olmus ve ya itkin dusmusdur Emeliyyatin neticeleri ile bagli Necmeddin Sadikov Mudafie nazirinin muavini Elbrus Orucov nazirliyin Emeliyyat idare reisi Aleksandr Vasyak ve digerleri raport yazmisdir Sozugeden hesabatlarda Ceildag emeliyyatinin ugursuzlugunun sebebi kimi o zamanki N sayli herbi hissenin komandiri polkovnik leytenant Talib Memmedovun sexsi heyet ve texnikanin emeliyyatdaki istirakini qesden temin etmemesi gosterilmisdir Herbi Prokurorlugunun Xususile Muhum Isler uzre boyuk mustentiqi Kamal Eliyev hemin raporta uygun teqdim olunmus materiallar esasinda Talib Memmedov baresinde tutulma qerari cixarmisdir Ona qarsi dovlete xeyanet ittihami ireli surulmusdur ve herbi prokuror Nizami Tehmezovun sanksiyasina esasen hebs edilmisdir Aparilan istintaq zamani Necmeddin Sadikovun yazdigi raportun yalan oldugu uze cixmisdir Mustentiq Kamal Eliyev Talib Memmedov baresinde cinayet teqibine xitam vererek onu hebsden azad etmisdir Ardinca o 1994 cu ilde Necmeddin Sadikov Elbrus Orucov Aleksandr Vasyak ve digerleri baresinde dovlete xeyanet ve vezife selahiyyetlerini asma ittihamini ireli surmusdur Kamal Eliyev eyni zamanda Necmeddin Sadikov ve digerleri haqqinda subheli sexs qisminde tutma protokollari tertib ederek onlarin muttehim kimi cinayet mesuliyyetine celb olunmalari barede qerar qebul etmisdir Buna baxmayaraq bu qerar Bas Prokurorluq ve Herbi Prokurorluqda naraziliq yaratmis Kamal Eliyev Necmeddin Sadikova qarsi qerezli movqe tutmaqda gunahlandirilmisdir Bundan sonra herbi prokuror Nizami Tehmezov Kamal Eliyevin isden azad olunmasi barede qerar qebul etmis o vezife selahiyyetlerini asmaqda ittiham edilerek hebs edilmisdir Ali Mehkeme Talib Memmedova beraet vermis Kamal Eliyev baresindeki isden azad olunma ve hebs qetimkan tedbiri ise legv edilmisdir MenbeIstinadlar UNHCR 1996 de Vaal 2013 Economist 2020 de Vaal 2004 seh 90 Parks 1988 Broyers 2019 Barrincer 1988 Xlistun 2001 Papyan 2015 BBC Rusca 2005 Melkonyan 2005 seh 245 Azadliq Radiosu 2008 HRW 1994 ve 35 54 BBC Azerbaycanca Kelbecer 2020 Birlesmis Milletler Teskilati 1993 Toronto Star 1993 seh A12 Bagdasaryan Yunusov Abbasov 2004 Hemid 2020 Qafqazinfo 2022 Kriminal Qafqazinfo 2022 Sfera 2022 Milli az 2022 Publika az 2022 Edebiyyat Necmeddin Sadikovun dovlete xeyanete gore tutulmasi ucun qerar verilmisdi Qafqazinfo az az 8 fevral 2022 2022 02 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 fevral 2022 Necmeddin Sadikovun dovlete xeyanete gore tutulmasi ucun qerar verilmisdi Kriminal Qafqazinfo az az 8 fevral 2022 2022 02 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 fevral 2022 Necmeddin Sadikovun dovlete xeyanete gore tutulmasi ucun qerar verilmisdi Ceildag emeliyyatinin detallari Sfera az az 8 fevral 2022 2022 02 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 fevral 2022 Necmeddin Sadikovun dovlete xeyanete gore tutulmasi ucun qerar verilmisdi Milli az az 8 fevral 2022 2022 02 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 fevral 2022 Necmeddin Sadikovun emri ile 82 herbcimiz teleye salinaraq oldurulub SOK DETALLAR VIDEO az 2022 02 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 fevral 2022 UNHCR publication for CIS Conference Displacement in the CIS Conflicts in the Caucasus UNHCR ingilis Birlesmis Milletler Teskilatinin Qacqinlar uzre Ali Komissarligi 1 may 1996 10 oktyabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 avqust 2021 This mountain enclave mostly