Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Suriya Ərəb Krallığı (ərəb. المملكة العربية السورية) — rəsmi olaraq sadəcə dörd ay (8 mart–24 iyul 1920) mövcud olmuş, tanınmamış, qondarma dövlət. Suriya Ərəb Krallığı ərəb milliyətçiləri tərəfindən ikinci müasir ərəb dövləti (Hicaz Krallığından sonra) sayılır. Qısaömürlü krallıq Şərif Hüseynnin oğlu Feysəl ibn Hüseyn tərəfindən idarə olunurdu. Böyük Suriya (və ya Levant) torpaqlarına olan ərazi iddialarına baxmayaraq, Feysəlin hökuməti yalnız məhdud bir əraziyə hökm etmişdir və Fransa kimi Böyük Suriya fikrinə qarşı çıxan və krallığı tanımaqdan imtina edən Böyük Britaniyadan asılı idi. Krallıq Fransanın silahlı qüvvələri nə 24 iyul 1920-ci il tarixində təslim olmuşdur.
| Müstəqil dövlət | |||||
| Suriya Ərəb krallığı | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| ərəb. المملكة العربية السورية əl-Məmləkə əl-Ərəbiyyə əs-Suriyyə | |||||
| |||||
 Suriya Krallığının iddia etdiyi ərazilərin xəritəsi (Suriya müstəqilliyi kitabından) | |||||
 | |||||
| Paytaxt | Dəməşq | ||||
| Rəsmi dilləri | Ərəb dili | ||||
| İdarəetmə forması | Konstitusiyalı monarxiya | ||||
| Sülalə | Haşimilər | ||||
| Dövlət başçıları | |||||
| • | I Feysəl | ||||
| = | |||||
| • 1918 – 1920 | |||||
| • 1920 | Həşim əl-Atasi | ||||
| Tarixi | |||||
| • 1918 | I Feysəlın tacqoyma mərasimi | ||||
| • 23 iyul 1920 | |||||
| • 24 iyul 1920 | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Əsaslandırma
Suriya Ərəb Krallığının yaradılmasının əsas amilləri Ərəb üsyanı və idi. əsasən, Britaniya ərəblərin Osmanlı İmperiyasına qarşı üsyan qaldırmaqlarının əvəzində bir Ərəb Krallığı vəd edirdi.Britaniya ərəblərə bir dövlət vəd etdiyi zaman, Fransa ilə Says-Piko sazişini də imzalayırdı. Says-Piko sazişinin həyata keçirilməsi Suriya Ərəb Krallığının məhvinə gətirib çıxarırdı. Ərəb üsyanının ərəb xalqına olan əhəmiyyətinə baxmayaraq, o dövrdə Ərəb Krallığı və ya Ərəb Krallıqlarına fikrinə xeyli inamsızlıq, hətta müxalifət belə var idi.
Bu, Fransa və Britaniyanın məcburi şəkildə bir üsyan qaldırılmasının və müasir standartlara görə kukla dövlət sayılan qurumların yaradılmasında çox böyük təsirləri olması ilə əlaqədar idi. Tənqidçilər və tarixçilər xarici dövlətlərin həqiqi ərəb milliyətçilər yerinə imperatorun təyin etdiyi namizədlər – ərəb şeyxləri tərəfindən idarə ediləcək olan bir dövlətin Hicaz Krallığı və kimi erkən Haşimi krallıqlarının qısaömürlü olmasının əsas səbəbi olduğunu iddia edirlər. Bəzi tarixçilər və tənqidçilər Məkkə Şərifinin ailəsinin – Haşimilərin Osmanlı Sultanına qarşı bir üsyan qaldırmasının ərəb xalqına verilmiş bir lənət, anafema olduğunu iddia edirlər.
Yaradılma
Birinci Dünya müharibəsi zamanı Osmanlı qüvvələrinin müasir Suriya torpaqlarında məğlub olmasından sonra Edmund Allenbinin rəhbərliyindəki Britaniya qoşunlarının Şərif Hüseynin oğlu Feysəl ibn Hüseyn ilə birlikdə 1918-ci ildə Dəməşq şəhərinə daxil olmuşdur. Feysəl burada – Dəməşq şəhərində, 1918-ci ilin oktyabr ayında ilk ərəb hökumətini qurmuş və hərbi qubernator təyin etmişdir.
