Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədə heç bir məlumatın mənbəsi . |
Şumer mifologiyası — Şumer xalqının tarixi kökləri, ilkin dünyagörüşü, ibtidai məişət tərzi, qədim adət-ənənələri, mənəvi həyatının başlanğıcını tərənnüm edir.
Qədim sivilizasiya. eyni zamanda, Şumer-akkad mədəniyyətini də əhatə edir. Bu mədəniyyət b.е.ə. IV minillikdə Dəclə və Fərat çaylarının arasında yerləşən Mesopotamiya (yunanca, "iki çayarası" deməkdir) adlanan ərazidə yaranmışdır. Bu ərazidə b.е.ə. III minillikdə şimal hissədə akkadlar, cənubda isə şumerlər öz dövlətlərini yaratmağa başlamışlar. Lakin bir müddətdən sonra bu səltənət əmmarilər tərəfindən dağıdılaraq, onun yerində yeni dövlət yara-dıldı və Babilistan bu dövlətin paytaxtı elan edildi. Beləliklə, şumerləri, akkadları, əmmariləri, elariləri və bu ərazidə yaşayan digər xalqları birləşdirən qədim Babilistan səltənəti yarandı. Hammurapinin hökmranlığı dövründə (е.ə. 1792–1750) bu dövlət özünün ən yüksək inkişaf zirvəsinə çatmışdı. Bu dövlətin ikinci çiçəklənmə dövrü Aassurinin hakimiyyətə gəldiyi dövrə (е.ə. 612–538) təsadüf edir. Bu dövlət sivilizasiya tarixdə yeni Babilistan adlanır. Bizim dövrümüzədək gəlib çatan gil lövhələr sübut edir ki, Qədim Babilistanda elm daha çox inkişaf etmişdi. Şumerlər cəbr və həndəsənin əsasını qoymuşlar, sonralar isə "Pifaqor teoremi" bunun əsasında yaradılmışdır. İlk dəfə olaraq şumerlər onluq və altı onluq say sistemini yaratmışlar. Bu günədək, bütün bəşəriyyət, ondan istifadə edir: 1 saat = 60 dəqiqə, 1 dəqiqə = 60 saniyə.
Digər tərəfdən səma cisimlərini öyrənmək cəhdi, Babilistanda astrono-miyanın yaranmasına və inkişafına səbəb oldu. Bəşəri fikir tarixində dünyada birinci olaraq ulduzlu səmanın ilk xəritəsini tərtib edən Babilistan astronomu Seleveka (b.е.ə. II əsr) dünyanın heliosentrik sistemi haqqında məlumat vermişdir. Burada təbiət və göy cisimləri üzərində aparılan daimi müşahidələr bir sıra təqvimlərin yaranmasına səbəb olmuşdur. Belə təqvimlərdən biri olan Qəməri təqviminə görə, bir ay 29 və ya 30 günə, il 12 aya və 354 günə bərabərdir. Yaxud başqa Günəş təqviminə (Şəms) görə 1 il 365, 24 sutkaya bərabərdir. Bunlarla yanaşı, təbabət sahəsində Qədim Babilistanda yetişən peşəkar həkimlər, bir sıra xəstəlikləri müalicə etməklə, onların əlamətlərini də, müəyyən etmişlər. Şumerlərin bir neçə müalicə reseptləri dövrümüzədək gəlib çatmışdır. Bunlarla bərabər, şumer və akkad dillərində humanitar elmlərin (tarix, coğrafiya, hüquq və s.) inkişafına dair çoxlu məlumatlar var.
Elmlərin yaranması və inkişafı nəticəsində ətraf aləmə dini-mifoloji baxış məntiqi olaraq fəlsəfi baxışla əvəz olunmuşdur. Dünya mədəniyyətinə həddən ziyadə elmi biliklər bəxş edən qoca Şərq ətraf aləmin dərkində, dünyanın fəlsəfi izahında xüsusi yer tutur. Şumer dastan və hekayələrində cəmiyyət, siyasət, əxlaq normaları və s. haqqında dəyərli fəlsəfi fikirlərə rast gəlmək olur. Qədim Babilistanda fəlsəfi məktəb və cərəyanlar olmasa da, dünyanın dini-mifoloji və təbii-elmi mənzərəsini tam fərqləndirə bilməyən dünyagörüşü, fəlsəfi düşüncə tərzi mövcud olmuşdur. Bu cəhətdən "Ağanın qul ilə söhbəti", "Bilqamış haqqında dastan" və s. abidələri nəzərə almaq kifayətdir.
