Şeyx İbrahim məscidi — İçərişəhərdə yerləşən XV əsrə aid tarix-memarlıq abidəsi.
Şeyx İbrahim məscidi | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Bakı |
Yerləşir | İçərişəhər, A.Zeynallı küçəsi, 25 |
Aidiyyatı | İçərişəhər Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu |
Sifarişçi | Hacı Əmirşah ibn Yaqub |
Tikilmə tarixi | 1415—1416 |
Üslubu | Şirvan-Abşeron memarlıq məktəbi |
Vəziyyəti | stabil, Cümə məscidi nəzdində mədrəsə olaraq fəaliyyət göstərir. |
Tipi | Mədəni |
Kriteriya | vi |
Təyin edilib | 2000 |
İstinad nöm. | 958 |
Dövlət | Azərbaycan |
Region | Avropa |
İstinad nöm. | 87 |
Kateqoriya | Məscid |
Əhəmiyyəti | Ölkə əhəmiyyətli |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Məscid, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə ölkə əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.
Sovet işğalından sonra məsciddə ibadət dayandırılıb. Hazırda məscidin binasında Cümə məscidi nəzdində olan mədrəsə fəaliyyət göstərir.
Haqqında
Şeyx İbrahim məscidi Hicri-qəməri təqvimlə 818-ci ildə İçərişəhərdə indiki Asəf Zeynallı küçəsində tikilib. Üzərindəki kitabədən məscidin sifarişçisinin Hacı Əmirşah Yaqub oğlu olduğu və şirvanşah I İbrahimin dövründə tikildiyi qeyd olunub. Məhz buna görə də məscidə Şeyx İbrahim adı verilib. Kitabədə yazılıb:
Sultan oğlu Sultan Şeyx İbrahimin zamanında Hacı Əmir Şahın fəxri başçısı mərhum Hacı Hacı Yaqub səkkiz yüz on səkkizinci ildə bu məscidin tikintisini əmr etdi. |
Məscidin üzərindəki bir başqa kitabədə isə onun Аğа Qаfаr Hаcı Murаd оğlu tərəfindən bərpа оlunmаsı hаqqındа məlumаt vеrilib.
Azərbaycanda sovet işğalından sonra rəsmi olaraq 1928-ci ildən dinlə mübarizəyə başladılar. Həmin ilin dekabrında Azərbaycan KP MK-i bir çox məscid, kilsə və sinaqoqları maarifləndirici istiqamətlərdə istifadə üçün klubların balansına verdi. Əgər 1917-ci ildə Azərbaycanda 3.000 məscid var idisə 1927-ci ildə bu rəqəm 1.700, 1933-cü ildə isə 17 idi. Şeyx İbrahim məscidi də sovet işğalından sonra fəaliyyətini dayandırıb.
Azərbaycan müstəqilliyini yenidən bərpa etdikdən sonra məscid, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə ölkə əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.
Hal-hazırda Cümə məscidi nəzdində mədrəsə olaraq fəaliyyət göstərir.
Memarlığı
Məscid dördbucaq şəklindədir və çatma formalı daş qübbə ilə örtülüb. Mehrab ənənəvi yan divarda deyil, uzunluğuna olan divarda yerləşdirilib. XIX əsrdə məscidin fasad divarının səthi üç dördbucaq çərçivələrə bölünüb və bununla da fasad Avropa memarlıq üslubunu alıb. Hər bir çərçivənin içərisində yarıqla tamamlanan pəncərə yerləşdirilib, giriş isə portal formasında işlənib.
Həmçinin bax
Qeydlər
İstinadlar
- Şamil Fətullayev. Bakının memarlıq ensiklopediyası (PDF). Bakı: Şərq-Qərb nəşriyyatı. 2013. səh. 89. ISBN .
- Azərbaycan Respublikası Məscidlərinin Ensiklopediyası (PDF) (az.). Bakı: Beynəlxalq Əlhuda. 2001. səh. 46. ISBN . 2021-07-23 tarixində (PDF).
- "Sheikh Ibrahim Mosque - Azerbaijan's medieval religious monument". Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi (ingilis). 2022-04-05. 2022-05-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-02-02.
- . web.archive.org. 2017-01-19. Archived from the original on 2017-01-19. İstifadə tarixi: 2024-02-02.
- Fərhadoğlu, Kamil. İçərişəhər (az.). Bakı: Ş-Q və Çinar-çap. 2006. 138. 2024-02-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-02-02.
- Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası (az.). X. Bakı: Azərbaycan Sovet Ensiklopediyasının baş redaksiyası. 1987. 487.
- Arif Yunusov. Ислам в Азербайджане (PDF). Bakı: Zaman. 2004. səh. 78. ISBN . 2023-07-05 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-14.
- "Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust Tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmişdir" (PDF) (az.). mct.gov.az. 2001-08-02. 2021-07-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-14.
- İbrahimov, Ramid. "İçəri Şəhərdəki sirli Dördbucaqlı qala haqqında nə bilirik?". www.anl.az. 2014-02-22. səh. 13. 2014-09-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-29.
- Abdullayeva, S. "Azərbaycandakı məscidlər: mənəviyyat və tarixi-memarlıq abidələri (davamı)". 525-ci qəzet. 2013-09-27. İstifadə tarixi: 2024-02-02.