Ləğv
Fransa ordusu ilə uzun müddətli və qanlı bir müharibədən narahat olan Feysəl 1920-ci ildə təslim olmuşdur. Lakin, Müdafiə Naziri Yusif əl-Əzmə kralın əmrinə məhəl qoymamış və kiçik bir ordu ilə Suriyaya irəliləyən Fransa ordusuna qarşı durmuşdur. Bu ordu fərdi silahlardan istifadə edirdi, buna görə də fransız artilleriyasına qarşı qalibiyyət ehtimalı yox dərəcəsində idi. Fransa ordusu Meysəlun döyüşündə həlledici bir qalibiyyət əldə etmişdir, əl-Əzmə isə döyüş zamanı həlak olmuşdur. Bu qalibiyyətdən sonra Fransa ordusu və 24 iyul 1920-ci il tarixində işğal etmişdir. Bunu nəticəsində yaradılmışdır.
Qalereya
-
![image]()
Suriya Krallıq ordusu (, 24 iyul 1920) -
![image]()
-
![image]()
Suriya Kralının ştandartı -
![image]()
1919-cu ildə Beyrutdakı Suriya Bankında nəşr edilmiş 25 Suriya piastrı
İstinadlar
- Kuhn, Anthoni Con. "Broken Promises:The French Expulsion of Emir Feisal and the Failed Struggle for Syrian Independence". Carnegie Mellon University/H&SS Senior Honors Thesis. 15 aprel 2011: 60. 2020-06-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-04-18.
- Antoni, Corc. The Arab Awakening: The Story of the Arab National Movement (Reprint). H. Hamilton. 1938. səh. 104. ISBN . 2020-02-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-04-18.
- "Kimdir? Nədir? Suriya" (az.). BBC azərbaycanca. 18 yanvar 2018. 2018-04-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-04-05.
- Rabinoviç, İtamar. . Tel-Əviv. 1982. səh. 262. 2019-01-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-04-18.
- N. Zeyn, Zeyn. Struggle for Arab Independence: Western Diplomacy and the Rise and Fall of Faisal's Kingdom in Syria. Beyrut: Caravan Book. 1960. səh. 209–215.
- Karş, İfram; Karş, İnari. Empires of the Sand: The Struggle for Mastery in the Middle East 1789–1923. Kembric: Harvard University Press. 1999. səh. 185–191.
- Tauber, Elizir. The Formation of Modern Syria and Iraq. Portlend: Frank Cass and Co. Ltd. 1995. 417.ISBN
Xarici keçidlər
- Qusterin, Pavel. . Moskva. 2017. 2017-02-22 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-04-18. (rus.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Suriya Ereb Kralligi ereb المملكة العربية السورية resmi olaraq sadece dord ay 8 mart 24 iyul 1920 movcud olmus taninmamis qondarma dovlet Suriya Ereb Kralligi ereb milliyetcileri terefinden ikinci muasir ereb dovleti Hicaz Kralligindan sonra sayilir Qisaomurlu kralliq Serif Huseynnin oglu Feysel ibn Huseyn terefinden idare olunurdu Boyuk Suriya ve ya Levant torpaqlarina olan erazi iddialarina baxmayaraq Feyselin hokumeti yalniz mehdud bir eraziye hokm etmisdir ve Fransa kimi Boyuk Suriya fikrine qarsi cixan ve kralligi tanimaqdan imtina eden Boyuk Britaniyadan asili idi Kralliq Fransanin silahli quvveleri ne 24 iyul 1920 ci il tarixinde teslim olmusdur Musteqil dovletSuriya Ereb kralligiereb المملكة العربية السورية el Memleke el Erebiyye es SuriyyeBayraq GerbSuriya Kralliginin iddia etdiyi erazilerin xeritesi Suriya musteqilliyi kitabindan 1920 1920Paytaxt DemesqResmi dilleri Ereb diliIdareetme formasi Konstitusiyali monarxiyaSulale HasimilerDovlet bascilari I Feysel 1918 1920 1920 Hesim el AtasiTarixi 1918 I Feyselin tacqoyma merasimi 23 iyul 1920 24 iyul 1920 Vikianbarda elaqeli mediafayllarEsaslandirmaEsas meqale Ereb usyani Suriya Ereb Kralliginin yaradilmasinin esas amilleri Ereb usyani ve idi esasen Britaniya ereblerin