"Ağanın qul ilə söhbəti" adlı hekayədə əsas söhbət insan həyatının mənası ətrafında gedir: burada hökmdarın qəzəbinə düçar olmuş qul sahibi öz qulu ilə, həyatın mənasızlığı haqqında söhbət edir: həyatda hər şey – hökmdarın səxavətinə ümiddə, kef məclisində, qadına məhəbbət də, alicənablıq da və nəhayət, ölümdən sonra həyatın özü də, boş, mənasız bir şey olduğu qeyd olunur.
Qədim Şərqin nadir incilərindən sayılan və dünya ədəbiyyatının qızıl fonduna daxil olan "Bilqamıs haqqında dastan" və yaxud hər şeyi bilən adamın dastanı Yaxın Şərqin dörd dilində: şumer, akkad, hurrit və het dilində 3500 il bundan əvvəl gil lövhələr üzərində yazılmış və dövrümüzə qədər gəlib çatmışdır. Dastanın qəhrəmanı Bilqamıs tarixi şəxsiyyət olmaqla, b.е.ə. 27-ci əsrin sonu, 26-cı əsrin əvvəllərində Şumerdə Uruk dövlətinə başçılıq edən sü-lalənin beşinci hökmdarı olmuşdur. Dastanda söhbət əsasən allahlarla mübarizədən və ölməzlikdən gedir. Bilqamısdan qorxan allahlar onu məhv etmək üçün gücdə ona bərabər olan Enkidunu yaradıb ona qarşı çıxmağa məcbur edirlər. Enkidu təbiətdə vəhşi heyvanlar arasında yaşadığı üçün bütün heyvanların dilini bilirdi. Allahların məqsəd və niyyətini başa düşən Bilqamıs sarayının ən gözəl qadınlarından birini Enkidunun yanına göndərir, qadın onu yoldan çıxarır, o, təbiətlə əlaqəni kəsir və bütün heyvanlar ondan üz döndərir. Bu zaman Bilqamıs onunla vuruşur, ona qalib gəlir, lakin onu öldürmür. Onların bu mübarizəsi demək olar ki, dostluqla başa çatır. Bu hadisədən qəzəblənən allahlar plan qurub Enkidunu öldürürlər. Dostunun ölümünü görən Bilqamıs ilk dəfə olaraq özünün də əvvəl-axır ölümə düçar olacağını dərk edir və ölməzlik, əbədi həyat sorağında, vaxtilə Allahlardan ölməzlik alan Utnapiştinin yanına gəlir. Utnapişti ona izah edir ki, əbədi həyat mümkün deyil. Nəhayət, uzun söhbətlərdən sonra Utnapişti Bilqamısa dənizin dibindəki "ölməzlik otu"nun yerini deyir. Bilqamıs böyük çətinliklə bu otu əldə edir və öz ölkəsinə qayıdır. Yorğunluqdan yolda kiçik bir gölün kənarında yatır, bu za-man ilan ondan otu oğurlayıb yeyir, o saat əbədi həyat qazanır.
Bütün bunlardan sonra Bilqamısa aydın olur ki, əbədi həyat mümkün deyil, insan ölməzliyə yalnız öz fəaliyyəti, yaxşı əməlləri ilə nail ola bilər. Ümumiyyətlə, dastanda həyat və ölüm mövzusuna fəlsəfi baxış əsas yer tutur. İnsan özünün ölümə məhkumluğunu, allahların və dünyanın əbədiliyini dərk edir.
