Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əbu Nasr İsmayıl ibn Həmmad əl-Cövhəri (ərəb. ابو نصرإسماعيل بن حماد الجوهري), İsmayıl Cövhəri və ya sadəcə əl-Cövhəri (940, Otrar – 1002 və ya 1008, Nişapur) — türk lüğətçisi və görkəmli ərəb lüğəti olan "Tacü l-lüğa və sihahil-ərəbiyyə" ("Sihah-ol-ərəbiyye") (الصحاح في اللغة)-nin müəllifi.
| İsmayıl Cövhəri | |
|---|---|
| ərəb. إسماعيل بن حماد الجوهري | |
| Doğum tarixi | 940 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1002 və ya 1008 |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | leksiqraf, dilçi |
Həyatı
Əl-Cövhəri Mavəraünnəhrin (indiki Qazaxıstanın cənubu) Fərab (Otrar) şəhərində anadan olmuşdur. O, ərəb dilini öyrənməyə Fərabda başlamış, daha sonra isə Bağdadda təhsil alaraq təhsilini Hicaz ərəbləri arasında davam etdirmişdir. Cövhəri daha sonra Şimali Xorasana, əvvəlcə Damğana köçmüş və nəhayət Nişapurda məskunlaşmışdır. O, burada ilk əsəri olan görkəmli ərəb lüğəti "Tacü l-lüğa və sihahil-ərəbiyyə"-ni yazır. Bu əsər Vankulu Mehmed Əfəndi tərəfindən XVI əsrdə "Vankulu lüğəti" adı altında tükçəyə çevrilmiş və bu əsər 1729-cu ildə İbrahim Mütəfərrikənin mətbəədə çap etdirdiyi ilk kitap ünvanının almışdır.
Cövhəri uçuş cəhdi etmək məqsədi ilə özünün hazırladığı taxta qanadları qoluna taxaraq Nişaburdakı məscidlərdən birinin damına çıxmış, lakin bu uğursuz cəhdi onun ölümü ilə nəticələnmişdir. Bu cəhdə mənblərdə Rayt qardaşlarından 900 il əvvəl edilmiş ilk uçuş cəhdi olaraq istinad edilir. Cövhərinin bu cəhdi XIIV əsrdə yaşamış Hezarfən Əhməd Çələbi və Ləgəri Həsən Çələbi kimi şəxslər üçün ilham mənbəyi olmuşdur.
İstinadlar
- الذهبي, شمس الدين. سير أعلام النبلاء - ج 25 : الفهارس 2 (ərəb). IslamKotob. 2022-07-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-07-12.
- L., Kopf. "al-D̲j̲awharī" (ingilis). 2022-08-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-07-12.
-
![image]()
Thatcher, Griffithes W. Jauharī // Kisholm, Hyu (redaktor). Britannika Ensiklopediyası. 15 (XI). Cambridge University Press. 1911. səh. 281. - Book Arabic Lexicography: Its History… 2016-05-04 at the Wayback Machine, by John A. Haywood, year 1965, chapter six: "The Ṣaḥāḥ of al-Jauharī".
- Haywood, John A. 6: "The Ṣaḥāḥ of al-Jauharī" // Arabic Lexicography: Its History... (ingilis). 1965. 4 may 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 6 oktyabr 2020.
- "Arşivlenmiş kopya". 17 fevral 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 17 sentyabr 2010.
- Youssef, H. A., Youssef, F. A., & Dening, T. R. (1996). Evidence for the existence of schizophrenia in medieval Islamic society. History of Psychiatry, 7(25), 059. doi:10.1177/0957154x9600702503
- Boitani, Piero. "Winged words: flight in poetry and history" (ingilis). 2007. səh. 37. ISBN .
Xarici keçidlər
- Encyclopedia Islamica Böyük İslam Ensiklopediyası
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ebu Nasr Ismayil ibn Hemmad el Covheri ereb ابو نصرإسماعيل بن حماد الجوهري Ismayil Covheri ve ya sadece el Covheri 940 Otrar 1002 ve ya 1008 Nisapur turk lugetcisi ve gorkemli ereb lugeti olan Tacu l luga ve sihahil erebiyye Sihah ol erebiyye الصحاح في اللغة nin muellifi Ismayil Covheriereb إسماعيل بن حماد الجوهري Dogum tarixi 940Dogum yeri Otrar Turkistan vilayetiVefat tarixi 1002 ve ya 1008Vefat yeri Nisapur IranFealiyyeti leksiqraf dilciHeyatiEl Covheri Maveraunnehrin indiki Qazaxistanin cenubu Ferab Otrar seherinde anadan olmusdur O ereb dilini oyrenmeye Ferabda baslamis daha sonra ise Bagdadda tehsil alaraq tehsilini Hicaz erebleri arasinda davam etdirmisdir Covheri daha sonra Simali Xorasana evvelce Damgana kocmus ve nehayet Nisapurda meskunlasmisdir O burada ilk eseri olan gorkemli ereb lugeti Tacu l luga ve sihahil erebiyye ni yazir Bu eser Vankulu Mehmed Efendi terefinden XVI esrde Vankulu lugeti adi altinda tukceye cevrilmis ve bu eser 1729 cu ilde Ibrahim Muteferrikenin metbeede cap etdirdiyi ilk kitap unvaninin almisdir Covheri ucus cehdi etmek meqsedi ile ozunun hazirladigi taxta qanadlari qoluna taxaraq Nisaburdaki mescidlerden birinin damina cixmis lakin bu ugursuz cehdi onun olumu ile neticelenmisdir Bu cehde menblerde Rayt qardaslarindan 900 il evvel edilmis ilk ucus cehdi olaraq istinad edilir Covherinin bu cehdi XIIV esrde yasamis Hezarfen Ehmed Celebi ve Legeri Hesen Celebi kimi sexsler ucun ilham menbeyi olmusdur Istinadlarالذهبي شمس الدين سير أعلام النبلاء ج 25 الفهارس 2 ereb IslamKotob 2022 07 12 tarixinde Istifade tarixi 2022 07 12 L Kopf al D j awhari ingilis 2022 08 13 tarixinde Istifade tarixi 2022 07 12 Thatcher Griffithes W Jauhari Kisholm Hyu redaktor Britannika Ensiklopediyasi 15 XI Cambridge University Press 1911 seh 281 Book Arabic Lexicography Its History 2016 05 04 at the Wayback Machine by John A Haywood year 1965 chapter six The Ṣaḥaḥ of al Jauhari Haywood John A 6 The Ṣaḥaḥ of al Jauhari Arabic Lexicography Its History ingilis 1965 4 may 2016 tarixinde Istifade tarixi 6 oktyabr 2020 Arsivlenmis kopya 17 fevral 2016 tarixinde Istifade tarixi 17 sentyabr 2010 Youssef H A Youssef F A amp Dening T R 1996 Evidence for the existence of schizophrenia in medieval Islamic society History of Psychiatry 7 25 059 doi 10 1177 0957154x9600702503 Boitani Piero Winged words flight in poetry and history ingilis 2007 seh 37 ISBN 978 0 22606 561 8 Xarici kecidlerEncyclopedia Islamica Boyuk Islam Ensiklopediyasi