Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Robert Şirli (ing. Sir Robert Shirley) — ingilis səyyah və macərapərəst. Şah Abbasın hakimiyyəti dönəmində Səfəvilər ordusunun modernləşdirilməsində mühüm işlər görmüşdür. Şah Abbasın tələbi üzərinə İrana gələn Şirlinin qarşısında ordunun və donanmanın yenilənməsi vəzifəsi qoyulur. Görülən işlər nəticəsində Səfəvilərin əsas rəqibləri olan Osmanlı imperiyasının ordusu ilə rəqabət apara biləcək ordu yaradılmışdır.
| Robert Şirli | |
|---|---|
| Robert Shirley | |
 Robert Şirli Romada (1622) | |
 | |
| 1608 – 1627 | |
| Monarx | I Abbas |
| Əvvəlki | Nağdəli bəy |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | , , İngiltərə |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | diplomat |
| Atası | |
| Anası | Enn Kemp |
| Həyat yoldaşı | Tereza Sampsonia |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elm sahəsi | Səyahət, diplomatiya |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Ailəsi
Robert Şirli 1581-ci ildə Şimali Sasseks bölgəsinin Viston kəndində yaşayan Tomas Şirlinin (ata) ailəsində anadan olmuşdur. Özündən böyük olan qardaşları və Entoni Şirlidən əlavə altı bacısı vardı.
Fəaliyyəti
İrana gəlişi
Səyyah 1598-ci ildə Səfəvilər imperiyası ordusunun daha da modernləşdirilməsi və mövcud düşmənlərlə effektiv mübarizə aparılması üçün imperiyaya dəvət edildi. Robert Şirli Səfəvilər imperiyasına böyük qardaşı Entoni Şirli ilə birlikdə getmişdi və Entoni imperiyanı tərk edən zaman, Robert 14 nəfər ingilis zabiti ilə birlikdə burada qaldı. 1607-ci ilin fevral ayında Robert Şirli yerli xristian-çərkəz zadəganlarından birinin qızı olan ilə evlənir. Karmelitlər ordeni tərəfindən vəftiz edildikdən sonra Sapsonia Tereza adını götürmüşdür. qərb mənbələrində daha çox Xanım Tereza Sapsonia Şirli kimi xatırlanır.
Avropada
1608-cı ildə Robert Şirli Şah Abbas tərəfindən Osmanlı imperiyasına qarşı müttəfiqlik yaratmaqdan ötrü Avropaya göndərilir. Əsas məqsəd Şotlandiya kralı I Ceymsi və digər nüfuzlu hökümdarları Osmanlı imperiyasına qarşı yaradılması planan ittifaqa cəlb etmək idi. Xarici müttəfiqləri əməkdaşlığa cəlb etməzdən əvvəl Şirli qardaşlarının qarşısına qoyulan əsas missiyalardan biri Səfəvilər imperiyasının ordu və donanma cəhətdən avropa orduları səviyyəsinə qaldırmaqdan ibarət olmuşdur. Robert Şirlinin islahatlarından sonra Səfəvi ordusu xeyli modernləşdirildi və 1603-cü ildə Səfəvi-Osmanlı müharibəsində Səfəvilər qalib gəldilər.
Şirli növbəti səfərini Reç Pospolitaya gercəkləşdirmişdir. Reç Pospolitada kral III Sigizmund tərəfindən yüksək ehtiramla qəbul edilmişdir. Həmin il Almaniyaya gedərək Kort Palatin ünvanını almışdır. Səyyah Avropada bir çox mühüm titul və rütbələrə də layiq görülmüşdür. Müqəddəs Roma imperiyasının İmperatoru II Rudolf tərəfindən ona verilmiş cəngavər titulu və Roma Papası V Paul tərəfindən verilmiş qraf ünvanını buna misal göstərmək olar.
Avropa səyahətinin davamı kimi Florensiya şəhərinə gəlmiş və buradan Romaya yollanmışdır. 1609-cu ilin 27 sentyabr tarixində, bazar günü 18 nəfərlik heyətlə birlikdə şəhərə daxil olmuşdur. Səyyahın növbəti dayanacağı Milan və Genuya şəhərləri olmuşdur. İtalyan şəhərlərinin ardından 1609-cu ilin dekabr ayında Barselona şəhərinə gəldiyi məlumdur. 1611-ci ilin yayına qədər İspaniyada, daha dəqiq Madrid şəhərində qalmışdır.