Kökü
Şumerlərə görə, yer yastı disk, göy isə boş məkan olub aşağıdan və yuxarıdan möhkəm səthə söykənmişdir. Onlar bu səthin hansı materialdan hazırlandığını bilmirdilər. Yerlə göy arasında üçüncü element– "lil"– "külək– hava, ruh" yerləşirdi. Bu, bizim anlayışla atmosferə uyğun gəlirdi. Günəş, Ay, planetlər və ulduzlar atmosferin yarandığı şeydən yaranmışdır və fərqi ondadır ki, işıq sala bilirlər. "Göy– Yer" aşağıdan, yuxarıdan, hər iki tərəfdən intəhasız okeanlarla əhatə olunmuşdur.
Bu əsas təsəvvürlərlə Şumer mütəfəkkirləri özlərinin kosmoqoniyasını qururdular. Onların fikrincə, birici okean olmuşdur. Okean "birinci hərəkətverici" olmuşdur. Lakin onlar okeanın zamanda və məkanda mövcudluğunu fikirləşmirdilər. Sonra atmosfer yaranır, atmosferdən isə işıq verən cisimlər– günəş, ay, planet və ulduzlar yaranır. Göyün yerdən ayrılmasından sonra bitkilər, heyvanlar və nəhayət, insan meydana gəlmişdir. Kainatı kim yaratmışdır və onu gündən– günə, ildən– ilə hərəkət etməyə kim məcbur edir? Şumer teoloqları allah-lar pateonunda hər bir allahın öz işi– gücü və funksiyası olduğuna inanırdılar. Kainatı da onlar birlikdə hərəkətə gətirirdilər. Şumer filosoflarına görə allahlar öz niyyətlərini sözlə ifadə edən kimi həmin iş baş verirdi. Yəni onlar sözün yaradıcı qüdrətinə inanırdılar. Təsadüfi allah sözünün həllediciliyi Şərqdə qəbul edilmiş, sonrakı dinlərdə əsas yeri tutmuşdur (bax: İslamda və Xristianlıqda allah kəlamının qüdrəti haqqında fikirlər). Şumerlilərin fikrincə, insanın taleyinə öz həyatını yaşamaq və ölmək düşür. Tanrıların taleyi isə müxtəlifdir.
Bilqamıs dastanı
"Bilqamıs" dastanı öz məzmununa görə də Azərbaycan folkloru, xüsusilə nağıl və dastanları ilə kök yaxınlığına malikdir. Bir çox xalq nağıllarımızda və əfsanələrimizdə rast gəlinən yeraltı dünyaya, gedər gəlməz, dünyanın o başına getmək kimi süjetlər, xüsusilə dirilik suyu, həyat ağacı, əbədi həyat tapılması kimi motivlər bu dastanda da vardır. Xızır peyğəmbər haqqındakı əfsanə "Bilqamıs" dastanı ilə çox yaxındır. Bu, təsadüfi hal deyildir. Ümumiyyətlə, qoca dünyanın ən qədim dastanlarından biri olan "Bilqamıs" dastanının qəhrəmanı Bilqamıs böyük şəhər saldırır, igidliyi və qəhrəmanlığı ilə şöhrət qazanır. Son onilliklərdə çap olunan bir sıra mətnlər Bilqamısın tarixi şəxsiyyət olduğuna şübhə yeri qoymur. Bilqamıs eramızdan əvvəl 27-ci əsrin sonu və 26-cı əsrin əvvəllərində Şumerdə şəhərində hakimlik edən sülalənin 5-ci hökmdarı olmuşdur. Görünür, Bilqamısın ölümündən az keçməmiş onu ilahiləşdirmişlər. Sonrakı mətnlərdə artıq onun adı ilahilik rəmzi kimi çəkilir. Uruk III sülaləsinin "şahlar siyahısında" Bilqamısın artıq mifik şəxsiyyət kimi adı çəkilir. Bilqamısın hakimlik illəri 126 ildir. Onun atası iblisdir. Epik mətnlərdə isə o, hakimi Luqalbandanın və günəş allahı Utunun nəslindən olan ilahə Ninsunun oğludur. B.e.ə. ikinci minillikdən başlayaraq Bilqamıs axirət dünyasının hakimi, insanların iblislərdən müdafiəçisi kimi tanınmağa başlanmışdır. Eyni zamanda şəhər quruculuğunun banisi kimi tanınır. Dastanda onun şöhrəti göylərə qaldırılır.
