iraq krallığı ərəb المملكة العراقية الهاشمية 1932 1958 ci ildə mövcud olan konstitusiyalı monarxiya Tarixi dövlətiraq kr

İraq krallığı (ərəb. المملكة العراقية الهاشمية‎) — 1932-1958-ci ildə mövcud olan konstitusiyalı monarxiya.

Tarixi dövlət

İraq krallığı


Bayraq	Gerb

1921 — 14 iyul 1958

Paytaxt

Bağdad

Rəsmi dilləri

Ərəb dili
Asoru dili
Kürd dili
Fars dili
İngilis dili

Dövlət dini

Şiəlik

Valyuta

İraq dinarı

Ərazisi

4.370.722 km²

Əhalisi

6.488.000 nəf.

İdarəetmə forması

Konstitusiyalı monarxiya

Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Birinci Dünya Müharibəsinin Orta Şərq cəbhəsində Osmanlı imperiyasının məğlub edilməsinin ardından bölgədə Birləşmiş krallığın müstəmləkəsi kimi 23 avqust 1921-ci ildə quruldu. 1930-cu ildə tərəflər arasında bağlanan sazişin ardından 1932-ci ildə Birləşmiş Krallığın bölgədəki formal idarəsi sona çatdı və İraq Haşimilər krallığı müstəqillik qazandı.

Krallar

Sıra	Monarx	Səltənət illəri	Haqqında
1.	I Feysəl 1885-1933 (48 yaş)	23 avqust 1921 – 8 sentyabr 1933	Haşimilər sülaləsinə mənsub olub, Məkkə şərifi Əmir Hüseynin oğludur. Birinci Dünya Müharibəsinin ardından çıxan Böyük Ərəb üsyanının lideri oldu. Suriya Ərəb krallığındakı 4 aylıq səltənətinin ardından fransızlar tərəfindən qovuldu. 1921-ci ildə təsis edilən nin başına gətirildi. 1932-ci ildə Birləşmiş krallığın bölgədən geri çəkilməsiylə İraq Haşimilər krallığını təsis etdi. Sünni və şiə məzhəbləri arasında dostluq münasibətlərini qorudu.
2.	I Qazi 1912-1939 (27 yaş)	8 sentyabr 1933 – 4 aprel 1939	I Feysəl ibn Hüseynin yeganə oğludur. Atasının ani ölümünün ardından taxta çıxdı. General rəhbərliyi ilə həyata keçirilən dövlət çevrilişini dəstəklədi. Birləşmiş krallığın tabeliyindəki Küveyt üzərində İraqın haqqı olduğunu müdafiə etdi. 1939-cu ildə avtomobil qəzasında dünyasını dəyişdi.
3.	II Feysəl 1935-1958 (23 yaş)	4 aprel 1939 – 14 iyul 1958	I Qazi ibn Feysəlin yeganə övladıdır. Atasının ani ölümünün ardından 4 yaşında ikən taxta çıxarıldı. İkinci Dünya Müharibəsi illərində anasıyla birlikdə Birləşmiş krallığa köçürüldü və burada təhsil aldı. 1953-cü ildə dövlət idarəsini şəxsən ələ aldı və bu tarixədək naiblik uğrunda bir neçə dövlət çevrilişi baş tutdu. Əbdülkərim Qasım liderliyindəki 14 iyul inqilabı nəticəsində taxtdan endirildi və ailə üzvləriylə birlikdə qətlə yetirildi. Ölümüylə bölgədəki 37 illik Haşimilər idarəçiliyinə son qoyuldu.

Mənbə

Ədəbiyyat

Gareth Stansfield; Anderson, Liam D. (2004). The Future of Iraq: Dictatorship, Democracy or Division?. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Donabed, Sargon (2015). Reforging a Forgotten History. Edinburgh University Press. doi:10.3366/edinburgh/9780748686025.001.0001.

İstinadlar

Hunt, Courtney. The History of Iraq (ingilis). Bloomsbury Academic. 2005-09-30. ISBN .
"FEISAL OF IRAQ DIES SUDDENLY IN BERNE". The New York Times. 9 September 1933
"King Ghazi of Iraq Killed In an Automobile Accident; Ruler, 27, Succeeded to Throne of Feisal in 1933--Carried Out His Modernization Projects--Heir Is 3-Year-Old Emir KING GHAZI KILLED IN AUTO ACCIDENT (Published 1939)" (ingilis). 1939-04-04. İstifadə tarixi: 2024-12-28.

[1] Hunt, Courtney. The History of Iraq (ingilis). Bloomsbury Academic. 2005-09-30. ISBN .

[2] "FEISAL OF IRAQ DIES SUDDENLY IN BERNE". The New York Times. 9 September 1933

[3] "King Ghazi of Iraq Killed In an Automobile Accident; Ruler, 27, Succeeded to Throne of Feisal in 1933--Carried Out His Modernization Projects--Heir Is 3-Year-Old Emir KING GHAZI KILLED IN AUTO ACCIDENT (Published 1939)" (ingilis). 1939-04-04. İstifadə tarixi: 2024-12-28.