inhabited by people of Armenian language and origin had been placed under Azerbaijan s jurisdiction in the 1920s and was entirely surrounded by villages populated by Azeris de Vaal Tomas Black Garden Armenia and Azerbaijan Through Peace and War 10th Year Anniversary Edition Revised and Updated New York University Press 2013 ISBN 978 0 8147 7082 5 OCLC 1154881834 de Vaal Tomas Black garden Armenia and Azerbaijan through peace and war ABC CLIO 2004 ISBN 0 8147 1945 7 The fighting in Nagorno Karabakh reflects decades of conflict The Economist ingilis 29 oktyabr 2020 27 noyabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 avqust 2021 Parks Maykl Soviet Tells of Blocking Slaughter of Armenians General Reports His Soldiers Have Suppressed Dozens of Massacre Attempts by Azerbaijanis Los Angeles Times ingilis 27 noyabr 1988 17 noyabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 avqust 2021 Broyers Lorens Armenia and Azerbaijan Anatomy of Rivalry Edinburgh Edinburgh University Press 2019 seh 18 ISBN 978 1 4744 5055 3 Armenians see the campaign that emerged in 1987 to unify Karabakh and Armenia as peaceful yet met with organized pogroms killing dozens of Armenians in the Azerbaijani cities of Sumgait Kirovabad today s Ganja and Baku in 1988 1990 Barrincer Felisiti 3 More Killed in Soviet Ethnic Protest The New York Times ingilis 7 dekabr 1988 9 yanvar 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 avqust 2021 Xlistun Viktor 10 BALLOV PO ShKALE POLITBYuRO Trud rus 1 fevral 2001 10 yanvar 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 avqust 2021 Papyan Mane Gugark after Sumgait Caucasus Edition rus 22 aprel 2015 9 yanvar 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 avqust 2021 de Vaal Tomas Black Garden Armenia and Azerbaijan Through Peace and War 10th Year Anniversary Edition Revised and Updated New York University Press 2013 ISBN 978 0 8147 7082 5 OCLC 1154881834 Melkonyan Markar My Brother s Road An American s Fateful Journey to Armenia New York I B Tauris 2005 ISBN 1 85043 635 5 Munaqisenin hellinde en boyuk umid Azadliq Radiosu az 1 oktyabr 2020 2021 02 07 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 avqust 2021 Azerbaijan Seven Years of Conflict in Nagorno Karabakh Human Rights Watch 1994 ISBN 9781564321428 Kelbecer daglarin ehatesindeki zengin rayon BBC Azerbaycanca az 25 noyabr 2020 24 dekabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 avqust 2021 1993 UN Security Council Resolutions on Nagorno Karabakh ABS Dovlet Departamenti 26 yanvar 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 avqust 2021 Rebel troops push toward Azeri capital Toronto Star 21 iyun 1993 6 oktyabr 2016 tarixinde arxivlesdirilib Bagdasaryan Laura Yunusov Arif Vojna socialnye izmeneniya i sindromy ni vojny ni mira v azerbajdzhanskom i armyanskom obshestvah rus Conciliation Resources 11 yanvar 2011 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 avqust 2021 Abbasov Idrak Azeri Veterans Recall Military Fiasco Institute for War and Peace Reporting 21 fevral 2004 24 dekabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 avqust 2021 Hemid Tural Kelbecer emeliyyati 1993 1994 AzLogos az 13 oktyabr 2020 2021 02 07 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 avqust 2021 1993 UN Security Council Resolutions on Nagorno Karabakh ABS Dovlet Departamenti 26 yanvar 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 avqust 2021