Osmanli Imperiyasina qarsi usyan qaldirmaqlarinin evezinde bir Ereb Kralligi ved edirdi Britaniya ereblere bir dovlet ved etdiyi zaman Fransa ile Says Piko sazisini de imzalayirdi Says Piko sazisinin heyata kecirilmesi Suriya Ereb Kralliginin mehvine getirib cixarirdi Ereb usyaninin ereb xalqina olan ehemiyyetine baxmayaraq o dovrde Ereb Kralligi ve ya Ereb Kralliqlarina fikrine xeyli inamsizliq hetta muxalifet bele var idi Bu Fransa ve Britaniyanin mecburi sekilde bir usyan qaldirilmasinin ve muasir standartlara gore kukla dovlet sayilan qurumlarin yaradilmasinda cox boyuk tesirleri olmasi ile elaqedar idi Tenqidciler ve tarixciler xarici dovletlerin heqiqi ereb milliyetciler yerine imperatorun teyin etdiyi namizedler ereb seyxleri terefinden idare edilecek olan bir dovletin Hicaz Kralligi ve kimi erken Hasimi kralliqlarinin qisaomurlu olmasinin esas sebebi oldugunu iddia edirler Bezi tarixciler ve tenqidciler Mekke Serifinin ailesinin Hasimilerin Osmanli Sultanina qarsi bir usyan qaldirmasinin ereb xalqina verilmis bir lenet anafema oldugunu iddia edirler YaradilmaBirinci Dunya muharibesi zamani Osmanli quvvelerinin muasir Suriya torpaqlarinda meglub olmasindan sonra Edmund Allenbinin rehberliyindeki Britaniya qosunlarinin Serif Huseynin oglu Feysel ibn Huseyn ile birlikde 1918 ci ilde Demesq seherine daxil olmusdur Feysel burada Demesq seherinde 1918 ci ilin oktyabr ayinda ilk ereb hokumetini qurmus ve herbi qubernator teyin etmisdir LegvEsas meqale Fransa ordusu ile uzun muddetli ve qanli bir muharibeden narahat olan Feysel 1920 ci ilde teslim olmusdur Lakin Mudafie Naziri Yusif el Ezme kralin emrine mehel qoymamis ve kicik bir ordu ile Suriyaya irelileyen Fransa ordusuna qarsi durmusdur Bu ordu ferdi silahlardan istifade edirdi buna gore de fransiz artilleriyasina qarsi qalibiyyet ehtimali yox derecesinde idi Fransa ordusu Meyselun doyusunde helledici bir qalibiyyet elde etmisdir el Ezme ise doyus zamani helak olmusdur Bu qalibiyyetden sonra Fransa ordusu ve 24 iyul 1920 ci il tarixinde isgal etmisdir Bunu neticesinde yaradilmisdir QalereyaSuriya Kralliq ordusu 24 iyul 1920 Kral Feysel ibn Huseyn Suriya Kralinin standarti 1919 cu ilde Beyrutdaki Suriya Bankinda nesr edilmis 25 Suriya piastriIstinadlarKuhn Anthoni Con Broken Promises The French Expulsion of Emir Feisal and the Failed Struggle for Syrian Independence Carnegie Mellon University H amp SS Senior Honors Thesis 15 aprel 2011 60 2020 06 04 tarixinde Istifade tarixi 2018 04 18 Antoni Corc The Arab Awakening The Story of the Arab National Movement Reprint H Hamilton 1938 seh 104 ISBN 1626540861 2020 02 28 tarixinde Istifade tarixi 2018 04 18 Kimdir Nedir Suriya az BBC azerbaycanca 18 yanvar 2018 2018 04 16 tarixinde Istifade tarixi 2018 04 05 Rabinovic Itamar Tel Eviv 1982 seh 262 2019 01 11 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 04 18 N Zeyn Zeyn Struggle for Arab Independence Western Diplomacy and the Rise and Fall of Faisal s Kingdom in Syria Beyrut Caravan Book 1960 seh 209 215 Kars Ifram Kars Inari Empires of the Sand The Struggle for Mastery in the Middle East 1789 1923 Kembric Harvard University Press 1999 seh 185 191 Tauber Elizir The Formation of Modern Syria and Iraq Portlend Frank Cass and Co Ltd 1995 417 ISBN 978 0 7146 4105 8Xarici kecidlerQusterin Pavel Moskva 2017 2017 02 22 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 04 18 rus