Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aleksey Abrikosov (rus. Алексей Алексеевич Абрикосов; 25 iyun 1928[…], Moskva – 29 mart 2017[…], Palo-Alto[d], Kaliforniya)- 25 İyun 1928-ci ildə Moskvada anadan olan rus nəzəri fizikdir. 2003-cü ildə Fizika üzrə Nobel mükafatını qazanmışdır.
| Aleksey Abrikosov | |
|---|---|
| Алексе́й Алексе́евич Абрико́сов | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Moskva, Rusiya |
| Vəfat tarixi | (88 yaşında) |
| Vəfat yeri | Palo-Alto, Kaliforniya |
| Vəfat səbəbi | xəstəlik |
| Vətəndaşlığı | ABŞ |
| Atası | Aleksey Abrikosov |
| Elm sahəsi | Fizika |
| Elmi dərəcəsi | professor |
| Elmi adları |
|
| İş yeri | Landau Universiteti |
| Təhsili |
|
| Elmi rəhbəri | Lev Landau |
| Üzvlüyü |
|
| Mükafatları |  Fizika üzrə Nobel mükafatı |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bioqrafiyası
1928-ci ildə Moskvada fizik ana-ata Aleksey İvanoviç Abrikosov və Fanny Davidovna Vulf oğulları olaraq dünyaya gəlmişdir. 1977-ci ildə Svetlana Yuriyevna Bunkova ilə evlənən Abrikosovun iki oğlu, bir də qızı var.
Təhsili
1943-cü ildə məzun olan Abrikosov Enerji Mühəndisliyi İnstitutunda bakalavr təhsilinə başlayır. 1945-ci ildə daxil olduğu Moskva Dövlət Universitetinin Fizika bölməsindən 1948-ci ildə məzun olur. Kapitza İnstitutu-Fizika Problemləri bölməsində həkim şagirdi olaraq qəbul edilir. Lev Landau həkim müəllimi olmuşdur. 1951-ci ildə verdiyi' istilik diffuziyası tamamilə və tam ionlaşmış plazmalar 'tezisiylə professor ünvanı alır. Oxşar institutun NV Zavaritskii qrupunda daha yeni açıqlanmış olan Ginzburg-Landau nun ultra incə filmlərdə kritik maqnetik super elektrik keçiriciliyi nəzəriyyəsi üzərində araşdırmalar edir.
Karyerası
1961-ci ildə L.Qorkov və I. Dzyaloshinskii ilə "statistik fizika kvant sahəsi nəzəriyyəsi üsulları" üzərində bir kitab nəşr edirlər. Əslən rusca yazılmış olan kitab ingilis, alman, çin, yapon kimi dillərə tərcümə edilir və hələ də bu mövzuda təməl qaynaq mətni hesab olunur.
1964-cü ildə SSRİ (indi Rusiya Elmlər Akademiyası) Elmlər Akademiyasının məsul komissarı seçilir. 1966-cı ildə "güclü maqnetik sahələrdə super elektrik keçiriciliyi nəzəriyyəsi üçün" V.L Ginzburq və L.P Qorkov ilə birlikdə Lenin Mükafatını alır. 1965-ci ildə Nəzəri Fizika və yeni təşkil İnstitutu (daha sonra L.D Landau İnstitutu adını alan) içində Sıx Maddə nəzəriyyəsi Fundamental elm sahəsi başçısı olur.
1965–68-ci illərdə 'maqnetik çirklilik atomu' üzərində ardıcıl məqalələr yazır. Bu məqalələr 1971-ci ildə ingilis dilinə tərcümə edilərək "Normal Metal Nəzəriyyəsinə Giriş" adıyla nəşr olunmuşdur. 1972-ci ildə aşağı istilik fizikası üzərində etdiyi işlərlə Beynəlxalq Fritz London Mükafatı na layiq görülür. 1975-ci ildə Lozanna Universiteti (İsveçrə) tərəfindən 'Honoris Causa' elmləri doktoru ünvanı alır.
Üzərində üç il çalışaraq 1988-ci ildə nəşr etdiyi kitabı "Metallar nəzəriyyəsinin əsasları" ingilis və yapon dilinə tərcümə olunmuşdur. 1989-cu ildə L. Qorkov və I. Dzyaloshinskii ilə yazdığı "Statistika. Fizikada Alan Qaydası metodları" kitabı ilə Rusiya Elm Akademiyası mükafatına layiq görülür.
