Şotlandiya musiqisi

Şotlandiya musiqisi — Şotlandiya ərazisində formalaşmış musiqi sənəti.

Pikt daş işində arfa ifaçısı. 700–900-cü illər.

Tarixi

Şotlandiya musiqi sənətinin mənşəyi ölkənin ərazisində məskunlaşmış tayfaların, yəni keltlərin, , və başqalarının mahnı və rəqsləri ilə bağlıdır. Gəzərki xalq müğənniləri olan bardlar, sonralar isə minstrellər qəhrəmani, məhəbbət mahnıları qoşur, xalq eposunu qoruyub-saxlayırdılar. Şotlandiya mahnıları üçün və natural məqamlar xarakterikdir. Mahnı və rəqslər XII əsrdən populyarlaşan arfa, XV əsrdən əsas milli musiqi aləti olan tuluq zurnası, , viola, skripka ilə müşayiət olunurdu. XII əsrdən professional dini və dünyəvi saray musiqisi inkişaf etməyə başlamış, XIII əsrdə xor məktəbləri yaranmışdı. XVI əsrin birinci yarısında Şotlandiya musiqisi bəstəkarlardan , , və başqalarının yaradıcılığı ilə bağlıdır. Musiqi sənəti XVII əsrdən yüksəlişə başlamışdır. XVIII əsrdə professional musiqi cəmiyyətləri, xor, orkestrlər və opera birlikləri yaranmışdır. Şotlandiya xalq mahnıları əsasında ilk ballada-opera ("", 1725, ) yaradılmışdır. XVIII–XIX əsrlərdə musiqi ifaçılığı yüksək professional səviyyəyə çatmış, 1838-ci ildə Edinburq Universitetində musiqi kafedrası, 1890-cı ildə kimi musiqi təhsili ocaqları yaranmışdır. 1929-cu ildə Qlazqo şəhərində Şotland Milli Musiqi Akademiyası təşkil olunmuşdur. Müasir bəstəkarlıq məktəbinin banisi . C, Deyvi, R. Krouford, T, Masqreyv və başqaları XX əsrin əsas Şotlandiya bəstəkarlarıdır. Edinburqda konservatoriya, xor kollektivləri, simfonik orkestrlar fəaliyyət göstərir. 1947-ci ildən Edinburqda hər il beynəlxalq musiqi, dram və balet sənəti festivalı keçirilir.

İstinadlar

1. Шотландија. Мусиги // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. X ҹилд: Фрост—Шүштәр. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1987. С. 563.

Əlavə ədəbiyyat

• Emmerson, George S. Rantin' Pipe and Tremblin' String – history of Scottish dance music. Second edition 1988. Galt House, London, Ontario, Canada. ISBN 
• Eydmann, Stuart "The concertina as an emblem of the folk music revival in the British Isles." 1995. British Journal of Ethnomusicology 4: 41–49.
• Eydmann, Stuart "As Common as Blackberries: The First Hundred Years of the Accordion in Scotland." 1999. Folk Music Journal 7 No. 5 pp. 565–608.
• Eydmann, Stuart "From the "Wee Melodeon" to the "Big Box": The Accordion in Scotland since 1945." The Accordion in all its Guises, 2001. Musical Performance Volume 3 Parts 2 – 4 pp. 107–125.
• Eydmann, Stuart The Life and Times of the Concertina: the adoption and usage of a novel musical instrument with particular reference to Scotland. PhD Thesis, The Open University 1995 published online at www.concertina.com/eydmann Stuart Eydmann: The Scottish Concertina
• Hardie, Alastair J. The Caledonian Companion – A Collection of Scottish Fiddle Music and Guide to its Performance. 1992. The Hardie Press, Edinburgh. ISBN 
• Heywood, Pete and Colin Irwin. "From Strathspeys to Acid Croft". 2000. In Broughton, Simon and Ellingham, Mark with McConnachie, James and Duane, Orla (Ed.), World Music, Vol. 1: Africa, Europe and the Middle East, pp 261–272. Rough Guides Ltd, Penguin Books. ISBN 
• Gilchrist, Jim. "Scotland". 2001. In Mathieson, Kenny (Ed.), Celtic music, pp. 54–87. Backbeat Books. ISBN 

Xarici keçidlər

Vikianbarda Şotlandiya musiqisi ilə əlaqəli mediafayllar var.

• a high-quality, free digital resource hosted by .
• BBC Radio Scotland online radio: folk music on Travelling Folk, bagpipe music on Pipeline, country dance music on Reel Blend and Take the Floor. (RealPlayer plugin required)
• Scottish Music Centre music archive and information resource.
• Web articles on Gaelic harp harmony & modes