O, insandır, yarıdan çoxu tanrıdır ancaq Heç kəs ona tay olmaz– ona görkəminə bax, Urukun divarını odur ucaldan belə Çılğınlıqda, qüvvədə oxşar qızmış kələ Döyüşdə silahının yox tayı– bərabəri, Təbil səslənən kimi oynayır igidləriSıçrayır yatağından Urukun ərənləri "Ataların yurdunda oğul qoymaz Bilqamıs Özü öz başına o gecə– gündüz açır iş. O hasarlı Urukun kahinimi Bilqamıs?
Uruk oğullarının kahini tək birdi o, Əzəmətli, şöhrətli hər şeyə qadirdi o".
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqalede hec bir melumatin menbesi gosterilmemisdir Lutfen etibarli menbeler elave etmekle meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Qerez yaradan menbesiz hisseler muzakiresiz siline biler Sumer mifologiyasi Sumer xalqinin tarixi kokleri ilkin dunyagorusu ibtidai meiset terzi qedim adet eneneleri menevi heyatinin baslangicini terennum edir Qedim sivilizasiya eyni zamanda Sumer akkad medeniyyetini de ehate edir Bu medeniyyet b e e IV minillikde Decle ve Ferat caylarinin arasinda yerlesen Mesopotamiya yunanca iki cayarasi demekdir adlanan erazide yaranmisdir Bu erazide b e e III minillikde simal hissede akkadlar cenubda ise sumerler oz dovletlerini yaratmaga baslamislar Lakin bir muddetden sonra bu seltenet emmariler terefinden dagidilaraq onun yerinde yeni dovlet yara dildi ve Babilistan bu dovletin paytaxti elan edildi Belelikle sumerleri akkadlari emmarileri elarileri ve bu erazide yasayan diger xalqlari birlesdiren qedim Babilistan selteneti yarandi Hammurapinin hokmranligi dovrunde e e 1792 1750 bu dovlet ozunun en yuksek inkisaf zirvesine catmisdi Bu dovletin ikinci ciceklenme dovru Aassurinin hakimiyyete geldiyi dovre e e 612 538 tesaduf edir Bu dovlet sivilizasiya tarixde yeni Babilistan adlanir Bizim dovrumuzedek gelib catan gil lovheler subut edir ki Qedim Babilistanda elm daha cox inkisaf etmisdi Sumerler cebr ve hendesenin esasini qoymuslar sonralar ise Pifaqor teoremi bunun esasinda yaradilmisdir Ilk defe olaraq sumerler onluq ve alti onluq say sistemini yaratmislar Bu gunedek butun beseriyyet ondan istifade edir 1 saat 60 deqiqe 1 deqiqe 60 saniye Diger terefden sema cisimlerini oyrenmek cehdi Babilistanda astrono miyanin yaranmasina ve inkisafina sebeb oldu Beseri fikir tarixinde dunyada birinci olaraq ulduzlu semanin ilk xeritesini tertib eden Babilistan astronomu Seleveka b e e II esr dunyanin heliosentrik sistemi haqqinda melumat vermisdir Burada tebiet ve goy cisimleri uzerinde aparilan daimi musahideler bir sira teqvimlerin yaranmasina sebeb olmusdur Bele teqvimlerden biri olan Qemeri teqvimine gore bir ay 29 ve ya 30 gune il 12 aya ve 354 gune beraberdir Yaxud basqa Gunes teqvimine Sems gore 1 il 365 24 sutkaya beraberdir Bunlarla yanasi tebabet sahesinde Qedim Babilistanda yetisen pesekar hekimler bir sira xestelikleri mualice etmekle onlarin elametlerini de mueyyen etmisler Sumerlerin bir nece mualice reseptleri dovrumuzedek gelib catmisdir Bunlarla beraber sumer ve akkad dillerinde humanitar elmlerin tarix cografiya huquq ve s inkisafina dair coxlu melumatlar var Elmlerin yaranmasi ve inkisafi neticesinde etraf aleme dini mifoloji baxis mentiqi olaraq felsefi baxisla evez