1991-ci ildə hələ də bir parçası olduğu Arqon Beynəlxalq Araşdırmalar Laboratoriyasına (Amerika) qəbul edilərək 'seçmə elm adamı' olur. Beynəlxalq John Bardeen Mükafatına layiq görülən Abrikosov Amerika Xarici İşləri İncəsənət və Elm Akademiyasının 'Fəxri Üzvü' seçilir. 1992-ci ildə Amerika Fizika Fondu üzvlüyünə seçilir. 1999-cu ildə Amerika vətəndaşlığını qəbul edir.
2000-ci ildə ABŞ Milli Elmlər Akademiyası n;n üzvü seçilir və 2001-ci ildə İngiltərədə Royal Society of Londona xarici üzv olur. Abrikosova 2003-cü ildə (Fransa), Bordo Universiteti 'Honoris Causa' müəssisəsində həkim ünvanı verilir. 2003-cü ildə V. Ginzburg və A. Leggett ilə "super elektrik keçiriciliyi və super axıcılıq nəzəriyyəsi üzərində qabaqcıl işləri üçün" Fizika üzrə Nobel mükafatına layiq görülür.
| Təhsil Xronologiyası | ||
|---|---|---|
| Universiteti | Lisenziya Fizika, Moskva Dövlət Universiteti | (1948) |
| Universiteti | Aspirantura Fizika, Fiziki Problemləri P.L Kapitza İnstitutu | (1951) |
| Laborant | Fizika, Fizika Problemləri P.L Kapitza İnstitutu | (1951–1955) |
| Laborant | Fizika, Moskva Dövlət Universiteti | (1951–1961) |
| Professor | Fizika, Moskva Uni. Fizika və Riyaziyyat Elmləri | (1955–1965) |
| Professor | Fizika, Moskva Dövlət Universiteti | (1961–1976) |
| İdarəçi | Moskva, Sıx Maddə Lab, Nəzəri Fizika Landau İnstitutu | (1965–1988) |
| Professor | Nəzəri Fizika, Moskva Texniki İnstitutu | (1976–1991) |
| İdarəçi | Moskva, Yüksək Təzyiqli Fizika Troitsk İnstitutu | (1988–1991) |
| Professor | Fizika, Çikaqo, İllinoys Universiteti | (1994 -) |
Fizika üzrə Nobel mükafatı
1950-ci illərdəki məqalələrinin uzun müddət rus dilindən ingilis dilinə tərcümə edilməməsi nəticəsində ictimaiyyətdə gec fərq edilən Abrikosov 2001-ci ildə Vitali L. Ginzburg və Entoni Legget ilə birlikdə Fizika üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür. Abrikosov maqnetik sahə içinə yerləşdirilən ikinci tip bir super keçirici maqnetik sahənin niyə bəzi bölgələrə nüfuz edib bəzi bölgələrə nüfuz edə bilmədiyini nəzəri olaraq açıqladı.
Abrikosovun sahəyə qatqısı Ginzburg ilə Landaunun qaydalarını daha da inkişaf etdirərək II tip super elektrik keçiriciliyinin davranış formalarını təyin etməsi və II tip super keçiricili materiala girən sahə xətlərinin bir modelini meydana gətirəcəyini nəzərə alması olmuşdur. Uzaqgörənlik 1967-ci ildə birbaşa müşahidə ilə yaranmışdır. Abrikosov ayrıca II tip super keçiriciliyin belə artan sahə şiddətlərinə bir ölçüdən sonra dözə bilməyəcəklərini və super keçiricilik xüsusiyyətlərini itirəcəklərini göstərmişdir.
Super keçiriciliyin ən əhatəli izahatına John Bardeen, Leon Cooper və J. Robert Şriefer tərəfindən inkişaf etdirilən və qısaca BCS Qaydası deyə bilinən şərhlə qovuşmuşdu; amma fizika ictimaiyyətinin ortaq fikri Ginzburg və Abrikosovun BCSdən əvvəl bu sahədə çox əhəmiyyətli təcrübi işlər etdikləri mərkəzindədir.
Fizika Mükafatının digər bir sahibi olan Leggetin işləri isə super keçiriciliklə birbaşa olmasa da, dolayı bir əlaqəsi olan super axıcılıq mövzusunda idi. 2003-cü ildə Fizika üzrə Nobel mükafatının diqqət çəkici bir xüsusiyyəti də son 8 il ərzində bu sahədə paylanan mükafatlardan dördünün soyuq "temperatur"un fizikasıyla əlaqədar işlərə verilməsi olmuşdur.