Şirli 1613-cü ildə İrana qayıtmış, cəmi iki il sonra yenidən Avropaya geri dönmüşdür.
İrana son səfəri və ölümü
Səyyahın İrana üçüncü səfəri Böyük Britaniyanın Səfəvilərə təyin etmiş olduğu ilk səfir Dodmor Koton ilə birlikdə 1627-ci ildə baş tutmuşdur. Üçüncü səfərindən qısa müddət sonra 1628-ci ilin 13 iyul tarixində Qəzvin şəhəri yaxınlığında vəfat etmişdir. Robert Şirlinin cəsədi ilk öncə Qəzvin yaxınlığında dəfn edilsədə 1658-ci ildə arvadı səyi nəticəsində Roma şəhərinə göndərilmiş və buradakı Santa Maria della Skala kilsəsində dəfn edilmişdir. özü 1668-ci ildə vəfat etmişdir.
İstinadlar
- Oxford Dictionary of National Biography (ing.). / C. Matthew Oxford: OUP, 2004.
- Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- Spencer C. Tucker. A Global Chronology of Conflict: From the Ancient World to the Modern Middle East: From the Ancient World to the Modern Middle East pp. 544 ABC-CLIO, 23 dec. 2009
- Pennington, 2004
- Raiswell I, 2004
- Raiswell II, 2004
- Raiswell III, 2004
- William Bayne Fisher, Peter Jackson, Lawrence Lockhart. The Cambridge History of Iran, Volume 6 pp 390. Cambridge University Press, 6 feb. 1986
- Karen Hearn Van Dyck and Britain pp 54 Tate Pub., 2009
- Christopher Brown, Sir Anthony Van Dyck, Hans Vlieghe, Frans Baudouin, Royal Academy of Arts (Great Britain), Koninklijk Museum voor Schone Kunsten (Belgium) Van Dyck, 1599-1641 Rizzoli, 16 jul. 1999
- Alexander V. Globe Peter Stent, London Printsellerpp.84 UBC Press, 1 nov. 2011
- Thomas Christensen 1616: The World in Motion pp 323. Counterpoint Press, 2012
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Robert Sirli ing Sir Robert Shirley ingilis seyyah ve maceraperest Sah Abbasin hakimiyyeti doneminde Sefeviler ordusunun modernlesdirilmesinde muhum isler gormusdur Sah Abbasin telebi uzerine Irana gelen Sirlinin qarsisinda ordunun ve donanmanin yenilenmesi vezifesi qoyulur Gorulen isler neticesinde Sefevilerin esas reqibleri olan Osmanli imperiyasinin ordusu ile reqabet apara bilecek ordu yaradilmisdir Robert SirliRobert ShirleyRobert Sirli Romada 1622 Sefevilerin Ingiltereye I sefiri1608 1627MonarxI AbbasEvvelkiNagdeli beySexsi melumatlarDogum tarixi 1581Dogum yeri IngiltereVefat tarixi 13 iyul 1628Vefat yeri Qezvin Qezvin sehristani Qezvin ostani IranFealiyyeti diplomatAtasiAnasi Enn KempHeyat yoldasi Tereza SampsoniaElmi fealiyyetiElm sahesi Seyahet diplomatiya Vikianbarda elaqeli mediafayllarRobert Sirli ve cergez arvadi enenevi Sefevi geyiminde Sirli Irandan Avropaya qayidandan sonra enenevi serq geyimlerini qerbde meshurlasdirmis ve eyni zamanda her iki medeniyyetin sintezini yaratmaga ceht etmisdir Serq medeniyyetinde gorunmeyen cib saati ve el tapancasi bu sinteze misal gosterile biler AilesiRobert Sirli 1581 ci ilde Simali Sasseks bolgesinin Viston kendinde yasayan Tomas Sirlinin ata ailesinde anadan olmusdur Ozunden boyuk olan qardaslari ve Entoni Sirliden elave alti bacisi vardi FealiyyetiIrana gelisi Seyyah 1598 ci ilde Sefeviler imperiyasi ordusunun daha da modernlesdirilmesi ve movcud dusmenlerle effektiv mubarize aparilmasi ucun imperiyaya devet edildi Robert Sirli Sefeviler imperiyasina boyuk qardasi Entoni Sirli ile birlikde getmisdi ve Entoni imperiyani terk eden zaman Robert 14 nefer ingilis zabiti ile birlikde burada qaldi 1607 ci ilin fevral ayinda Robert