olunmusdur Dunya medeniyyetine hedden ziyade elmi bilikler bexs eden qoca Serq etraf alemin derkinde dunyanin felsefi izahinda xususi yer tutur Sumer dastan ve hekayelerinde cemiyyet siyaset exlaq normalari ve s haqqinda deyerli felsefi fikirlere rast gelmek olur Qedim Babilistanda felsefi mekteb ve cereyanlar olmasa da dunyanin dini mifoloji ve tebii elmi menzeresini tam ferqlendire bilmeyen dunyagorusu felsefi dusunce terzi movcud olmusdur Bu cehetden Aganin qul ile sohbeti Bilqamis haqqinda dastan ve s abideleri nezere almaq kifayetdir Aganin qul ile sohbeti adli hekayede esas sohbet insan heyatinin menasi etrafinda gedir burada hokmdarin qezebine ducar olmus qul sahibi oz qulu ile heyatin menasizligi haqqinda sohbet edir heyatda her sey hokmdarin sexavetine umidde kef meclisinde qadina mehebbet de alicenabliq da ve nehayet olumden sonra heyatin ozu de bos menasiz bir sey oldugu qeyd olunur Qedim Serqin nadir incilerinden sayilan ve dunya edebiyyatinin qizil fonduna daxil olan Bilqamis haqqinda dastan ve yaxud her seyi bilen adamin dastani Yaxin Serqin dord dilinde sumer akkad hurrit ve het dilinde 3500 il bundan evvel gil lovheler uzerinde yazilmis ve dovrumuze qeder gelib catmisdir Dastanin qehremani Bilqamis tarixi sexsiyyet olmaqla b e e 27 ci esrin sonu 26 ci esrin evvellerinde Sumerde Uruk dovletine basciliq eden su lalenin besinci hokmdari olmusdur Dastanda sohbet esasen allahlarla mubarizeden ve olmezlikden gedir Bilqamisdan qorxan allahlar onu mehv etmek ucun gucde ona beraber olan Enkidunu yaradib ona qarsi cixmaga mecbur edirler Enkidu tebietde vehsi heyvanlar arasinda yasadigi ucun butun heyvanlarin dilini bilirdi Allahlarin meqsed ve niyyetini basa dusen Bilqamis sarayinin en gozel qadinlarindan birini Enkidunun yanina gonderir qadin onu yoldan cixarir o tebietle elaqeni kesir ve butun heyvanlar ondan uz donderir Bu zaman Bilqamis onunla vurusur ona qalib gelir lakin onu oldurmur Onlarin bu mubarizesi demek olar ki dostluqla basa catir Bu hadiseden qezeblenen allahlar plan qurub Enkidunu oldururler Dostunun olumunu goren Bilqamis ilk defe olaraq ozunun de evvel axir olume ducar olacagini derk edir ve olmezlik ebedi heyat soraginda vaxtile Allahlardan olmezlik alan Utnapistinin yanina gelir Utnapisti ona izah edir ki ebedi heyat mumkun deyil Nehayet uzun sohbetlerden sonra Utnapisti Bilqamisa denizin dibindeki olmezlik otu nun yerini deyir Bilqamis boyuk cetinlikle bu otu elde edir ve oz olkesine qayidir Yorgunluqdan yolda kicik bir golun kenarinda yatir bu za man ilan ondan otu ogurlayib yeyir o saat ebedi heyat qazanir Butun bunlardan sonra Bilqamisa aydin olur ki ebedi heyat mumkun deyil insan olmezliye yalniz oz fealiyyeti yaxsi emelleri ile nail ola biler Umumiyyetle dastanda heyat ve olum movzusuna felsefi baxis esas yer tutur Insan ozunun olume mehkumlugunu allahlarin ve dunyanin ebediliyini derk edir KokuSumerlere gore yer yasti disk goy ise bos mekan olub asagidan ve yuxaridan mohkem sethe soykenmisdir Onlar bu sethin hansi materialdan hazirlandigini bilmirdiler Yerle goy arasinda ucuncu element lil kulek hava ruh yerlesirdi Bu bizim anlayisla atmosfere uygun gelirdi Gunes Ay