Mükafatları və uğurları
- Lenin Mükafatı 1966 (Vitali L. Ginzburg ilə)
- Fritz London Memorial Mükafatı 1972
- SSRİ Dövlət Mükafatı 1982
- RAS L.D Landau Mükafatı 1989
- TMS John Bardeen Mükafatı 1991
- Nobel Fizika Mükafatı 2003 (Vitali L. Ginzburg və Entoni J. Legget ilə)
- Argonne Milli Laboratoriya müdiri (1991 -)
- Amerika Fənn Elmləri Akademiyasının üzvü, 1991
- Amerika Fizika Dərnəyi üzvü oldu, 1992
- Milli Elmlər Akademiyası üzvü oldu 2000
- Royal Society Xarici Üzvü oldu, 2001
- Rusiya Elmlər Akademiyasının üzvü oldu, 1964
- 1999-cu ildə ABŞ vətəndaşı oldu
Xarici keçidlər
- Tüm makaleleri İng.
- [1] Arxivləşdirilib 2012-11-30 at Archive.today
İstinadlar
- Mathematics Genealogy Project (ing.). 1997.
- https://www.amacad.org/person/alexei-alexeyevich-abrikosov.
- NNDB (ing.). 2002.
- . London Kral Cəmiyyəti. S. 5.
- Абрикосов Алексей Алексеевич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Alexey A. Abrikosov // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Deutsche Nationalbibliothek Record #108744183 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Argonne Scientist and Nobel Laureate Dies at 88.
- http://www.osti.gov/accomplishments/documents/fullText/ACC0078.pdf http://web.archive.org/web/20121007184656/http://www.osti.gov/accomplishments/documents/fullText/ACC0078.pdf
- "Arxivlənmiş surət". 2012-04-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-23.
- http://www.anl.gov/Media_Center/News/2003/news031007.htm http://web.archive.org/web/20120211074147/http://www.anl.gov/Media_Center/News/2003/news031007.htm
- http://www.osti.gov/accomplishments/abrikosov.html http://web.archive.org/web/20150919052638/http://www.osti.gov/accomplishments/abrikosov.html
- http://www.nndb.com/people/021/000027937/ http://web.archive.org/web/20150103115307/http://www.nndb.com:80/people/021/000027937/
- http://www.nndb.com/event/582/000051429/ http://web.archive.org/web/20150414233928/http://www.nndb.com:80/event/582/000051429/
- http://www.osti.gov/accomplishments/documents/fullText/ACC0077.pdf http://web.archive.org/web/20121007163035/http://www.osti.gov/accomplishments/documents/fullText/ACC0077.pdf
- (PDF). 2015-11-25 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-02-23.
- http://www.osti.gov/accomplishments/abrikosovpub.html http://web.archive.org/web/20150911032607/http://www.osti.gov/accomplishments/abrikosovpub.html
- http://www.biltek.tubitak.gov.tr/haberler/genel/S-432-6.pdf http://web.archive.org/web/20120625195909/http://www.biltek.tubitak.gov.tr/haberler/genel/S-432-6.pdf
- http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/biography/abrikosov.html http://web.archive.org/web/20150906071422/http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/biography/abrikosov.html
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aleksey Abrikosov rus Aleksej Alekseevich Abrikosov 25 iyun 1928 Moskva 29 mart 2017 Palo Alto d Kaliforniya 25 Iyun 1928 ci ilde Moskvada anadan olan rus nezeri fizikdir 2003 cu ilde Fizika uzre Nobel mukafatini qazanmisdir Aleksey AbrikosovAlekse j Alekse evich Abriko sovDogum tarixi 25 iyun 1928Dogum yeri Moskva RusiyaVefat tarixi 30 mart 2017 88 yasinda Vefat yeri Palo Alto KaliforniyaVefat sebebi xestelikVetendasligi ABSAtasi Aleksey AbrikosovElm sahesi FizikaElmi derecesi professorElmi adlari REA nin akademikleri d Is yeri Landau UniversitetiTehsili Moskva Dovlet Universiteti Fizika fakultesi d Rusiya Elmler AkademiyasiElmi rehberi Lev LandauUzvluyu ABS Milli Elmler Akademiyasi 2000 Rusiya Elmler Akademiyasi SSRI Elmler Akademiyasi Macaristan Elmler Akademiyasi Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Amerika Fizik Cemiyyeti d London Kral Cemiyyeti 2001 Mukafatlari Fizika uzre Nobel mukafati Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyasi1928 ci ilde Moskvada fizik ana ata Aleksey Ivanovic