- Şamil Fətullayev. Bakının memarlıq ensiklopediyası (PDF). Bakı: Şərq-Qərb nəşriyyatı. 2013. səh. 90. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Seyx Ibrahim mescidi Iceriseherde yerlesen XV esre aid tarix memarliq abidesi Seyx Ibrahim mescidi40 21 52 sm e 49 50 04 s u Olke AzerbaycanSeher Baki BakiYerlesir Iceriseher A Zeynalli kucesi 25Aidiyyati Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq QoruguSifarisci Haci Emirsah ibn YaqubTikilme tarixi 1415 1416Uslubu Sirvan Abseron memarliq mektebiVeziyyeti stabil Cume mescidi nezdinde medrese olaraq fealiyyet gosterir UNESCO Umumdunya IrsiTipiMedeniKriteriyaviTeyin edilib2000Istinad nom 958DovletAzerbaycanRegionAvropaAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 87KateqoriyaMescidEhemiyyetiOlke ehemiyyetliSeyx Ibrahim mescidi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mescid Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin 2 avqust 2001 ci ilde verdiyi 132 nomreli qerar ile olke ehemiyyetli dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin siyahisina salinib Sovet isgalindan sonra mescidde ibadet dayandirilib Hazirda mescidin binasinda Cume mescidi nezdinde olan medrese fealiyyet gosterir HaqqindaSeyx Ibrahim mescidi Hicri qemeri teqvimle 818 ci ilde Iceriseherde indiki Asef Zeynalli kucesinde tikilib Uzerindeki kitabeden mescidin sifariscisinin Haci Emirsah Yaqub oglu oldugu ve sirvansah I Ibrahimin dovrunde tikildiyi qeyd olunub Mehz buna gore de mescide Seyx Ibrahim adi verilib Kitabede yazilib Sultan oglu Sultan Seyx Ibrahimin zamaninda Haci Emir Sahin fexri bascisi merhum Haci Haci Yaqub sekkiz yuz on sekkizinci ilde bu mescidin tikintisini emr etdi Mescidin uzerindeki bir basqa kitabede ise onun Aga Qafar Haci Murad oglu terefinden berpa olunmasi haqqinda melumat verilib Azerbaycanda sovet isgalindan sonra resmi olaraq 1928 ci ilden dinle mubarizeye basladilar Hemin ilin dekabrinda Azerbaycan KP MK i bir cox mescid kilse ve sinaqoqlari maariflendirici istiqametlerde istifade ucun klublarin balansina verdi Eger 1917 ci ilde Azerbaycanda 3 000 mescid var idise 1927 ci ilde bu reqem 1 700 1933 cu ilde ise 17 idi Seyx Ibrahim mescidi de sovet isgalindan sonra fealiyyetini dayandirib Azerbaycan musteqilliyini yeniden berpa etdikden sonra mescid Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin 2 avqust 2001 ci ilde verdiyi 132 nomreli qerar ile olke ehemiyyetli dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin siyahisina salinib Hal hazirda Cume mescidi nezdinde medrese olaraq fealiyyet gosterir MemarligiMescid dordbucaq seklindedir ve catma formali das qubbe ile ortulub Mehrab enenevi yan divarda deyil uzunluguna olan divarda yerlesdirilib XIX esrde mescidin fasad divarinin sethi uc dordbucaq cercivelere bolunub ve bununla da fasad Avropa memarliq uslubunu alib Her bir cercivenin icerisinde yariqla tamamlanan pencere yerlesdirilib giris ise portal formasinda islenib Hemcinin baxBeyler mescidi Haci Bani mescidiQeydlerH Q 818 M 13 mart 1415 29 fevral 1416IstinadlarSamil Fetullayev Bakinin memarliq ensiklopediyasi PDF Baki Serq Qerb nesriyyati 2013 seh 89 ISBN 978 9952 32 020 6 Azerbaycan Respublikasi Mescidlerinin Ensiklopediyasi PDF az Baki Beynelxalq Elhuda 2001 seh 46 ISBN 964 8121 59 1 2021 07 23 tarixinde PDF Sheikh Ibrahim Mosque Azerbaijan s medieval religious monument Azerbaycan Dovlet Informasiya Agentliyi ingilis 2022 04 05 2022 05 18 tarixinde Istifade tarixi 2024 02 02 web archive org 2017 01 19 Archived from the original on 2017 01 19 Istifade tarixi 2024 02 02 Ferhadoglu Kamil Iceriseher az Baki S Q ve Cinar cap 2006 138 2024 02 02 tarixinde Istifade tarixi 2024 02 02 Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi az X Baki Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasinin bas redaksiyasi 1987 487 Arif Yunusov Islam v Azerbajdzhane PDF Baki Zaman 2004 seh 78 ISBN 9952 8052 0 9 2023 07 05 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 12 14 Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin 2001 ci il 2 avqust Tarixli 132 nomreli qerari ile tesdiq edilmisdir PDF az mct gov az 2001 08 02 2021 07 07 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 12 14 Ibrahimov Ramid Iceri Seherdeki sirli Dordbucaqli qala haqqinda ne bilirik www anl az 2014 02 22 seh 13 2014 09 05 tarixinde Istifade tarixi 2024 01 29 Abdullayeva S Azerbaycandaki mescidler meneviyyat ve tarixi memarliq abideleri davami 525 ci qezet 2013 09 27 Istifade tarixi 2024 02 02 Samil Fetullayev Bakinin memarliq ensiklopediyasi PDF Baki Serq Qerb nesriyyati 2013 seh 90 ISBN 978 9952 32 020 6