Sirli yerli xristian cerkez zadeganlarindan birinin qizi olan ile evlenir Karmelitler ordeni terefinden veftiz edildikden sonra Sapsonia Tereza adini goturmusdur qerb menbelerinde daha cox Xanim Tereza Sapsonia Sirli kimi xatirlanir Avropada 1608 ci ilde Robert Sirli Sah Abbas terefinden Osmanli imperiyasina qarsi muttefiqlik yaratmaqdan otru Avropaya gonderilir Esas meqsed Sotlandiya krali I Ceymsi ve diger nufuzlu hokumdarlari Osmanli imperiyasina qarsi yaradilmasi planan ittifaqa celb etmek idi Xarici muttefiqleri emekdasliga celb etmezden evvel Sirli qardaslarinin qarsisina qoyulan esas missiyalardan biri Sefeviler imperiyasinin ordu ve donanma cehetden avropa ordulari seviyyesine qaldirmaqdan ibaret olmusdur Robert Sirlinin islahatlarindan sonra Sefevi ordusu xeyli modernlesdirildi ve 1603 cu ilde Sefevi Osmanli muharibesinde Sefeviler qalib geldiler Sirli novbeti seferini Rec Pospolitaya gerceklesdirmisdir Rec Pospolitada kral III Sigizmund terefinden yuksek ehtiramla qebul edilmisdir Hemin il Almaniyaya gederek Kort Palatin unvanini almisdir Seyyah Avropada bir cox muhum titul ve rutbelere de layiq gorulmusdur Muqeddes Roma imperiyasinin Imperatoru II Rudolf terefinden ona verilmis cengaver titulu ve Roma Papasi V Paul terefinden verilmis qraf unvanini buna misal gostermek olar Avropa seyahetinin davami kimi Florensiya seherine gelmis ve buradan Romaya yollanmisdir 1609 cu ilin 27 sentyabr tarixinde bazar gunu 18 neferlik heyetle birlikde sehere daxil olmusdur Seyyahin novbeti dayanacagi Milan ve Genuya seherleri olmusdur Italyan seherlerinin ardindan 1609 cu ilin dekabr ayinda Barselona seherine geldiyi melumdur 1611 ci ilin yayina qeder Ispaniyada daha deqiq Madrid seherinde qalmisdir Sirli 1613 cu ilde Irana qayitmis cemi iki il sonra yeniden Avropaya geri donmusdur Irana son seferi ve olumu Seyyahin Irana ucuncu seferi Boyuk Britaniyanin Sefevilere teyin etmis oldugu ilk sefir Dodmor Koton ile birlikde 1627 ci ilde bas tutmusdur Ucuncu seferinden qisa muddet sonra 1628 ci ilin 13 iyul tarixinde Qezvin seheri yaxinliginda vefat etmisdir Robert Sirlinin cesedi ilk once Qezvin yaxinliginda defn edilsede 1658 ci ilde arvadi seyi neticesinde Roma seherine gonderilmis ve buradaki Santa Maria della Skala kilsesinde defn edilmisdir ozu 1668 ci ilde vefat etmisdir IstinadlarOxford Dictionary of National Biography ing C Matthew Oxford OUP 2004 Cex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi Spencer C Tucker A Global Chronology of Conflict From the Ancient World to the Modern Middle East From the Ancient World to the Modern Middle East pp 544 ABC CLIO 23 dec 2009 ISBN 1851096728 Pennington 2004 Raiswell I 2004 Raiswell II 2004 Raiswell III 2004 William Bayne Fisher Peter Jackson Lawrence Lockhart The Cambridge History of Iran Volume 6 pp 390 Cambridge University Press 6 feb 1986 ISBN 0521200946 Karen Hearn Van Dyck and Britain pp 54 Tate Pub 2009 ISBN 1854378589 Christopher Brown Sir Anthony Van Dyck Hans Vlieghe Frans Baudouin Royal Academy of Arts Great Britain Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Belgium Van Dyck 1599 1641 Rizzoli 16 jul 1999 ISBN 084782196X Alexander V Globe Peter Stent London Printsellerpp 84 UBC Press 1 nov 2011 ISBN 0774841419 Thomas Christensen 1616 The World in Motion pp 323 Counterpoint Press 2012 ISBN 1582437742