planetler ve ulduzlar atmosferin yarandigi seyden yaranmisdir ve ferqi ondadir ki isiq sala bilirler Goy Yer asagidan yuxaridan her iki terefden intehasiz okeanlarla ehate olunmusdur Bu esas tesevvurlerle Sumer mutefekkirleri ozlerinin kosmoqoniyasini qururdular Onlarin fikrince birici okean olmusdur Okean birinci hereketverici olmusdur Lakin onlar okeanin zamanda ve mekanda movcudlugunu fikirlesmirdiler Sonra atmosfer yaranir atmosferden ise isiq veren cisimler gunes ay planet ve ulduzlar yaranir Goyun yerden ayrilmasindan sonra bitkiler heyvanlar ve nehayet insan meydana gelmisdir Kainati kim yaratmisdir ve onu gunden gune ilden ile hereket etmeye kim mecbur edir Sumer teoloqlari allah lar pateonunda her bir allahin oz isi gucu ve funksiyasi olduguna inanirdilar Kainati da onlar birlikde herekete getirirdiler Sumer filosoflarina gore allahlar oz niyyetlerini sozle ifade eden kimi hemin is bas verirdi Yeni onlar sozun yaradici qudretine inanirdilar Tesadufi allah sozunun hellediciliyi Serqde qebul edilmis sonraki dinlerde esas yeri tutmusdur bax Islamda ve Xristianliqda allah kelaminin qudreti haqqinda fikirler Sumerlilerin fikrince insanin taleyine oz heyatini yasamaq ve olmek dusur Tanrilarin taleyi ise muxtelifdir Bilqamis dastani Bilqamis dastani oz mezmununa gore de Azerbaycan folkloru xususile nagil ve dastanlari ile kok yaxinligina malikdir Bir cox xalq nagillarimizda ve efsanelerimizde rast gelinen yeralti dunyaya geder gelmez dunyanin o basina getmek kimi sujetler xususile dirilik suyu heyat agaci ebedi heyat tapilmasi kimi motivler bu dastanda da vardir Xizir peygember haqqindaki efsane Bilqamis dastani ile cox yaxindir Bu tesadufi hal deyildir Umumiyyetle qoca dunyanin en qedim dastanlarindan biri olan Bilqamis dastaninin qehremani Bilqamis boyuk seher saldirir igidliyi ve qehremanligi ile sohret qazanir Son onilliklerde cap olunan bir sira metnler Bilqamisin tarixi sexsiyyet olduguna subhe yeri qoymur Bilqamis eramizdan evvel 27 ci esrin sonu ve 26 ci esrin evvellerinde Sumerde seherinde hakimlik eden sulalenin 5 ci hokmdari olmusdur Gorunur Bilqamisin olumunden az kecmemis onu ilahilesdirmisler Sonraki metnlerde artiq onun adi ilahilik remzi kimi cekilir Uruk III sulalesinin sahlar siyahisinda Bilqamisin artiq mifik sexsiyyet kimi adi cekilir Bilqamisin hakimlik illeri 126 ildir Onun atasi iblisdir Epik metnlerde ise o hakimi Luqalbandanin ve gunes allahi Utunun neslinden olan ilahe Ninsunun ogludur B e e ikinci minillikden baslayaraq Bilqamis axiret dunyasinin hakimi insanlarin iblislerden mudafiecisi kimi taninmaga baslanmisdir Eyni zamanda seher quruculugunun banisi kimi taninir Dastanda onun sohreti goylere qaldirilir O insandir yaridan coxu tanridir ancaq Hec kes ona tay olmaz ona gorkemine bax Urukun divarini odur ucaldan bele Cilginliqda quvvede oxsar qizmis kele Doyusde silahinin yox tayi beraberi Tebil seslenen kimi oynayir igidleriSicrayir yatagindan Urukun erenleri Atalarin yurdunda ogul qoymaz Bilqamis Ozu oz basina o gece gunduz acir is O hasarli Urukun kahinimi Bilqamis Uruk ogullarinin kahini tek birdi o Ezemetli sohretli her seye qadirdi o IstinadlarHemcinin baxXarici kecidler