Abrikosov ve Fanny Davidovna Vulf ogullari olaraq dunyaya gelmisdir 1977 ci ilde Svetlana Yuriyevna Bunkova ile evlenen Abrikosovun iki oglu bir de qizi var Tehsili1943 cu ilde mezun olan Abrikosov Enerji Muhendisliyi Institutunda bakalavr tehsiline baslayir 1945 ci ilde daxil oldugu Moskva Dovlet Universitetinin Fizika bolmesinden 1948 ci ilde mezun olur Kapitza Institutu Fizika Problemleri bolmesinde hekim sagirdi olaraq qebul edilir Lev Landau hekim muellimi olmusdur 1951 ci ilde verdiyi istilik diffuziyasi tamamile ve tam ionlasmis plazmalar tezisiyle professor unvani alir Oxsar institutun NV Zavaritskii qrupunda daha yeni aciqlanmis olan Ginzburg Landau nun ultra ince filmlerde kritik maqnetik super elektrik keciriciliyi nezeriyyesi uzerinde arasdirmalar edir Karyerasi1961 ci ilde L Qorkov ve I Dzyaloshinskii ile statistik fizika kvant sahesi nezeriyyesi usullari uzerinde bir kitab nesr edirler Eslen rusca yazilmis olan kitab ingilis alman cin yapon kimi dillere tercume edilir ve hele de bu movzuda temel qaynaq metni hesab olunur 1964 cu ilde SSRI indi Rusiya Elmler Akademiyasi Elmler Akademiyasinin mesul komissari secilir 1966 ci ilde guclu maqnetik sahelerde super elektrik keciriciliyi nezeriyyesi ucun V L Ginzburq ve L P Qorkov ile birlikde Lenin Mukafatini alir 1965 ci ilde Nezeri Fizika ve yeni teskil Institutu daha sonra L D Landau Institutu adini alan icinde Six Madde nezeriyyesi Fundamental elm sahesi bascisi olur 1965 68 ci illerde maqnetik cirklilik atomu uzerinde ardicil meqaleler yazir Bu meqaleler 1971 ci ilde ingilis diline tercume edilerek Normal Metal Nezeriyyesine Giris adiyla nesr olunmusdur 1972 ci ilde asagi istilik fizikasi uzerinde etdiyi islerle Beynelxalq Fritz London Mukafatina layiq gorulur 1975 ci ilde Lozanna Universiteti Isvecre terefinden Honoris Causa elmleri doktoru unvani alir Uzerinde uc il calisaraq 1988 ci ilde nesr etdiyi kitabi Metallar nezeriyyesinin esaslari ingilis ve yapon diline tercume olunmusdur 1989 cu ilde L Qorkov ve I Dzyaloshinskii ile yazdigi Statistika Fizikada Alan Qaydasi metodlari kitabi ile Rusiya Elm Akademiyasi mukafatina layiq gorulur 1991 ci ilde hele de bir parcasi oldugu Arqon Beynelxalq Arasdirmalar Laboratoriyasina Amerika qebul edilerek secme elm adami olur Beynelxalq John Bardeen Mukafatina layiq gorulen Abrikosov Amerika Xarici Isleri Incesenet ve Elm Akademiyasinin Fexri Uzvu secilir 1992 ci ilde Amerika Fizika Fondu uzvluyune secilir 1999 cu ilde Amerika vetendasligini qebul edir 2000 ci ilde ABS Milli Elmler Akademiyasin n uzvu secilir ve 2001 ci ilde Ingilterede Royal Society of Londona xarici uzv olur Abrikosova 2003 cu ilde Fransa Bordo Universiteti Honoris Causa muessisesinde hekim unvani verilir 2003 cu ilde V Ginzburg ve A Leggett ile super elektrik keciriciliyi ve super axiciliq nezeriyyesi uzerinde qabaqcil isleri ucun Fizika uzre Nobel mukafatina layiq gorulur Tehsil XronologiyasiUniversiteti Lisenziya Fizika Moskva Dovlet Universiteti 1948 Universiteti Aspirantura Fizika Fiziki Problemleri P L Kapitza Institutu 1951 Laborant Fizika Fizika Problemleri P L Kapitza Institutu 1951 1955 Laborant Fizika Moskva Dovlet Universiteti 1951 1961 Professor Fizika Moskva Uni Fizika ve Riyaziyyat Elmleri 1955 1965 Professor Fizika Moskva Dovlet Universiteti 1961 1976 Idareci Moskva Six Madde Lab Nezeri Fizika Landau Institutu 1965 1988 Professor Nezeri Fizika Moskva Texniki Institutu 1976 1991 Idareci Moskva Yuksek Tezyiqli Fizika Troitsk Institutu 1988 1991 Professor Fizika Cikaqo Illinoys Universiteti 1994 Fizika uzre Nobel mukafati1950 ci illerdeki meqalelerinin uzun muddet rus dilinden ingilis diline tercume edilmemesi neticesinde ictimaiyyetde gec ferq edilen Abrikosov 2001 ci ilde Vitali L Ginzburg ve Entoni Legget ile birlikde Fizika uzre Nobel mukafatina layiq gorulmusdur Abrikosov maqnetik sahe icine yerlesdirilen ikinci tip bir super kecirici maqnetik sahenin niye bezi bolgelere nufuz edib bezi bolgelere nufuz ede bilmediyini nezeri olaraq aciqladi Abrikosovun saheye qatqisi Ginzburg ile Landaunun qaydalarini daha da inkisaf etdirerek II tip super elektrik keciriciliyinin davranis formalarini teyin etmesi ve II tip super keciricili materiala giren sahe xetlerinin bir modelini meydana getireceyini nezere almasi olmusdur Uzaqgorenlik 1967 ci ilde birbasa musahide ile yaranmisdir Abrikosov ayrica II tip super keciriciliyin bele artan sahe siddetlerine bir olcuden sonra doze bilmeyeceklerini ve super keciricilik xususiyyetlerini itireceklerini gostermisdir Super keciriciliyin en ehateli izahatina John Bardeen Leon Cooper ve J Robert Sriefer terefinden inkisaf etdirilen ve qisaca BCS Qaydasi deye bilinen serhle qovusmusdu amma fizika ictimaiyyetinin ortaq fikri Ginzburg ve Abrikosovun BCSden evvel bu sahede cox ehemiyyetli tecrubi isler etdikleri merkezindedir Fizika Mukafatinin diger bir sahibi olan Leggetin isleri ise super keciricilikle birbasa olmasa da dolayi bir elaqesi olan super axiciliq movzusunda idi 2003 cu ilde Fizika uzre Nobel mukafatinin diqqet cekici bir xususiyyeti de son 8 il erzinde bu sahede paylanan mukafatlardan dordunun soyuq temperatur un fizikasiyla elaqedar islere verilmesi olmusdur Mukafatlari ve ugurlariLenin Mukafati 1966 Vitali L Ginzburg ile Fritz London Memorial Mukafati 1972 SSRI Dovlet Mukafati 1982 RAS L D Landau Mukafati 1989 TMS John Bardeen Mukafati 1991 Nobel Fizika Mukafati 2003 Vitali L Ginzburg ve Entoni J Legget ile Argonne Milli Laboratoriya mudiri 1991 Amerika Fenn Elmleri Akademiyasinin uzvu 1991 Amerika Fizika Derneyi uzvu oldu 1992 Milli Elmler Akademiyasi uzvu oldu 2000 Royal Society Xarici Uzvu oldu 2001 Rusiya Elmler Akademiyasinin uzvu oldu 1964 1999 cu ilde ABS vetendasi olduXarici kecidlerTum makaleleri Ing 1 Arxivlesdirilib 2012 11 30 at Archive todayIstinadlarMathematics Genealogy Project ing 1997 https www amacad org person alexei alexeyevich abrikosov NNDB ing 2002 London Kral Cemiyyeti S 5 Abrikosov Aleksej Alekseevich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Alexey A Abrikosov Encyclopaedia Britannica ing Deutsche Nationalbibliothek Record 108744183 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Argonne Scientist and Nobel Laureate Dies at 88 http www osti gov accomplishments documents fullText ACC0078 pdf http web archive org web 20121007184656 http www osti gov accomplishments documents fullText ACC0078 pdf Arxivlenmis suret 2012 04 26 tarixinde Istifade tarixi 2016 02 23 http www anl gov Media Center News 2003 news031007 htm http web archive org web 20120211074147 http www anl gov Media Center News 2003 news031007 htm http www osti gov accomplishments abrikosov html http web archive org web 20150919052638 http www osti gov accomplishments abrikosov html http www nndb com people 021 000027937 http web archive org web 20150103115307 http www nndb com 80 people 021 000027937 http www nndb com event 582 000051429 http web archive org web 20150414233928 http www nndb com 80 event 582 000051429 http www osti gov accomplishments documents fullText ACC0077 pdf http web archive org web 20121007163035 http www osti gov accomplishments documents fullText ACC0077 pdf PDF 2015 11 25 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 02 23 http www osti gov accomplishments abrikosovpub html http web archive org web 20150911032607 http www osti gov accomplishments abrikosovpub html http www biltek tubitak gov tr haberler genel S 432 6 pdf http web archive org web 20120625195909 http www biltek tubitak gov tr haberler genel S 432 6 pdf http www jewishvirtuallibrary org jsource biography abrikosov html http web archive org web 20150906071422 http www jewishvirtuallibrary org jsource biography abrikosov html